آزمایش تستوسترون برای تشخیص چندین وضعیت در مردان، زنان، دختران و پسران استفاده می‌شود. تستوسترون هورمون جنسی در مردان است که عمدتا توسط بیضه‌ها تولید می‌شود و مسئول خصوصیات فیزیکی مردان است. گرچه این یک هورمون جنسی مردانه محسوب می‌شود، اما در خون هر دوی مرد و زن وجود دارد. (برای اطلاعات بیشتر به بخش « هدف از آزمایش مراجعه کنید؟ "

 تست تستوسترون ممکن است برای کمک به ارزیابی شرایطی استفاده شود مانند:

•  بلوغ دیررس یا پیش‌رس (زودرس) در پسران
•  کاهش میل جنسی در مردان و زنان
• اختلال نعوظ در مردان
• ناباروری در مردان و زنان
•  تومورهای بیضه در مردان
•  هیپوتالاموس یا اختلالات هیپوفیز
• پرمویی و ویژگی‌های مردانه در دختران و زنان

به‌طور معمول، آزمایش تستوسترون تام برای تشخیص استفاده می‌شود. تست تستوسترون کل تستوسترون متصل به پروتئین در خون را اندازه‌گیری می‌کند. (مانند آلبومین و گلوبولین متصل به هورمون جنسی [SHBG]) و همچنین تستوسترونی که متصل نیست (تستوسترون آزاد).

حدود دو سوم تستوسترون گردشی در خون به SHBG متصل می‌شود و کمی کمتر از یک سوم به آلبومین متصل می‌شود. درصد کمی (کمتر از 4٪) به‌صورت تستوسترون آزاد در خون به گردش در می‌آید. تستوسترون آزاد علاوه بر تستوسترون که به آلبومین متصل است، تستوسترون فراهمی زیستی است که می‌تواند در بافت‌های هدف عمل کند.

در بسیاری از موارد، آزمایش تستوسترون تام اطلاعات کافی ارائه می‌دهد. با این‌حال، در موارد خاص، مثلا زمانی که سطح SHBG غیرطبیعی است، ممکن است آزمایش تستوسترون آزاد یا فراهمی زیستی انجام شود، زیرا ممکن است وجود یک وضعیت پزشکی را دقیق‌تر نشان دهد. (برای اطلاعات بیشتر در این مورد، سوالات متداول شماره 4 را ببینید.)

 بسته به علت آزمایش، آزمایش‌های دیگر و سطوح هورمون ممکن است با آزمایش تستوسترون انجام شود. بعضی از نمونه‌ها عبارتند از:

• SHBG (گلوبولین اتصال دهنده هورمون جنسی)
• FSH (هورمون تحریک کننده فولیکول)، LH (هورمون لووتینیزه)
• استروژن
• DHEAS (دهیدرواپی آندروسترون سولفات)
• پرولاکتین
• 17-هیدروکسی پروژسترون
• آندروستندیون

در مردان، در زمانی که ناباروری مشکوک است و یا زمانی که مرد کاهش میل جنسی و یا اختلال نعوظ دارد ممکن است تست انجام شود. بعضی از علائم دیگر شامل کمبود ریش و موهای بدن، کاهش توده عضلانی و رشد بافت سینه ( ژنیکوماستی/ بزرگ شدن پستان) می‌باشد. سطوح پایین تستوسترون تام و فراهمی زیستی همچنین همراه با حضور یا به علت حضور چربی احشائی (چربی حجاب حاجز یا چربی بدن)، مقاومت به انسولین و افزایش خطر بیماری عروق کرونر همراه است.

در پسران با تاخیر یا کندی روند بلوغ ، آزمایش اغلب با آزمایش FSH و LH انجام می‌شود. اگر چه از زمانی که بلوغ شروع می‌شود، تفاوت های فردی با فرد متفاوت است، معمولا به سن 10 سالگی می رسد. برخی علائم بلوغ تاخیر ممکن است عبارتند از:

• تاخیر در توسعه توده عضلانی
• عدم بم شدن صدا یا رشد موهای بدن
• کندی یا تعویق در رشد بیضه‌ها و آلت تناسلی

زمانی که به نظر می‌رسد پسر جوانی دچار بلوغ بسیار پیش‌رس (زودرس) با خصوصیات جنسی ثانویه واضح شده است این انجام می‌شود. علل بلوغ زودرس پسران، با توجه به افزایش تستوسترون، شامل تومورهای مختلف و هیپرپلازی مادرزادی آدرنال می‌باشد.

