اسامی دیگر
Rapamycin
[Often referred to by brand name (see MedlinePlus Drug Information)]
اسم متعارف
Sirolimus
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه November 5, 2017.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

بمنظور اندازه گیری سطح سیرولیموس در خون برای تنظیم دز دارو، حفظ مقادیر درمانی و تشخیص سطوح سمی

زمان انجام آزمایش؟

بمحض آغاز درمان با سیرولیموس و هر زمانی که دز دارو تغییر پیدا کتد؛ اغلب در ابتدا و سپس در مقاطع زمانی برای نظارت بر غلظت ها در طول زمان؛ هر زمان که مشکوک به افزایش یا کمبود سطوح باشد

نمونه مورد نیاز

نمونه خون از ورید بازو به دست می آید

آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

آمادگی خاصی لازم نیست؛ معمولاً نمونه 12 ساعت پس از آخرین دز و سریعاً پیش از دز بعدی یا به صورتی که توسط پزشک توصیه شده است، جمع آوری می شود

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

سیرولیموس، که بعنوان راپامایسین نیز نامیده می شود، دارویی است که برای سرکوب سیستم ایمنی در افرادی که پیوند کلیه انجام داده اند مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو در ترکیب با داروهای دیگر برای پیشگیری از رد کلیه های پیوند زده شده، داده می شود. این آزمایش، میزان سیرولیموس را در خون اندازه گیری می کند.

در حالت طبیعی، سیستم ایمنی یک فرد یک عضو پیوند زده شده را بعنوان یک مورد بیگانه شناسایی کرده و شروع به حمله به آن می کند. داروی سیرولیموس این پاسخ را محدود کرده و در جلوگیری از رد عضو با بازدارندگی فعالسازی تولید سلول های سفید خون با عنوان لمفوسیت های T، کمک می کند. این همچنین مانع تولید آنتی بادی می گردد.

سیرولیموس معمولاً به صورت خوراکی و یا دهانی مصرف شده و پس از بلع، از طریق دستگاه گوارش جذب می شود. طی چندین ساعت، غلظت دارو در خون به پیک خود رسیده و سپس به صورت تدریجی کاهش می یابد. این دارو توسط کبد متابولیزه شده و از طریق مدفوع (بیش از 90%) و ادرار (کمتر از 2%)، دفع می شود.

اداره غذا و داروی آمریکا (FDA)، در حال حاضر سیرولیموس را جهت استفاده در افراد با سن 13 سال و بالاتر که پیوند کلیه انجام داده اند تأئید کرده است. بنظر می رسد که این دارو نسبت به بقیه گزینه ها، برای کلیه ها سمیت کمتری داشته و میتواند بهمراه بقیه داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مانند سیکلوسپورین و تاکرولیموس، تجویز شود. مطالعات برای ارزیابی موارد استفاده آن در بقیه گروه های سنی و انواع کشت عضو مانند کبد یا ریه ها، در حال پیشرفت می باشند اما تاکنون هیچ داده ای، FDA را از اینکه سیرولیموس برای کودکان زیر 13 سال مناسب است، متقاعد نکرده است. مشابه با بقیه عوامل سرکوب کننده سیستم ایمنی، سیرولیموس ممکن است عوارض جانبی و واکنش های شدیدی را ایجاد کرده و همراه با افزایش ریسک عفونت و ایجاد لمفوم و سرطان پوست باشد.

مقدار سیرولیموس بادی باید در طول زمان با استفاده از تست های آزمایشگاهی مورد نظارت قرار گیرد، زیرا این دارو دارای شاخص درمانی یا طیف غلظت مؤثر محدودی است. اگر غلظت دارو خیلی پائین باشد، ممکن است رد عضو رخ دهد؛ اگر بسیار بالا باشد، احتمالاً علائم مرتبط با سمیت ایجاد شوند. آزمایش سیرولیموس معمولاً در یک سطح "سرمی" (trough level) انجام می شود که در آن جمع آوری خون دقیقاً پیش از استعمال دز بعدی دارو، صورت می گیرد- در کمترین میزان دارو در خون.

معمولاً، سیرولیموس همراه با سیکوسپورین و کورتیکواستروئیدها داده می شود. دزهای آن باید متناسب برای هر فرد تنظیم شده و هر دوی سیرولیموس و سیکلوسپورین باید تحت نظارت قرار بگیرند. اغلب، افراد با یک دز بالای اولیه (دز پر کننده) سیرولیموس آغاز کرده و سپس میزان دز کمتر می شود. در افرادی که در معرض ریسک کمتری برای ایجاد عوارض هستند، ممکن است پس از 2 تا 4 ماه، دز سیکلوسپورین کاهش یافته یا متوقف شود و غلظت های سیرولیموس افزایش یابد. 

