برای شناسایی، تعیین و گاها نظارت بر داروهایی که موجب علائم دوز مصرفی حاد می شوند؛ نتایج ناشی از آزمایش اورژانسی و مصرف بیش از حد عمدتا برای اهداف درمانی استفاده می شوند؛ اگر نتایج برای رویه های قانونی مورد نیاز باشد، در این حالت فرآیندهای قانونی (پزشکی قانونی) باید بعد از جمع آوری، ذخیره سازی و آزمایش نمونه ها انجام شود.
Emergency and Overdose Drug Testing
Emergency and Overdose Drug Testing
اسامی دیگر
Drug Testing
Drug Screen
Poison Testing
Toxicology Assays
اسم متعارف
Emergency and Overdose Drug Testing
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه
March 15, 2018.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟
زمان انجام آزمایش؟
زمانیکه شخص دارای علائمی مثل هذیان، مشکلات تنفسی، تهوع، اضطراب، تشنج، تغییر در ریتم ضربان قلب، ایجاد بوی مشخص یا افزایش دما که پزشک فوریت ها بر این باور است که علائم ممکن است در اثر دارو باشد؛ در فواصل زمانی برای نظارت بر مصرف بیش از حد دارو
نمونه مورد نیاز
نمونه خون گرفته شده از سیاهرگ بازو، نمونه ادرار یا گاها نمونه تنفس؛ در موارد نادر ماده بزاق یا مایعات دیگر بدن
آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری
نیاز نیست
Accordion Title
سوالات رایج
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش اورژانسی و مصرف بیش از حد دارویی را می توان برای غربالگری، تعیین مقدار و یا تایید وجود یک دارو یا ماده سمی در فردی با نشانه های زیر استفاده کرد:
-مشکوک به مصرف بیش از حد است
-احتمال مسمومیت وی وجود دارد
-دارای علائم مسمومیت است
آزمایش دارویی را می توان برای کمک به تصمیم گیری در مورد نحوه درمان فردی با بیماری حاد استفاده کرد. به محض اتمام مرحله تشخیص، آزمایش را می توان گاها برای نظارت بر اثرگذاری درمان و یا نظارت بر سطح دارو یا ماده در خون یا بدن مورد استفاده قرار داد.
نتایج آزمایش اورژانسی و مصرف بیش از حد دارویی عمدتا برای اهداف درمانی استفاده می شوند. گاها نتایج آزمایش برای پرونده های قانونی و جهت تثبیت علت مرگ یا تعیین اینکه سوءمصرف مواد عامل اصلی در وقوع رخداد بوده ، استفاده می شود. در این موارد، آزمایشگاههای بالینی، رویه های قانونی خاصی را برای جمع آوری نمونه ها، بررسی، آزمایش و گزارش نتایج دنبال می نمایند.
دیدگاههای مختلفی را می توان برای ارزیابی شخص مشکوک به مصرف بیش از حد یا مصرف مواد سمی استفاده کرد. اینکه دقیقا کدام آزمایشات انجام می شود، بستگی به موقعیت و رویه های استاندارد مرکز اورژانس خواهد داشت. پزشکان آزمایشات را بر اساس اهداف بالینی درخواست می دهند، یعنی گزینه ها بر اساس سودمندی آنها در روش های مدنظر، در دسترس بودن و جهت دهی به درمان انتخاب خواهند شد. تصمیمات در مورد آزمایشات ممکن است تحت تأثیر زمان مشخص شدن نتایج، حساسیت و اختصاصی بودن آزمایشات، توانایی آنها در ارائه نتایج کمی، دسترسی به درمان های ویژه و پتانسیل مدیریت و کنترل علائم بیمار بطور موثر در مرکز اورژانس، قرار بگیرد.
یک دیدگاه برای تصمیم گیری در مورد آزمایشات سم شناسی داروها در مرکز اورژانس از دو سطح از آزمایشات استفاده می کند. اولین سطح، یک گروه از آزمایشات سم شناسی آماری است که نتایج را در طی یک ساعت ارائه کرده و شامل آزمایشات زیر می باشد:
-استامینوفن- معمولا به این دلیل درخواست می شود که مصرف بیش از حد این دارو نسبتا رایج بوده و ممکن است فراموش شود. فرد بیمار ممکن است در آغاز علائم کمی داشته یا حتی در زمان آسیب به کبد هیچگونه علائمی را بروز ندهد. یک روش درمانی برای مصرف بیش از حد استامینوفن وجود دارد اما باید در طی چند ساعت از مصرف دارو اجرا شود.
