ارزیابی مسائل باروری، عملکرد اندام های جنسی (تخمدان یا بیضه ها)،
یا ارزیابی عملکرد
هیپوفیذ
در کودکان، ارزیابی بلوغ جنسی زودرس یا دیررس (سن بلوغ)
Follicle-stimulating Hormone (FSH)
برای زنان، زمانیکه شما در باردار شدن مشکل دارید یا دوره قاعدگی
نامنظم یا سنگینی دارید
برای مردان، زمانیکه همسر شما باردار نشود یا شما
تعداد اسپرم پایینی داشته باشید، توده عضلانی کم یا کاهش محرک جنسی
زمانیکه پزشک شما بر این باور است که شما دارای علائم
اختلال هیپوفیذ یا
هیپوتالاموس هستید
زمانیکه پزشک در مورد بلوغ جنسی دیررس یا زودرس کودک تردید داشته باشد
نمونه خونی گرفته شده از سیاهرگ بازو؛ گاها نمونه ادرار تصادفی یا نمونه ادرار 24 ساعته گرفته می شود
نیاز نیست، اما زمان بندی نمونه گیری از زنان منطبق بر چرخه قاعدگی آنها خواهد بود.
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش هورمون محرک فولیکل (FSH) که هورمون مرتبط با تولید نسل و رشد تخمک در زنان و اسپرم در مردان است، استفاده های مختلفی دارد.
در هر دوی زنان و مردان، آزمایش معمولا در ارتباط با آزمایشات دیگر مثل هورمون لوتئین (LH)، تستوسترون، استرادیول و یا پروژسترون استفاده می شود:-کمک به تشخیص ناباروری
-تشخیص وضعیت های مرتبط با نارسایی تخمدان یا بیضه ها
-کمک به تشخیص اختلالات هیپوفیذ یا هیپوتالاموس که می توانند بر تولید FSH تاثیرگذار باشند
در زنان، سطوح FSH در موارد زیر به کار می رود:
-در تحقیق و بررسی بی نظمی دوران قاعدگی
-پیش بینی شروع یا تایید دوره یائسگیدر مردان، سطوح FSH برای کمک به تعیین دلیل تعداد کم اسپرم استفاده می شود.
در کودکان، FSH و LH برای تشخیص بلوغ دیررس و زودرس استفاده می شوند. زمان نامنظم دوران بلوغ می توان نشانگر مشکل جدی تری در هیپوتالاموس، غده هیپوفیذ، تخمدان یا بیضه ها یا سیستم های دیگر باشد. اندازه گیری LH و FSH می تواند علائم خوش خیم را از بیماری واقعی تفکیک نماید. زمانیکه مشخص شد علائم در نتیجه بیماری واقعی هستند، آزمایشات دیگر را می توان برای تشخیص علت اصلی انجام داد.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
برای یک زن زمانی می توان آزمایش FSH را درخواست داد که دارای مشکلات در باردار شدن یا دارای دوران قاعدگی نامنظم یا فقدان دوره قاعدگی باشد.
زمانی که در این مورد تردید باشد که یک زن وارد سن یائسگی شده و چرخه قاعدگی وی متوقف شده یا بی نظم گشته است، می توان آزمایش FSH را درخواست داد.
زمانی که همسر یک مرد نمی تواند باردار شود، زمانی که مرد دارای سطح پایینی از تعداد اسپرم باشد، یا زمانیکه وی دارای توده عضلانی کمی بوده یا محرک جنسی وی کاهش یافته است.
زمانی که پزشک در مورد اختلال هیپوفیذ تردید داشته باشد؛ اختلال هیپوفیذ می تواند بر تولید هورمون های مختلف تاثیرگذار باشد بنابراین ممکن است علائم و نشانه هایی علاوه بر موارد مذکور در بالا وجود داشته باشد که شامل خستگی، ضعف، کاهش وزن با منشا نامعلوم و کاهش اشتها باشد.
در کودکان LH و FSH را می توان زمانی درخواست داد که یک پسر یا دختر در سن مشخص و مناسبی به بلوغ نمی رسد (خیلی زود یا خیلی دیر). علائم بلوغ می تواند شامل موارد زیر باشد:
-افزایش اندازه سینه در دختران
-رشد موی زهار
-رشد بیضه ها و آلت تناسلی در پسرها
-آغاز دوره قاعدگی در دخترها -
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
نتایج آزمایش FSH عموما همراه با آزمایشات هورمونی دیگری مثل LH، استروژن و یا تستوسترون بررسی می شوند.
