اسامی دیگر
ALP
Alk Phos
Alkp
Alkaline phosphatase isoenzymes
Bone specific ALP
اسم متعارف
Alkaline Phosphatase
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه July 31, 2018.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

به جهت غربالگری یا نظارت بر درمان یک اختلال کبدی یا استخوانی

زمان انجام آزمایش؟

بعنوان بخشی از یک پنل کبدی روتین یا هنگامی که علائم اختلال کبدی یا استخوانی دارید

نمونه مورد نیاز

نمونه خون از ورید بازوی شما به دست می آید.

آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

ناشتای شبانه ترجیح داده می شود اما لازم نیست

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

آلکالین فسفاتاز (ALP)، آنزیمی است که در بسیاری از بافت های کل بدن یافت می شود. بالاترین غلظت های ALP در سلول های تشکیل دهنده استخوان و کبد، موجود هستند. سطوح بالای ALP در خون، اغلب با بیماری کبدی یا اختلالات استخوانی ایجاد می شوند. این آزمایش، سطح ALP را در خون اندازه گیری می کند.

در کبد، ALP در کناره های سلول هایی یافت می شود که برای تشکیل مجراهای صفراوی به همدیگر متصل می شوند. مجراهای صفراوی، لوله های کوچکی هستند که صفرا را از کبد گرفته و به روده ها انتقال میدهند که در آنجا برای کمک به هضم چربی موجود در غذا لازم هستند. ALP در استخوان، توسط سلول های خاصی با عنوان استئوبلاست تولید می شود که در تشکیل استخوان دخیل هستند. هر کدام از انواع مختلف بافت ها، اشکال متمایزی از ALP با عنوان ایزوآنزیم را تولید می کنند.

سطوح ALP خون ممکن است به میزان زیادی افزایش یابند، بعنوان مثال در مواردی که یک یا چند مجرای صفراوی انسداد می یابند. این ممکن است در نتیجه التهاب کیسه صفرا (کولسیستیت) یا سنگ های صفرا رخ دهد. افزایش های ملایمتر ALP خون در سرطان کبد و سیروز، طی استفاده از داروهای سمی برای کبد و در هپاتیت، مشاهده می شوند.

هر عارضه ای که باعث افزایش تشکیل استخوان شود، از قبیل اختلالات استخوانی از قبیل بیماری پگت، میتواند باعث افزایش سطوح ALP گردد. بچه ها و نوجوانان معمولاً دارای سطوح خونی بالاتری از ALP هستند زیرا استخوان های آنها هنوز در حال رشد است. در نتیجه، آزمایش ALP برای بچه ها و بزرگسالان باید با مقادیر (نرمال) مرجع متفاوتی، تفسیر گردد.

تمایز بین اشکال متفاوت (ایزوآنزیم) ALP تولید شده توسط انواع مختلف بافت ها در بدن، امکانپذیر است. اگر از علائم و نشانه های بالینی مشخص نباشد که آیا منبع نتیجه بالا در آزمایش ALP از بیماری کبدی یا استخوانی است، در نتیجه ممکن است آزمایش برای تعیین نوع ایزوآنزیم افزایش یافته در خون، انجام شود.

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

نمونه خون با فرو بردن سوزن در ورید بازو به دست می آید.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

ناشتا ترجیچ داده می شود اما برای این آزمایش لازم نیست. غذا خوردن میتواند سطح ALP را در برخی از افراد به اندازه چند ساعت، کمی افزایش دهد. بهتر است که آزمایش به صورت ناشتای شبانه انجام شود. در این مورد، نوشیدن آب بلامانع است.

Accordion Title
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش آلکالین فسفاتاز (ALP) برای کمک به تشخیص بیماری کبدی یا اختلالات استخوانی، بکار می رود.

    • در بیماری هایی که بر کبد تأثیر می گذارند، سلول های آسیب دیده کبدی، مقادیر افزایش یافته از ALP را در خون آزاد می سازند. این آزمایش اغلب برای تشخیص مجراهای صفراوی انسداد یافته استفاده می شود زیرا ALP بویژه در لبه های سلول هایی که برای تشکیل مجراهای صفراوی به یکدیگر متصل می شوند، بالا می باشد. اگر یکی از آنها یا بیشتر انسداد یابد، بعنوان مثال بر اثر یک تومور، سطوح خونی ALP اغلب بالا خواهند بود.
    • هر عارضه ای که بر رشد استخوان تأثیر گذاشته یا باعث افزایش فعالیت سلول های استخوانی شود، میتواند بر سطوح ALP در خون تأثیر گذارد. یک آزمایش ALP ممکن است بعنوان مثال برای تشخیص سرطان هایی که به استخوان ها انتشار یافته یا جهت کمک به تشخیص بیماری پگت، عارضه ای که باعث بدشکلی استخوان ها می شود، مورد استفاده قرار گیرد. این آزمایش همچنین گاهی برای نظارت بر درمان بیماری پگت یا سایر عوارض استخوانی مانند کمبود ویتامین D، استفاده می شود.

