تستوسترون پایین می تواند موجب بروز برخی از علائم و نشانه هایی شود که از هر مردی به مرد دیگر متفاوت است. برخی علائم بطور خاص مرتبط با سطوح تستوسترون هستند، مثل:
-کاهش موی صورت و بدن
-بیضه های بسیار کوچک
-رشد جنسی ناقص یا با تاخیر
علائمی که حاکی از کمبود تستوسترون هستند:
-محرک جنسی پایین
-نارسایی نعوظ
-کاهش نعوظ خودبخودی
-افزایش اندازه سینه ها
-ناباروری
علائم دیگر غیراختصاصی بوده و برخی از وضعیت های دیگر نیز می توانند موجب بروز آنها شوند:
-کاهش حجم خالص عضلات یا حجم استخوانی
-علائم افسردگی یا تغییرات خلق و خو
-ضعف یا خستگی مستمر
-افزایش چربی بدن، چاقی مفرط
-تحریک پذیری
-خواب آشفته
-کاهش کارکرد مغز مثل حافظه یا تمرکز ضعیف
 

تشخیص تستوسترون پایین با بررسی پیشینه علائم و نشانه های فرد همراه با یک بررسی فیزیکی آغاز می شود و به دنبال آن بررسی های آزمایشگاهی برای آزمایش سطوح تستوسترون انجام می شود. انجمن غدد درون ریز و انجمن اورولوژی آمریکا استناد به هر دوی مورد بررسی بالینی و بررسی های آزمایشگاهی را برای تشخیص تستوسترون پایین پیشنهاد می کنند.

لازم به ذکر است که غربالگری برای تستوسترون پایین در مردان فاقد علائم و نشانه ها توصیه نمی شود.

