برای کمک به دانستن ریسک شما در ابتلا به بیماری قلبی عروقی (CVD)؛ برای نظارت بر درمان
Non-High Density Lipoprotein Cholesterol
Non-High Density Lipoprotein Cholesterol
اسامی دیگر
Non-HDL
Non-HDL-C
اسم متعارف
Non-High Density Lipoprotein Cholesterol
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه
November 5, 2017.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟
زمان انجام آزمایش؟
برای غربالگری، زمانی که هیچ عامل خطری وجود ندارد: برای بزرگسالان، هر چهار تا شش سال؛ برای جوانان، یکبار بین سنین 9 و 11 سال و مجدداً بین سنین 17 و 21
برای نظارت: در مقاطع زمانی، وقتی عوامل خطر وجود دارند، زمانی که نتایج پیشین سطوح با ریسک بالایی را نشان داده اند و یا برای نظارت بر تأثیر درمان
نمونه مورد نیاز
نمونه خون گرفته شده از ورید بازوی شما یا از نوک انگشتتان
آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری
برای تیتر فاکتورهای چربی ناشتا، لازم است که به مدت 9 تا 12 ساعت پیش از خونگیری چیزی نخورید (فقط آب)، اما برخی از آزمایشگاه ها، آزمایش چربی غیر-ناشتا را ارائه می دهند. بخصوص برای جوانان بدون عامل خطر، آزمایش بدون ناشتا بودن انجام می شود. از دستورالعمل هایی که به شما داده می شود پیروی کرده و درباره اینکه آیا ناشتا هستید یا خیر، فرد آزمایش گیرنده را مطلع سازید.
Accordion Title
سوالات رایج
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
کلسترول لیپوپروتئین غیر- تراکم بالا (non-HDL-C) احتمالاً بعنوان بخشی از یک پروفایل یا تیتر چربی برای کمک به مشخص کردن ریسک یک فرد در ابتلا به بیماری های قلبی، محاسبه و گزارش می شود. نتایج non-HDL-C و بقیه اجزاء پروفایل چربی ممکن است همراه با بقیه ریسک فاکتورهای شناخته شده بیماری قلبی برای طراحی یک برنامه درمانی و دنبال کردن، در صورت وجود ریسک متوسط و بالا، در نظر گرفته شود. گزینه های درمانی میتوانند شامل تغییرات در شیوه زندگی مانند رژیم غذایی یا برنامه های ورزشی یا داروهای کاهنده چربی مانند استاتین ها باشند. اجزای پروفایل چربی احتمالاً برای نظارت بر تأثیر درمان، بمحض آغاز آن، مورد استفاده قرار گیرند.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
زمانیکه فرد آزمایشات چکآپ معمول را انجام می دهد، محاسبه non-HDL-C میتواند بعنوان یک پارامتر مازاد بر پروفایل چربی سنتی همراه با مجموع کلسترول، HDL-C، LDL-C و تری گلیسریدها گزارش شود.
بزرگسالان
توصیه می شود که همه بزرگسالان بدون ریسک فاکتورهای بیماری قلبی، هر چهار تا شش سال مورد آزمایش قرار گیرند.برای افرادی که یک یا چند ریسک فاکتور برای بیماری قلبی دارند (زیر را ببینید)، پروفایل چربی ناشتا احتمالاً به دفعات بیشتری درخواست شود.
ریسک فاکتورهای اصلی برای بیماری قلبی بغیر از LDL-C بالا، عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- افزایش وزن یا چاقی
- رژیم غذایی ناسالم
- عدم فعالیت فیزیکی، به اندازه کافی ورزش نکردن
- سن (مردان 45 ساله یا بالاتر یا زنان 55 ساله یا بالاتر)
- فشار خون بالا (فشار خون 140\90 یا بالاتر یا مصرف داروهای فشار خون(
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودهنگام (بیماری قلبی در بستگان درجه اول مرد زیر 55 سال یا بستگان درجه اول زن زیر 65 سال)
- بیماری قلبی کرونری پیشین یا حمله قلبی در گذشته
- دیابت یا پیش دیابت
- میزان HDL-C پائین و یا تری گلیسریدهای بالا
جوانان
برای کودکان و نوجوانان، آزمایش چربی روتین، یکبار بین سنین 9 و 11 سال و مجدداً بین سنین 17 و 21 توسط آکادمی کودکان آمریکا توصیه می شود. غربالگری با یک پروفایل چربی در سنین پائین تر و با تکرار بیشتر برای بچه ها و جوانانی که در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی بوده و یا دارای سابقه خانوادگی کلسترول بالا هستند، توصیه می شود. برخی از ریسک فاکتورها مشابه به بزرگسالان بوده و شامل سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا مشکلات پزشکی مانند دیابت، فشار خون بالا یا اضافه وزن می باشند. کودکانی که در گروه با ریسک بالا قرار دارند، باید اولین پروفایل چربی خود را بین سنین 2 و 8 سال انجام دهند. بچه های زیر 2 سال برای انجام این آزمایش بسیار کوچک هستند.همچنین میتوان NON-HDL-C را همراه با یک پروفایل چربی به صورت دوره ای برای سنجش درمان اختلالات چربی هم با رژیم غذایی، افزایش فعالیت فیزیکی و پس از دارو درمانی مانند استاتین ها، گزارش کرد. در درمان کاهش دادن چربی، non-HDL-C پس از LDL-C بعنوان دومین هدف در نظر گرفته می شود.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
بطورکلی، سطوح سالم چربی به حفظ یک قلب سالم و کاهش دادن ریسک بیماری قلبی یا سکته، کمک می کنند. پزشک، نتایج non-HDL-C و بقیه اجزاء یک پروفایل چربی بعلاوه بقیه ریسک فاکتورها را برای کمک به تعیین ریسک کلی یک فرد در ابتلا به بیماری قلبی، آیا به درمان نیاز دارد و اگر چنین است، چه درمانی برای کاهش ریسک فرد بهترین کمک را دارد، در نظر خواهد گرفت.
