بمنظور اندازه گیری سطح سیرولیموس در خون برای تنظیم دز دارو، حفظ مقادیر درمانی و تشخیص سطوح سمی
Sirolimus
بمحض آغاز درمان با سیرولیموس و هر زمانی که دز دارو تغییر پیدا کتد؛ اغلب در ابتدا و سپس در مقاطع زمانی برای نظارت بر غلظت ها در طول زمان؛ هر زمان که مشکوک به افزایش یا کمبود سطوح باشد
نمونه خون از ورید بازو به دست می آید
آمادگی خاصی لازم نیست؛ معمولاً نمونه 12 ساعت پس از آخرین دز و سریعاً پیش از دز بعدی یا به صورتی که توسط پزشک توصیه شده است، جمع آوری می شود
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش سیرولیموس در طول زمان برای نظارت بر سطح دارو در گیرندگان پیوند کلیه که دارو را جهت جلوگیری از رد پیوند عضو مصرف می کنند، مورد استفاده قرار می گیرد. این تست میزان دارو را در خون برای تعیین اینکه آیا غلظت در طیف درمانی یا زیر سطح سمی می باشد، اندازه گیری می کند. درمان با سیرولیموس باید تحت نظارت باشد زیرا طیفی که در آن دارو مؤثر بوده اما سمی نمی باشد، بسیار محدود است.
اگر فردی هر دوی سیرولیموس و سیکلوسپورین (یا تاکرولیموس) را مصرف کند، سطوح هر دو دارو مورد نظارت قرار خواهند گرفت.
همچنین آزمایشات دیگری ممکن است برای ارزیابی عملکرد عضو و تعداد سلول خونی توصیه شوند زیرا سیرولیموس می تواند تعداد پلاکت های یک فرد را کاهش و لیپیدهای خون را افزایش دهد و زمانی که در بلند-مدت همراه با بقیه سرکوب کننده های ایمنی مصرف شود، بر کلیه تأثیر می گذارد.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
در آغاز درمان، آزمایش سیرولیموس مرتباً درخواست می شود. بعلت زمان طولانی برای پاک شدن کامل بدن از دارو (نیمه عمر طولانی آن)، ممکن است برای اینکه غلظت سیرولیموس به یک سطح ثابتی (تعادل) در خون برسد، زمانی به طول بینجامد. بمحض اینکه دزها برای فرد به صورت بهینه در آمده و بخوبی تحمل شدند، سپس دفعات آزمایش سیرولیموس احتمالاً کاهش یابند.
هر زمانی که تغییری در دز یا بقیه داروها ایجاد شود یا موقعیکه گیرنده پیوند دارای علائمی باشد که دال بر عوارض جانبی، سمیت یا رد عضو هستند، این آزمایش ممکن است انجام گردد.
حتی وقتی سیرولیموس به درستی مصرف شود، برخی از افراد ممکن است عوارض جانبی داشته و مشکلاتی مانند عفونت ها و علاج آهسته را تجربه کنند. بقیه عوارض جانبی بقرار زیر هستند:
- یبوست
- اسهال
- تب
- سردرد
- Hypertension
- فشار خون بالا
- افزایش مقادیر چربی خون
- بی خوابی
- حالت تهوع
- حساسیت به نور خورشید
- افزایش وزن
اگر هر کدام از علائم بالا ادامه پیدا کرده یا تشدید شوند، پزشک باید در جریان قرار گیرد.