بعنوان بخشی از بررسی های ناباروری، افزایش یا کاهش FSH عامل موثر در تشخیص نبوده اما اطلاعاتی را در مورد علت بوضعیت ارائه می کند. برای مثال، عدم تعادل هورمونی می تواند بر چرخه قاعدگی و یا تخمک گذاری یک زن تاثیر بگذارد. پزشک تمامی اطلاعات را برای تشخیص استفاده خواهد کرد. برای اطلاعات بیشتر در این مورد به مقاله ناباروری مراجعه کنید.در زنان
سطوح LH و FSH می تواند به تفکیک مابین نارسایی اولیه تخمدان (نارسایی خود تخمدان یا فقدان رشد تخمدان) و نارسایی ثانویه تخمدان (نارسایی تخمدان ها بدلیل اختلالات غده هیپوفیذ یا هیپوتالاموس) کمک کند.
سطوح افزایش یافته LH و FSH در نارسایی اولیه تخمدان قابل مشاهده است. برخی از علل نارسایی اولیه تخمدان در زیر بیان شده است.
عیوب رشد:
-نارسایی در توسعه و رشد تخمدان (اختلال مادرزادی تخمدان)
-ناهنجاری کروموزومی، مثل سندرم ترنر
-نقص در تولید استروئید توسط تخمدان ها، مثل اختلال آلفا هیدروکسیلاز 17
نارسایی زودرس تخمدان
-قرارگیری در معرض پرتوافکنی
-شیمی درمانی
-بیماری خودایمنی
اختلال مزمن در تخمک گذاری (anovulation) بدلیل:
-سندرم تخمدان پلی سیستیک (PCOS)
-بیماری غده فوق کلیه
-بیماری تیروئید
-تومور تخمدان
در زنانی که به دنبال بارداری هستند، آزمایشات چندگانه LH را می توان برای تشخیص شرایط قبل از تخمک گذاری استفاده کرد. افزایش LH نشانگر آنست که تخمک گذاری رخ داده است.
در طی دوره یائسگی، تخمدان یک زن متوقف می شود و سطوح LH افزایش خواهد یافت.
سطوح پایین LH و FSH را می توان در نارسایی ثانویه تخمدان مشاهده کرد و ناشی از مشکل مرتبط با غده هیپوفیذ و هیپوتالاموس است. برای اطلاعات بیشتر به مقاله اختلالات هیپوفیذ مراجعه کنید.در مردان
سطوح بالای FSH می تواند نشانگر نارسایی اولیه بیضه باشد. این میتواند بدلیل عیوب رشد در توسعه بیضه ها یا آسیب به این اندام ها باشد که در قسمت زیر بیان شده اند:
عیوب رشد:
-نارسایی در توسعه غده جنسی (بیضه)
-ناهنجاری کروموزومی مثل سندرم کلاینفلتر
نارسایی بیضه:
-عفونت ویروسی (mumps)
-آسیب
-قرارگیری در معرض پرتو
-شیمی درمانی
-بیماری خودایمنی
-تومور سلول نطفه
سطوح پایین LH و FSH در نارسایی ثانویه بیضه ها قابل مشاهده اند و نشانگر مشکل مرتبط با غده هیپوفیذ یا هیپوتالاموس است. برای اطلاعات بیشتر به مقاله اختلالات هیپوفیذ مراجعه کنید.در کودکان
در کودکان، سطوح بالای LH و FSH همراه با توسعه ویژگی های جنسی ثانویه در سنین غیرنرمال نشانگر بلوغ زودرس است. این در دخترها بیشتر از پسرها رایج است. این رشد زودرس اغلب بدلیل مشکل مرتبط با سیستم عصبی مرکزی است و می تواند ناشی از علل اصلی دیگر باشد.