بزرگسالان
در سال 2002، برنامه ملی آموزش کلسترول (NCEP)، پنل III درمان بزرگسالان (ATPIII)، دستورالعمل هایی را برای ارزیابی سطوح چربی و تعیین درمان، فراهم کرد. اگرچه، در سال 2013، کالج کاردیولوژی آمریکا (ACC) و انجمن قلب آمریکا (AHA)، دستورالعمل هایی را برای بزرگسالان صادر کردند که توصیه هایی را درباره اینکه چه کسی باید درمان کاهش کلسترول را، بسته به سن، وجود بیماری قلبی و یا دیابت و سطح LDL-C دریافت کند، ارائه میکردند.در افراد بزرگسال سالم بدون بیماری قلبی، تصمیم برای درمان، مبتنی بر یک محاسبه کننده ریسک بوده که عوامل بسیاری (مانند سن، جنسیت، نژاد، فشار خون، سطح کلسترول) را در نظر گرفته و خطر حمله قلبی یا سکته را در 10 سال آینده، تعیین می کند. مطابق با دستورالعمل های ACC/AHA، باید برای فردی که دارای ریسک 7.5 درصد یا بالاتر است، استاتین تجویز شود. دستورالعمل های اخیر همچنین توجه بر کاهش درصد LDL-C را بجای هدف قرار دادن مقادیر، برای کاهش ریسک بیماری آتروسکلروز قلبی عروقی (ASCVD) توصیه می کنند.
اگرچه، استفاده از محاسبه کننده ریسک و دستورالعمل ها، بحث برانگیز می باشد. بسیاری هنوز از دستورالعمل های قدیمی تر از NCEP ATPIII برای ارزیابی سطوح چربی و ریسک بیماری قلبی استفاده می کنند. مطابق با NCEP، اگر فردی دارای بقیه ریسک فاکتورها نباشد، سطح non-HDL را میتوان به صورت زیر اندازه گیری کرد:
سطح مطلوب: کمتر از 130 mg/dL (3.37 mmol/L) نزدیک\بالای سطح مطلوب: 130-159 mg/dL (3.37-4.12mmol/L) کمی بالاتر از حد مرزی: 160-189 mg/dL (4.15-4.90 mmol/L) بالا: 190-219 mg/dL (4.9-5.7 mmol/L) خیلی بالا: بیشتر از 220 mg/dL (5.7 mmol/L)
جوانان
مطابق با آکادمی کودکان آمریکا، یک پروفایل چربی ناشتا کامل برای غربالگری جوانان با ریسک فاکتورهای ابتلا به بیماری قلبی، توصیه می شود. برای کودکان بدون ریسک فاکتور، ناشتا بودن پیش از غربالگری چربی، لازم نمی باشد. non-HDL-C، آزمایش توصیه شده برای غربالگری چربی غیر-ناشتا می باشد. مقادیر cut-off توصیه شده بقرار زیر هستند:
آزمایش میزان مطلوب حد مرزی میزان بالا کودکان و نوجوانان مجموع کلسترول کمتر از 170 mg/dL (4.40 mmol/L) 170-199 mg/dL (4.40-5.14 mmol/L) بالاتر یا مساوی با 200 mg/dL (5.17 mmol/L) کلسترول non-HDL کمتر از 120 mg/dL (3.11 mmol/L) 120-144 mg/dL (3.11-3.73 mmol/L) بالاتر یا مساوی با 145 mg/dL (3.76 mmol/L) بزرگسالان جوان مجموع کلسترول کمتر از 190 mg/dL (4.91 mmol/L) 190-224 mg/dL (4.91-5.79 mmol/L) بالاتر یا مساوی با 225 mg/dL (5.81 mmol/L) کلسترول non-HDL کمتر از 150 mg/dL (3.89 mmol/L) 150-189 mg/dL (3.89-4.90 mmol/L) بالاتر یا مساوری با 190 mg/dL (4.92 mmol/L) مقادیر کم non-HDL-C همچنین LDL-C، معمولاً نگرانی ایجاد نکرده و نیاز به نظارت ندارند. این وضعیت ممکن است در پرکاری غده تیروئید، بیماری های کبدی یا کمبود ارثی لیپوپروتئین ها اتفاق بیفتد.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
بعلت اینکه، non-HDL-C یک پارامتر محاسبه شده می باشد، اندازه گیری مجموع کلسترول و HDL-C باید در ابتدا انجام شود.
