بیشتر موارد مننژیت، بعلت یک عفونت باکتریایی یا ویروسی هستند اما ندرتاً ممکن است توسط سرطان های خاص، آسیب ها، انگل ها یا اسپورهای قارچی در محیط ایجاد شوند. مننژیت باکتریایی می تواند کشنده باشد، اما واکسن هایی وجود دارند که  در برابر 4 نوع از 5 منتژیت باکتریایی شناخته شده، ایمنی ایجاد می کنند. عفونت ممکن است از درون شامگان نشأت گرفته (اولیه) یا از یک محل عفونت واقع در بخش دیگری از بدن انتشار پیدا کند (ثانویه).

مننژیت ویروسی، که مننژیت آسپتیک نیز نامیده می شود، مطابق با مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها، شایعترین شکل مننژیت در آمریکا می باشد. این بیماری معمولاً شدت ملایم تا متوسط دارد و معمولاً بدون درمان، برطرف می شود (خود محدود شونده).

• انتروویروس ها، شایعترین علت مننژیت ویروسی هستند. هرچند، انتروویروس ها بسیار شایع هستند، معمولاً در بیشتر موارد، هیچ نشانه یا بیماری ایجاد نمی کنند.

علل کمتر شایع از قرار زیر هستند:

• ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)
• ویروس اپشتن بار (EBV)
• آنفلوآنزا
• اوریون
• سرخک
• ویروس واریسلا زوستر (VZV) - عامل آبله مرغان و زونا
• آربوویروس ها - ویروس هایی که توسط پشه ها منتقل می شوند

مننژیت باکتریایی، معمولاً به عنوان یک فوریت پزشکی در نظر گرفته می شود. موارد حاد آن میتوانند به صورت ناگهانی ایجاد شوند همراه با نشانه هایی که طی چند ساعت تا چندین روز تشدید می شوند. شناسایی و درمان سریع، حیاتی می باشد. مننژیت باکتریایی در صورت عدم درمان، معمولاً کشنده می باشد. در حالیکه این بیماری میتواند بر اثر بسیاری از انواع مختلف (گونه های) باکتریایی ایجاد شود، شایعترین علل آن از قرار زیر هستند:

• Streptococcus pneumoniae - با عنوان مننژیت پنوموکوکی؛ این معمولاً شایعترین شکل مننژیت باکتریایی در آمریکا است. این همچنین میتواند باعث سینه پهلو، عفونت های خونی (سپتیسمی) و عفونت های گوش و سینوس ها شود. کودکان زیر 2 سال، افراد دارای نقص در سیستم ایمنی و افراد سالخورده، در معرض بالاترین خطر در ابتلا به آن می باشند.
• نایسریا مننژیتیدیس - با عنوان مننژیت مننگوکوکی؛ بسیار مسری است؛ افراد در معرض خطر، شامل دانشجویان کالج، نوزادان، کودکان زیر 1 سال، مسافران بین المللی و افراد دارای سیستم های ایمنی ضعیف هستند.
• هموفیلوس آنفلوآنزا نوع b- زمانی شایعترین علت مننژیت باکتریایی بود و بعلت واکسیناسیون گسترده کودکان، بروز آن کاهش یافته است.
• سایر علل، شامل لیستریا منوسیتوژنز همچنین گروه B استرپتوکوک و اشریشیاکلی بوده که در صورت انتقال عفونت از مادر به بچه در هنگام زایمان، ممکن است باعث مننژیت در نوزاد شوند.  زنان باردار در اواخر دوره بارداری برای تعیین اینکه آیا ریسک انتقال عفونت را به کودکان خود دارند یا نه، برای استرپ گروه B غربالگری می شوند.

مننژیت مزمن، عفونتی است که به مدت 4 هفته طول می کشد. این عفونت ممکن است توسط میکروب هایی مانند Mycobacterium tuberculosiis که باعث سل می شود، توسط Treponema pallidum که باعث سفلیس می گردد و توسط قارچ ها، ایجاد شود.