    اگر ننایج ALP بالا بوده اما مشخص نباشد که آیا این بعلت بیماری کبدی یا استخوانی است، آزمایش ایزوآنزیم های ALP ممکن است برای تعیین علت، انجام گیرند. یک آزمایش GGT و یا آزمایش 5‵-نوکلئوتیداز نیز ممکن است برای تمایز بین بیماری کبدی و استخوانی، انجام شود. سطوح GGT و 5‵-نوکلئوتیداز در بیماری کبدی افزایش می یابند ولی در اختلالات استخوانی،خیر.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    آزمایش ALP ممکن است بعنوان بخشی از آزمایشات روتین، اغلب بهمراه گروهی از سایر تست ها با عنوان پنل کبدی، درخواست شود. همچنین معمولاً زمانی که فرد علائم و نشانه های یک اختلال کبدی را دارد، این آزمایش همراه با بسیاری از تست های دیگر درخواست می شود.

    Signs and symptoms of liver involvement may include:

    علائم و نشانه های درگیری کبد از قرار زیر هستند:

    • ضعف و خستگی مفرط
    • از دست دادن اشتها
    • تهوع، استفراغ
    • تورم و یا درد شکمی
    • یرقان
    • رنگ تیره ادرار،مدفوع با رنگ روشن
    • خارش شدید

    برخی نمونه های علائم و نشانه های یک اختلال استخوانی شامل موارد زیر می باشند

    • درد استخوان و یا مفاصل
    • افزایش دفعات شکست استخوان
    • استخوان های بدشکل
  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    ALP بالا معمولاً بدین معنی است که یا کبد آسیب دیده یا عارضه ای ایجاد شده که باعث شده تا فعالیت سلول استخوانی افزایش یابد.

    اگر سایر آزمایشات کبدی مانند بیلی روبین، آسپارتات آمینوترنسفراز (AST) یا آلانین آمینوترنسفراز (ALT) نیز بالا باشند، معمولاً افزایش ALP با منشاء کبدی است. اگر GGT یا 5‵-نوکلئوتیداز نیز افزایش یافته باشد، در نتیجه ALP بالا احتمالاً مرتبط با بیماری کبدی است. اگر هر کدام از این تست ها نرمال باشند، پس ALP بالا احتمالاً بعلت یک عارضه استخوانی می باشد. به همین صورت، اگر اندازه های کلسیم و یا فسفر غیرعادی باشند، معمولاً ALP از استخوان نشأت می گیرد.

    اگر از علائم و نشانه های یا سایر تست های روتین مشخص نباشد که ALP بالا از کبد یا استخوان است، سپس یک آزمایش برای ایزوآنزیم های ALP ممکن است برای تمایز بین ALP استخوانی و کبدی لازم باشد.

    ALP در بیماری کبدی
    نتایج ALP معمولاً همراه با سایر تست ها، برای بیماری کبدی ارزیابی می شوند. در برخی اشکال بیماری های کبدی، مانند هپاتیت، معمولاً ALP نسبت به AST و ALT بسیار کمتر افزایش می یابد. وقتی، مجراهای صفراوی انسداد پیدا می کنند (معمولاً در اثر سنگ های صفرا، زخم های ایجاد شده از سنگ های صفرای پیشین یا جراحی یا بر اثر سرطان ها)، ALP و بیلی روبین احتمالاً بسیار بیشتر از AST یا ALT افزایش پیدا می کنند. ALP همچنین ممکن است در سرطان کبد، افزایش پیدا کند.

    ALP در بیماری استخوانی
    در برخی از بیماری های استخوانی، مانند بیماری پگت، که در آن استخوان ها بزرگ و بدشکل می شوند یا در برخی از سرطان های خاص که به استخوان انتشار پیدا می کنند، ALP ممکن است افزایش پیدا کند.

    اگر فرد درمان موفقیت آمیزی برای بیماری پگت داشته باشد، در نتیجه سطوح ALP در طول زمان، کاهش یافته یا به حالت عادی برمیگردند. اگر فردی با سرطان استخوان یا کبد به درمان پاسخ دهد، سطوح ALP باید کاهش یابند.

    افزایش متوسط ALP ممکن است از سایر عوارض، مانند لمفوم هوچکین، نارسایی احتقانی قلب، کولیت زخمی و عفونت های باکتریایی خاصی، ناشی شود.

    بعد از انتقال خون یا عمل بای پس قلب، ممکن است سطوح پائین ALP به صورت موقت دیده شوند. کمبود روی ممکن باعث کاهش سطوح شود. یک اختلال ژنتیکی متابولیسم استخوان نادر، با عنوان هایپوفسفاتازیا میتواند باعث مقادیر شدیداً پائین طولانی مدت ALP گردد. سوء تغذیه یا کمبود پروتئین بعلاوه بیماری ویلسون نیز میتوانند علت های احتمالی کاهش ALP باشند.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    بارداری می تواند سطوح ALP را افزایش دهد. افزایش موقت همچنین در شکستگی استخوانی نیز دیده می شود.

