آزمایش ترتیب ژن گیرنده سلول T برای کمک به تشخیص لنفوم های سلول T و ارزیابی بخش درمان نشده بیماری یا عود بیماری بعد از درمان استفاده می شود.
انواع مختلفی از لنفوم سلول T با مشخصات خاص، روش های پیش بینی و احتمال پاسخ به درمان وجود دارد. سیستم های مختلفی از طبقه بندی برای توصیف آنها استفاده شده است. آخرین سیستم طبقه بندی مربوط به سازمان بهداشت جهانی می باشد. (برای اطلاعات بیشتر در این مورد به صفحه لنفوم مراجعه کنید.)
آزمایش لنفوم سلول T بصورت مرحله ای انجام می شود که معمولا با موارد زیر آغاز خواهد شد:
1.آزمایش سنجش تعداد سلولها (CBC) و تمایز گلبول سفید برای ارزیابی تعداد، انواع و وضعیت گلبولهای سفید موجود در خون؛ نتایج ممکن است حاکی از افزایش تعداد لنفوسیت ها و یا وجود لنفوسیت های غیرعادی باشد.
2.ارزیابی آسیب شناختی از لکه خون، مغز استخوان، گره لنفاوی، پوست و یا نمونه برداری از بافت های دیگر انجام می شود. این نمونه ها با میکروسکوپ و توسط متخصص آزمایشگاهی که معمولا یک آسیب شناس است، انجام می شود.
3.انجام آزمایش فنوتیپ ایمنی بر روی خون، مغز استخوان یا بافت دیگر (مثل گره لنفاوی یا تومور بزرگ شده) با استفاده از روشی مثل سیتومتری یا شیمی بافتی و سلولی انجام می شود. این آزمایش وجود یا عدم وجود نشانگرهای خاص را بر روی غشای سلول ها یا داخل سلول تشخیص می دهد. این نشانگرهای رایج مورد استفاده، زنجیره تمایز (CD) نامیده می شوند و بصورت عددی مشخص می گردند. الگوی آنتی ژن ها (وجود یا عدم وجود) می تواند اطلاعاتی را در مورد کلونی بودن سلولهای T ارائه کرده و به طبقه بندی یک لنفوم سلول T کمک کند.
تکثیر و افزایش سلول های T می تواند خوش خیم یا بدخیم باشد. اگر بعد از انجام آزمایشات بالا، هنوز نتیجه ای در مورد خوش خیم با بدخیم بودن سلول T حاصل نشود، آزمایش ترتیب ژن گیرنده سلول T را می توان انجام داد.
این آزمایش را همچنین می توان برای ارزیابی اثرگذاری درمان لنفوم، تعیین وضعیت ماندگاری یا عود بیماری و وجود سلول های غیرعادی T انجام داد.

این آزمایش را زمانی می توان درخواست داد که شخص دارای علائم و نشانه های حاکی از لنفوم باشد، این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
-یک یا چند گره لنفاوی ملتهب اما بدون درد- بر اساس محل گره لنفاوی، علائم می تواند قفسه سینه، زیربغل، گردن، شکم یا کشاله ران را دربر بکیرد.
-آسیب های پوستی
-افزایش اندازه طحال و یا کبد
-خستگی
-تب
-عرق شبانه
-کاهش وزن بدون علت
-علائم عصب شناختی که نشانگر درگیر بودن سیستم عصبی مرکزی در بیماری است
یافته های آزمایشات CBC و تمایز گلبولهای سفید می تواند اولین نشانه از ابتلای فرد به لنفوم باشد در حالیکه ممکن است هیچ علائمی در وی وجود نداشته یا خفیف و نامشخص باشند.
آزمایش را می توان زمانی انجام داد که نتایج آزمایشات دیگر حاکی از لنفوم بوده و یا زمانیکه آزمایشات دیگر غیرجامع باشند. برخی از موارد در زیر بیان شده است:
-افزایش تعداد لنفوسیت ها، بویژه لنفوسیتهای غیرهادی با ظاهر مشابه که در آزمایش CBC و بررسی لکه خونی مشخص شده اند
-علائم لنفوم در نمونه برداری از یک بافت، نمونه مایع بدن یا مغز استخوان
-در آزمایش فنوتیپ ایمنی خون (مثل سیتومتری، شیمی بافتی و سلولی)، گروه های آنتی ژنی که دربرگیرنده لنفوم سلول T نیستند یا زمانیکه پزشک در پی تایید تشخیص لنفوم بر اساس آسیب شناسی بافت یا فنوتیپ ایمنی باشد.
آزمایش را همچنین می توان برای ارزیابی اثرگذاری درمان برای فرد تحت درمان لنفوم و شناسایی تکرار یا عود بیماری درخواست داد.