مننژیت قارچی، هرچند نادر است، اغلب در بیماران دارای نقص ایمنی مانند افراد مبتلا به ایدز دیده می شود، اما ممکن است بر هر فردی تأثیر بگذارد.

• شایعترین علت، Cryptococccus neoformans (مننژیت کریپتوکوکی) که تصور می شود از طریق استنشاق خاک آلوده به مدفوع پرندگان منتقل شود

سایر علل عبارتند از:

• Coccidioides immitis
• Histoplasma capsulatum
• Candida species
• گونه های کاندیدا

مننژیت قارچی، مسری نیست؛ این بیماری از فرد به فرد سرایت پیدا نمی کند اما زمانی رخ می دهد که فرد دارای نقص سیستم ایمنی، اسپورهای قارچ را در محیط استنشاق کند. (برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله عفونت های قارچی را بخوانید.)

مننژیت انگلی، نادر بوده و میتواند کشنده باشد. یک نمونه، عفونتی است که توسط آمیب آزادزی، Naegleria fowleri، یک انگل تک سلولی ایجاد شده که میتواند در دریاچه های آب گرم و رودخانه ها، یافت شود. عفونت زمانی رخ می دهد که انگل از طریق بینی وارد سیستم تنفسی فردی شود که در آب آلوده شنا می کند. نمونه دیگر، عفونتی است که نوسط انگل Schistosoma ایجاد می شود. این نوع از عفونت در آمریکا رخ نمی دهد اما در سایر نواحی جهان مانند آفریقا، آمریکای جنوبی و جنوب چین، شایع است.

آنسفالیت، یک عفونت حاد مغز بوده که با تب، سردرد و تغییر وضعیت هشیاری و همراه با تشنج یا بدون آن شناخته می شود. بیشتر موارد آنسفالیت توسط ویروس ها ایجاد می شوند. همچنین اینها ممکن است محدود به یک محل بوده (کانونی) یا در سرتاسر مغز منتشر شده باشند (عمومی). هر ساله، چندین هزار مورد گزارش می شوند اما مطابق با مؤسسه ملی اختلالات عصبی و سکته، احتمالاً بسیاری از موارد دیگر با نشانه های بسیار جزئی تا ملایم وجود داشته باشند که رخ داده اما ثبت نمی شوند.

آنسفالیت ویروسی ممکن است توسط انواعی از ویروس ها از قبیل موارد زیر ایجاد شود:

• ویروس هرپس سیمپلکس
• انتروویروس ها
• ویروس هاری (منتقل شونده بر اثر گاز گرفتن توسط یک حیوان)
• آربوویروس ها - آنهایی که عمدتاً توسط پشه های آلوده منتقل میگردند اما توسط کنه ها نیز انتشار پیدا می کنند

بیشتر افراد آلوده، دارای نشانه های ملایم تا متوسط هستند. فقط درصد بسیار کمی از مردم، مبتلا به آنسفالیت می شوند.

در آمریکا، ویروس نیل غربی، شایعترین علت آنسفالیت با آربو ویروس است. سایر آربوویروس های نادرتر در مناطق مختلف جغرافیایی آمریکا پراکنده هستند. درسرتاسر جهان، انواع مختلفی از آسنفالیت مرتبط با آربوویروس ممکن است غالب باشند.

