اسامی دیگر
PIVKA II (protein induced by vitamin K absence or antagonists II)
اسم متعارف
Des-gamma-carboxy prothrombin
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه February 1, 2018.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

ارزیابی اثربخشی درمان کارسینوم هپاتوسلولار (HCC)، نوعی سرطان کبد، چنانچه سطح پروتروببین گاما کاربوکسی قبل از درمان افزایش یابد و به منظور بررسی عود HCC

زمان انجام آزمایش؟

به‌صورت دوره‌ای زمانی که HCC فرد درمان شده است.

نمونه مورد نیاز

نمونه خون گرفته شده از ورید بازو

آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

ندارد

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

دز گاما کربوکسی پروترومبین (DCP) شکل غیرطبیعی از پروترومبین؛ عامل لخته تولید شده توسط کبد است. این آزمایش مقدار DCP را در خون اندازه‌گیری می‌کند تا به ارزیابی مؤثر بودن درمان کارسینوم هپاتوسلولار (HCC) که نوعی سرطان کبد است کمک کند.

DCP توسط تومورهای کبدی تولید می‌شود و هنگامی که فرد HCC دارد یا خطر ابتلا به HCC در وی افزایش می‌یابد در صورت همراه بودن این بیماری با نشانگرهای تومور مانند آلفا فتوپروتئین (AFP) و AFP-L3، اغلب افزایش می‌یابد. این ویژگی باعث می‌شود که این آزمایش بالقوه به‌عنوان نشانگر تومور مفید باشد.

براساس گزارش انجمن سرطان آمریکا (ACS)، کارسینوم سلول‌های بنیادی شایع‌ترین نوع سرطان کبد است و ACS سه چهارم سرطان کبد را تشکیل می‌دهد. این انجمن برآورد می‌کند که بیش از 40،000 مورد سرطان جدید کبد در ایالات متحده در هر سال تشخیص داده می‌شود و حدود 29000 نفر در اثر این بیماری می‌میرند. میزان بروز این بیماری در ایالات متحده از سال 1980 بیش از سه برابر شده است. سرطان کبد در سایر نقاط جهان بسیار شایع است و هر سال بیش از 700،000 نفر مبتلا به این بیماری تشخیص داده می‌شوند.

اکثر موارد HCC در افراد مبتلا به بیماری کبدی مزمن مانند هپاتیت و سیروز ایجاد می‌شود. در ایالات متحده، شایع‌ترین عامل خطر HCC عفونت مزمن هپاتیت C است. در سراسر جهان، هپاتیت B مزمن است. هنگامی که این بیماری بروز می‌کند، ممکن است HCC چند دهه بعد از عفونت اولیه ظاهر شود. با میانگین سن تشخیص در 62 سالگی، HCC مردان را بیشتر از زنان تحت تأثیر قرار می‌دهد. نشانه‌های HCC، مانند توده کبدی، درد شکمی، کاهش وزن، تهوع، آسکیت (آب‌آوردگی شکم)، زردی و بدتر شدن علائم در افرادی که مبتلا به هپاتیت مزمن و سیروز هستند، اغلب تا مرحلۀ آخر بیماری ظاهر نمی‌شوند. به‌همین علت حتی با وجود انجام غربالگری افرادی که در معرض خطر بالا هستند HCC به‌ندرت تشخیص داده می‌شود.

امید بود که آزمایش DCP به‌عنوان ابزار غربالگری و نظارت به تشخیص اولیه HCC در افرادی که مبتلا به بیماری مزمن کبدی هستند کمک کند، اما نتایج مطالعات، خروجی متفاوتی را نشان داده و دستورالعمل اخیر انجمن آمریکایی مطالعه بیماری‌های کبدی (AASLD ) توصیه می‌کند که از این آزمایش برای این منظور استفاده نشود.

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

با استفاده از سرنگ یک نمونه خون از ورید بازو گرفته می‌شود.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

برای انجام این آزمایش به آمادگی نیازی نیست.

مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش پروترومبین دز گاما کاربوکسی (DCP) ممکن است برای کنترل اثر بخشی کارسینوم هپاتوسلولار (HCC)، که نوعی سرطان کبدی است همراه با سایر نشانگرهای تومور مانند آلفا فتو پروتئین (AFP) و یا AFP-L3 استفاده شود. همچنین ممکن است از این آزمایش برای بررسی عود HCC پس از درمان موفق، نیز استفاده گردد.

    همه HCCها DCP تولید نمی‌کنند. اگر DCP در ابتدا در افراد مبتلا به HCC تشخیص داده شود، می‌توان از آن به‌عنوان ابزار بررسی استفاده نمود. آزمایش DCP جایگزین آزمایشات AFP یا AFP-L3 قلمداد نمی‌شود، اما به پزشکان اطلاعاتی در خصوص سلامت فرد ارائه می‌دهد. این آزمایشات به‌طور کلی بار تومور - میزان سرطان موجود را نشان می‌دهند.

    در ژاپن، DCP همراه با AFP و یا AFP-L3٪ استفاده می‌شود تا به صورت دوره‌ای افرادی را که در خطر تشدید بیماری هپاتیت مزمن یا سیروز و تبدیل به HCC هستند را بررسی کند. با این‌حال، دستورالعمل‌های موجود در ایالات متحده و اروپا، استفاده از AFP یا DCP را به‌عنوان ابزار غربالگری تایید نکرده‌اند. با وجود این، ممکن است این آزمایش مرتبط با سایر یافته‌های آزمایشگاهی و مطالعات تصویربرداری به برخی از متخصصان در ارزیابی ریسک بیماران مبتلا به بیماری کبدی مزمن و پیشرفت به HCC کمک کند.

    DCP به اندازه کافی حساس یا خاص نیست که بتوان آن را برای جمعیت عمومی برای ارزیابی خطر ابتلا به سرطان HCC مورد استفاده قرار داد.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    آزمایش DCP به‌طور روتین تجویز نمی‌شود. با این‌حال، ممکن است این آزمایش در ابتدا زمانی‌که HCC فرد تشخیص داده شود تجویز شود. اگر سطح اولیه بالا باشد، پس از آن می‌توان به‌منظور ارزیابی اثربخشی درمان و به‌صورت منظم به همراه AFP و یا AFP-L3٪ برای مانیتورینگ عود سرطان این آزمایش را به‌صورت دوره ای در طول و پس از درمان HCC تجویز نمود.

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    هنگامی که سطح DCP در فرد مبتلا به HCC افزایش می‌یابد، به این معنی است که سرطان این ماده را تولید می‌کند و این آزمایش می‌تواند به‌عنوان نشانگر تومور استفاده شود. از آنجایی که این آزمایش به‌طور روتین تجویز می‌شود، تغییرات بیماری در طول زمان مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. کاهش غلظت در افرادی که بیماری HCC آن‌ها درمان می‌شود، پاسخ به درمان را نشان می‌دهد. سطوحی از این بیماری که باقی می‌ماند یا پس از درمان افزایش می‌یابد، نشان می‌دهد که درمان موثر نبوده است. افزایش سطح پس از تکمیل دوره درمان خبر از عود HCCمی‌دهد.

    امکان دارد فرد بدون افزایش DCP ، HCC داشته باشد. تومور ممکن است DCP تولید نکند یا آنقدر کوچک باشد که مقدار قابل‌توجهی از آن را تولید نکند.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    افزایش DCP و یا AFP تشخیص HCC نیست. برای تشخیص این بیماری، می‌توان محل تومور را از طریق اسکن تصویربرداری شناسایی نمود. گاهی اوقات می‌توان بیوپسی انجام داد و سلول‌های نمونه را زیر میکروسکوپ مورد آزمایش قرار داد.