-سالیسیلاتها- را می توان زمانی درخواست داد که فرد دارای علائم مرتبط با مصرف بیش از حد بوده، دارای عدم تعادل اسید و باز باشد یا مقادیر زیادی از دارو را مصرف کرده باشد.
-اتیل الکل یا اتانول- یک آزمایش تنفس در محل و گاها در محل درمانی مثل اورژانس انجام می شود. آزمایش اتانول خون اغلب به آزمایشگاه فرستاده می شود.
-متیل الکل یا متانول- این آزمایشات در بیشتر آزمایشگاهها انجام نمی شوند. زمانیکه مسمومیت ناشی از متانول مورد تردید باشد، آزمایش غلظت محلول خون درخواست می شود و این غلظت محاسبه می گردد. خلاء محلولی، افزایش در تعداد مواد موجود در خون بیش از مقدار نرمال است و زمانی که اتانول، متانول یا اتیلن گلیکول در خون وجود داشته باشد، افزایش می یابد.
-اتیلن گلیکول (ضدیخ)- نیز مستلزم محاسبه خلاء محلول است که در زمان وجود اتیلن گلیکول در بدن، افزایش می یابد.
-آزمایشات آهن- عموما فقط زمانی استفاده می شوند که مصرف بیش از حد آهن در کودک یا نوزاد مورد تردید باشد.
همه آزمایشات برای هر بیماری درخواست نمی شود، انتخاب پزشک اورژانس با توجه به یافته های بالینی از بیمار خواهد بود.
در ارتباط با سطح اول آزمایش، برخی از داروهای تجویزی و تحت نظارت وجود دارد که اگر سطح آنها در بدن بیش از مقدار درمانی باشد موجب بروز مسمومیت خواهد شد. اینها شامل موارد زیر است:
-کاربامازپین، گاها برای تشنج و درد عصبی تجویز می شود
-دیگوکسین، داروی قلب
-لیتیوم، داروی روانی
-فنوباربیتال، برای کنترل تشنج یا تسکین اضطراب
-فنوتوین، برای درمان و پیشگیری از تشنج
-تئوفیلین، برای پیشگیری و درمان خس خس سینه، کاهش تنفس و درد قفسه سیته ناشی از آسم، برونشیت مزمن، آمفیزم و بیماری ریوی دیگر
-اسید والپروئیک، برای تشنج، اختلال دوقطبی و پیشگیری از سردردهای میگرنی
معمولا یکی از این آزمایشات تنها زمانی درخواست می شود که شخص بطور منظم در حال مصرف دارو بوده یا مشکوک به مصرف آن باشد.
هر بیمارستانی ممکن است بر اساس نیازهای جامعه و نیز مرکز اورژانس خود، آزمایشات دیگری را در سطوح بعدی درمان داشته باشد.
آزمایشات سطح دوم شامل آزمایش گروههای مختلفی از سوءمصرف دارویی است که شامل کوکائین، مواد مخدر، آمفتامین ها، باربیتورات ها، داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای می باشد. حساسیت و اختصاصی بودن این آزمایشات بطور قابل توجهی افزایش یافته است اما نتایح عموما در ارتباط با یافته های بالینی تفسیر می شوند.
آزمایش تاییدی نیز در دسترس است اما عموما درخواست نمی شود زیرا نتیجه آن برای تصمیمات درمانی با تاخیر حاصل می شود.