• آنسفالیت نیل غربی - مطابق با مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، تقریباً یک نفر از هر پنج نفر آلوده به ویروس نیل غربی، تب همراه با سایر علائم را نشان خواهند داد و کمتر از 1% مبتلا به بیماری شدید می شوند.
• آنسفالیت اسبی غربی - مطابق با CDC، تقریباً 3% افرا مبتلا می میرند؛ بیماری در خردسالان نسبت به بزرگسالان شدیدتر است.
• آنسفالیت اسبی شرقی - با وجود اینکه، یک بیماری نادر در آمریکا و هر ساله فقط با تعداد کمی از موارد است، ولی یکی از شدیدترین انواع آن می باشد؛ CDC برآورد کرده است که تقریباً یک سوم افراد مبتلا به عفونت خواهند مرد و بسیاری از نجات یافتگان، مبتلا به آسیب مغزی خواهند شد.
• آنسفالیت لاکراس (LaCrosse) - در ایالات غرب میانه شمالی تر، میانه ساحل اقیانوس اطلس و جنوب شرقی پیدا می شود؛ مطابق با CDC، شدیدترین موارد آن در بچه های کوچکتر از 16 سال رخ می دهد.
• آنسفالیت سنت لوئیس (St. Louis) - یک عفونت نادر، بیشترین موارد آن در ایالات شرقی و مرکزی آمریکا رخ میدهند؛ بیماری در سالخوردگان بسیار شدید می باشد

سایر آربوویروس هایی که ممکن است در سایر نقاط جهان مشاهده شوند:

• آنسفالیت ژاپنی - بصورت طبیعی در آسیا پیدا شده (بومی) و با مزارع روستایی مرتبط است؛ برای پیشگیری از این عفونت، واکسن موجود است.
• آنسفالیت اسبی ونزوئلایی - در آمریکا بسیار نادر می باشد؛ در اپیدمی آمریکای جنوبی، باعث مرگ هزاران نفر شده است.

آنسفالیت ویروسی همچنین ممکن است به صورت یک بیماری ثانویه که چندین هفته پس از یک بیماری ویروسی رخ می دهد، مشاهده شود.

آنسفالیت های باکتریایی، قارچی و انگلی بسیار نادر هستند. مننژوآنسفالیت باکتریایی ممکن است از باکتری هایی ایجاد شود که باعث مننژیت می شوند. بیماری لایم منتقل شونده توسط کنه ممکن است باعث آنسفالیت  باکتریایی شود. توکسوپلاسما گوندی (Toxoplasma gondii)، انگلی که همراه با گربه ها می باشد، میتواند باعث آنسفالیت انگلی در برخی از افراد دارای سیستم های ایمنی ضعیف گردد.

مننژیت و آنسفالیت ممکن است با علائم شبه آنفلوآنزا آغاز شده و طی چندین ساعت تا چندین روز تشدید شوند. علائم و نشانه های شاخص این دو بیماری ممکن است همپوشانی داشته و میتوانند شامل موارد زیر باشند:

• تب
• سردرد شدید مداوم
• خشکی گردن
• حساسیت به نور
• تغییرات ذهنی
• بیحالی

سایر نشانه ها ممکن است از قبیل گیجی، حالت تهوع، استفراغ، جوش قرمز یا ارغوانی و تشنج باشند. افراد سالخورده ممکن است بیحال بوده و برخی از علائم دیگر را نشان دهند. افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف ممکن است نشانه های غیرمتعارفی را نشان دهند. خردسالان ممکن است بسیار تحریک پذیر شده و مرتب گریه کنند، استفراغ، و خشکی بدنی، تشنج داشته باشند، از خوردن غذا امتناع کنند و ملاج (نقاط نرم بر روی سر) برآمده داشته باشند . 

آنسفالیت همچنین ممکن است شامل مشکلات عصبی مانند مشکل شنوایی یا سخن گفتن، بی حسی، رعشه خفیف، تشنج، توهم، ضعف عضلات، تغییر در شخصیت و کوما باشد.

عوارض و پیش آگاهی

سرنوشت افراد مبتلا به مننژیت و آنسفالیت، به علت خاص بیماری، شدت، سلامتی و وضعیت ایمنی فرد و سرعت تشخیص و درمان عارضه بستگی دارد. افرادی که درگیر موارد ملایم بیماری هستند، ممکن است طی چندین هفته بهبودی پیدا کرده یا عوارض ماندگار و دائمی داشته باشند.

