برخی از علل اصلی هماچوری، وضعیت های خوش خیم و موقتی هستند که ضرر دائمی برای بدن نداشته با درمان خیلی مختصر یا بدون درمان بهبود می یابند. با این حال، برخی از علت ها ممکن است وضعیت های مهمی باشند یا بیانگر وضعیت مزمنی باشد که نیازمند مداخله و نظارت پزشکی است.
تنها راه درک جدیت وضعیت هماچوری در فرد و تصمیم گیری برای درمان مناسب، بررسی و تحقیق در مورد وضعیت است. بعنوان بخشی از تحقیقات، پزشک پیشینه بالینی فرد را آرزیابی کرده و با بررسی فیزیکی و نیز نشانه ها و علائم موجود، به علت هماچوری پی خواهد برد.
این بررسی های می تواند شامل پاسخگویی به سوالات زیر باشد:
آیا آن واقعا خون است؟
یکی از اولین سوالاتی که پرسیده می شود اینست که آیا خون در ادرار وجود دارد یا خون در ادرار مشاهده شده است.
-رنگ قهوه ای مایل به قرمز نیز می تواند ناشی از خوردن غذاهایی مثل چغندر و ریواس یا مصرف داروهایی مثل فنول فتالئین، فنوتیازین، فناستین، فنیندیون و غیره باشد.
-هموگلوبینوریا، وجود هموگلوبین در ادرار است. برخی از وضعیت ها موجب تجزیه گلبول های قرمز (همولیز) و آزاد شدن هموگلوبین (پروتئین حاوی آهن) و ایجاد رنگ قرمز می شود. هموگلوبین اضافی از طریق ادرار دفع می شوند و موجب قرمز شدن یا رنگ چای در ادرار می شود. کم خونی همولیتیک شامل کم خونی سلول داسی شکل می تواند موجب وجود هموگلوبین در ادرار شود.
-مواد دیگر تولید شده توسط بدن و دفع شده در ادرار می تواند موجب تغییر رنگ شود. برای مثال، بیلی روبین که اغلب توسط کبد دفع می شود اما در زمان آسیب یا بیماری کبد،در آن تجمع کرده و می تواند موجب تیره شدن رنگ ادرار شود. این وضعیت نیازمند تحقیقات و بررسی های دیگر است اما هماچوری قلمداد نمی شود. مثال دیگر میوگلوبین (پروتئین کوچک متصل به اکسیژن در قلب و عضلات اسکلتی) است که از طریق کلیه از بدن تصفیه شده و به ادرار ترشح می شود. سطوح بالای میوگلوبین می تواند موجب قرمزی رنگ ادرار شده و ظاهر آن نشانگر وجود خون در ادرار باشد.
آیا خون از مجاری ادرار است؟
خون آلوده از طرق زیر وارد ادرار می شود:
-خونریزی واژینال مثل چرخه قاعدگی
-هموروئید
آیا خون بدلیل عفونت است؟
عفونت ها می توانند گاها موجب ادرار تیره رنگ، با بوی خاص و ادرار دردناک و گاها هماچوری شوند.
-عفونت های مجاری ادرار (UTI)- عمدتا بر مثانه تاثیرگذار است و اغلب ناشی از باکتری ها یا در موارد نادر ویروس ها، قارچ ها یا انگل ها بوده و می تواند موجب التهاب مثانه شود
-عفونت کلیه- UTI می تواند گاها به کلیه ها گسترش یابد.
آیا خون ناشی از یک اتفاق یا علت شناخته شده است؟
گاها خون ممکن است ظاهر شود و بدون علت شناخته شده از بین برود. در موارد دیگر، این وضعیت ممکن است ناشی از علت شناخته شده، قابل حل یا محدود باشد، مثل:
-ورزش شدید
-تب
-تماس با مواد سمی مثل مواد استفاده شده در روش های رادیولوژی
-داروهایی مثل داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID)، آسپیرین یا رقیق کننده های خون که مانع از لخته شدن هستند و می توانند ریسک دوره های خونریزی و وجود خون در ادرار را افزایش دهند
-جراحی پزشکی که بطور فیزیکی شامل بخشی از مجاری ادرار است، مثل جراحی، نمونه برداری از کلیه یا وارد کردن میل به مجاری ادرار می تواند موجب خون موقت در ادرار شود.
