برای تعیین مقادیر مناسب والپروئیک اسید در خون و حفظ مقادیر درمانی آن
Valproic Acid والپروئیک اسید
در فواصل زمانی معین برای بررسی سطح مصرفی دارو؛ برای شناسایی غلظت کم یا زیاد(دوز سمی)
نمونه خون بدست آمده از سیاهرگ بازو
هیچ آمادگی خاصی لازم نیست، اما با پزشک در مورد زمان بندی نمونه گیری صحبت کنید. از آنجایی که زمان بندی مقادیر متفاوت است و برخی از ترکیبات بصورت زمان بندی شده ترشح می شوند، لذا ویژگی های مرتبط در جمع آوری نمونه متفاوت خواهد بود؛ اغلب زمان توصیه شده برای جمع آوری نمونه قبل از مصرف دوز بعدی است.
-
از نتایج آزمایش چگونه استفاده میشود؟
آزمایش اسید والپروئیک برای اندازه گیری مقدار اسید والپروئیک در خون استفاده می شود و مشخص می کند که آیا غلظت دارو در محدوده درمانی است یا خیر.
دوز تجویز شده دارو ممکن است بسته به نتایج آزمایش خون کمتر یا بیشتر شود. در این حالت آزمایش را می توان در فواصل در منظم و در صورت لزوم جهت اطمینان از حفظ غلظتهای درمانی در خون درخواست داد.
یک یا چند مورد از آزمایشات اسید والپروئیک را می توان در زمان شروع یا توقف مصرف دارو و برای تصمیم گیری در مورد اثر آنها بر سطح اسید والپروئیک و نیز در صورت بروز عود علائم مانند تشنج، میگرن ، یا تغییرات خلق و خوی دو قطبی درخواست داد. پزشکان همچنین بیماران خود را در ارتباط با عوارض جانبی و واکنش در برابر داروها در تنظیمات دوز اولیه داروها و در طول زمان ارزیابی خواهند کرد.
در حالیکه آزمایشات کلی اسید والپروئیک آزمایشات معمول و مشخصی است، در عین حال پزشکان می توانند از آزمایش اسید والپروئیک برای نظارت بر سطح دارو در خون بیماران با شرایط خاص یا بیماریهای خاص استفاده کنند. اسید والپروئیک در خون به پروتئین متصل است و تنها بخش اسید والپروئیک است که غیر متصل است یا "آزاد" است از لحاظ فارماکولوژیک فعال می باشد. در شرایط عادی، تعادل بین اسید والپروئیک فعال و غیرفعال در خون نسبتا پایدار است، بنابراین اندازه گیری کل اسید والپروئیک برای نظارت بر سطح درمانی مناسب است. با این حال، در شرایط خاص و در بیماری های مختلف، این تعادل می تواند مختل شود، و درصد اسید والپروئیک آزاد یا فعال می تواند افزایش یابد و فرد ممکن است در شرایطی که حتی سطح اسید والپروئیک در محدوده درمانی قرار داشته ، اختلالاتی را بروز دهد. -
این آزمایش در چه زمانی درخواست میشود؟
آزمایش اسید والپروئیک زمانی درخواست می شود که فرد شروع به درمان اسید والپروئیک کرده و نیز زمانی که داروها تغییر می کنند (داروهای دیگر شروع شده، متوقف شده یا تغییر می یابند). هنگامی که یک غلظت خون در محدوده درمانی به ثبات برسد، در این حالت سطح اسید والپروئیک را می توان در فواصل زمانی منظم و برای اطمینان ازینکه سطح آن در این محدوده درمانی حفظ می شود، مورد نظارت قرار داد.
این آزمایش را زمانی می توان درخواست داد که فرد به منظور تعیین غلظت اسید، عدم تاثیرگذاری دارو و یا متابعت با روند درمانی، به مقادیر اسیدوالپروئیک واکنشی نشان نمی دهد. همچنین این آزمایش را می توان در زمانی که فرد دارای عوارض جانبی بوده و یا این عوارض را گسترش داده، درخواست داد. این عوارض جانبی ممکن است شامل برخی از موارد زیر یا ترکیبی از آنها باشد:-علائم گوارشی مانند حالت تهوع،استفراغ و اسهال
-احساس سرگیجه
-اضافه یا کاهش وزن بی دلیل و ناگهانی
-احساس لرزش
-دید تار یا دوبینی و حرکات غیر قابل کنترل چشمها
-مشکلات خلقی و رفتاری
-کوفتگی و خونریزی غیرمعمول
-کهیر
-ریزش مو
-صدای ناهنجار در گوش (صدای زنگ)
-احساس درد در پشت
جوانان و افراد مسن دارای احتمال بیشتری برای ابتلا به عوارض جانبی هستند.
