آزمایش کاربامازپین برای سنجش و نظارت بر مقدار کاربامازپین در خون استفاده می شود که این برای تعیین حفظ دارو در محدوده درمانی می باشد.
کاربامازپین عمدتا برای درمان اختلالات تشنجی خاص (که صرع نیز نامیده می شوند) به کار می رود، همچنین برای تثبیت رفتار و خلق و خوی افراد مبتلا به بیماری دوقطبی، تسهیل ترک الکل و کمک به تسکین برخی از دردهای عصبی مورد استفاده قرار می گیرد.
در ابتدا این آزمایش را می توان برای تثبیت دوز مناسب برای یک فرد استفاده کرد. بر اساس نتایج آزمایش خون، دوز دارو باید بصورت مقادیر کمتر یا بیشتر تعدیل یابد تا سطح دارو در خون در محدوده درمانی قرار بگیرد. آزمایشات دیگر برای اطمینان از حفظ سطح درمانی دارو استفاده می شوند. اگر وضعیت سلامتی شخص تغییر کند یا داروهای دیگری را مصرف نماید، این آزمایش را می توان برای مشخص کردن ضرورت ایجاد تغییر در دوز مصرفی دارو استفده خواهد شد.
پزشک می تواند با استفاده از آزمایش کاربامازپین به ارزیابی عوارض جانبی یا واکنش ها یا عود علائم در یک شخص بپردازد.
آزمایش معمول کاربامازپین سطح کلی این ماده را در هر دو حالت متصل به پروتئین و آزاد اندازه گیری می نماید. گاها یک آزمایشی برای برآورد کاربامازپین آزاد یا مواد فعال حاصل از تجزیه (اپوکساید کاربامازپین-10 11) به همراه آزمایش جامع کاربامازپین و جهت ارزیابی درمان شخص درخواست داده می شوند.

آزمایشات کاربامازپین در ابتدا بصورت مستمر و سپس در فواصل زمانی منظم و برای تضمین حفظ سطح درمانی مشخص در خون درخواست داده می شوند.
آزمایشات جامع کاربامازپین نیز در زمان تغییر دوزمصرفی دارو یا در زمانی که شخص شروع به مصرف داروهای دیگر کرده یا مصرف آنها را متوقف می کند، درخواست می شوند تا از سطح درمانی دارو اطمینان حاصل آید. به محض اینکه غلظتهای کارابامازپین در خون تثبیت شد، این غلظتها و مقادیر در فواصل زمانی منظم مورد نظارت و بررسی قرار می گیرند.
آزمایش کاربامازپین را زمانی می توان درخواست داد که فرد به درمان پاسخگو نیست و عود علائمی مثل تشنج، درد عصبی یا اختلال دوقطبی در وی رخ داده باشد. سطح دارو در خون ممکن است خیلی بالا نباشد یعنی فرد ممکن است دارو را بصورت منظم مصرف نکند یا دارو برای آن شخص غیرموثر باشد.
آزمایشات کاربامازپین را همچنین زمانی درخواست می دهند که فرد عوارض جانبی و یا بیماری های خاص دیگری را تجربه نماید. عوارض جانبی که ممکن است در هر دوز مصرفی مشاهده شود اما مرتبط با غلظتهای بالا باشد، شامل موارد زیر است:
-رنگ پریدگی، تپش تند قلب، مشکلات در تمرکز
-تب، لرزش یا گلو درد
-زخم دهان و گلو
-کبود شدن بدن یا خونریزی
-حس خارش شدید، بی حسی، درد، ضعف عضلانی
-سردرگمی، اضطراب، مشکلات بینایی یا توهم
-مشکلات تنفسی
-التهاب قوزک پا یا پا
-ادرار با حجم کمتر از معمول
-زردی پوست یا چشم ها
-واکنش پوستی شدید
کاربامازپین همچنین می تواند موجب نارسایی کبد، سطوح پایین سدیم، کاهش گلبول های سفید خون یا افزایش ایزونوفیل ها (نوعی گلبول سفید خون) شود. در برخی موارد، شدت عوارض جانبی ممکن است استفاده از داروی دیگر ضدصرع، اختلال دوقطبی یا درد عصبی را موجب شود.
آزمایش کاربامازپین آزاد و یا آزمایش اپوکساید کاربامازپین-10 11 را می توان همراه با آزمایش جامع کاربامازپین درخواست داد و این زمانیست که پزشک بخواهد سودمندی دارو و یا مواد حاصل از تجزیه آن را در درمان دارویی ارزیابی نماید. پزشک می تواند این کار را زمانی انجام دهد که نتیجه آزمایش جامع در محدوده درمانی است اما فرد درمان شده، عوارض جانبی را تجربه می کند. گاها نتایج بعنوان درصدی از کابامازپین آزاد ارزیابی می شوند.

