اسامی دیگر
Joint Fluid Analysis
اسم متعارف
Synovial Fluid Analysis
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه November 5, 2017.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

کمک به تشخیص علت درد، تورم و التهاب مفصل

زمان انجام آزمایش؟
هنگامی که یک یا چند مفصل متورم، قرمز و یا دردناک است.
نمونه مورد نیاز
نمونه مایع سینوویال با فرو کردن سوزن در فضای بین استخوان‌ها در مفصل بدست می‌آید.
آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری
با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی خود مشورت کنید جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل مایع سینوویال ممکن است به‌صورت ناشتا یا به‌طور تصادفی انجام شود.

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

مایع سینوویال یک مایع ضخیم است که به‌عنوان روان کننده مفاصل اصلی بدن عمل می‌کند. این مایع در مقادیر کم در فضاهای بین مفاصل یافت می‌شود، جایی که مایع تولید می‌شود و توسط غشاهای سینوویال تشکیل شده است. کیسه مایع سینوویال به پایان می‌رسد و اصطکاک را طی حرکت مفصل در زانو، شانه‌ها، باسن، دست و پا کاهش می‌دهد.

آنالیز مایع سینوویال شامل گروهی از آزمایشات است که تغییرات مایع سینوویال را تشخیص می‌دهد و ممکن است وجود بیماری‌هایی را که بر ساختار و عملکرد مفصل تاثیر می‌گذارد را نشان دهند. تجزیه و تحلیل معمولا شامل مجموعه اولیه از آزمایشات اولیه است، به‌دنبال آزمایش‌های اضافی انتخاب می‌شوند براساس نتایج مجموعه اول آزمایشات، علائم فرد و بیماری که متخصصین مراقبت‌های بهداشتی مشکوک هستند که باعث ایجاد علائم می‌شوند. تست‌ها دسته‌بندی می‌شوند با توجه به:

  •  مشخصات فیزیکی - ارزیابی ظاهر مایع
  •  تست‌های شیمیایی- تغییرات ترکیبات شیمیایی مایع را تشخیص می‌دهد
  •  بررسی میکروسکوپی: سلول‌ها و کریستال‌های احتمالی شمارش می‌شوند و با استفاده از میکروسکوپ شناسایی می‌شوند
  •  آزمایش بیماری‌های عفونی - تشخیص و شناسایی میکروب‌ها، در صورت وجود

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

نمونه از مایع سینوویال از مفصل آسیب دیده با سرنگ و سوزن با استفاده از روشی به‌نام آرتروتنتز، جمع‌آوری می‌شود.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

در مورد آمادگی آزمایش با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی مشورت کنید. جمع‌آوری و تحلیل مایع سینوویال ممکن است به‌صورت ناشتا یا تصادفی انجام شود.

Accordion عنوان
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    تجزیه و تحلیل مایع سینوویال ممکن است به‌منظور کمک به تشخیص علت التهاب مفصل، درد، تورم و انباشت مایع تجویر شود. بیماری‌ها و شرایطی که بر روی یک یا چند مفصل و مایع سینوویال تأثیر می‌گذارد را می‌توان به چهار دسته اصلی تقسیم کرد:

    • بیماری‌های عفونی - آنهایی که توسط باکتری، قارچ یا ویروس ایجاد می‌شوند؛ ممکن است در مفصل ایجاد شوند یا از اندام‌های دیگر بدن به آنجا گسترش یابند. این مشکلات شامل آرتریت سپتیک حاد و مزمن است.
    • خونریزی - اختلالات خونریزی و یا آسیب مفصلی می‌تواند به خون در مایع سینوویال منجر شود؛ معمولا در افراد مبتلا به اختلالات لخته شدن خون درمان نشده مانند بیماری‌های هموفیلی یا فون ویلبراند وجود دارد.
    • بیماری‌های التهابی –
      • شرایطی که باعث ایجاد و تجمع کریستال می‌شود مانند نقرس (کریستال اسید اوریک سوزن مانند) و شبه نقرس (کریستال پیروفسفات کلسیم دی‌هیدرات). این ها معمولا روی ران و ساق پا تاثیر می‌گذارند.
      • شرایطی که سبب التهاب مفصل می‌شود، مانند سینوویت یا سایر واکنش‌های ایمنی بدن؛ ممکن است شامل اختلالات خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس باشد.
    • بیماری‌های تخریبی مانند استئوآرتریت
  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    تجزیه و تحلیل مایع سینوویال ممکن است در زمانی که متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشکوک است که شخصی بیماری یا شرایطی دارد که یک یا چند مفصل را درگیر کرده است. زمانی‌که فردی ترکیبی از علائم و نشانه‌های زیر را داشته باشد:

    • درد مفصل
    • قرمزی روی مفصل
    • التهاب و تورم مفصل
    • تجمع مایع سینوویال

     گاهی اوقات زمانی‌که فردی را با بیماری مفصل شناخته شود.

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    مایع سینوویال معمولا حاوی مقدار کمی از گلوکز و پروتئین است و ممکن است تعداد کمی از گلبول‌های سفید (WBCs) و گلبول‌های قرمز (RBCs) داشته باشد.

    انواع مختلف اختلالات مفصلی، از جمله استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، نقرس و عفونت ( آرتریت سپتیک) وجود دارد که می‌تواند باعث التهاب، تورم، انباشت مایع سینوویال و گاهی اوقات خونریزی در یک یا چند مفصل شود. این شرایط می‌تواند تحرک را محدود کند و اگر درمان نشده باشد، ممکن است باعث آسیب دائمی مفاصل شود.

     نتایج آزمایشات بر روی نمونه‌ای از مایع سینوویال ممکن است شامل موارد زیر باشد:

     ویژگی‌های فیزیکی - ظاهر طبیعی نمونه‌ای از مایع سینوویال معمولا:

    • به رنگ کاه
    • شفاف
    • نسبتا چسبناک - قطره آن از سوزن سرنگ یک "رشته" را تشکیل می‌دهد که چند اینچ طول دارد.

     تغییرات در ویژگی‌های فیزیکی ممکن است سرنخ‌هایی از بیماری را ارائه دهد، مانند:

    • مایع کمتر چسبناکی ممکن است در التهاب دیده شود.
    • مایع سینوویا تیره ممکن است حضور میکروب‌ها، گلبول‌های سفید خون یا کریستال‌ها را نشان دهد.
    • مایع سینوویال مایل به قرمز ممکن است وجود خون را نشان دهد، اما تعداد بیشتری از گلبول‌های قرمز نیز ممکن است در مایع سینوویال تیره وجود داشته باشد.

     مفصل فرد ممکن است در یک زمان تحت تأثیر بیش از یکی از این تغییرات فیزیکی قرار گیرد.

     آزمایشات شیمیایی - آزمایشاتی که ممکن است روی نمونه‌های مایع سینوویال انجام شود عبارتند از:

    • گلوکز- معمولا کمتر از میزان گلوکز خون است. ممکن است در عفونت و التهاب مفصلی کاهش یابد.
    • پروتئین- با عفونت باکتریایی افزایش می‌یابد.
    • اسید اوریک- در نقرس افزایش می‌یابد.

     بررسی میکروسکوپی - مایع سینوویال طبیعی دارای تعداد کمی از گلبول‌های سفید (WBCs) و گلبول‌های قرمز (RBCs) است اما هیچ میکروب یا کریستال وجود ندارد. آزمایشگاه‌ها ممکن است قطره‌های مایع سینوویال را بررسی کنند و یا از یک سانتریفیوژ مخصوص (سیتوسانتریفیوژ) استفاده کنند تا سلول‌های مایع را در انتهای لوله آزمایش تغلیظ کنند. نمونه‌ها بر روی یک اسلاید قرار می‌گیرند که با رنگ‌های مخصوص درمان می‌شوند و ارزیابی انواع مختلف سلول‌های موجود انجام می‌شود.
     