مشابه با LDL-C، غلظت non-HDL-C نیز احتمالاً بعلت عفونت های حاد، آنفارکتوس میوکارد یا آسیب، کاهش یابد. غلظت های بالاتر در زنان باردار مشاهده می شوند. از اینرو، این آزمایش باید در بیماران نسبتاً سالم انجام شود. در غیر اینصورت، اندازه گیری آن باید تقریباً 6 هفته بعد از بیماری یا زایمان صورت گیرد.
-
کلسترول non-HDL چگونه محاسبه می شود؟
میزان کلسترول non-HDL (non-HDL-C) از غلظت های مجموع کلسترول (TC) و کلسترول HDL (HDL-C) با استفاده از یک فرمول ساده محاسبه می شود:
non-HDL-C = TC - HDL-C
واحد غلظت به صورت mg/dL یا mmol/l است.
-
آیا آزمایش non-HDL-C دارای مزیتی نسبت به LDL-C می باشد؟
غلظت non-HDL-C بعنوان یک پارامتر کاربردی در سنجش ریسک بیماری قلبی کرونری در مقایسه با LDL-C در نظر گرفته میشود. اضافه کردن non-HDL-C به پروفایل چربی سنتی دارای مزایای بسیاری است:
- non-HDL-C از یک محاسبه ساده، مبتنی بر مقادیر مجموع کلسترول و HDL-C محاسبه می شود، از اینرو اندازه گیری آن براحتی حتی در آزمایشگاه های کوچک قابل انجام است و نیاز به هزینه های اضافی ندارد.
- مقادیر کلسترول را در همه بخش های لیپوپروتئین که میتوانند افزایش دهنده ریسک بیماری قلبی باشند، نشان میدهد.
- بر خلاف LDL-C که از فرمول Friedwald محاسبه می شود، غلظت non-HDL-C همراه با خطا، که بعلت تری گلیسرید بالا (بعنوان مثال، در بیماران مبتلا به دیابت و سندرم متابولیک) است، نمی باشد. بعلاوه، میتوان این آزمایش را در بیمارانی که ناشتا نیستند نیز انجام داد.
- مطالعات مبتنی برجمعیت متعدد، همبستگی قوی را بین غلظت non-HDL-C و آپولیپوپروتئین B (apo B)، یک جزء پروتئینی لیپوپروتئین هایی که ریسک CVD را افزایش می دهند، نشان داده اند. اگر non-HDL-C اندازه گیری شود، دیگر نیازی برای سنجش apo B نیست.
- بیمارانی که سطوح افزایش یافته non-HDL-C را داشته و با اینحال سطوح نرمال LDL-C را نشان می دهند، اغلب دارای تعدادی افزایش یافته از ذرات LDL، apo B بالا یا تعدادی افزایش یافته از ذرات LDL متراکم کوچک می باشند و اینها مرتبط با افزایش خطر CVD هستند. از اینرو، non-HDL-C میتواند نشانگر باارزش تری از ریسک قلبی عروقی در مقایسه با LDL-C باشد.
-
چه درمان هایی برای مقادیر بالای non-HDL-C توصیه می شوند؟
در مقایسه با بقیه اختلالات چربی، اولین مراحل در درمان سطوح بالای non-HDL-C، کاهش وزن، کاهش کالری در رژیم غذایی و جایگزینی چربی های اشباع با چربی های غیراشباع هستند. اگر این مراحل دارای اثرات مطلوب نباشند (که کاهش سطح non-HDL-C و کاهش ریسک بیماری قلبی شماست)، پزشک احتملاً توصیه کند که درمان کاهنده چربی را با استاتین ها آغاز کنید.
