برای تعیین ابتلا به عفونت پاروو وایروس B19 یا تعیین خطر عوارض ناشی از این عفونت ویروسی؛ اگر جنین در معرض خطر ابتلا به پاروو وایروس B19 از مادری باشد که آلوده به عفونت شده یا در معرض آن قرار گرفته است
Parvovirus B19
زمانیکه یک زن باردار دارای عفونت پاروو وایروس B19 بوده یا در معرض ارتباط با کسی بوده که حامل این عفونت است؛ زمانیکه یک شخص (بویژه شخصی که سیستم ایمنی وی در خطر باشد)، مبتلا به کم خونی پایدار یا شدید باشد
نمونه خونی گرفته شده از سیاهرگ بازو برای آزمایش آنتی بادی ویروس B19؛ برای تشخیص خود ویروس، نمونه آزمایشی می تواند نمونه خون یا در موارد نادر، مغز استخوان باشد؛ در موارد خاص، خون ناف جنین یا مایع آمنیوتیک برای آزمایش عفونت ویروس B19 در جنین گرفته می شود.
نیاز نیست.
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش ویروس B19 عموما برای افراد دارای عفونت های با سطح متوسط و ساده به کار نمی رود. این آزمایش عموما برای تشخیص عفونت رایج یا تعیین ایمنی در افرادی که در معرض خطر عوارض آن هستند (مثل افراد دارای کم خونی سلول داسی شکل) استفاده می شود. روش های مختلفی برای تشخیص ویروس B19 وجود دارد:
آزمایش آنتی بادی
دو نوع آنتی بادی ویروس B19 ممکن است در پاسخ به یک عفونت تولید شود: IgM و IgG. آنتی بادی های IgM اولین آنتی بادی های تولید شده در پاسخ به یک عفونت پاروو وایروس هستند. این آنتی بادی ها در بیشتر افراد در طی یک یا دو هفته بعد از اولین تماس وجود خواهند داشت. تولید آنتی بادی IgM برای مدت کوتاهی افزایش می یابد و سپس افت می کند. در نهایت، سطح آنتی بادی IgM در کمتر از سطوح قابل تشخیص قرار می گیرد. آنتی بادی های IgG توسط بدن و چند هفته بعد از اولین عفونت و در جهت حفاظت طولانی مدت تولید می شوند. سطوح IgG در طی عفونت فعال افزایش می یابد و با مرتفع شدن عفونت ویروس B19، تثبیت می گردد. به محض اینکه شخص در معرض ویروس B19 قرار بگیرد، آن شخص مقادیر قابل برآوردی از آنتی بادی IgG را برای کل مدت حیات خود خواهد داشت.
آزمایش آنتی بادی ویروس B19 را می توان برای تعیین ایمنی نسبت به ویروس در زنان بارداری انجام می دهند که با شخص حامل ویروس B19 در تماس بوده یا دارای علائمی حاکی از عفونت پاروو وایروس باشد. این آزمایش را همچنین برای افراد دارای کم خونی حاد یا مزمن یا دارای درد مفصلی پایدار درخواست می دهند که امکان دارد این علائم بدلیل عفونت ویروس B19 باشد. با مقایسه عدم وجود یا وجود هر دو نوع آنتی بادی IgG و IgM در یک نمونه، پزشک می تواند مابین عفونت های فعلی، قبلی و گذشته تفکیک حاصل نماید. آزمایش آنتی بادی اغلب بر روی کودکان دارای علائم جوش های (بیماری پنجم) انجام نمی شود و از آنجاییکه عفونت B12 فراگیر است و منجر به مشکلات کمی در افراد دارای سیستم ایمنی سالم می شود، از این روی، غربالگری عمومی به ندرت انجام خواهد شد.
