اسامی دیگر
[Often referred to by brand name. See MedlinePlus Medical Drug Information]
اسم متعارف
Phenytoin, total and free
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه November 5, 2017.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

تعیین سطح داروی فنیتوئین در خون به‌منظور حفظ سطح درمانی و تشخیص پتانسیل سمیت

زمان انجام آزمایش؟
در فواصل منظم برای بررسی؛ در حالی‌که نیاز به تشخیص غلظت کم یا سمی باشد
نمونه مورد نیاز
نمونه خون گرفته شده از ورید بازو
آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری
ندارد

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

فنیتوین دارویی است که برای درمان برخی از اختلالات تشنج استفاده می‌شود (به صرع مراجعه کنید)، از جمله تشنج‌های جزئی پیچیده (تشنج‌های روانی) و تشنج که در طول یا بعد از جراحی مغز و اعصاب رخ می‌دهد. فنیتوین ممکن است به‌تنهایی یا با فنوباربیتال یا سایر ضدانعقادها استفاده شود. این آزمایش مقدار فنیتوین خون را اندازه‌گیری می‌کند.

اختلالات تشنج ناشی از توانایی مغز برای انتقال امواج الکتریکی و تنظیم فعالیت عصبی است. در طول تشنج، ممکن است فرد تغییراتی در آگاهی، بینایی، بویایی و چشایی داشته باشد و ممکن است در یک یا چند قسمت از بدن، تشنج ناشی از کنترل عضلانی رخ دهد. فنیتوین هدایت الکتریکی در میان سلول‌های مغزی را کاهش می‌دهد و فعالیت الکتروشیمیایی بیش از حد در مغز را در طی تشنج مسدود می‌کند.

هر کسی ممکن است تشنج را در هر سنی تجربه کند. در بسیاری از موارد علت تشنج ناشناخته است. تعداد و شدت از فرد به فرد متفاوت است و ممکن است در طول زمان تغییر کند. افراد ممکن است یک تشنج داشته باشند و هرگز دیگر نداشته باشند، ممکن است تشنج‌های گاه به گاه یا تشنج‌های مکرر داشته باشند. در موارد نادر، فرد ممکن است دچار تشنج شود که بدون مداخله پزشکی متوقف شود.

فنیتوین برای پیشگیری از عود انواع خاصی از تشنج تجویز می‌شود. از زمان گسترش آن در سال 1983 به طور گسترده‌ای در ایالات متحده استفاده شده است. هنوز هم تجویز می‌شود اما شروع به جایگزینی با داروهای جدید می‌کند.

سطح فنیتوین خون باید در یک محدوده درمانی حفظ شود. اگر سطح آن بیش از حد کم باشد، فرد مبتلا ممکن است تشنج را تجربه کند؛ اگر بیش از حد بالا باشد، ممکن است فرد علائم مرتبط با سمیت فنیتوین را تجربه کند. این ممکن است شامل از دست دادن تعادل و سقوط، حرکت غیرارادی چشم از سمتی به سمت دیگر (نیستاگموس)، سردرگمی، لکنت زبان، لرزش و فشار خون پایین باشد.

حفظ سطح درمانی فنیتوین  در خون می‌تواند یک چالش باشد. آنزیم‌های فینتوئین در فرایند کبد از فرد به فرد از نظر میزان متفاوت است و در سلامت کبد با سن تغییر می‌کنند (کودکان آن را سریع‌تر متابولیزه می‌کنند در حالی‌که سالمندان آن را به‌آرامی متابولیزه می‌کنند). هنگامی که بدن به ظرفیت خود برای فرآوری فنیتوین رسیده باشد، افزایش کوچکی در دوز می‌تواند باعث افزایش شدید میزان غلظت خون شود، و شدت عوارض جانبی را افزایش دهد و باعث سمیت فنتئین شود.

تمام اثرات فنیتوین می‌تواند غیر قابل پیش‌بینی باشد. دوزها باید به آرامی تنظیم شوند تا غلظت ثابت خون به‌دست آید. مقدار واقعی دارو که برای رسیدن به این حالت پایدار نیاز دارد، از فرد به فرد متفاوت است و ممکن است در طول زمان تغییر کند. ارائه‌کنندگان بهداشت نیز باید در هنگام تنظیم دوز اولیه و در طول زمان، عوارض جانبی و واکنش‌های جانبی را درنظر بگیرند. در بعضی موارد، شدت عوارض جانبی ممکن است لازم باشد یکی دیگر از داروهای ضد تشنج را مورد توجه قرار دهیم.