    DCP همچنین به علت هپاتیت حاد نیز افزایش می‌یابد. در افراد مبتلا به هپاتیت مزمن، افزایش خفیف DCP شایع است، اگرچه این افزایش به اندازه AFP معمول نیست و به‌طور کلی سطح بالایی ندارد.

    اگر فرد به‌منظور کاهش خطر لخته شدن خون وارفارین ضد‌انعقادی مصرف می‌کند، DCP به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد، زیرا این دارو با مسدود کردن فعالیت ویتامین K باعث تولید همان فرم غیر طبیعی پروترومبین می‌شود که در HCC اتفاق می‌افتد. DCP همچنین با کمبود ویتامین K نیز افزایش می‌یابد.

    ممکن است سطوح DCP فرد مبتلا به کمبود ویتامین K یا زردی ناشی از انسداد کبدی بالا باشد که این به دلیل HCC نیست. برخی از آنتی‌بیوتیک‌های شایع می‌توانند نتایج آزمایش DCP را تحت تأثیر قرار دهند.

  • صدور نتیجه این آزمایش چه مدت طول می‌کشد؟

    این بستگی به آزمایشگاه دارد. آزمایش نیاز به تجهیزات تخصصی دارد و توسط هر آزمایشگاهی ارائه نمی‌شود. نمونه خون معمولا به یک آزمایشگاه مرجع فرستاده می‌شود و صدور نتایج چند روز طول می‌کشد.

  • اگر در خانواده فرد، شخصی سرطان کبد داشته باشد، آیا سایر افراد نیز باید آزمایش DCP بدهند؟

    آزمایش DCP برای غربالگری عمومی جمعیت یا افراد سالم استفاده نمی‌شود. در صورت وجود بیماری کبدی مزمن، و زمانی که پزشک قصد داشته باشد اطلاعات اضافی را دریافت کند، گاهی اوقات آزمایش DCP انجام می‌شود.

  • اگر فرد هپاتیت داشته باشد، آیا باید آزمایش DCP انجام دهد؟

    فرد باید با پزشک خود مشورت کند. دستورالعمل‌های انجمن آمریکایی برای بررسی بیماری‌های کبدی (AASLD) استفاده از DCP را به‌عنوان آزمایش غربالگری رشد HCC توصیه نمی‌کنند، اما از این آزمایش بدین منظور در برخی از نقاط جهان استفاده می‌شود.

مشاهده سوالات بیشتر مشاهده کمتر سوالات
مطالب مرتبط
مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر
مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

2017 review performed by Siaw Li Chan, PhD.

(March 20, 2017) U.S. Food and Drug Administration product classification. Available online at https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfPCD/classification.cfm?ID=2940. Accessed on 04/26/17.

(Nov 16, 2016). Schwartz, J and Carithers, R. Clinical features and diagnosis of primary hepatocellular carcinoma. UpToDate. Available online at http://www.uptodate.com/contents/clinical-features-and-diagnosis-of-primary-hepatocellular-carcinoma?source=search_result&search=Des-gamma-carboxy+prothrombin&selectedTitle=1~11. Accessed on 4/26/17.

Bertino G, Ardiri AM, Calvagno GS, Bertino N, Boemi PM. 2010. Prognostic and diagnostic value of des-γ-carboxy prothrombin in liver cancer. Drug News Perspect. Oct;23(8):498-508.

Burtis CA, Ashwood ER, Bruns DE. (2011). Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics (5th ed.). St. Louis: Elsevier Saunders.

(March 31, 2016) American Cancer Society. Liver Cancer. Available online at https://www.cancer.org/cancer/liver-cancer/about/what-is-key-statistics.html. Accessed May 2017.

Heimbach, J., Kulik, L. M., Finn, R., Sirlin, C. B., Abecassis, M., Roberts, L. R., Zhu, A., Murad, M. H. and Marrero, J. (2017). Aasld guidelines for the treatment of hepatocellular carcinoma. Hepatology. Accepted Author Manuscript. doi:10.1002/hep.29086. Available online at http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/hep.29086/full. Accessed May 2017.