آزمایشات دیگر که می توان برای ارزیابی وضعیت سلامت یک شخص درخواست داد و مابین مصرف بیش از حد دارو و علت دیگر علائم شخص تفکیک حاصل می کند، شامل موارد زیر است:
-الکترولیت، لاکتات و گازهای خون برای ارزیابی تعادل اسید و باز و سطح اکسیژن
-BUN و آزمایشات کراتین برای بررسی عملکرد کلیه
-پنل کبد برای ارزیابی عملکرد کبد
-آزمایش گلوکز برای تشخیص افزایش یا کاهش قند -
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟
آزمایش را زمانی می توان درخواست داد که شخص دارای علائم حاد ناشی از مصرف بیش از حد دارو باشد. علائم با توجه به نوع دارو، مصرف چند دارو باهم، زمان و مقدار مصرف دارو متفاوت خواهد بود. دو فردی که از دارویی با یک نوع و مقادیر یکسان استفاده کنند، علائم متفاوتی را بروز خواهند داد. این علائم و نشانه ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
-تغییرات در آگاهی و رفتار که شامل سرگیجه، اضطراب، پارانویا، توهم، هذیان، بی حالی شدید، عدم هوشیاری و کما است
-تغییرات در درجه حرارت بدن: افزایش یا کاهش حرارت، صورت رنگ پریده یا قرمز شده، صورت خشک یا همراه با عرق
-تغییرات در تنفس، نشانه هایی از عدم تعادل اسید و باز، مشکلات تنفسی و نارسایی دستگاه تنفسی
-تغییرات در تپش و ریتم قلب و در فشار خون همراه با افزایش یا کاهش فشار خون
-تهوع و استفراغ
-تشنج
-مشکلات گفتاری و بینایی
-بوی ناخوشایند
زمانیکه شخصی مواد خاصی را مصرف کرده باشد، آزمایش دارویی خاص اغلب درخواست می شود. اگر آزمایش منتج به مصرف بیش از حد یک داروی درمانی شود، اما زمان مصرف نامشخص باشد، در این حالت آزمایش چند ساعت بعد و برای تعیین سطح افزایش غلظت تکرار خواهد شد.
آزمایش محلول خون و خلاء محلول را نیز می توان در زمان مصرف متانول یا اتیلن گلیکول درخواست داد.
آزمایشات دیگر مثل الکترولیت، BUN، کراتین و آزمایشات کبد را می توان در آغاز و نیز در فواصل زمانی برای ارزیابی عدم تعادل و عملکرد اندام و تعیین سطوح بازگشتی به سطح نرمال درخواست داده می شوند. -
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟
نتایج آزمایش باید به دقت و در ارتباط با علائم و نشانه ها تفسیر و بررسی شوند. سطوح درمانی و بالقوه سمیت دارویی برای بسیاری از داروها وجود دارد اما افراد حتی در زمان مصرف داروها در غلظت نرمال یا سطح درمانی، ممکن است عوارض جانبی جدی را تجربه نمایند.
علائم ممکن است تحت تأثیر داروهای دیگر موجود و سن و وضعیت سلامت فرد قرار بگیرند. علاوه برآن، نتیجه مثبت برای یک ماده خاص ضرورتا به معنی این نیست که علائم بدلیل ماده شناسایی شده است.
غلظت های دارویی ممکن است انطباق مستحکمی با علائم مصرف بیش از حد دارو در فرد نداشته باشد. با این حال، در کل بیشتر افراد در صورت وجود دارو در غلظتهای درمانی، علائمی بروز نخواهند داد و بسیاری نیز با نزدیک شدن به غلظت های سمیت دارویی، دارای علائمی خواهند شد.
لازم به ذکر است که سطوح و واحدهای تثبیت شده که برای گزارش آنها استفاده می شود از منبعی به منبع دیگر متفاوت خواهد بود. ارزیابی غلظتها طبق مقادیر مرجع آزمایشگاه اهمیت دارد. مثالهای سطوح درمانی و سمیت برای برخی از داروها در افراد بالغ شامل موارد زیر است:دارو نتیجه تفسیر Acetaminophen 10-20 mcg/mL سطح درمانی کمتر از 150 mcg/mL - و 4 ساعت بعد از مصرف ریسک پایین آسیب به کبد بیشتر از 200 mcg/mL و 4 ساعت بعد از مصرف یا بیشتر از 50 mcg/mL و 12 ساعت بعد از مصرف سطح سمیت؛ مرتبط با آسیب به کبد Aspirin (Salicylic acid, salicylate) 10-100 mcg/mL سطح درمانی برای تسکین درد 100-300 mcg/mL سطح ضد التهابی؛ ممکن است بر شکم و نیز توانایی انعقاد خون تاثیرگذار باشد؛ با افزایش سطح، سردرد، ناشنوایی، سرگیجه و صدای زنگ در گوش ایجاد می شود 250-400 mcg/mL مواد سمی محتمل، ممکن است موجب استفراغ و تنفس تند شود بیشتر از 500 mcg/mL سمی Ethanol بیشتر از 80 mg/dL (>0.08%) در افراد بیشتر از 21 سال موجب مسمومیت می شود؛ هر سطح در افراد کمتر از 21 سال سمی لحاظ می شود 50-250 mg/dL (0.05%-0.25%) افزایش نارسایی و عملکرد نامناسب سیستم عصبی مرکزی بیشتر از 250 mg/dL
(>0.25%)کشنده -
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
گاها نتایج آزمایشات اورژانسی یا مصرف بیش از حد را می توان برای اهداف قانونی و نیز کمک به درمان فرد بیمار استفاده کرد. اگر این نتایج در دادگاه مورد استفاده قرار بگیرند، در این حالت جمع آوری نمونه، بررسی و فرآیندهای آزمایشی و نیز گزارش نتایج باید طبق رویه های قانونی انجام شود. این شرایط می تواند شامل موارد زیر باشد:
-هر نمونه جمع آوری شده (شامل خون و ادرار) باید در ظرفهایی جمع شوند که با مهر سازمانی و مشخص، مهر و موم شود.
