اسامی دیگر
Qualitative or Quantitative Stool Fat
Stool Lipids
72 Hour Fecal Fat
Fat Stain Oil Red O
Fat, Feces
اسم متعارف
Fat, Fecal Qualitative or Quantitative
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه November 5, 2017.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

برای تشخیص و اندازه گیری چربی بیش از حد در مدفوع؛ کمک به تشخیص شرایطی که باعث سوءجذب می شود

 

زمان انجام آزمایش؟

هنگامی که شما علائم سوءجذب، مانند اسهال مداوم و مدفوع چرب دارید

نمونه مورد نیاز

جمع آوری تصادفی مدفوع و در بعضی اوقات جمع آوری مدفوع 72 ساعته

آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

برای جمع آوری مدفوع 72 ساعته، دستورالعمل پزشک خود را دنبال کنید. این ممکن است شامل مصرف 50-150 گرم چربی در روز 2-3 روز قبل و نیز در طول دوره جمع آوری مدفوع.

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

این آزمون مقدار چربی را در یک نمونه مدفوع اندازه گیری می کند. چربی مدفوع بیش از حد (نامیده می شود steatorrhea) ممکن است نشانه ای از عدم کارکرد صحیح سیستم گوارشی یک فرد بوده و یا شرایطی داشته باشد که بر هضم و جذب مواد غذایی تاثیرگذار باشد (سوء جاذبه) .


بدن هضم غذاها را در سه مرحله انجام می دهد: پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات های اولیه، توسط آنزیم های تولید شده توسط پانکراس و صفرا از کبد و در معده توسط اسید و آنزیم های روده کوچک شکسته می شوند. سپس ، عمدتا در روده کوچک جذب می شوند. در نهایت، مواد مغذی در سراسر بدن انتقال یافته و استفاده یا ذخیره می شوند.


اگر آنزیم های پانکراس یا صفرا به حد کافی موجود نباشد، غذاهای چرب و دیگر مواد به درستی هضم نمی شوند. اگر یک بیماری باعث جلوگیری از جذب مواد مغذی در روده شود، از طریق مدفوع دفع می شوند. در هر دو مورد - هضم نامناسب یا جذب - فرد مبتلا می تواند علائم همراه با سوء جذب و در موارد شدید علائم سوء تغذیه و کمبود ویتامین را تجربه کند. اگر از هضم و یا جذب چربی ها جلوگیری شود، چربی بیش از حد در مدفوع وجود خواهد داشت و ممکن است فرد مبتلا به اسهال طولانی مدت با درد معده، گرفتگی، التهاب، گاز و کاهش وزن شود.


چربی در مدفوع ممکن است با آزمون چربی کیفی تشخیص داده شود که عموما وجود یا عدم وجود چربی اضافی را تعیین می کند. این ساده ترین آزمایش برای چربی مدفوع است و با قرار دادن مدفوع بر روی یک اسلایس شیشه ای، اضافه کردن رنگ چربی و مشاهده تعداد و اندازه گلبول های چربی انجام می شود.


اندازه گیری های کمی از چربی مدفوع، هرچند دقیق تر است اما کمتر انجام می شود. این آزمایش مستلزم جمع آوری مدفوع به موقع و اطلاعات غذای مصرفی برای  محاسبه کل مصرف چربی در طول دوره جمع آوری و معمولا در یک دوره 72 ساعته است. نتایج به عنوان مقدار چربی دفع شده در هر 24 ساعت گزارش می شود. یک مورد از آزمایشات دیگر در این زمینه تست اسید استاتوکریت نامیده می شود که اندازه گیری سریع، اما دقیق تر از مقدار چربی در مدفوع را انجام می دهد.

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

برای جمع آوری مدفوع 72 ساعته، تمام مدفوع را در طول دوره جمع آوری در ظرف (های) ارائه شده ذخیره کنید. این جمع آوری ممکن است به روش های مختلفی مانند بسته بندی پلاستیکی انجام شود، اما نباید با ادرار، آب توالت یا کاغذ توالت آلوده شود. برای یک نمونه تصادفی، یک نمونه واحد را به همین شکل جمع آوری کنید.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

برای جمع آوری مدفوع 72 ساعته، دستورالعمل های پزشک و آزمایشگاه و برنامه غذایی خود را دنبال کنید. این ممکن است شامل مصرف یک رژیم غذایی حاوی چربی حاوی 50-150 گرم چربی  2-3 روز قبل و در طول دوره جمع آوری مدفوع باشد. از شما نیز خواسته خواهد شد که از برخی روغن ها و جایگزین های چربی در طول جمع آوری اجتناب کنید زیرا می تواند موجب عدم اعتبار نتیجه آزمون شود.

Accordion Title
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش چربی مدفوع معمولا به همراه یا به عنوان یک پیگیری برای سایر آزمونهای مدفوع و آزمایش خون برای بررسی علت اسهال مزمن وبررسی مدفوع شل یا چرب (steatorrhea) انجام می شود.