(November 2016) Guideline Recommendations for HCC Surveillance. ARUP Consult. Available online at https://arupconsult.com/content/hepatocellular-carcinoma. Accessed May 2017.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

(Revised 2009 May 05). Liver Cancer. American Cancer Society [On-line information]. Available online at http://www.cancer.org/docroot/CRI/CRI_2_3x.asp?dt=25 . Accessed September 2009.

Grenache, D. et. al. (Updated 2009 May). Hepatocellular Carcinoma. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/HepatocellularCarcinoma.html?client_ID=LTD. Accessed September 2009.

Singal, A. and Marrero, J. (2008 March). Screening for Hepatocellular Carcinoma. Gastroenterology & Hepatology Volume 4, Issue 3 [On-line information]. PDF available for download at http://www.clinicaladvances.com/article_pdfs/gh-article-200803-marrero.pdf. Accessed September 2009.

Axelrod, D. and Leeuwen, D. (2008 September 18). Hepatocellular Carcinoma. eMedicine [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/197319-overview. Accessed September 2009.

Mayo Clinic Staff (2009 July 2). Liver Cancer. MayoClinic.com [On-line information]. Available online at http://www.mayoclinic.com/health/liver-cancer/DS00399. Accessed September 2009.

(Modified 2009 June 30). Liver (Hepatocellular) Cancer Screening (PDQ®). National Cancer Institute [On-line information]. Available online at http://www.cancer.gov/cancertopics/pdq/screening/hepatocellular/healthprofessional. Accessed September 2009.

Lopez, J. (2005 August). Recent Developments in the First Detection of Hepatocellular Carcinoma. Clin Biochem Rev. 2005 August; 26(3): 65–79 [On-line information]. Available online at http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pubmed&pubmedid=16450014. Accessed September 2009.

Stitham, S. et. al. (Updated 2008 September 4). Hepatocellular Carcinoma. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000280.htm. Accessed September 2009.

Yamamoto, K. et. al. (2009 August 11). Significance of Alpha-Fetoprotein and Des-gamma-Carboxy Prothrombin in Patients with Hepatocellular Carcinoma Undergoing Hepatectomy. Ann Surg Oncol Abstract [On-line information]. Available online at http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19669841?dopt=Abstract. Accessed September 2009.

Sherman, M. (2005 June 23). Hepatocellular Carcinoma: Epidemiology, Risk Factors, and Screening. Medscape Today from Seminars in Liver Disease [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/506830. Accessed September 2009.

Stuart, K. and Stadler, Z. (Updated 2012 November 26). Primary Hepatic Carcinoma. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/282814-overview. Accessed July 2013.

Bruix, J. and Morris Sherman, M. (2011). Management of Hepatocellular Carcinoma: An Update. Hepatology v 53 (3) 3, 2011 [On-line information]. Available online through https://www.aasld.org. Accessed July 2013.

Grenache, D. (Updated 2013 March). Hepatocellular Carcinoma. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/HepatocellularCarcinoma.html?client_ID=LTD#tabs=0. Accessed July 2013.

(© 1995–2013) Des-Gamma-Carboxy Prothrombin (DCP), Serum. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/61844. Accessed July 2013.

Herrine, S. (Revised 2012 November). Primary Liver Cancer. Merck Manual for Healthcare Professionals [On-line information]. Available online through http://www.merckmanuals.com. Accessed July 2013.

Lok, A. et. al. (2010 February). Des-gamma-carboxy Prothrombin and Alpha fetoprotein as Biomarkers for the Early Detection of Hepatocellular Carcinoma. Gastroenterology v138 (2): 493 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2819612/. Accessed July 2013.

Nguyen-Khoa, D-T. (Updated 2012 February 23) Vitamin K Deficiency. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/126354-overview. Accessed July 2013.

مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.