تشخیص ویروس
تشخیص ویروس شامل پیدا کردن ماده ژنتیکی ویروس B19 یعنی (DNA) در نمونه خونی و در موارد غیر رایج در نمونه مغز استخوان، بند ناف جنین یا مایع آمنیوتیک است. آزمایش DNA ویروس B19 عمدتا برای تشخیص عفونت فعال در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف که دارای کم خونی حاد یا پایداری هستند انجام می شود. این افراد مقادیر کافی از آنتی بادی ها را برای تشخیص یا از بین بردن عفونت تولید نمی کنند. این آزمایش را همچنین می توان برای تشخیص وجود ویروس در نوزادانی که مادرشان آلوده به عفونت بوده یا در زمان بارداری در معرض ویروس قرار گرفته، انجام داد. -
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
آزمایش پاروو وایروس B19 اغلب زمانی که کودک دارای ویژگی های صورت سرخ و جوش های مشخصی بر روی گونه ها باشد، انجام نمی شود. جوش های مشخص، دلیل کافی برای پزشک در تشخیص عفونت است. در کل، بیشتر افرادی که دارای عفونت B12 هستند یا قبلا به آن مبتلا شده اند نیاز به بررسی آزمایشگاهی ندارند زیرا بیماری عموما بیش از 5 تا 7 روز به طول نمی انجامد و علائم آن اغلب خفیف هستند.
آزمایشات آنتی بادی IgG و IgM پاروو وایروس B19 را می توان زمانی درخواست داد که یک زن باردار دارای علائم شبه آنفولانزا بوده و یا در معرض تماس با شخص آلوده به عفونت قرار گرفته است، که با این آزمایش می توان در مورد اینکه آیا عفونت فعال است، یا دارای عفونت قبلی بوده یا در گذشته در معرض آن بوده، تصمیم گرفت. آزمایش DNA را می توان بر روی نمونه های جنین در برخی موارد انجام داد. آزمایش آنتی بادی و یا آزمایش DNA را می توان زمانی در خواست داد که شخص دارای کم خونی حاد یا ثابتی بوده یا دارای درد مفصلی باشد که پزشک در این مورد تردید کند که علائم به دلیل عفونت ویروس B19 است. آزمایش DNA ویروس B19 را زمانی درخواست می دهند که شخص آلوده به عفونت دارای سیستم ایمنی ضعیفی باشد.
اگر آزمایشات B19 در ابتدا منفی باشند اما پزشک هنوز در مورد وجود عفونت پاروو وایروس تردید داشته باشد یا بخواهد تغییرات را در غلظت های آنتی بادی در طی زمان ارزیابی کند، در این حالت یک یا چند مورد از آزمایشات ویروس B19 تکرار خواهند شد. -
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
آزمایش آنتی بادی
اگر هر دو مورد از آنتی بادی های IgG و IgM ویروس پاروو وایروس B19 موجود باشند، در این حالت احتمالا فرد مورد آزمایش دارای عفونت فعال پاروو وایروس بوده یا قبلا به آن آلوده شده است. این مورد را می توان با اندازه گیری مجدد سطوح IgG در زمان 2 یا 3 هفته بعد تایید کرد. سطح بالای IgG اهمیتی معادل با شرایط افزایش غلظت آنتی بادی ندارد. اگر افزایش 4 برابر در IgG مابین اولین و دومین نمونه وجود داشته باشد، در این حالت شخص دارای عفونت فعال بوده یا قبلا به آن آلوده شده است.
اگر فقط IgM وجود داشته باشد، در این وضعیت شخص ممکن است اخیرا و در زمان 2 تا 4 ماه پیش به عفونت مبتلا شده باشد. اگر فقط IgG پاروو وایروس وجود داشته باشد، در این شرایط شخص در زمان گذشته مبتلا به این عفونت بوده و در برابر آن محافظت شده است.
اگر آزمایشات آنتی بادی ها منفی باشند، در این شرایط فرد تحت آزمایش دارای عفونت نبوده و ایمن نیست. اگر زن باردار ایمن نباشد و در تماس با فردی باشد که بیماری را دارد، آن زن تحت نظارت دقیق پزشک خود قرار خواهد گرفت.