مثالها شامل موارد زیر است:
-تومور سیستم عصبی مرکزی
-آسیب به مغز، ضربه
-التهاب درون سیستم عصبی مرکزی (مثل مننژیت، آنسفالیت)
-جراحی مغز
سطوح LH و FSH در دوران قبل از بلوغ در کودکان با علائمی از تغییرات دوران بلوغ می تواند نشانگر وضعیتی باشد که به آن شبه-بلوغ زودرس گفته می شود. علائم و نشانه ها ناشی از افزایش سطوح هورمون های استروژن و تستوسترون است. این میتواند ناشی از موارد زیر باشد:
-تومورهای ترشح کننده هورمون
-تومورهای غده فوق کلیه
-تومورهای تخمدان یا کیست تخمدان
-تومورهای بیضه
سطوح نرمال FSH و LH با برخی از علائم بلوغ می تواند نشانه ای از شکل خوش خیم بلوغ زودرس بدون علت اصلی یا قابل تشخیص باشد یا می تواند صرفا یک تغییر نرمال دوره بلوغ قلمداد شود.در بلوغ دیررس، سطوح LH و FSH می تواند نرمال یا کمتر از حد مورد انتظار برای گروه سنی مشخص باشد. برخی از علل بلوغ دیررس می تواند شامل موارد زیر باشد:
-نارسایی تخمدان یا بیضه
-کمبود هورمون
-سندرم ترنر
-سندرم کلاینفلتر
-عفونت های مزمن
-سرطان
-اختلال خوردن (کم اشتهایی عصبی) -
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
برخی از داروها می توانند موجب افزایش FSH شوند، مثل داروهای سیمتدین، کلومیفین و لوودوپا، در حالیکه برخی از داروهای دیگر مثل دیگوکسین، داروهای ضدبارداری، فنوتیازین ها و درمان های هورمونی می تواند FSH را کاهش دهد. FSH همچنین در زنان باردار پایین است. تصویربرداری جدید پزشکی هسته ای ممکن است با نتایج آزمایش FSH تداخل یابد و این زمانیست که با آزمایشات رادیولوژی که بصورت نادر مورد استفاده قرار می گیرند، سنجیده شود.
-
من در مورد بارداری به مشکلاتی برخورد نموده ام، جه آزمایشاتی برای من نیاز است؟
آزمایشات اصلی برای ناباروری معمولا شامل اندازه گیری سطوح LH و FSH می باشند. پزشک شما ممکن است از شما بخواهد تا درجه حرارت بدن خود را ثبت کنید، که این درجه دما در دوره تخمک گذاری بصورت جزئی افزایش می یابد. آزمایشات هورمونی دیگر و نیز بررسی بعد از ارتباط جنسی نیز می تواند انجام شود. یک آزمایش مرتبط با تصویربرداری از لوله های فالوپ نیز برای بررسی انسداد این لوله ها ممکن است درخواست شود. ممکن است از همسر شما خواسته شود یک نمونه از مایع منی برای بررسی و آزمایش ارائه کند.
-
چرا یک زن باید چندین آزمایش FSH را انجام دهد در حالیکه مرد فقط یک آزمایش را انجام خواهد داد؟
آزمایشات FSH مختلفی برای تعیین غلظت های FSH در طی زمان برای یک زن انجام خواهد شد. در زنان، غلظت های FSH بصورت چرخه ای بوده و هر ماه افزایش می یابد، مردان دارای مقادیر ثابتی هستند.
-
چرا باید یک مرد تحت آزمایش FSH و LH قرار بگیرد، من فکر می کردم که اینها هورمون های زنانه هستند؟
مردان نیز FSH و LH تولید می کنند. این سطح هورمون ها برای فرآیند تولید مثل مردان اهمیت دارد، که در آن FSH اندام های تناسلی را برای تولید اسپرم تحریک می کند. این مشابه با تحریک FSH در تخمدان ها برای تولید تخمک است. در مردان، LH را زمانی می توان اندازه گیری کرد که سطوح تستوسترون پایین باشد.
-
آیا آزمایش خانگی برای بررسی FSH وجود دارد؟
بله. یک آزمایش خانگی مورد تایید FDA وجود دارد که از نمونه ادرار برای کمک به اندازه گیری مقادیر FSH استفاده می کند. این آزمایش بعنوان یک نشانگر برای دوران قبل از یائسگی استفاده می کند که مرتبط با افزایش سطوح FSH است. برای اطلاعات بیشتر، به مقاله آزمایشات خانگی و وبسایت FDA مراجعه نمایید.