15 تا 25 درصد نوزادان و 15 سایر بیماران مننژیت باکتریایی، حتی درصورت درمان مناسب و سریع، جان خود را از دست می دهند. حداکثر 15 تا 25 درصد کسانی که نجات پیدا می کنند، ممکن است عوارض عصبی (بازماند sequelae) از قبیل تجمع مایع در مغز (هیدروسفالوس)، ناشنوایی، نابینایی، تشنج های دوره ای و یا درجه ای از نقص را در فرآیندهای تفکر کردن داشته باشند. این عوارض ممکن است در هر سنی روی دهند، اما نوزادان در معرض ریسک بالاتری می باشند.

برای مننژیت یا آنسفالیت احتمالی، پزشکان با معاینه پزشکی و بررسی سابقه پزشکی بیمار، آغاز می کنند. معاینه ممکن است در بخش اورژانس انجام شود، از آنجائیکه نشانه ها ممکن است ناگهانی ظاهر شده و طی چندین ساعت تا چندین روز سریعاً بدتر شوند.

پزشک درباره بیماری های اخیر، تماس با حیوانات، پشه ها یا کنه ها، تماس با سایر افرادی که بیمار شده اند، مسافرت هایی که اخیراً انجام شده اند - بویژه خارج از ایالات متحده و فعالیت های اخیر، سوال خواهد کرد. پزشک، وجود یا عدم وجود علائم و نشانه هایی که اغلب مرتبط با مننژیت و آنسفالیت هستند، را مورد توجه قرار خواهد داد. آزمایشات عصب شناختی ممکن است برای سنجش وضعیت سیستم عصبی، عملکرد حسی حرکتی، هماهنگی، بینایی، شنوایی، توان و وضعیت ذهنی بیمار انجام شوند.

تست های آزمایشگاهی
آزمون های آزمایشگاهی برای تشخیص، شناسایی، سنجش و نظارت بر مننژیت و آنسفالیت انجام می شوند. این آزمایشات به منظور موارد زیر انجام می گیرند:

• تمایز این عفونت ها از سایر شرایط با نشانه های مشابه
• مشخص کردن هر چه سریعتر عامل، باکتری، ویروس، قارچ یا انگل، جهت آغاز و نظارت بر درمان،
• سنجش وضعیت سلامت عمومی، وضعیت سیستم ایمنی، علائم و نشانه ها و عوارض حاضر فرد مبتلا برای برطرف کردن نشانه ها و به حداقل رساندن التهاب و آسیب عصبی یا مغزی
• در صورت امکان، تعیین منبع عفونت؛ بخصوص هنگامی که میکروب ایجاد کننده عفونت ممکن است به دیگران سرایت پیدا کرده باشد و به عنوان یک نگرانی برای سلامت عمومی تلقی شود، این امر بسیار مهم می باشد.

بسته به علت مشکوک، نمونه ها ممکن است به آژمایشگاه های مراکز بهداشت محلی یا ایالتی برای آزمایش فرستاده شوند.

آزمایشات عبارتند از:
سنجش مایع مغزی نخاعی (CSF). این یک ابزار تشخیصی اولیه برای آنسفالیت و مننژیت است. تحلیل CSF، گروهی از تست های متداول و انواعی از سایر آزمایشات است که می توانند درخواست شده و بر یک نمونه CSF انجام شوند. نمونه CSF با عملی به عنوان پونکسیون کمری یا ضربه نخاعی جمع آوری می شود.

آزمایشات CSF اولیه - مجموعه آزمایشات CSF مقدماتی که اغلب بر عفونت های مشکوک سیستم عصبی مرکزی انجام می شوند شامل موارد زیر هستند:

• مشخصات فیزیکی: CSF نرمال، شفاف و بدون رنگ بنظر می رسد. ظاهر نمونه CSF معمولاً با نمونه ای از آب مقایسه می شود. در عفونت ها، فشار اولیه CSF هنگام جمع آوری ممکن است افزایش پیدا کرده و بعلت وجود سلول های سفید خون (WBC) یا میکروارگانیزم ها، ممکن است نمونه، تیره بنظر آید.