بیشترین فینتوئین به پروتئین در جریان خون وابسته است. بخش نامحدود "آزاد" است که فعال است. اگر فرد دارای مقدار پروتئین کمتر از حد نرمال در خون باشد، مانند آلبومین کم در نارسایی کبدی، فرد ممکن است مقدار فنیتوین فعال بیش از حدی داشته باشد. فنیتوین همچنین می‌تواند با داروهای دیگر تداخل داشته باشد و اثربخشی داروهای دیگر را افزایش یا کاهش دهد. مهم است که همیشه با یک متخصص سلامت در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید برای تعیین تداخلات دارویی مشورت کنید.

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

 نمونه خون توسط سوزن از ورید بازو به‌دست می‌آید.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

 به هیچ‌گونه آمادگی نیاز نیست.

مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    تست فنیتوئین برای اندازه‌گیری و نظارت بر مقدار فنیتوئین در خون و تعیین غلظت دارو در محدوده درمانی استفاده می‌شود. زمانی‌که فرد برای اولین بار مصرف فنیتوین  را برای کمک به تنظیم دوز به سطح مورد نظر آغاز کرده است هر چندروز یک‌بار تجویز شود. سپس در فواصل منظم و در صورت نیاز برای نظارت بر غلظت خون آزمایش تجویز می‌شود. در صورتی که فرد مصرف داروهای اضافی را شروع یا متوقف کرده است (برای قضاوت در مورد تاثیر آن بر روی میزان فینتوئین)، یک یا چند تست فنیتوئین ممکن است تجویز شود؛ وهمچنین در صورتی‌که فرد تشنج داشته باشد یا اگر متخصص بهداشت به مسمومیت مشکوک باشد.

    معمولا، برای نظارت بر سطوح، تست فنیتوئین به‌طور کلی استفاده می‌شود. در خون، فنیتوین به پروتئین‌های سرم وابسته است. فقط بخشی از فینتوئین غیر آزاد یا آزاد است که از لحاظ دارویی فعال است. در شرایط عادی، تعادل بین فنیتوئین محدود و غیر مرتبط در خون نسبتا پایدار است، بنابراین اندازه‌گیری کل فنیتوین (نامحدود و محدود) برای نظارت بر سطح درمانی مناسب است. با این‌حال، در شرایط خاص و شرایط بیماری، این تعادل می‌تواند اذیت‌کننده باشد، درصد فنیتوین آزاد یا فعال می‌تواند افزایش یابد، و فرد ممکن است نشانه‌های مسمومیت را تجربه کند حتی اگر کل نتیجه فنیتوین در محدوده درمانی قرار بگیرد. در چنین مواردی، پزشکان بهداشت ممکن است یک تست فنیتوین آزاد برای بررسی سطح آن تجویز کند.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    زمانی‌که فرد شروع به درمان فنیتوین می‌کند و در صورت تغییر دارو (داروهای دیگر شروع، متوقف و یا تغییر داده می‌شود) یا وضعیت سلامتی آنها تغییر می‌کند فنیتوین به‌طور مرتب تجویز می‌شود. هنگامی که غلظت‌های پایدار خون در محدوده درمانی به‌دست می‌آید، فنیتوین در فواصل منظم نظارت می‌شود تا اطمینان حاصل شود که در این محدوده باقی می‌ماند.

    زمانی‌که وضعیت فردی به نظر نمی رسد که به فنیتوین پاسخ دهد (به‌عنوان مثال، همچنان در معرض تشنج است) برای تعیین اینکه آیا غلظت کم است، دارو نامناسب است و یا برای تعیین اینکه آیا درمان با فرد مطابق است (مصرف منظم فنیتوین) تست تجویز می‌شود؛ همچنین زمانی‌که فرد دچار عوارض جانبی می‌شود و یا علائمی نشان می‌دهد که ممکن است پزشک متخصص مشکوک شود که به‌علت سمیت باشد، این آزمایش انجام می‌شود. علائم سمیت ممکن است بر روی دهان، سیستم قلبی عروقی و عصبی، و چشم‌ها تأثیر بگذارد:

    • تورم لثه‌ها و یا غده‌های لنفاوی
    • هیرسوتیسم
    • بیخوابی
    • حالت تهوع
    • سردرگمی و تحریک پذیری
    • مشکل در بلع
    • خستگی
    • تب
    • بثورات
    • حرکت غیر ارادی چشم
    • ضربان غیرطبیعی قلب
    • فشار خون پایین

     سطح آزاد فنیتوین در زمانی‌ تجویز می‌شود که فرد دارای شرایطی باشد که در آن درصد فنیتوین آزاد یا فعال ممکن است افزایش یابد. برخی از نمونه‌های این وضعیت عبارتند از:

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    محدوده درمانی برای بزرگسالانی که فنیتوین مصرف می‌کنند، در محدوده 10.0-20.0 میکروگرم در میلی‌لیتر برای کل فنیتوین (محدود و نامحدود) و 1.0-2.0 میکروگرم در میلی‌لیتر برای فنیتوین آزاد (فقط نامحدود) تعیین شده‌اند. محدوده فنیتوین آزاد 8 تا 14 درصد است.