در زنان، زمانی که زنی دارای قاعدگی نامنظم و یا عدم قاعدگی (آمنوره) باشد، مشکلی در باردار شدن دارد یا به‌نظر می‌رسد دارای ویژگی‌های مردانه مانند موی زائد صورت و بدن، طاسی الگوی مردانه و یا صدای ضعیف است آزمایش تستوسترون ممکن است انجام شود. سطح تستوسترون می‌تواند به‌علت تومورهایی که در تخمدان یا غده آدرنال ایجاد می‌شود یا به علت سایر شرایط، مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) افزایش می‌یابد.

مردان:
 محدوده طبیعی برای میزان تستوسترون در مردان وسیع است و با مرحله بلوغ و سن متفاوت است. معمولا بعد از 30 سالگی طبیعی است که سطح تستوسترون به آرامی کاهش یابد. تستوسترون ممکن است بیشتر در مردان چاق و یا بیماری‌های مزمن و با استفاده از داروهای خاص کاهش یابد.

سطح تستوسترون پایین (هیپوگونادیسم) ممکن است به علت:

• بیماری هیپوفیز یا هیپوتالاموس
• بیماری‌های ژنتیکی که می‌تواند باعث کاهش تولید تستوسترون در مردان جوان شود (کلاینفلتر، کالمن ، و سندرم پرادر-ویلی) یا نارسایی بیضه و ناباروری (مانند دیستروفی میوتونی، نوعی دیستروفی عضلانی)
• اختلال تولید تستوسترون به‌علت آسیب به بیضه از جمله اعتیاد به الکل، آسیب جسمی، و یا بیماری‌های ویروسی مانند اوریون
• بیماری مزمن، مانند دیابت

مردان مبتلا به کاهش سطح تستوسترون کم و علائم مرتبط با آن ممکن است جایگزین درمان تستوسترون توسط ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی خود را انجام دهند. با این‌حال، مکمل های تستوسترون توسط اداره غذا و داروی تایید شده برای افزایش قدرت، عملکرد ورزشی و یا جلوگیری از مشکلات پیری نیست. استفاده برای این اهداف ممکن است مضر باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، به مقاله هورمون بهداشت و درمان: حقیقت درمان تستوسترون مراجعه کنید.

 افزایش سطح تستوسترون در مردان نشان‌دهنده‌ی:

• تومورهای بیضه
• تومورهای آدرنال که تستوسترون تولید می‌کنند
• استفاده از آندروژن‌ها (همچنین استروئیدهای آنابولیک نامیده می‌شود)
• بلوغ زودرس با علت ناشناخته در پسران
• هیپرپلازی مادرزادی آدرنال در نوزادان و کودکان

زنان:
در زنان، میزان تستوسترون به‌طور معمول کم است. افزایش سطح تستوسترون می‌تواند نشان دهد:

• PCOS (سندرم تخمدان پلی‌کیستیک)
• تومور تخمدان یا غده فوق کلیوی
• هیپرپلازی مادرزادی آدرنال

اعتیاد به الکل و بیماری کبد در مردان می‌تواند سطح تستوسترون را کاهش دهد. داروها، از جمله آندروژن‌ها به غیر از تستوسترون و استروئیدها، همچنین می‌تواند سطح تستوسترون را کاهش دهد.

سرطان پروستات به آندروژن پاسخ می‌دهد؛ بنابراین بسیاری از مردان مبتلا به سرطان پیشرفته پروستات داروهایی را مصرف می‌کنند که سطح تستوسترون را کاهش می‌دهد.

داروهای ضد تشنج، باربیتورات‌ها و کلومیفن می‌تواند سطح تستوسترون را افزایش دهد. زنانی که استروژن مصرف می‌کنند ممکن است سطح تستوسترون تام را افزایش دهند.

شاید. مکمل‌های تستوسترون، یا با ژل یا تزریق، می‌توانند سطح تستوسترون را افزایش دهند. آنها ممکن است برای از بین بردن برخی نشانه‌ها و یا جلوگیری از از دست دادن عضلات و استخوان که با افزایش سن در مردان رخ می‌دهد کمک کنند. با این‌حال، به طور قطعی ثابت نشده است. نگرانی وجود دارد که درمان جایگزین تستوسترون ممکن است سرطان پروستات پیش از آن را تشدید کند، اما هیچ شواهدی برای ایجاد سرطان وجود ندارد. برچسب‌های هشداری وجود دارد که مصرف تستوسترون ممکن است منجر به افزایش خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته شود. اگر چه مردان مبتلا به اختلال نعوظ ممکن است تستوسترون کم داشته باشند، در بسیاری از موارد مصرف تستوسترون علائم را بهبود نمی‌بخشد، زیرا سایر بیماری‌های زمینه‌ای وجود دارد. بنابراین، برای ارزیابی و مشاوره پزشکی به پزشک متخصص مراجعه کنید تا درمان مناسبی برای شما تعیین شود. همچنین اینفوگرافیک شبکه هورمون بهداشت: حقایق درمان تستوسترون را بخوانید.