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

نمونه خون با فرو بردن سوزن از ورید بازو به دست می آید.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

هیچ نوع آمادگی خاصی لازم ندارد؛ با این حال، معمولاً نمونه 12 ساعت پس از آخرین دز و فوراً پیش از دز بعدی یا به صورتیکه توسط پزشک توصیه شده است، جمع آوری می گردد.

Accordion Title
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش سیرولیموس در طول زمان برای نظارت بر سطح دارو در گیرندگان پیوند کلیه که دارو را جهت جلوگیری از رد پیوند عضو مصرف می کنند، مورد استفاده قرار می گیرد. این تست میزان دارو را در خون برای تعیین اینکه آیا غلظت در طیف درمانی یا زیر سطح سمی می باشد، اندازه گیری می کند. درمان با سیرولیموس باید تحت نظارت باشد زیرا طیفی که در آن دارو مؤثر بوده اما سمی نمی باشد، بسیار محدود است.

    اگر فردی هر دوی سیرولیموس و سیکلوسپورین (یا تاکرولیموس) را مصرف کند، سطوح هر دو دارو مورد نظارت قرار خواهند گرفت.

    همچنین آزمایشات دیگری ممکن است برای ارزیابی عملکرد عضو و تعداد سلول خونی توصیه شوند زیرا سیرولیموس می تواند تعداد پلاکت های یک فرد را کاهش و لیپیدهای خون را افزایش دهد و زمانی که در بلند-مدت همراه با بقیه سرکوب کننده های ایمنی مصرف شود، بر کلیه تأثیر می گذارد.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    در آغاز درمان، آزمایش سیرولیموس مرتباً درخواست می شود. بعلت زمان طولانی برای پاک شدن کامل بدن از دارو (نیمه عمر طولانی آن)، ممکن است برای اینکه غلظت سیرولیموس به یک سطح ثابتی (تعادل) در خون برسد، زمانی به طول بینجامد. بمحض اینکه دزها برای فرد به صورت بهینه در آمده و بخوبی تحمل شدند، سپس دفعات آزمایش سیرولیموس احتمالاً کاهش یابند.

    هر زمانی که تغییری در دز یا بقیه داروها ایجاد شود یا موقعیکه گیرنده پیوند دارای علائمی باشد که دال بر عوارض جانبی، سمیت یا رد عضو هستند، این آزمایش ممکن است انجام گردد.

    حتی وقتی سیرولیموس به درستی مصرف شود، برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی داشته و مشکلاتی مانند عفونت ها و علاج آهسته را تجربه کنند. بقیه عوارض جانبی بقرار زیر هستند:

    • یبوست
    • اسهال
    • تب
    • سردرد
    • Hypertension
    • فشار خون بالا
    • افزایش مقادیر چربی خون
    • بی خوابی
    • حالت تهوع
    • حساسیت به نور خورشید
    • افزایش وزن

    اگر هر کدام از علائم بالا ادامه پیدا کرده یا تشدید شوند، پزشک باید در جریان قرار گیرد.

    بعلاوه، برخی از علائم و نشانه های خطرناک تر که تماس فوری با پزشک را می طلبند از قرار زیر هستند:

    • سرفه، تنگی نفس
    • درد قفسه سینه
    • ضربان قلب بالا
    • رنگ پریدگی
    • خونریزی یا خون مردگی غیرعادی
    • پوست متورم، قرمز، ترک خورده و فلس مانند
    • جوش، کهیر و خارش
    • مشکل در بلع
    • تورم در صورت، گلو، زبان، لب ها، چشم ها، دستان، پاها، قوزک پا یا پائین ساق پا
    • گرفتگی صدا یا سینه

    بمحض دریافت سیرولیموس توسط دریافت کننده پیوند، نظارت ضرورت پیدا می کند.

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    مقداری که بالاتر از طیف درمانی تثبیت شده باشد، ممکن است باعث ایجاد علائم مرتبط با سمیت گردد. میزان پائین در حد نامطلوب ممکن است منجر به رد عضو پیوند زده شود. بسته به نتایج، پزشک می تواند دزی را که فرد دریافت کرده است تنظیم کند.