نتایج آزمایش معمولا توسط پزشک متخصص آسیب شناسی بویژه آسیب شناسی خون، سلولهای خونی و سلول های مغز استخوان بررسی می شود. نتایج باید در ارتباط با یافته های بالینی، آسیب شناسی بافتهای دیگر، اطلاعات فنوتیپ ایمنی و درکی از نقاط قوت و محدودیت های روش های مختلف آزمایش تفسیر شود.
این آزمایش به تایید وجود لنفوسیت های سلول T کلونی شده کمک کرده و در تایید و یا شفاف سازی تشخیص بیماری در یک فرد کمک خواهد کرد. در کل، اگر تعداد عمده ای از سلول های T شناسایی شود و آزمایشات دیگر نیز این مورد را تایید نمایند، احتمال دارد که فرد تحت آزمایش مبتلا به لنفوم سلول T بوده یا آن لنفوم عود کرده است.
مثالهایی از لنفوم هایی که می توان با این آزمایش شناسایی کرد، شامل موارد زیر می باشد:
-سرطان خون یا لنفوم سلول T فرد بالغ (ATLL)
-لنفوم سلول بزرگ آناپلاستی
-لنفوم سلول T آنژیوایمونوبلاستی
-لنفوم سلول T مرتبط با بیماری روده
-لنفوم سلول T بیماری کبد
-لنفوم سلول T خارج از گره های لنفاوی
-بیماری قارچی
-سندرم سزاری
-لنفوم سلول T محیطی (نامشخص)
-نئوپلاسم سلول T منشا (سرطان خونی لنفوبلاستی T)
-سرطان خون لنفوسیت سلولهای بزرگ سلول T
-سرطان خون پلیمفوسیت سلول T
نتیجه منفی در این آزمایش به معنی رد لنفوما نیست. یک شخص با نتیجه منفی در آزمایش ترتیب ژن گیرنده سلول T ممکن است هنوز مبتلا به لنفوم باشد. یک آزمایش همچنین زمانی می تواند منفی باشد که روش آزمایش به حد کافی برای تشخیص ترتیب ژن حساس نباشد یا لنفوسیت های کلنی از شخص تحت آزمایش دارای جهش هایی باشد که توسط آزمایش مشخص نشود یا زمانی که لنفوم از نوع سلول B باشد.

در طی یک پاسخ ایمنی، نکته مهم اینست که سلولهای T بتوانند مابین سلولها و بافتهای خودی و سلولهای خارجی و یا عامل عفونت تفکیک حاصل نمایند زیرا سلولهای T مسئول هدف قرار دادن سلول های مضر جهت تخریب و نیز هشدار به لنفوسیت های سلول B برای شروع تولید آنتی بادی ها می باشد.
گیرنده ها، ساختارهای پروتئینی بر روی سطح سلول های T هستند که موجب می شوند سلولهای خودی را از غیرخودی و دیگر موادی که می توانند موجب ایجاد پاسخ ایمنی شوند (آنتی ژن) تشخیص دهند. دو نوع از گیرنده های سلول T وجود دارد که هر کدام حاوی دو واحد فرعی متفاوتی هستند. ژن های گیرنده سلول T توسعه این واحدهای فرعی را کنترل می کنند.
تغییر نظم و ترتیب در این ژنها بخش طبیعی از توسعه سلول T می باشد. هدف از ترتیب مجدد، تولید انواع مختلفی از گیرنده ها در سلولهای T جهت شناسایی تعداد زیادی از آنتی ژن هایی است که یک فرد ممکن است با آنها مواجه شود. این بدان معنی است که ترتیبات ژن گیرنده و گیرنده های موجود در یک لنفوسیت سلول T نرمال اغلب کاملا متفاوت اند.
در لنفومای سلول T، یک لنفوسیت غیرعادی سلول T شروع تولید سلولهای مشابه زیادی می کند. سلولهای مشابه و کلونی بصورت نرمال عمل نمی کنند، تکثیر آنها تنظیم نشده و همانند سلولهای عادی از بین نخواهند رفت. گروهی از سلولهای T سرطانزا می تواند از تعداد سلولهای طبیعی فراتر رود و در نهایت در کل سیستم لنفاوی و خون به گره های لنفاوی و بافتها (شامل مغز استخوان) گسترش پیدا کند.
تمامی سلولهای تک کلونی تولید شده دارای نظم و آرایش ژن گیرنده سلول T یکسانی خواهند بود. گروههای سلولی سرطانزا (نئوپلاستی) عموما بزرگ بوده و از این رو سلول های کلونی بیشترین نوع از سلول های T حاضر در بافت بیمار خواهند بود. تشخیص ترتیب و و نظم ژن گیرنده سلول T اغلب نشانگر وجود گروه سلولهای T سرطانزا می باشد. این می تواند به تشخیص لنفومای سلول T یا ارزیابی بیماری یا عود آن بعد از درمان کمک نماید.

ممکن است زمانی که نمونه حاوی DNA کافی نبوده یا برای آزمایش مناسب نباشد، تکرار آزمایش نیاز شود.
تشخیص ترتیب ژن گیرنده سلول T کلونی به معنی وجود لنفومای سلول T نمی باشد. یک فرد ممکن است دارای گروهی از سلول T کلونی باشد اما سرطان نداشته باشد. وضعیت هایی مثل بیماریهای خودایمنی، عفونت های خاص، سرکوب سیستم ایمنی و نارسایی های سیستم ایمنی گاها مرتبط با گروه کوچکی از سلولهای T کلونی می باشند. این بدان معنی است که یک یا چند گروه از سلولهای T کلونی ممکن است در لنفوسیت یک شخص وجود داشته باشد اما لنفوما در نظر گرفته نشود.
از آنجاییکه نتایج مثبت کاذب و منفی کاذب می توانند مرتبط با آزمایش باشند، بنابراین این آزمایشات باید در متن یافته های بالینی و آسیب شناختی تفسیر و تحلیل گردند.