    در این محدوده‌ها، اکثر افراد به دارو بدون نشانه‌های سمیت پاسخ خواهند داد. با این‌حال، واکنش و عوارض جانبی فردی خواهد بود. بعضی از افراد در پایین‌ترین سطح درمان تشنج هستند و برخی از افراد عوارض جانبی بیش از حد در انتهای بالایی دارند. افراد باید با پزشک متخصص خود تماس داشته باشند تا دوز و غلظت مناسب آنها را بیابند.

    به‌طور کلی، وقتی‌که نتایج فنیتوین در محدوده درمانی قرار دارد، فرد مبتلا به تشنج‌های مکرر نیست و عوارض جانبی قابل توجهی را تجربه نمی‌کند، بنابراین دوز فنیتوین کافی است. مردم نباید بدون مشورت با ارائه‌دهنده خدمات درمانی خود، مصرف دارو را افزایش یا کاهش دهند و یا متوقف کنند، زیرا خطر ابتلا به تشنج را افزایش می‌دهد و ممکن است بر سایر داروهایی که مصرف می‌کنند تأثیر بگذارد. تعیین و تنظیم دوز دارو باید براساس مورد به مورد ارزیابی قرار گیرد.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    افرادی که فنیتوین را درازمدت مصرف می‌کنند ممکن است به کمبود ویتامین D، بیحسی در اندام به علت آسیب عصبی (نوروپاتی محیطی)، آکنه، موهای زائد صورت یا بدن، ضخیم شدن ویژگی‌های چهره یا ضعف استخوان‌ها دچار شوند. به‌ندرت، ممکن است فرد به بثورات شدید و مشکل پوستی مبتلا شوند که نیاز به بستری داشته باشد.

    زنانی كه در دوران بارداری فنیوتین استفاده می‌كنند در معرض خطر افزایش احتمال ابتلا به كودكان با چندین نوع نقص مادرزادی هستند. زنان که قصد بارداری دارند، باید با پزشک خود صحبت کنند.

    فنیوتین گاهی اوقات برای شرایط دیگری مانند نورالژی سه گانه تجویز می‌شود که موجب شدت درد در فک و علل دیگر درد عصب می‌شود. این استفاده نیز باید تحت نظارت باشد.

    فنیتوین برای هر نوع تشنج موثر نیست و برای هر فرد موثر نخواهد بود.

    انواع زیادی از داروهای تجویز شده، داروهای بدون نسخه و مکمل‌ها با غلظت فنیتوین در خون و اثرات آن باعث افزایش، کاهش یا تداخل در آن می‌شوند. داروهایی که اثرات آن توسط فنیتوین کاهش می‌یابد شامل کورتیکواستروئیدها نظیر پردنیزون، استروژن، وارفارین و برخی از داروهای ضد افسردگی است. فنیتوین همچنین اثربخشی قرص‌های ضد بارداری‌ و دیگر انواع کنترل بارداری مانند آمپول دپوپروورا یا ایمپلنت را کاهش دهد. داروهایی که ممکن است سطح فنیتوین خون و سمیت را افزایش دهد شامل الکل، دیازپام، داروهای ضد افسردگی خاص و امپرازول است. جذب دهانی فنیتوین می‌تواند توسط آنتی اسیدهای حاوی منیزیم، کربنات کلسیم، نمک‌های کلسیم یا محصولات تغذیه‌ای انترول کاهش یابد. بسیاری از داروهای دیگر با فنوتوین تداخل دارند، بنابراین پزشک خود را از هر داروی تجویزی، داروهای بدون نسخه، مکمل‌ها و یا محصولات گیاهی که مصرف می‌کنید آگاه سازید.

  • چه مدت باید فنیتوین مصرف کنم ؟
    فنیتوین یا داروهای ضد تشنج دیگر معمولا هر روز (گاهی اوقات چندین بار در روز) برای تمام عمر فرد مصرف می‌شود. استثناء ممکن است افرادی باشند که تشنج ناشی از یک شرایط موقت است؛ آنها ممکن است یک دوره کوتاه از دارو استفاده کنند.
  • چگونه فنیتوین مصرف می‌شود ؟
    ممکن است به‌شکل قرص یا مایع مصرف شود. هنگامی‌که فرد مبتلا به اپیلتکوس (تشنج حاد و مداوم) است، پس از آن فنیتوین به‌صورت داخل وریدی برای تاثیر سریع داده می‌شود.
  • آیا می توانم سطح فنیتوین خود را در خانه آزمایش کنم؟
    خیر، به تجهیزات تخصصی نیاز دارد. نمونه‌های خون از ورید بازو جمع آوری شده و در آزمایشگاه آزمایش می‌شود.
مشاهده سوالات بیشتر مشاهده کمتر سوالات
مطالب مرتبط
مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر
مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

Phenytoin. Medline Plus. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a682022.html. Last Revised 05/01/2009. Accessed February 13, 2014.