    • تعداد کل سلول - تعداد WBCs (گلبول‌های سفید) و RBCs (گلبول‌های قرمز) در نمونه؛ افزایش WBCs ممکن است در عفونت و بیماری‌هایی مانند نقرس و آرتریت روماتوئید دیده می‌شود.
    • افتراق WBC (گلبول‌ سفید) درصد انواع مختلف WBCs (گلبول‌های سفید) را تعیین می‌کند. تعداد قابل توجهی از نوتروفیل‌ها در عفونت‌های باکتریایی دیده می‌شود. ائوزینوفیل‌های بیش از 2٪ می‌توانند بیماری لایم، آرتریت انگلی، بیماری روماتیسمی یا آرتریت روماتوئید را نشان دهند.
    •  مایع سینوویال در نور پلاریزه مورد بررسی قرار می‌گیرد تا حضور کریستال‌ها را تشخیص دهد و انواع کریستال‌های موجود را تشخیص دهد. کریستال‌های اوریک سوزن مانند مونو سدیم همراه با نقرس و کریستال‌های پیرو فسفات کلسیم با شبه نقرس؟ نقرس کاذب همراه است.

     آزمایش‌های بیماری عفونی - علاوه بر آزمایش‌های شیمیایی، ممکن است آزمایش‌های دیگر برای جستجوی میکروب‌ها در صورت مشکوک بودن عفونت انجام شود.

    • رنگ‌آمیزی گرم به‌منظور مشاهده مستقیم باکتری‌ها یا قارچ‌ها در زیر میکروسکوپ به‌کار می‌رود. هیچ میکروبی در مایع سینوویال وجود ندارد.
    • برای مشخص کردن نوعی از میکروب‌ها، آزمایش حساسیت و کشت تجویز می‌شود. اگر باکتری وجود داشته باشد، آزمایش حساسیت در برابر برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها برای هدایت درمان ضد میکروبی انجام می‌شود. اگر هیچ میکروبی وجود نداشته باشد، عفونت را رد نمی‌کند. آنها ممکن است در تعداد کمی وجود داشته باشند یا عدم رشد آنها ممکن است به دلیل آنتی‌بیوتیک درمانی قبلی باشد.
    • آزمایش‌های دیگر برای بیماری‌های عفونی که کمتر تجویز می‌شوند شامل تست AFB هستند. این آزمایش برای وجود میکوباکتریوم ممکن است به تشخیص سل کمک کند. روش‌های تست مولکولی برای مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، حساسیت بیشتر و خاص‌تری نسبت به کشت‌های سنتی دارند و ممکن است انجام شوند.
  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    ممکن است آزمایش خون یا ادرار اسید اوریک و یا قند خون برای مقابله با غلظت آن در مایع سینوویال تجویز شود. اگر متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشکوک باشد که شخصی عفونت سیستمیک دارد، علاوه بر تجزیه و تحلیل مایع سینوویال، ممکن است کشت خون نیز تجویز شود.

     جراحی مفصل، زخم و جایگزینی مفصل می‌تواند خطر ابتلا به عفونت در مفصل را افزایش دهد.

  • آرتروسنتز چیست و چگونه انجام می‌شود؟

    آرتروسنتز حذف مایع سینوویال از مفصل با سوزن و سرنگ است. متخصص مراقبت از بیحسی موضعی استفاده می‌کند و سوزن را در فضای بین استخوان‌ها قرار می‌دهد و مایع سینوویال را جمع‌آوری می‌کند.
     

     

  • آیا دلایل دیگری برای انجام آرتروسنتز وجود دارد؟
     بله گاهی اوقات برای تخلیه بیش از حد مایع سینوویال - برای کاهش فشار در مفصل و یا کمک به درمان عفونت انجام می‌شود. گاهی اوقات داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها به مفصل تزریق می‌شوند تا به کاهش التهاب و یا کاهش درد کمک کنند.
مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

Mundt, L. A. and Shanahan, K. (© 2010) Graff's Textbook of Routine Urinalysis and Body Fluids 2nd Edition: Lippincott Williams and Williams, Philadelphia, PA. Pp 258.