اما عوارض جانبی جدی که نیاز به مراقبت های پزشکی دارند عبارتند از کبودی یا خونریزی غیر معمول، لکه های کوچک بنفش یا قرمز بر روی پوست، تب، بولدر ها یا بثورات، کبودی، کهیر، تنفس یا بلعیدن دشوار، سردرگمی، خستگی، استفراغ، کاهش درجه حرارت بدن و ضعف در مفاصل.
آزمایش اسید والپروئیک فعال را زمانی میتوان درخواست داد که فرد مبتلا به بیماری ای باشد که بر تعادل داروی حاوی پروتئین تاثیر گذارد، نظیر سطح پروتئین کم خون (هیپوآلبومینمی) یا نارسایی کلیه یا کبد. این شرایط باعث افزایش خطر ابتلا به مقادیر بیش از حد اسید والپروئیک در خون می شود. استفاده از داروهای خاص هم ممکن است سبب درخواست آزمون اسید والپروئیک توسط متخصص شود. -
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می شود؟
محدوده درمانی برای کل مقدار اسید والپروئیک (متصل و آزاد) در محدوده 50-125 میکروگرم در میلی لیتر و 6-22 میکروگرم در میلی لیتر برای اسید والپروئیک آزاد میباشد. محدوده توصیه شده برای درمان صرع 50-100 میکروگرم در میلی لیتر اسید والپروئیک کل است، در حالی که دامنه توصیه شده برای درمان مانیای (شیدایی)حاد، 85-125 میکروگرم در میلی لیتر اسید والپروئیک کل است.
در این محدوده ها اکثر افراد به دارو بدون عوارض جانبی پاسخ خواهند داد. با این حال، پاسخ هر فرد به دارو متفاوت است. برخی افراد سکته مغزی، تغییرات خلقی یا میگرن را در حد پایین دوز درمانی تجربه می کنند، در حالی که بعضی از افراد عوارض جانبی بیش از حد رادر حد بالای دوز درمانی دارند. بیماران باید در مورد دوز و غلظتی که برای آنها مناسب است، با پزشک خود مشورت نمایند.
به طور کلی، اگر نتیجه اسید والپروئیک در محدوده درمانی باشد، فرد مبتلا به تشنجهای مکرر، نوسانات خلقی یا میگرن نیست، و عوارض جانبی قابل توجهی را تجربه نمی کند، در نتیجه این مقدار مناسب خواهد بود.
افراد نباید بدون مشورت با پزشک خود مقدار داروی مصرفی را افزایش یا کاهش داده و یا آن را متوقف نمایند، زیرا این اعمال می تواند خطر ابتلا به تشنج را افزایش دهد و ممکن است بر داروهای دیگر تاثیرگذار باشد. تعیین و تعدیل دوز دارو باید به صورت موردی مشخص گردد. -
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
عوارض نادر در استفاده از اسید والپورئیک شامل پانکراتیت و اختلال عملکرد کبدی است. آسیب جدی به کبد به احتمال زیاد در طی شش ماه اول درمان رخ می دهد.
در حالی که آسیب شدید کبد نادر است، افزایش آنزیم های مرتبط با کبد (AST و ALT) تا 20٪ از کسانی که اسید والپروئیک مصرف می کنند، رخ می دهد؛ مصرف این داروها حتی اگر ادامه پیدا کند،مقادیر آنزیم های مذکور اغلب به حالت عادی باز می گردد.
استفاده از اسید والپروئیک در دوران بارداری با افزایش خطر ابتلا به نقص در نوزاد، به ویژه نقص لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا همراه است. زنان باردار برای مصرف این دارو باید با پزشک خود مشورت نمایند.
انواع داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و مکمل ها می توانند باعث افزایش، کاهش یا تداخل در غلظت اسید والپروئیک در خون شوند. شما باید پزشک خود را در جریان تمام داروهای تجویزی و تجویز نشده مانند ویتامین ها، مکمل های غذایی و داروهای گیاهی که مصرف می کنید، قرار دهید -
تا چه زمانی باید داروی اسید والپروئیک را مصرف کنم؟
اسید والپرویک معمولا هر روز (گاهی اوقات چندین بار در روز) و برای کل دوره حیات مصرف میشود. به استثنای کسانی که تشنج ناشی از یک شرایط موقت داشته باشند که این افراد برای یک دوره کوتاه مدت از دارو استفاده خواهند کرد.
-
داروی اسید والپروئیک چگونه مصرف میشود؟
این دارو را می توان بصورت قرص معمولی، قرص های دارای تاخیر در اثرگذاری و یا بصورت مایع بر روی غذا استفاده کرد. این دارو به طور کلی با غذا مصرف می شود تا ناراحتی معده را کم کند و لازم به ذکر است که قرص بلعیده شود تا آسیبی به دهان و گلو وارد نکند.
-
آیا آزمایش اسید والپروئیک در مطب پزشک قابل انجام است؟
خیر، به تجهیزات تخصصی نیاز دارد. نمونه های خون از یک ورید در بازو جمع آوری شده و در آزمایشگاه آزمایش می شوند.