Dilantin. RxList.com. Available online at http://www.rxlist.com/dilantin-drug.htm through http://www.rxlist.com. Last updated February 7, 2014. Accessed February 13, 2014.

Charlene Miller et al. Phenytoin Toxicity Clinical Presentation. Medscape. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/816447-clinical#a0217through http://emedicine.medscape.com. Last updated November 9, 2012. Accessed February 13, 2014.

Phenytoin (Phenytek, Dilantin). NYU Langone Medical Center. Available online at http://epilepsy.med.nyu.edu/treatment/medications/phenytoin#sthash.5jYjrrwC.dpbs through http://epilepsy.med.nyu.edu. Accessed February 13, 2014.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber's Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition].

(2003 April 1, Revised). Phenytoin Oral. MedlinePlus Drug Information [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/medmaster/a682022.html.

Whetstone, W. (2005 May 10, Revised). Phenytoin Overdose. MedlinePlus Drug Information [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/medmaster/a682022.html.

Wilner, A. (2004 October 11). The Epilepsy Continuum: From Age to Age. Medscape [On-line CME]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/489615 through http://www.medscape.com.

Pack, A. (2006 April 28). Therapy Insight: Clinical Management of Pregnant Women With Epilepsy. Medscape from Nat Clin Pract Neurol. 2006;2(4):190-200 [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/530483 through http://www.medscape.com.

Holloway, R. and Jozefowicz, R. (2006 March). Update in Neurology. Ann Intern Med 2006:144:421-426 [On-line journal]. PDF available for download at http://www.annals.org/cgi/reprint/144/6/421.pdf through http://www.annals.org.

(© 2006). Phenytoin, Free & Total. ARUP's Laboratory Test Directory [On-line information]. Available online at http://www.aruplab.com/guides/ug/tests/0090141.jsp through http://www.aruplab.com/.

Morantz, C. and Torrey, B. (2005 January 15). Guidelines for Prescribing Antiepileptic Drugs. American Family Physician: v71(2) [On-line information]. Available online at http://www.aafp.org/afp/20050115/practice.html through http://www.aafp.org.

(© 2006). Phenytoin. Epilepsy.com [On-line information]. Available online at http://www.epilepsy.com/medications/a_phenytoin_intro.html through http://www.epilepsy.com.

(2003 February 1, revised). Seizure Disorders. Merck Manual Home Edition [On-line information]. Available online at http://www.merck.com/mmhe/print/sec06/ch085/ch085a.html through http://www.merck.com.

McMillin GA; Juenke J; Dasgupta A ( Oct. 2005). Effect of ultrafiltrate volume on determination of free phenytoin concentration. Medscape from Ther Drug Monit. 2005; 27(5):630-3 (ISSN: 0163-4356). Available online at http://www.medscape.com/medline/abstract/16175137 through http://www.medscape.com.

Dasgupta A (Oct. 2002). Clinical utility of free drug monitoring. Medscape from Clin Chem Lab Med. 2002; 40(10):986-93 (ISSN: 1434-6621). Available online at http://www.medscape.com/medline/abstract/12476936 through http://www.medscape.com.

(Dec 30, 2008). von Winckelmann S, Spriet I, Willems L. Therapeutic Drug Monitoring of Phenytoin in Critically Ill Patients. MedScape. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/583862 through http://www.medscape.com. Accessed Sept 2010.

(Updated July 15, 2009). Miller C. Toxicity, Phenytoin. Medscape eMedicine. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/816447-overview through http://emedicine.medscape.com. Accessed September 2010.

(Updated May 1, 2009). Phenytoin. MedlinePlus Drug Information [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a682022.html. Accessed September 2010.

(Updated February 3, 2009). Duldner J, Phenytoin Overdose. Medline Plus Drug Information. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/002533.htm. Accessed September 2010.

Malaty W, Stiglemen S. Antiepileptic Drug Monitoring. Am Fam Physician. 2008 Aug 1;78(3):385-386. Available online at http://www.aafp.org/afp/2008/0801/p385.html through http://www.aafp.org. Accessed September 2010.

Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Burtis CA, Ashwood ER, Bruns DE, eds. St. Louis: Elsevier Saunders; 2006 Pp 1252, 2313.

Carl GF, Smith ML. Phenytoin-folate interactions: differing effects of the sodium salt and the free acid of phenytoin. Epilepsia 1992; 33(2):372-5. Available online at http://www.medscape.com.

Beckmann, Charles R, et al. Obstetrics and Gynecology. 4th Ed. Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins, 2002.

مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.