    بچه ها و نوجوانان معمولاً دارای سطوح ALP بالاتری نسبت به بزرگسالان می باشند بعلت اینکه استخوان های آنها در حال رشد بوده و ALP اغلب در جهش رشدی که در مراحل مختلف رشد پسران و دختران روی میدهد، بسیار بالا می باشد.

    برخی داروها ممکن است بر سطوح ALP تأثیر گذارند. بعنوان مثال، داروهای ضدبارداری خوراکی ممکن است مقادیر را کاهش دهند در حالیکه داروهای ضد صرع ممکن است سطوح آن را افزایش دهند.

  • چه آزمایشات دیگری ممکن است برای سنجش اختلالات کبدی مورد استفاده قرار گیرند؟

    تست های کبدی معمول دیگری وجود دارند که سایر آنزیم های موجود در کبد، مانند آلانین آمینوترنسفراز (AST) و آسپارتات آمینوترنسفراز (ALT) را سنجش می کنند. آزمایش بیلی روبین نیز ممکن است انجام شود؛ بیلی روبین ماده ای است که بر اثر تجزیه سلول های قرمز خون تولید شده و توسط کبد از بدن خارج می شود. گاهی اوقات، این آزمایشات (همراه با آزمایش آلبومین و مجموع پروتئین) با یکدیگر بعنوان یک پنل کبدی انجام می شوند. سایر تست هایی که ممکن است به صورت منفرد یا بخشی از یک پنل کبدی برای تشخیص یا نظارت بر بیماری کبدی انجام شوند از قبیل گاماگلوتامیل ترنسفراز (GGT)، لاکتات دهیدروژناز (LDH) و زمان پروترومبین (PT) هستند.

  • چه کسانی در معرض بیماری یا آسیب کبدی هستند؟

    برخی افرادی که در معرض ریسک بیماری کبدی هستند شامل موارد زیر می باشند:

    برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره، مقاله درباره بیماری کبدی را ببینید.

  • در صورت ابتلای من به اختلال استخوانی، چه آزمایش های دیگری را میتوان انجام داد؟

    بسته به علت، ممکن است از سایر آزمایشاتی مانند کلسیم، فسفر، هورمون پاراتیروئید، ویتامین دی یا مارکرهای استخوان (گروهی از آزمایشات مورد استفاده برای سنجش تشکیل استخوان و تحلیل استخوان)، برای تشخیص یا نظارت بر عارضه شما، استفاده شود.

مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

(2007) Golub, E. and Boesze-Battaglia, K. Current Opinions in Orthopaedics. Available online at http://josorge.com/publications/Citations/Bio-bio/004.pdf. Accessed July 13, 2016.

(Sept 2015) Mayo Clinic. Liver Function Tests. Available online at http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/liver-function-tests/basics/why-its-done/prc-20012602. Accessed July 13, 2016.

(Apr 2015) MedlinePlus. ALP Blood Test. Available online at https://medlineplus.gov/ency/article/003470.htm. Accessed July 13, 2016.

(Mar 2015) Medscape. Biliary Obstruction Workup. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/187001-workup. Accessed July 13, 2016.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Pagana K, Pagana T. Mosby's Manual of Diagnostic and Laboratory Tests. St. Louis: Mosby; 1998.

Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Burtis CA, Ashwood ER and Bruns DE, eds. 4th ed. St. Louis, Missouri: Elsevier Saunders; 2006 Pp 608-609, 624.

Pagana K, Pagana T. Mosby's Manual of Diagnostic and Laboratory Tests. 3rd Edition, St. Louis: Mosby Elsevier; 2006, Pp 49-51.

Carey, W (January 1, 2009) Approach to the Patient with Liver Disease: A Guide to Commonly Used Liver Tests, Cleveland Clinic. Available online at http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/hepatology/guide-to-common-liver-tests/. Accessed October 2009.

Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. 21st ed. McPherson RA and Pincus MR, eds. Philadelphia: 2007, Pp 86, 256.

(2000) Dufour, DR et al. National Academy of Clinical Biochemistry Standards of Laboratory Practice: Laboratory Guidelines for Screening, Diagnosis and Monitoring of Hepatic Injury. Available online at http://www.aacc.org/SiteCollectionDocuments/NACB/LMPG/hepatic/hepatic_combined.pdf#page=3. Accessed October 2009.

Harrison's Principles of Internal Medicine. 16th ed. Kasper D, Braunwald E, Fauci A, Hauser S, Longo D, Jameson JL, eds. McGraw-Hill, 2005, Pp 1815, 2280-2281.

ALP Isoenzyme Test. (Update May 5, 2013.) National Center for Biotechnology Information PubMed Health. Available online at http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0003968. Accessed September 2013.

Alkaline Phosphatase, Total and Isoenzymes, Serum. Mayo Clinic. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/89503. Accessed September 2013.

ALP – Blood Test. (Updated May 30, 2011). MedlinePlus. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003470.htm. Accessed September 2013.

Xiushui, M. R. et. al. (Updated March 2, 2012.) Cardiac Cirrhosis and Congestive Hepatopathy. Medscape. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/151792. Accessed September 2013.

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.