-هر کسی که نمونه ها را بعد از جمع آوری، انتقال و آزمایش در کنترل خود داشته باشد باید آنها را درسندی به نام حفاظت از اسناد ثبت و ضبط نماید.
-نتایج مثبت اولیه را می توان فورا گزارش داد تا روند درمان در وضعیت های اورژانسی تسهیل شود، اما بعد از آن ممکن است توسط آزمایشات بعدی با روند قانونی تایید شود.
گاها وضعیت های پزشکی مثل دیابت کنترل نشده می تواند برخی از علائم مشابه با مصرف بیش از حد دارو را داشته باشد.
بسیاری از درمانها و آنتی بادی های مورد استفاده برای مصرف بیش از حد دارو باید در طی چند ساعت بعد از مصرف دارو انجام شود. درمان ممکن است از طریق پیشگیری از تشکیل مواد حاصل از تجزیه سمی (استامینوفن، متانول و اتیلن گلیکول) یا با اتصال به دارو (مثل درمان دیگوکسیون) انجام شود.
افراد مبتلا به این شرایط باید به دقت تحت نظارت باشند. تغییرات در سطح آگاهی و توانایی تنفس می تواند بطور ناگهانی رخ دهد.
روش های دیگر می توانند به ارزیابی فرد مشکوک به مصرف بیش از حد دارو یا علائم مسمومیت کمک کنند. این موارد شامل الکتروکاردیوگرام (ECG,EKG) برای ارزیابی تپش قلب و ریتم آن یا آزمایشات تصویربرداری مثل MRI یا CT اسکن می باشد. -
چرا در شرایطی که پزشک اورژانس می داند که شخص مقادیر زیادی از یک داروی خاص را مصرف کرده، اما در پی کسب اطلاع در مورد تمام داروها یا مکمل های مصرف شده دیگر می باشد؟
لحاظ کردن تعامل دارویی که می تواند منجر به بروز علائم در شخص شود، برای پزشک دارای اهمیت است.
-
چگونه یک پزشک اورژانس شرایط یک فرد بیهوش یا فاقد هوشیاری یا یک کودک را که قادر به بیان داروی مصرفی نیست، ارزیابی می کند؟
پزشک آزمایشات را بر اساس یافته ها بالینی شخص انتخاب خواهد کرد. پزشک شرایط مصرف بیش از حد دارو و نیز دیگر وضعیت های پزشکی را نیز لحاظ خواهد نمود. اگر نتایج آزمایش اولیه (مثل آزمایشات سطح اول) نشانگر علت بروز علائم نباشد و وضعیت آن شخص تغییر نیافته باشد، در این وضعیت آزمایشات دیگری را می توان برای بررسی های بیشتر درخواست داد.
-
چرا پزشک اورژانس در شرایطی که فرد مصرف استامینوفن را انکار کرده، وی را برای این دارو مورد آزمایش قرار می دهد؟
شخص ممکن است تشخیص ندهد که یک یا چند دارویی که مصرف می کند حاوی استامینوفن بوده و شخص ممکن است در آغاز این علائم را نداشته باشد. با این حال تشخیص وجود شرایط مصرف بیش از حد استامینوفن اهمیت دارد، تا درمان مناسبی به محض مصرف دارو ارائه شود.