    آزمایش مدفوع شامل:

    Fecal occult blood test (FOBT)آزمایش – بررسی خون در مدفوع

    O&P (Ova and Parasite) آزمایش تخم انگل– برای شناسایی انگل ها

    آزمایش گلبولهای سفید مدفوع –برای شناسایی گلبول های سفید در مدفوع

    Fecal elastase الاستاز مدفوع– آنزیمی که سبب تجزیه پروتئین های غذایی میشود. این آنزیم توسط لوزالمعده تولید و ترشح می شود. نسبت به سایر آنزیم ها مقاوم بوده و بدین شکل دفع می شود و می تواند در مدفوع اندازه گیری شود. مقدار این آنزیم در نارسایی لوزالمعده کاهش می یابد.

    اندازه گیری چربی مدفوع، کیفی - معمولا مقداری از مدفوع بر روی یک لام قرار می گیرد که با رنگ های مخصوص بوده و در زیر میکروسکوپ بررسی می شود تا حضور قطرات چربی را تشخیص دهد

    ممكن است برای بررسی سو ء جذب آزمایش خون هم درخواست شود که شامل :

    شمارش سلولهای خونی (CBC) –برای بررسی گلبولهای سفید و قرمز خون

    پنل متابولیک جامع (CMP) –برای بررسی عملکرد کبد ،پروتئین ها و الکترولیت

    Celiac disease antibody tests – برای تشخیص سلیاک

    آزمایش تشخیص سیستیک فیبروسیس :

    Trypsin and chymotrypsin تریپسین و کیموتریپسین

    Trypsinogenتریپسینوژن 

    تست عرق

    پنل بررسی جهش سیستیک فیبروسیس

    اگر چربی مدفوع از نظرکیفی منفی باشد، ممکن است یک آزمایش 72 ساعته چربی مدفوع کمی درخواست شود. این ارزیابی بهتری برای بررسی هضم و جذب چربی است. دو دلیل برای این مسئله وجود دارد:

    -برای آزمایش کمی، فرد مورد آزمایش باید مقادیر متوسط چربی را در روز قبل از آزمایش و قبل از جمع آوری نمونه مصرف نماید تا توانایی جذب آنها مورد بررسی قرار گیرد.

    -چربی در مدفوع به سرعت ثابت دفع نمیشود، بنابراین ترکیب و مخلوط کردن مدفوع از یک مجموعه 72 ساعته تصویر دقیق تر از جذب و حذف متوسط از یک نمونه واحد مدفوع خواهد بود و سبب ارزیابی دقیقتر خواهد شد.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    آزمایش چربی مدفوع در درجه اول زمانی است که یک فرد علائم و نشانه های سوءجذب دارد، مانند:

    -مدفوع چرب که شل بابوی چربی است

     -اسهال دائم

     -درد شکم و دل پیچه و تولید گاز معده

     -از دست دادن وزن

     -مشکل رشد در بچه ها

    این علائم ممکن است با سایر شاخص هایی نظیر خستگی، کم خونی و / یا کمبود های خاص تغذیه ای مانند آهن یا ویتامین B12 همراه باشد.یک چربی مدفوع کیفی ممکن است به عنوان یک آزمایش غربالگری درخواست شود. اگر برای چربی های مدفوع بیش از حد مثبت باشد، آزمون کمی به طور کلی لازم نیست.اگر آزمون کیفی منفی باشد و پزشک هنوز هم چربی بیش از حد مدفوع را احتمال دهد، ممکن است آزمایش کمی برای چربی مدفوع 72 ساعته درخواست شود.

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    آزمایش مثبت کیفی مدفوع کبدی یا میزان چربی افزایش یافته در 72 ساعت در آزمایش کمی چربی مدفوع نشان می دهد که چربی احتمالا به طور طبیعی جذب نمی شود و ممکن است فرد مبتلا به سوء جذب و یا نارسایی در بلع باشد.

    سوء جذب با انواع مختلف بیماری ها و شرایط دیده می شود. بعضی از علل جذب آن عبارتند از:

         بیماری هایی که روده ها را متاثر میسازد:

     عفونتهای باکتریایی،ویروسی و انگلی

     بیماری سلیاک

    بیماری التهابی روده شامل کولیت اولسراتیو و بیماری کرون

    نارسایی لوزوالمعده به علل:

     التهاب مزمن پانکراس

     سرطان لوزالمعده

    Cystic fibrosis بیماری سیستیک فیبروسیس 

    Shwachman-Diamond Syndrome سندروم شوان _دیاموند

     بیماری های مربوط به مجاری صفرا و کیسه صفرا:

    -سرطان

    -باریک شدن یا انسداد مجرای صفراوی مشترک، لوله اصلی که صفرا را از کبد و کیسه صفرا به روده وارد می کند

    سایر آزمایش های آزمایشگاهی که در ارتباط با آزمایش چربی مدفوع مورد استفاده قرار می گیرند، معمولا برای تعیین علت اصلی جذب چربی ضروری است.تست چربی مدفوعی منفی لزوما سوء جذب را رد نمیکند، بنابراین ممکن است با تست کمی بررسی شود.در یک آزمون چربی مدفوع 72 ساعته، سطح پایین چربی مدفوع به طور کلی نشان می دهد که فرد مورد آزمایش، هضم و جذب چربی ها را به طور معمول انجام می دهد و ممکن است علائم به علت دیگری مرتبط باشد..

