اندازهگیری مقدار سرولوپلاسمین در خون؛ تشخیص بیماری ویلسون؛ گاهی اوقات برای کمک به شناسایی شرایط مرتبط با کمبود مس
Ceruloplasmin سرولوپلاسمین
هنگامی که فرد دچار زردی، خستگی، درد شکمی، تغییرات رفتاری، لرزش یا سایر علائمی است که پزشک فکر میکند ممکن است به علت بیماری ویلسون باشد یا به ندرت کمبود مس، در فواصل زمانی که مانیتورینگ توصیه میشود.
نمونه خون گرفته شده از ورید بازوی فرد
ندارد
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش سرولوپلاسمین در درجه اول، همراه با آزمایش مس خون و یا ادرار، برای تشخیص بیماری ویلسون مورد استفاده قرار میگیرد، که اختلال ارثی نادر مرتبط با ذخیره بیش از حد مس در کبد، مغز و سایر ارگانها و با کاهش میزان سرولوپلاسمین است.
مس یک ماده معدنی ضروری است که نقش حیاتی بدن را بازی میکند. حدود 95٪ از مس در خون به سرولوپلاسمین محدود شده است. فقط مقدار کمی از مس معمولا در خون در حالت آزاد (غیرمتصل) وجود دارد. برای اطلاعات بیشتر، بخش "هدف از این آزمایش چیست؟ "را ملاحظه نمائید.
بهندرت، آزمایش سرولوپلاسمین با آزمایش مس برای کمک به تشخیص ناهنجاریهای متابولیسم مس، فقر مس و یا اختلال ارثی نادر سندرم منکس بیماری موی مجعد درخواست میشود.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست میشود؟
آزمایش سرولوپلاسمین بهتنهایی یا همراه با آزمایش خون و آزمایش 24 ساعته مس موجود در ادرار انجام میشود، در صورتی که علائم و نشانههایی وجود داشته باشد که پزشک به بیماری ویلسون مشکوک باشد، مانند:
سرولوپلاسمین بهندرت، ممکن است در کنار آزمایشات مس تجویز شود. این کار زمانی رخ میدهد که متخصص سلامت به فقر مس مشکوک باشد. سرولوپلاسمین میتواند به صورت دورهای برای مانیتورینگ کسانی که مس بیش از حد و یا فقر مس دارند، و بهصورت دورهای برای ارزیابی اثربخشی درمان تجویز میشود.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
سطوح سرولوپلاسمین بیماری خاص قابل تشخیص نیستند و معمولا با آزمایش مس تعیین میشوند.
نتایج آزمایش میتواند شامل موارد زیر باشد:
آزمایش بیماری ویلسون مسمومیت توسط مس سندرم منکس (بیماری موی مجعد) فقر مس مس، خون کم، اما میتواند طبیعی باشد بالا پایین پایین مس، سرم آزاد بالا بالا پایین پایین سرولوپلاسمین کم، اما میتواند طبیعی باشد بالا پایین پایین مس، ادرار بسیار بالا بالا پایین پایین مس، کبد/ هپاتیک* مثبت، اما بسته به نمونهبرداری، ممکن است منفی باشد بالا یا طبیعی پایین پایین *مس بیش از حد در کبد اغلب ناهمگن توزیع میشود و ممکن است در یک نمونه تشخیص داده نشود.
- کاهش میزان سرولوپلاسمین و غلظت مس در خون و افزایش میزان مس ادرار ممکن است نشاندهندهی بیماری ویلسون باشد.
- حدود 5٪ از افراد مبتلا به بیماری ویلسون که نشانههای عصبی دارند، سطح سرولوپلاسمین طبیعی آنها تا 40٪ کسانی است که دارای علائم کبدی هستند، بهویژه اگر به شدت بیمار باشند.
- اگر سرولوپلاسمین و ادرار و یا غلظت مس خون پایین باشد، فرد آزمایش شده ممکن است دارای فقر مس باشد.
- هر چیزی که با عرضه مس و یا توانایی بدن برای متابولیسم مس تداخل داشته باشد، بالقوه میتواند بر غلظت سرولوپلاسمین خون و مس تاثیر بگذارد.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
سرولوپلاسمین میتواند در شرایط مختلفی افزایش یابد که در آن آزمایش، به عنوان ابزار بالینی مورداستفاده قرار نگرفته باشد. با این حال، این شرایط میتوانند تفسیر آزمایش و توانایی تشخیص بیماری ویلسون یا فقر مس را تحتتأثیر قرار دهند. این ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سرولوپلاسمین یک واکنش فازی حاد است. این سطح اغلب زمانی که فرد دارای التهاب، عفونت شدید و یا آسیب بافتی است افزایش مییابد و ممکن است در برخی از سرطانها نیز افزایش یابد.
- این سطح همچنین ممکن است در دوران بارداری و با استفاده از استروژن، داروی ضدبارداری خوراکی و داروهایی مانند کاربامازپین، فنوباربیتال و اسید والپروک افزایش یابد.
-
آیا همه باید آزمایش سروپلاسمی را انجام دهند؟
سرولوپلاسمین یک آزمایش معمول نیست. به استثنای مواردی که ارائهدهندهی خدمات بهداشتی شما مشکوک به بیماری ویلسون یا مشکل متابولیسم مس هستید یا خیر، بعید است که این آزمایش را انجام دهید.
-
آیا آزمایش سرولوپلاسمین در مطب ارائهدهندهی خدمات بهداشتی من انجام میشود؟
خیر. این یک آزمایش تخصصی است که توسط هر آزمایشگاهی ارائه نمیشود. ممکن است لازم باشد نمونه خون شما به آزمایشگاه مرجع ارسال شود.
-
آیا باید بیوپسی کبدی انجام دهم؟اگر بیماری ویلسون بر اساس نتایج آزمایش خون، ادرار و تصویربرداری تا حد زیادی مشکوک باشد، ممکن است بیوپسی کبدی برای ارزیابی حجم مس کبد و میزان آسیب کبدی انجام شود.