• پروتئین CSF: در حالت نرمال فقط میزان کمی در CSF موجود می باشد بعلت اینکه پروتئین ها ملکول های بزرگی بوده و براحتی از سد مغزی نخاعی عبور نمی کنند. افزایش پروتئین معمولاً در صورت مننژیت، آبسه های مغزی و سیفلیس عصبی دیده می شود.

• گلوکز CSF: میزان نرمال به اندازه 2/3 غلظت گلوکز یا قند خون است. در مواقعی که سلول هایی که در حالت طبیعی در CSF حضور ندارند، قند را تحلیل ببرند (متابولیزه کنند)، سطوح آن ممکن است کاهش پیدا کند. این ممکن است شامل باکتری ها یا سلول هایی (WBCs) شود که بعلت التهاب وجود دارند.
• شمارش کامل سلول های CSF: در عفونت های سیستم عصبی مرکزی، WBC ها ممکن است افزایش پیدا کنند

• آزمون افتراقی CSF WBC: در حالت نرمال، تعداد لمفوسیت ها، منوسیت ها (و در نوزادان، نوتروفیل ها) در یک نمونه CSF پائین می باشد. در شرایط بیماری، وضعیت های زیر ممکن است وجود داشته باشند:

  • افزایش نوتروفیل ها در صورت عفونت باکتریایی
  • افزایش لمفوسیت ها در صورت عفونت ویروسی
  • گاهی اوقات افزایش ائوزینوفیل ها در صورت عفونت انگلی
• رنگ آمیزی گرم CSF برای مشاهده مستقیم میکروب ها
• کشت CSF و حساسیت برای باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها

آزمایشات بیشتر یا پیگیری کننده CSF - اگر هر کدام از تست های اولیه غیرطبیعی باشند، آزمایشات عفونی بیشتری ممکن است درخواست شوند. این ممکن است شامل یک یا چند مورد زیر باشد:

• تشخیص ویروس ها با تست های ملکولی (واکنش زنجیره ای پلیمراز، PCR) - تشخیص ماده ژنتیکی ویروس (DNA، RNA) مانند ویروس نیل غربی، تبخال و انتروویروس ها

• آنتی ژن کریپتوکوکی CSF - برای تشخیص یک عفونت قارچی خاص
• سایر آزمون های آنتی ژن CSF - بسته به اینکه چه ارگانیزمی محتمل می باشد.
• آزمایشات آنتی بادی اختصاصی CSF - بسته به اینکه جه ارگانیزمی محتمل است

آزمایشات بیماری های عفونی CSF که کمتر درخواست می شوند:

• اسمیر و کشت CSF AFB (هنگامی که بیماری سل محتمل باشد) - در صورت وجود باکتری سل و سایر مایکوباکتری ها مثبت می باشد
• آزمایشات ملکولی CSF برای تشخیص مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (Mycobacteria tuberculosis)

• آزمایش سیفلیس CSF (VDRL) - هنگامی که سیفلیس، باعث عفونت مغز شده باشد (سیفلیس عصبی)، مثبت می باشد؛ در صورت منفی بودن، وجود بیماری را رد نمی کند

انواع دیگری از آزمایشات CSF ممکن است گاهی برای کمک به تمایز بین مننژیت ویروسی و باکتریایی درخواست داده شوند:

• اسید لاکتیک CSF - اغلب برای تمایز بین مننژیت ویروسی و باکتریایی مورداستفاده قرار می گیرد؛ در صورت مننژیت باکتریایی و قارچی سطح آن معمولاً افزایش پیدا می کند در حالیکه با مننژیت ویروسی، نرمال مانده یا کمی بالا می رود.
• لاکتات دهیدروژناز (LD) CSF- برای تمایز بین مننژیت باکتریایی و ویروسی بکار می رود