    اگر فرد بقیه سرکوب کننده های ایمنی یا داروها را دریافت کند، پس باید همواره نزدیک به پزشک و تیم پیوند باشد؛ این به منظور اطمینان از اینکه هیچ واکنش بالقوه ای بین داروها وجود نداشته باشد، انجام می گردد.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    داروهایی که مانع متابولیسم سیرولیموس شده یا آن را افزایش می دهند، ممکن است بر سطوح آن در خون تأثیر گذارند. حتماً درباره هر گونه دارو یا مکملی که مصرف می کنید، پزشک تان را در جریان قرار دهید. نمونه هایی از داروهایی که میتوانند سطوح خونی سیرولیموس را افزایش دهند، شامل داروهای ضدقارچ، کلاریترومایسین، اریترومایسین، ایزونیازید، بازدارنده های پروتئاز و کوئینیدین هستند. مثال هایی از آنهایی که میتوانند باعث کاهش مقادیر سیرولیموس شوند از قبیل کاربامازپین، فنوباربیتول، فنیتوئین، ریفامپین و نفسیلین هستند. آب گریپ فروت و مکمل های گیاهی مانند St.Jonh's Wort در هنگام مصرف سیرولیموس، نباید مورد استفاده قرار گیرند.

    افرادی که سیرولیموس را مصرف می کنند، نباید دز دارو یا زمان آن را بدون مشورت با پزشک خود تغییر دهند. سیرولیموس باید با توجه به غذای مصرفی، به طور مداوم مصرف گردد. از باردار شدن هنگام مصرف سیرولیموس باید اجتناب شود. افرادی که تمایل به بارداری دارند باید درباره خطرات همراه با آن، از پزشک خود پرسش کنند.

    سیرولیموس نباید همراه با داروهای خاصی که سیستم ایمنی را تضعیف کرده و ریسک عفونت را افزایش میدهند، مصرف شود. اینها شامل ووریکونازول، ناتالیزومب و ریتوکسی مب هستند. همچنین افراد تحت درمان سیرولیموس، باید پیش از دریافت هر گونه واکسن با پزشک خود مشورت نمایند.

  • لازم است که تا چه مدت من سیرولیموس مصرف کنم؟

    دریافت کنندگان پیوند عضو باید سرکوب کننده های سیستم ایمنی - از قبیل سیرولیموس یا بقیه داروها را اغلب بصورت ترکیب- در سرتاسر حیات خود دریافت کنند. درباره بهترین گزینه برای شرایط خود با پزشک مشورت کنید؛ این گزینه ها ممکن است در طول زمان تغییر کنند.

  • چه کسی درخواست آزمایشات سیرولیموس را می دهد؟

    معمولاً سیرولیموس توسط پزشک و گروه پیوند که جراحی شما را انجام داده است یا توسط پزشکی که دارای دانش تخصصی در زمینه پیوند و شرایط شما می باشد، تحت نظارت قرار خواهد گرفت.

  • آزمایشات سیرولیموس در کجا انجام می گیرند؟

    تست های سیرولیموس ممکن است در یک آزمایشگاه بیمارستان محلی صورت گیرند اما ممکن است به یک آزمایشگاه مرجع نیز فرستاده شوند. بعلت اینکه آزمایشگاه های مختلف از روش های متفاوتی استفاده می کنند، دارای مقادیر مرجع متفاوتی هستند. پزشک معمولاً شما را برای آزمایش به یک آزمایشگاه ثابت می فرستد بطوریکه سطوح شما توسط یک روش آزمایش، روندی را در طول زمان خواهند داشت.

  • آیا سیرولیموس به بیمارانی که پیوند عضو غیر از کلیه یا بیماری های دیگری دارند نیز داده می شود؟

    گاهی اوقات سیرولیموس برای درمان پسوریازیس نیز استفاده می شود. این دارو نباید برای جلوگیری از رد پیوند کبد یا ریه تجویز شود، زیرا می تواند عوارض جانبی جدی و حتی کشنده ای ایجاد کند.

  • آیا لازم است که مصرف سیرولیموس را با بقیه پزشکان خود در میان بگذارم؟

    بله. این اطلاعت مهمی است، بخشی بعلت برهمکنش های دارویی و بخشی بعلت عمل سرکوب کنندگی سیستم ایمنی سیرولیموس. سیرولیموس میتواند بر توانایی شما برای درمان و دریافت واکسیناسیون تأثیر گذاشته و میتواند ریسک ایجاد سرطان های خاصی را افزایش دهد (مانند سرطان های پوست و لمفوم ها).

مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

Sirolimus. MedlinePlus. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/meds/a602026.html through http://www.nlm.nih.gov. Last reviewed February 11, 2012. Accessed December 10, 2014.

Rapamune. Rx List. Available online at http://www.rxlist.com/rapamune-drug.htm through http://www.rxlist.com. Last reviewed January 14, 2013. Accessed December 10, 2014.

Sirolimus (Oral Route). Mayo Clinic. Available online at http://www.mayoclinic.org/drugs-supplements/sirolimus-oral-route/description/drg-20068199 through http://www.mayoclinic.org. Last updated September 1, 2014. Accessed December 10, 2014.