اگر شخصی دارای علائم باشد اما دارای سطوح پایین یا غیرقابل تشخیصی از IgG و یا IgM باشد، بدین معنی است که شخص هم دارای بیماری به غیر از پاروو وایروس B19 است و هم اینکه سیستم ایمنی وی بطور طبیعی واکنش نشان نمی دهد (یعنی مقادیر کافی از آنتی بادی را در حتی در صورت وجود پاروو وایروس تولید نمی کند). این ممکن است در افراد دارای سیستم ایمنی تضعیف شده (immunocomproimised) صحت داشته باشد و آزمایش DNA نیاز شود.
تشخیص ویروس
اگر آزمایش DNA ویروس B19 مثبت باشد، شخص دارای عفونت است. نتیجه منفی وجود عفونت را رد نمی کند. این ویروس ممکن است در مقادیر کافی در نمونه جهت تشخیص وجود نداشته باشد.
عفونت جنین از ویروس B19 گاها از طریق آزمایش DNA ویروس در نمونه مادر و نیز نمونه های کودک تشخیص داده می شود.
آزمایش PCR برای تشخیص DNA ویروس استفاده شده و روش بهینه برای تشخیص عفونت مزمن در بیماران با سیستم ایمنی ضعیف است زیرا سطوح آنتی بادی قابل تغییر هستند. -
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
گاها آزمایش ریتیکولوسیت را می توان همراه با آزمایش پاروو وایروس B19 برای ارزیابی تولید گلبول قرمز خون انجام داد. این آزمایش گلبول های قرمز جدید نارس را که رتیکولوسیت نامیده می شوند، در خون (که هنوز حاوی ماده ژنتیکی هستند) می سنجد. از آنجاییکه پاروو وایروس B19 تولید گلبول قرمز خون را مختل می کند، تعداد رتیکولوسیت ها در طی یک عفونت فعال کاهش خواهد یافت.
عفونت های پاروو وایروس B19 اغلب دارای زمان محدودی برای فعالیت در افراد سالم هستند. درمان می تواند موجب تسکین علائم و در صورت ضرورت برای درمان کم خونی انجام شود.
یک زن باردار که عفونت پاروو وایروس B19 را به جنین خود انتقال می دهد، به مدت چند هفته و با آزمایش فراصوت دوره ای تحت نظارت کامل خواهد بود. در بیشتر موارد، جنین سالم خواهد ماند. زمانی که تجمع مایعات در بدن یا کم خونی شدید توسعه یابد، درمان با انتقال خون به جنین انجام خواهد شد. عفونت پاروو وایروس B19 در مورد بروز نقص های تولد نقشی ندارد. -
آیا این همان ویروسی است که موجب بیماری سگ ها و گربه ها می شود؟ آیا ممکن است این عفونت از حیوان خانگی به من منتقل شود؟
خیر. انواع مختلفی از این ویروس بر حیوانات و انسانها تاثیرگذار است. ویروس از شما به حیوان خانگی و یا از حیوان خانگی به شما انتقال نمی یابد.
-
آیا راهی برای پیشگیری از عفونت پاروو وایروس B19 وجود دارد؟
هیچ واکسنی وجود ندارد. این ویروس از طریق ارتباط نزدیک منتقل می شود و افراد ممکن است حتی در نبود علائم و نشانه های خاص به آن مبتلا شوند. با این حال بهداشت کامل مثل شستن دست ها و پوشاندن دهان و بینی در زمان سرفه و عطسه می تواند به پیشگیری از انتقال ویروس کمک نماید. بیشتر افراد در زمان کودکی به آن مبتلا می شوند.
-
آیا آزمایش در مطب پزشک قابل انجام است؟
خیر، آزمایش پاروو وایروس B19 نیاز به تجهیزات تخصصی دارد. نمونه شما اغلب به یک آزمایشگاه مرجع ارسال می شود.