• پروتئین واکنشگر C (CRP) CSF، یک واکنشگر فاز حاد بوده و با التهاب افزایش می یابد؛ این پروتئین با مننژیت باکتریایی به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می کند. از آنجائیکه حتی در اوایل مننژیت باکتریایی نیز بسیار حساس می باشد، اغلب برای تمایز بین مننژیت باکتریایی و ویروسی بکار می رود.

تست های آزمایشگاهی بر نمونه هایی بغیر از CSF - ممکن است همراه با تست CSF یا پس از آن درخواست داده شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• گلوگز، پروتئین خون، CBC (شمارش کامل سلول های خونی) - برای سنجش و مقایسه سطوح CSF

• پروکلسیتونین- شواهد زیادی نشان میدهند که اندازه گیری سطوح خونی پروکلسیتونین در تمایز بین مننژیت باکتریایی از مننژیت ویروسی مفید می باشد؛ سطح بالای آن در خون، نشانه ای قوی از مننژیت باکتریایی است.
• آزمایشات آنتی بادی خون برای انواعی از ویروس ها مانند آربوویروس ها، بخصوص ویروس نیل غربی، اگر بین دو نمونه که تقریباً با فاصله یک ماه از هم جمع آوری شده اند، چهار برابر افزایش در تیتر آنتی بادی مشاهده شود، نشاندهنده یک عفونت اخیر توسط آن میکروارگانیزم است.
• تست های ملکولی که مستقیماً ویروس را در خون شناسایی می کنند
• کشت خون ممکن است برای تشخیص و شناسایی باکتری ها در خون درخواست شود.
• برای تشخیص منبع عفونت که منتهی به مننژیت یا آنسفالیت شده است، ممکن است کشت سایر بخش های بدن انجام گیرد.

• CMP (پنل جامع متابولیک) - آزمایشاتی که عملکرد اعضاء را بررسی می کنند

آزمون های غیر آزمایشگاهی
بررسی های تصویر برداری به جهت جستجو برای علائم التهاب مغزی یا ناهنجاری ها ممکن است صورت گیرند اما ممکن است در آنسفالیت چشمگیر نباشند. آسیب مغزی، تومورها، خونریزی و آبسه ها ممکن است تشخیص داده شوند. این آزمایشات ممکن است بقرار زیر باشند:

• سی تی اسکن
• MRI
• سونوگرافی
• EEG (الکتروانسفالوگرافی) - برای تشخیص امواج غیرطبیعی مغزی

برای دانستن جزئیات بیشتر درباره این آزمایشات تصویربرداری، RadiologyInfo.org را ملاحظه نمائید.

درمان

درمان آنسفالیت، مننژیت و مننژوآنسفالیت، عامل عفونت و التهاب را هدفگیری می کند، ضمن اینکه آسیب بافتی و عوارض را به حداقل رسانده و نشانه ها را در بیمار تخفیف می دهد. استراحت در یک اتاق تاریک آرام، مصرف مایعات، داروهای مسکن درد برای سر و بدن، داروهای ضد التهاب، داروهای ضد تشنج، مسکن ها و عوامل ضد تهوع ممکن است تجویز شوند. در برخی موارد برای کمک به کاهش تورم بافت و مغز، ممکن است کورتیکوستروئید تجویز شود.