Henry's Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Methods. 22nd ed. McPherson R, Pincus M, eds. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier: 2011, Pp 354-355.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry, AACC Press, Washington, DC. Pg 462.

Wu, A. (2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, Fourth Edition. Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. Pp 1482-1485.

Buck, M. (2006 March 13). Immunosuppression with Sirolimus after Solid Organ Transplantation in Children [24 paragraphs]. Medscape from Pediatr Pharm 2006;12(2) [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/524753_1 through http://www.medscape.com. Accessed 11/2/07.

Aradhye, S et. al. (2006 December, Revised). Medicines for Keeping Your New Kidney Healthy. American Society of Transplantation [On-line information]. PDF available for download through http://www.a-s-t.org. Accessed 11/4/07.

American Society of Health-System Pharmacists, Inc. (2004 January, Revised). Sirolimus. AHFS [On-line information]. Available online at http://www.ashp.org/mngrphs/ahfs/a300009.htm through http://www.ashp.org. Accessed 11/2/07.

(2003 January 01, Revised). Sirolimus. MedlinePlus Drug Information [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/medmaster/a602026.html. Accessed 11/1/07.

(2007 September 13). Drug-Coated Stents Go Head to Head. MedlinePlus Health Day [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/news/fullstory_54789.html through http://www.nlm.nih.gov. Accessed 11/1/07.

(2007 March). Pancreatic Islet Transplantation. National Diabetes Information Clearinghouse [On-line information]. Available online at http://diabetes.niddk.nih.gov/dm/pubs/pancreaticislet/ through http://diabetes.niddk.nih.gov. Accessed 11/1/07.

Lexi-Comp (2007 June, Revised). Sirolimus. Merck Manual Professional [On-line information]. Available online at http://www.merck.com/mmpe/lexicomp/sirolimus.php through http://www.merck.com. Accessed 11/2/07.

(© 2007). Sirolimus. ARUP's Laboratory Test Directory [On-line information].  Available online at http://www.aruplab.com/guides/ug/tests/0098467.jsp through http://www.aruplab.com. Accessed 11/1/07.

(© 2007). Sirolimus (Rapamune ®), Blood. Labcorp Test Directory [On-line information]. Available online at http://www.labcorp.com/datasets/labcorp/html/chapter/ through http://www.labcorp.com. Accessed 11/1/07.

(© 2007). Sirolimus (Rapamycin). Quest Diagnostics Test Menu [On-line information]. Available online through http://cas2.questdiagnostics.com. Accessed 11/2/07.

(© 2007). Sirolimus MonitR. Specialty Laboratories Test Menu [On-line information]. Available online at http://www.specialtylabs.com/tests/details.asp?id=4940 through http://www.specialtylabs.com. Accessed 11/2/07.

(October 10, 2003) Transplant Living: Sirolimus. Available online through http://www.transplantliving.org. Accessed July 2011.

(July 14, 2009) U.S. Food and Drug Administration. Information for Healthcare Professionals: Immunosuppressant Drugs: Required Labeling Changes. Available online through http://www.fda.gov/. Accessed July 2011.

Food and Drug Administration. Prescribing Information (Approval 1999). PDF available for download at http://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2008/021083s033,021110s043lbl.pdf through http://www.accessdata.fda.gov. Accessed July 2011.

(©2011) Cleveland Clinic. Transplant programs: Sirolimus. Available online at http://my.clevelandclinic.org/transplant/services/kidney/sirolimus.aspx through http://my.clevelandclinic.org. Accessed July 2011.

(©2011) eMedicine Health. Drugs and Medications, Rapamune. Available online at http://www.emedicinehealth.com/drug-sirolimus/article_em.htm through http://www.emedicinehealth.com. Accessed July 2011.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry, AACC Press, Washington, DC. Pg 462.

Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. 4th ed., Burtis CA and Ashwood ER, eds. Philadelphia: W. B. Saunders Company; 2005. Pp 1278-1280.

(2010 February 10, Revised). MedlinePlus Drug InformationSirolimus [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/druginfo/medmaster/a602026.html. Accessed July 2011.

(2007 March) National Diabetes Information Clearinghouse. Pancreatic Islet Transplantation [On-line information]. Available online at http://diabetes.niddk.nih.gov/dm/pubs/pancreaticislet/ through http://diabetes.niddk.nih.gov. Accessed July 2011.

Van de Beek, D et al. No Major Neurologic Complications With Sirolimus Use in Heart Transplant Recipients. Mayo Clinic Proceedings April 2009 vol. 84 no. 4 330-332. Available online at http://www.mayoclinicproceedings.com/content/84/4/330.full through http://www.mayoclinicproceedings.com. Accessed July 2011.

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.