محدوده درمانی برای کاربامازپین، زمانی که به تنهایی مصرف شود، در حدود 4 تا 12 mcg/mL می باشد. سطوح بیشتر از 15 mcg/mL دارای خاصیت سمیت می باشند. این محدوده ها بطور جزئی از آزمایشگاهی به آزمایشگاه دیگر متفاوت است و ممکن است بصورت واحدهای دیگری مثل mg/L ارائه شود. پزشکان و بیماران باید از محدوده های درمانی و واحدهای تثبیت شده توسط آزمایشگاههایی که آزمایش را انجام می دهند، استفاده نمایند.
در محدوده درمانی، بیشتر افراد بدون عوارض جانبی به دارو پاسخ می دهند، با این حال این پاسخ ها از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود. برخی افراد در بخش انتهایی و کمتر محدوده درمانی، تشنج، اختلالات خلق و خو یا درد عصبی را تجربه می کنند در حالیکه برخی افراد عوارض جانبی شدید را در محدوده درمانی و بخش بالاتر تجربه خواهند کرد. تغییرات در کاربامازپین آزاد و اپوکساید کارابامازپین 10 11 می تواند منجر به این پاسخ شود. افرادی که از این دارو استفاده می کنند باید در ارتباط با یافتن بهترین دوز مصرفی با پزشک خود در ارتباط باشند.
در کل، اگر نتایج آزمایش کاربامازپین در محدوده درمانی باشد و فرد درمان شده عود تشنج، اختلالات دوقطبی یا درد عصبی را نداشته و عوارض جانبی تجربه نکند، در این حالت دوز مصرفی مناسب و کافی خواهد بود.

افراد نباید بدون مشورت با پزشک دوز مصرفی را افزایش، کاهش یا متوقف نمایند زیرا این شرایط می تواند وقوع تشنج را افزایش دهد و بر داروهای مصرفی دیگر نیز تاثیرگذار باشد. تعیین و تعدیل دوز مصرفی باید بر مبنای موردی ارزیابی شود.
همچنین افراد باید در مورد هر گونه داروی مصرفی دیگر، داروهای بدون نسخه یا مکمل های گیاهی با پزشک خود مشورت کنند. داروهای تجویزی زیادی می تواند بصورت خطرناک با کاربامازپین تداخل ایجاد کند. در بین این داروهای تجویز شده رایج، وارفارین، فلوکستین و دیگر داروهای ضدافسردگی، ایزونیازید، تئوفیلین، اریترومایسین و بنزودیازپین وجود دارد. کاربامازپین همچنین می تواند بر داروهای بدون نسخه مثل استامینوفن و مکمل های گیاهی مثل علف چایی تاثیرگذار بوده و از آنها تاثیر پذیرد. بدون مشورت با پزشک داروی جدیدی را مصرف نکنید.
تجزیه کاربامازپین می تواند توسط داروهایی مثل فنوباربیتال، پریمیدون و فنیتوین افزایش یابد و غلظتهای کاربامازپین را در خون کاهش دهد. برخی از این داروها ممکن است نیاز به انجام آزمایشات دیگر در خون باشد زیرا غلظت پلاسما ممکن است کاهش یابد.
آبمیوه گریپ فروت می تواند سطح کاربامازپین را در خون افزایش دهد.
برخی از افراد که کاربامازپین مصرف می کنند، ممکن است نسبت به نور خورشید حساسیت پیدا کنند و از آن اجتناب نمایند. نور خورشید می تواند منجر به جوش پوستی، خارش، قرمزی یا دیگر موارد تغییر رنگ در پوست یا سوختگی شدید شود.
اطلاعات موجود در تجویز و برای کاربامازپین بیان می کند که افراد با نژاد آسیایی باید قبل از درمان با کاربامازپین، آزمایش ژنتیکی خون را انجام دهند. آزمایش ژنتیکی که جهش های موجود در ژن HLA-B* 1502 را شناسایی می کند، می تواند خطر توسعه یک واکنش پوستی نادر اما جدی را شناسایی نماید. این جهش ژنی تقریبا و بطور انحصاری در افراد با نژاد آسیایی رخ می دهد. افرادی که در این آزمایش نتیجه مثبتی داشته باشند، باید از درمان با کاربامازپین اجتناب کنند.
مصرف کاربامازپین مرتبط با کم خونی آپلاستی، آسیب به مغز استخوان و سلولهای بنیادین خون و سطح پایین گلبول های سفید خون می باشد.
کاربامازپین می تواند خطر نارسایی های تولد و مرگ جنین را افزایش دهد و تاثیرگذاری داروهای ضدبارداری را کاهش دهد. زنانی که در سن بارداری هستند باید در این مورد با پزشک خود مشورت نمایند.

افراد مبتلا به صرع، اختلال دوقطبی یا درد عصبی مزمن معمولا کاربامازپین یا داروهای دیگر را در کل دوره حیات خود مصرف خواهند کرد. اگر کاربامازپین اثرگذاری خود را از دست بدهد یا موجب عوارض سوئی شود، در این حالت فرد باید داروی دیگری مصرف کند. اگر شخص دارای تشنج هایی است که در اثر بیماری موقت ایجاد شده است، در این وضعیت فرد این دارو را برای مدت کوتاهی مصرف خواهد کرد.