-آسیب فیزیکی به کلیه یا مثانه مثل ضربه
-یک اتفاق مجزا (علت ناشناخته)
آیا هماچوری بدلیل التهاب یا تحریک مجرای ادرار (یا پروستات در مردان) یا بدلیل انسداد یا عبور سنگ کلیه است؟
موارد زیر می تواند موجب بروز خون در ادرار شده و گاها موحب درد، ادرار همراه با سوزش، ادرار اضطراری . یا تردید در ادرار شود:
-التهاب مجرای حامل ادرار از مثانه به بیرون از بدن
-التهاب پروستات (که در پیرامون مجرای پیشاب قرار گرفته)
-هایپرپلاسی خوش خیم پروستات (BPH)
-سنگ های کلیه یا سنگ های مثانه
آیا آن بدلیل بیماری کلیه یا وضعیتی است که می تواند موجب آسیب به کلیه شود؟
-برخی از بیماری های کلیه وجود دارد که می تواند موجب هماچوری شود. یک مثال گلومرولون فریتیس است، که یک بیماری کلیه مرتبط با واحدهای تصفیه در کلیه است.
-دیابت و فشار خون بالا (هایپرتانسیون) علل شایع آسیب به کلیه بوده و گاها می تواند منجر به هماچوری شود.
-بیماری پلی سیستیک کلیه که یک اختلال مادرزادی است و می تواند منجر به تشکیل کیست در کلیه ها و بیماری کلیوی شود.
آیا هماچوری بدلیل بیماری های دیگر یا وضعیت مرتبط با مجاری ادرار است؟
-ناهنجاری های ساختاری درون مجاری ادرار می تواند موجب خونریزی شود.
-لخته های خون می توانند درون مجاری ادرار تشکیل شوند.
آیا هماچوری بدلیل بیماری های مزمن و یا مادرزادی دیگری است؟
این یک اختلالی است که بر کل بدن تاثیرگذار است (سیستمیک) یا اینکه منجر به افزایش خون در مجاری ادرار و هماچوری می گردد. برخی از مثالها:
-اختلالات خونریزی- این موارد می توانند موجب دوره های خونریزی (خونریزی بینی، کبود شدن، خونریزی طولانی مدت یا غیره) در کل بدن شوند. مثالها شامل هموفیلی و ترومبوسیتوپنی است.
-سندرم آلپورت- یک بیماری مادرزادی مرتبط با هماچوری و پروتئین در ادرار است
-اختلالات خودایمنی- با این گروه از بیماری ها، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت ها و اندام های خودی حمله می کند، مثل کلیه ها.
آیا هماچوری بدلیل سرطان است؟
سرطان های مرتبط با مجاری ادرار و پروستات می توانند موجب هماچوری شوند. اینها شامل موارد زیر است:
-سرطان مثانه
-سرطان کلیه
-سرطان پروستات

بسیاری از افراد دارای هماچوری، علائم و نشانه های دیگری نخواهند داشت. افرادی که علائمی دارند، این موارد از علائم و نشانه ها مرتبط با یک وضعیت یا بیماری دیگری است. برخی از مثالهای رایج شامل موارد زیر است:
-ادرار دردناک
-تکرر و یا فوریت ادرار
-درد شکمی و یا درد پشت بدن
-توقف و مشکلات در زمان ادرار
-تب (همراه با عفونت ها)
-التهاب بافت (edema) مثل پاها، زانوها، ساق پاها
-درد شدید (همراه با سنگ کلیه)

آزمایش جهت تعیین میزان، شدت و ماندگاری هماچوری و تشخیص و بررسی علت اصلی آن انجام می شود. عموما، پزشک از یکسری آزمایشات اولیه برای تایید وجود هماچوری استفاده می کند و برخی از علل رایج را تشخیص یا رد می نماید. بر اساس، این یافته ها، و نیز نشانه ها و علائم فرد و پیشینه پزشکی، بررسی جامع تری انجام خواهد شد.