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    داروی لاکساتیو(laxatives)، ، باریم، روغن معدنی، مکمل های مسدود کننده چربی، فیبر روده و جایگزین های چربی ممکن است بر نتایج آزمایش تاثیر بگذارد. کودکان نمی توانند همانند بزرگسالان  چربی مصرف کنند. آمادگی آزمون آنها تعدیل می شود و نتایج 72 ساعته آزمون چربی مدفوع معمولا به صورت درصدی گزارش می شود. این نتیجه "ضریب" است که مقادیر چربی خوراکی را با میزان دفع شده با مقدار جذب چربی مقایسه می کند.اگرچه مدفوع 72 ساعت  برای ارزیابی کمی چربی مدفوع نمونه مناسبی است اما، بعضی از پزشکان ممکن است از نمونه مدفوع 24 ساعته یا 48 ساعته استفاده کنند.

  • اگر پزشک بخواهد که روزی 100 گرم چربی مصرف کنم، آیا می توانم بین 50 تا 150 گرم آن را تغییر دهم؟

    شما باید سعی کنید از توصیه های پزشک خود پیروی کنید. خوردن یک مقدار مشابه چربی در هر روز، از تفسیر دقیق نتایج شما اطمینان حاصل خواهد کرد. برای اطلاعات بیشتر در مورد میزان چربی غذاهای مختلف، از صفحه "فهرست غذا" توسط موسسه ملی قلب، ریه و خون بازدید کنید.

  • آیا می توانم صرفا آزمایش چربی مدفوع را انجام دهم، نه آزمایش 72 ساعته؟

    اگر نتیجه آزمایش مثبت باشد، آزمون 72 ساعته به طور کلی ضروری نیست. با این حال، اگر آن منفی باشد، پزشک شما ممکن است اطلاعات اضافی را که نمونه 72 ساعته ارائه می دهد، درخواست دهد.

  • آیا آزمایش چربی مدفوع در مطب دکتر من انجام می شود؟

    تست کیفی مدفوع ممکن است در صورت وجود تجهیزات مناسب در مطب پزشک انجام شود. تست کمی نیاز به تجهیزات تخصصی دارد. باید توسط یک آزمایشگاه انجام شود و ممکن است لازم باشد به آزمایشگاه مرجع ارسال شود.

مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

Lehrer, J. (2014 August 19 Updated). Fecal fat. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003588.htm. Accessed on 10/08/15.

(2015 July 14 Updated). Short Bowel Syndrome. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases [On-line information]. Available online at http://www.niddk.nih.gov/health-information/health-topics/digestive-diseases/short-bowel-syndrome/Pages/facts.aspx. Accessed on 10/08/15.

Goebel, S. (2014 December 16 Updated). Malabsorption. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/180785-overview. Accessed on 10/08/15.

Stefano Guandalini, S. et. al. (2015 July 17 Updated). Pediatric Malabsorption. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/931041-overview. Accessed on 10/08/15.

Delgado, J. and Grenache, D. (2015 September Updated). Malabsorption. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/malabsorption.php?client_ID=LTD. Accessed on 10/08/15.

Ruiz, A. (2014 May Revised). Overview of Malabsorption. Merck Manual Professional Version [On-line information]. Available online at http://www.merckmanuals.com/professional/SearchResults?query=malabsorption. Accessed on 10/08/15.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Dugdale, D. (Updated 2010 August 14) Fecal Fat. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003588.htm. Accessed June 2011.

(© 1995-2011). Unit Code 8310: Fat, Feces. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/8310. Accessed June 2011.

Dugdale, D. (Updated 2010 July 7). Malabsorption. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000299.htm. Accessed June 2011.

Delgado, J. and Grenache, D. (Updated 2010 November). Malabsorption. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/malabsorption.php?client_ID=LTD. Accessed June 2011.

Ruiz, A. (Revised 2008 January). Malabsorption. Merck Manual for Healthcare Professionals [On-line information]. Available online at http://www.merckmanuals.com/professional/sec02/ch017/ch017a.html?qt=malabsorption&alt=sh. Accessed June 2011.

Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© 2011). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 10th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 441-442.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (© 2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry: AACC Press, Washington, DC. Pp 304-305.

Wu, A. (© 2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, 4th Edition: Saunders Elsevier, St. Louis, MO. Pp 384-387.

Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. 21st ed. McPherson R, Pincus M, eds. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier: 2007, Pp 291-292.

Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Burtis CA, Ashwood ER, Bruns DE, eds. St. Louis: Elsevier Saunders; 2006, Pp 1878-1881.

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.