درمان عوامل باکتریایی
مننژیت و آنسفالیت باکتریایی و قارچی حاد بعنوان فوریت های پزشکی در نظر گرفته می شوند. اغلب هنگام تشخیص مثبت  عفونت های باکتریایی به محض تشخیص یا حتی پیش از آن، با آنتی بیوتیک های گسترده اثر درمان می شوند. با شناسایی باکتری های خاص و حساسیت آنها به عوامل ضد میکروبی، شاید لازم شود که این درمان اصلاح شود. آنتی بادی های انتخاب شده باید قادر باشند که از سد مغزی نخاعی عبور کرده و به غلظت کافی در CSF برسند. ممکن است که اینها به صورت درون وریدی استعمال شده و به سطوح بالایی درخون برسند. برای علائم سمیت دارویی و عملکرد اندام، بیماران مورد نظارت قرار می گیرند. بسته به نوع باکتری ها و وضعیت سیستم ایمنی بیمار، احتمالاً نیاز باشد که درمان به مدت هفته ها، ماه ها یا حتی سال ها طول بینجامد.

گاهی اوقات اعمال پزشکی برای درَن کردن (تخلیه ترشحات) آبسه ها یا سینوس های عفونی لازم می باشند. ممکن است لازم باشد که این اعمال تکرار شوند.

درمان برای عوامل ویروسی
بسیاری از عوامل آنسفالیت و مننژیت ویروسی ممکن است با شدت ملایم تا متوسط و خود محدود شونده بوده و فقط نیاز به نظارت، استراحت و تخفیف علائم داشته باشند. افرادی که موارد خیلی شدیدتر دارند، ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشند. برای آنسفالیت ویروسی بعلت تبخال یا ویروس های واریسلا زوستر (علت آبله مرغان و زونا)، پزشکان ممکن است دارویی مانند آسیکلوویر (acyclovir) را تجویز کنند. افراد مبتلا به عفونت های HIV با درمان ضد ویروسی بسیار فعال (HAART) درمان می شوند.

درمان عوامل قارچی
عفونت های قارچی معمولاً با تزریق درون وریدی (IV) داروهای ضد قارچ درمان می شوند. درمان ممکن است برای یک دوره زمانی طولانی تری ادامه پیدا کند. افراد دارای نقص در سیستم ایمنی ممکن است برای پیشگیری از عود عفونت، درمان خوراکی را به صورت نامحدود ادامه دهند.

درمان عوامل انگلی
مننژوآنسفالیت انگلی حاد ایجاد شده با آمیب Naeglerai fowleri، بعلت اینکه هیچ داروی ضدمیکروبی تأثید شده مؤثری برای درمان این عفونت وجود ندارد، اغلب کشنده است. عفونت با توکسوپلاما و سایر عوامل انگلی ممکن است با درمان مناسب داروهای ضد انگلی درمان شوند.

پیشگیری

مننژیت

واکسن هایی برای عوامل زیر وجود دارند:

• هموفیلوس آنفلوآنزا نوع b - واکسیناسیون گسترده بچه ها در آمریکا به میزان چشمگیری بروز هموفیلوس آنفلوآنزا نوع b را کاهش داده است. برای دانستن جزئیات بیشتر، صفحه CDC را درباره واکسیناسیون Hib ببینید.
• استرپتوکوک پنومونیه (مننژیت پنوموکوکی) - صفحه CDC درباره واکسیناسیون پنوموکوکی را ببینید.
• نایسریا مننژیتیدیس (Neisseria meningitidis) (مننژیت مننگوکوکی) - صفحه CDC را درباره واکسیناسیون مننگوکوکی را ببینید.

ممکن است برای افرادی که در تماس نزدیک با فرد مبتلا به مننژیت مننگوکوکی قرار گرفته اند، برای کاهش خطر ابتلا به عفونت کامل، به مدت چندین روز آنتی بیوتیک تجویز شود.

آنسفالیت

خطر ایجاد عفونت با یک آربوویروس را با محدود کردن تماس با پشه ها و کنه ها، کاهش فعالیت های شبانه بیرون از خانه، پوشیدن لباس های آستین بلند، استفاده از مواد دافع حشرات و از بین بردن آب های راکد در اطراف خانه، می توان به حداقل رساند.