بررسی های آزمایشگاهی برای تعیین علت اصلی تستوسترون پایین و نظارت بر افرادی که تحت درمان جایگزینی تستوسترون قرار می گیرند، استفاده می شود.
بررسی های آزمایشگاهی
-سطح تستوسترون- این مهم ترین آزمایش خون برای تشخیص تستوسترون پایین است. نمونه های خون باید در زمان صبح و بعد از ناشتایی گرفته شود تا به کنترل تغییرات روزانه در سطوح تستوسترون کمک کند. سطوح تستوسترون معمولا در دو روز متفاوت و برای تایید نتایج بررسی می شوند. در حدود 30 درصد مردان مبتلا به تستوسترون پایین بعد از تکرار آزمایش دارای سطوح نرمالی هستند. تستوسترون نیز برای نظارت بر درمان اندازه گیری می شود.
در حدود دو سوم تستوسترون در خون متصل به هورمون جنسی گلوبولین (SHBG) و کمتر از یک سوم آن متصل به آلبومین است. درصد کمی (کمتر از 4 درصد) بعنوان تستوسترون آزاد در جریان است. تستوسترون آزاد بعلاوه تستوسترون متصل به آلبومین بخش زیستی موجود است که می تواند بر بافت های هدف عمل کند. در بسیاری از موارد، اندازه گیری کل تستوسترون موجب ارائه اطلاعات کافی می شود. با این حال، در موارد خاص، زمانی که سطح SHBG غیرعادی است، آزمایش تستوسترون آزاد یا زیستی را می توان اجرا کرد زیرا میتواند بطور دقیق تر منعکس کننده وضعیت بالینی فرد باشد.
مقادیر مرجع برای سطوح تستوسترون در مردان بالغ از نظر سنی متفاوت است. (این سطوح با افزایش سن مردان، کاهش می یابد). در حالیکه دقت بررسی آزمایشگاهی در چند دهه گذشته افزایش یافته است، تغییرات نتایج در هر آزمایشگاه می تواند بدلیل تفاوت در تجهیزات آزمایشی، مواد شیمیایی و تکنینک ها رخ دهد. به این دلیل است که مقادیر مرجع برای تستوسترون در این بخش ارائه نشده است. استفاده از مقادیر ارائه شده توسط آزمایشگاه برای ارزیابی نتایج دارای اهمیت است.
همچنین تشخیص این وضعیت در مردان جوان تر نیز ارزشمند است، زیرا مقادیر مرجع اغلب شامل 95 درصد نتایج درون یک جمعیت است که 2.5 درصد مردان دارای سطوح تستوسترون پایینی از حد مقدار مرجع خواهند داشت. مسئله دیگر لحاظ نمودن این موضوع است که آیا مردان مسن باید دارای مقادیر مرجع مخصوص به خود باشند یا اینکه مقدار مرجع برای مردان صرفا مبتنی بر سطوح تستوسترون در 20 یا 30 سالگی باشد. بطور خلاصه، مردان باید درباره مفهوم نتایج آزمایش تستوسترون خود با پزشک مشورت نمایند.
-هورمون لوتئین (LH) و هورمون محرک فولیکول (FSH)- هورمون LH محرک تولید تستوسترون بوده و FSH مرتبط با تولید اسپرم است. این آزمایشات باهم برای کمک به تفکیک مابین تستوتسرون پایین ناشی از مشکل بیضه و تستوسترون پایین ناشی از مشکل غده هیپوفیذ یا هیپوتالاموس انجام می شوند.
زمانیکه LH و FSH بالا باشد و تستوسترون پایین، نشانگر اینست که عامل تستوسترون پایین ناشی از بیضه ها می باشد. زمانی که سطح LH و FSH نرمال یا پایین باشد، نشانگر مشکل مرتبط با هیپوفیذ است. LH و FSH نرمال را می توان در وضعیت تستوسترون پایین مرتبط با سن مشاهده کرد.
-پرولاکتین- پرولاکتین یک هورمون هیپوفیذ است. اگر غده هیپوفیذ عامل تستوسترون پایین باشد، پرولاکتین مورد بررسی قرار می گیرد. مقادیر بالای پرولاکتین می تواند نشانگر مشکلات هیپوفیذ مثل تومور باشد. پرولاکتین بالا به هر دلیل می تواند با عملکرد نرمال بیضه ها تداخل پیدا کند.
برخی از آزمایشات را می توان برای مردانی که تحت درمان جایگزینی تستوسترون قرار می گیرند، انجام داد و عوارض جانبی را مورد بررسی قرار داد:
-هموگلوبین- هموگلوبین را می توان در وضعیت افزایش گلبول های قرمز خون مورد نظارت قرار داد. افزایش RBC می تواند یک عارضه جانبی از درمان جایگزینی تستوسترون بوده و می تواند منجر به مشکلات عروق مثل لخته های خونی شود.
-پنل چربی- برای بررسری سطوح چربی ناسالم
-PSA- برای غربالگری سرطان پروستات
بررسی های غیرآزمایشگاهی
-MRI مغز گاها برای بررسی غده هیپوفیذ و هیپوتالاموس استفاده می شود.
-دگزا اسکن حجم مواد معدنی استخوان (dual-energy X-ray absorptiometry or DXA) را می توان برای بررسی تغییرات در حجم استخوان بدلیل تستوسترون پایین استفاده کرد.

شیوه زندگی سالم مثل ورزش، تغذیه خوب، حفظ وزن سالم و اجتناب از مصرف داروهای غیرمجاز و یا الکل می تواند موجب شود تا سطوح تستوسترون در محدوده نرمالی قرار بگیرد. هیچ روش شناخته شده ای برای پیشگیری از تستوسترون پایین مرتبط با وضعیت ژنتیکی، آسیب به بیضه ها یا اختلالات هیپوفیذ وجود ندارد.

مردان دارای تستوسترون پایین بدلیل هایپوگنادیسم را می توان با درمان جایگزینی تستوسترون برای بهبود علائم و نشانه ها، درمان کرد.
انجمن اورولوژی آمریکا، تجویز درمان را فقط برای افرادی توصیه می کند که دارای وضعیتی منطبق بر وضعیت های بالینی و آزمایشگاهی از تستوسترون پایین باشند. و درمان جایگزین تستوسترون نمی تواند برای هر شخص دارای تستوسترون پایین مناسب باشد. برای مثال، انجمن غدد درون ریز، درمان معمول جایگزینی تستوسترون را برای مردان بالای 65 سال توصیه نمی کند و برای این گروههای سنی، درمان های انفرادی را توصیه می کند. درمان نیز ممکن برای افراد دارای مشکلات خاص سلامتی مثل سرطان پروستات و توقف تنفس در خواب نامناسب باشد.
برخی از مزایا و ریسک های درمان جایگزین هورمون نامشخص بوده و موضوع تحقیقات امروزی است. برای افراد دارای سطح تستوسترون پایین، مشورت با پزشک درباره انتظارات از درمان و عوارض جانبی احتمالی، اهمیت دارد.