بررسی های آزمایشگاهی
آزمایش اولیه:
-آنالیز و بررسی ادرار- این آزمایش معمولا اولین آزمایش انجام شده و اولین ابزاری است که هماچوری شناسایی یا تایید می شود. این آزمایش شامل بررسی ظاهری و شیمیایی است که می تواند هماچوری ناخالص را براساس رنگ ادرار و با نتیجه مثبت بر روی آزمایش شیمیایی تشخیص دهد. نمونه های مختلف ادرار ممکن است مورد بررسی قرار بگیرد. طبق گزارش انجمن اورولوژی آمریکا، هماچوری میکروسکوپیک بعنوان وضعیت بیش از 3 گلبول قرمز مشاهده شده در هر زمینه (rbc/hpf) بر روی دو مورد از هر سه نمونه تعریف می شود. یافته های دیگر این آزمایش، مثل وجود پروتئین، می تواند نشانه هایی از بیماری را مشخص نماید.
-آزمایشات خون برای کراتینین و نیتروژن اوره (BUN)- برای ارزیابی عملکرد کلیه انجام می شود؛ این آزمایشات را می توان بعنوان بخشی از پنل سوخت و ساز پایه (BMP) یا پنل سوخت و ساز جامع (CMP) درخواست داد.
-سنجش تعداد کل سلول های خون (CBC)- برای ارزیابی سلول ها و پلاکت های خون؛ می توان بعنوان ارزیابی کلی از سلامت یا زمانیکه کم خونی، عفونت یا ناهنجاری سلول خونی مورد تردید باشد، درخواست داد.
آزمایشات دیگر برای ارزیابی وضعیت سلامت کلیه ها و عملکرد آنها:
-پروتئین ادرار یا آلبومین ادرار (میکروآلبومین)
-میزان تصفیه گلومرول برآورد شده (eGFR) و یا در موارد نادر تصفیه کراتینین
-سیستاتین C- را می توان بعنوان جایگزینی برای آزمایش کراتینین خون و محاسبه eGFR استفاده کرد
-کشت ادرار- برای تعیین عفونت باکتریایی انجام می شود
-سیتولوژی ادرار- برای بررسی و تشخیص سلول های غیرطبیعی در ادرار انجام می شود
برخی از آزمایشات دیگر را می توان برای کمک به بررسی های بیشتر علت هماچوری درخواست داد.:
-آنالیز سنگ کلیه- برای ارزیابی ساختار سنگ کلیه که وارد ادرار شده است؛ این آزمایش بر روی سنگ انجام می شود.
-آزمایشات اختلالات خونریزی- شامل آزمایشات انعقاد خون مثل PT، PTT
-آزمایشات سلول داسی شکل- برای بررسی اینکه آیا منبع افزایش هموگلوبین، بیماری سلول داسی شکل است یا خیر
-ارزیابی آسیب شناسی هموگلوبین- برای تعیین بیماری های مادرزادی دیگر موثر بر گلبول های قرمز خون
-آزمایش اتوآنتی بادی مثل ANA برای بیماری های خودایمنی
-آنتی ژن مختص پروستات (PSA)- برای کمک به تشخیص سرطان پروستات
-نمونه برداری از کلیه- گاها برای کمک به تعیین ماهیت و میزان آسیب ساختاری کلیه استفاده می شود
بررسی های غیرآزمایشگاهی
آزمایش گاها برای تشخیص ناهنجاری ها، آسیب به کلیه، انسداد کلیه، تومورها و سرطان ها درخواست داده می شود:
-سیستوسکوپی
-فراصوت شکمی
-سی تی اسکن
-Voiding cystourethrography
-بررسی های رادیونوکلوئیدی
برای اطلاعات بیشتر در مورد برخی از این روش ها به RadiologyInfo.org مراجعه نمایید.

در کل، هیچ گونه درمان برای یک مورد هماچوری یا برای برای موارد محدود که بعنوان مثال می تواند بدلیل ورزش شدید باشد، نیاز نیست.
درمانها برای علل دیگر هماچوری در راستای رفع یا مدیریت بیماری اصلی و درمان علائم مرتبط است. برای اطلاعات بیشتر در مورد وضعیت های دیگری که ممکن است موجب هماچوری شود و نیز درمان های مرتبط با آنها، به بخش صفحات مرتبط مراجعه نمایید.
افرادی که در ادرار خود، خون مشاهده کنند، باید با پزشک خود مشورت نمایند و اقدامات مورد توصیه را برای تعیین شدت، علت و بهترین درمان اتخاذ نمایند.