Villa-Forte, A. (Reviewed 2013 September). Evaluation of the patient with joint disorders. Merck Manual for Healthcare Professionals. Available online at http://www.merckmanuals.com. Accessed 9/9/2016.

Baer, A. N. (Updated 2014 January 3). The approach to a painful joint. Medscape Reference. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/336054-overview#a8. Accessed 9/9/2016.

Ma, B. C. (Updated 2015 May 9). Synovial fluid analysis. MedlinePlus Medical Encyclopedia. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003629.htm. Accessed 9/9/2016.

Brusch, J. L. (Updated 2015 October 8). Septic arthritis workup. Medscape Reference. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/236299-workup#c8. Accessed 9/9/2016.

Sofronescu, A. (Updated 2016 April 13). Joint fluid interpretation. Medscape Reference. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/2172238-overview. Accessed 9/9/2016.

Fisher, M. and Genzen, J. R. (Updated 2016 August). Hyperuricemia – Gout. ARUP Consult. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/gout.php?client_ID=LTD#tabs=0. Accessed 9/9/2016.

(Updated 2016 August). Rheumatoid arthritis. ARUP Consult. Available online at https://arupconsult.com/content/rheumatoid-arthritis/?tab=tab_item-0. Accessed 9/9/2016.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (© 2007). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 8th Edition:  Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 133-136.

Wu, A. (2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, Fourth Edition.  Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. 1006-1007.

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber's Cyclopedic Medical Dictionary.  F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition]. pp 1890.

Forbes, B. et. al. (© 2007). Bailey & Scott's Diagnostic Microbiology, Twelfth Edition: Mosby Elsevier Press, St. Louis, Missouri. Pp 904 – 913.

Joseph, T. (2007 May 6). Synovial fluid. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information].  Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003629.htm. Accessed on 6/21/08.

Lee, S. (2007 April 27, Updated). Septic arthritis. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000430.htm. Accessed on 6/21/08.

Lee, S. (2007 June 18, Updated). Gout – chronic. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000424.htm. Accessed on 6/21/08.

Zeller, J. et. al. (2007 April 4). Septic Arthritis. JAMA Patient Page JAMA. 2007;297(13):1510 [On-line information]. PDF available for download at http://jama.ama-assn.org/cgi/reprint/297/13/1510.pdf. Accessed on 6/21/08.

Lee, S. (2007 April 26, Updated). Acute gouty arthritis. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000422.htm. Accessed on 6/21/08.

Jacobs DS, DeMott WR, Oxley DK: Jacobs & DeMott Laboratory Test Handbook, 5th ed. LexiComp:Hudson, OH. Pp323-325, 2001.

Vorvick, L. (Updated 2011 June 4). Synovial fluid analysis. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003629.htm. Accessed February 2012.

Sweiss, N. et. al. (Updated 2012 February 7). Septic Arthritis Aspiration Techniques and Indications for Surgery. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1268807-overview. Accessed February 2012.

Berman, J. and Paget, S. (Modified 2009 January). Evaluation of the Patient With Joint Disorders. Merck Manual for Healthcare Professionals [On-line information]. Available online through http://www.merckmanuals.com. Accessed February 2012.

(© 1995–2012). Test ID: CCBF8419 Cell Count and Differential, Body Fluid. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/8419. Accessed February 2012.

(© 1995–2012). Test ID: SFC8719 Crystal Identification, Synovial Fluid. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/8719. Accessed February 2012.

(2011 July) Questions and Answers about Arthritis and Rheumatic Diseases. National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases [On-line information]. Available online at http://www.niams.nih.gov/Health_Info/Arthritis/arthritis_rheumatic_qa.asp. Accessed February 2012.

Lehman, C. and Roberts, W. (Updated 2011 May). Hyperuricemia – Gout. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/gout.php?client_ID=LTD#tabs=0. Accessed February 2012.

Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© 2011). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 10th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 132-135.

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.