بعلاوه، برخی از علائم و نشانه های خطرناک تر که تماس فوری با پزشک را می طلبند از قرار زیر هستند:
- سرفه، تنگی نفس
- درد قفسه سینه
- ضربان قلب بالا
- رنگ پریدگی
- خونریزی یا خون مردگی غیرعادی
- پوست متورم، قرمز، ترک خورده و فلس مانند
- جوش، کهیر و خارش
- مشکل در بلع
- تورم در صورت، گلو، زبان، لب ها، چشم ها، دستان، پاها، قوزک پا یا پائین ساق پا
- گرفتگی صدا یا سینه
بمحض دریافت سیرولیموس توسط دریافت کننده پیوند، نظارت ضرورت پیدا می کند.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
مقداری که بالاتر از طیف درمانی تثبیت شده باشد، ممکن است باعث ایجاد علائم مرتبط با سمیت گردد. میزان پائین در حد نامطلوب ممکن است منجر به رد عضو پیوند زده شود. بسته به نتایج، پزشک می تواند دزی را که فرد دریافت کرده است تنظیم کند.
اگر فرد بقیه سرکوب کننده های ایمنی یا داروها را دریافت کند، پس باید همواره نزدیک به پزشک و تیم پیوند باشد؛ این به منظور اطمینان از اینکه هیچ واکنش بالقوه ای بین داروها وجود نداشته باشد، انجام می گردد.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
داروهایی که مانع متابولیسم سیرولیموس شده یا آن را افزایش می دهند، ممکن است بر سطوح آن در خون تأثیر گذارند. حتماً درباره هر گونه دارو یا مکملی که مصرف می کنید، پزشک تان را در جریان قرار دهید. نمونه هایی از داروهایی که میتوانند سطوح خونی سیرولیموس را افزایش دهند، شامل داروهای ضدقارچ، کلاریترومایسین، اریترومایسین، ایزونیازید، بازدارنده های پروتئاز و کوئینیدین هستند. مثال هایی از آنهایی که میتوانند باعث کاهش مقادیر سیرولیموس شوند از قبیل کاربامازپین، فنوباربیتول، فنیتوئین، ریفامپین و نفسیلین هستند. آب گریپ فروت و مکمل های گیاهی مانند St.Jonh's Wort در هنگام مصرف سیرولیموس، نباید مورد استفاده قرار گیرند.
افرادی که سیرولیموس را مصرف می کنند، نباید دز دارو یا زمان آن را بدون مشورت با پزشک خود تغییر دهند. سیرولیموس باید با توجه به غذای مصرفی، به طور مداوم مصرف گردد. از باردار شدن هنگام مصرف سیرولیموس باید اجتناب شود. افرادی که تمایل به بارداری دارند باید درباره خطرات همراه با آن، از پزشک خود پرسش کنند.
سیرولیموس نباید همراه با داروهای خاصی که سیستم ایمنی را تضعیف کرده و ریسک عفونت را افزایش میدهند، مصرف شود. اینها شامل ووریکونازول، ناتالیزومب و ریتوکسی مب هستند. همچنین افراد تحت درمان سیرولیموس، باید پیش از دریافت هر گونه واکسن با پزشک خود مشورت نمایند.
-
لازم است که تا چه مدت من سیرولیموس مصرف کنم؟
دریافت کنندگان پیوند عضو باید سرکوب کننده های سیستم ایمنی - از قبیل سیرولیموس یا بقیه داروها را اغلب بصورت ترکیب- در سرتاسر حیات خود دریافت کنند. درباره بهترین گزینه برای شرایط خود با پزشک مشورت کنید؛ این گزینه ها ممکن است در طول زمان تغییر کنند.
-
چه کسی درخواست آزمایشات سیرولیموس را می دهد؟
معمولاً سیرولیموس توسط پزشک و گروه پیوند که جراحی شما را انجام داده است یا توسط پزشکی که دارای دانش تخصصی در زمینه پیوند و شرایط شما می باشد، تحت نظارت قرار خواهد گرفت.
-
آزمایشات سیرولیموس در کجا انجام می گیرند؟
تست های سیرولیموس ممکن است در یک آزمایشگاه بیمارستان محلی صورت گیرند اما ممکن است به یک آزمایشگاه مرجع نیز فرستاده شوند. بعلت اینکه آزمایشگاه های مختلف از روش های متفاوتی استفاده می کنند، دارای مقادیر مرجع متفاوتی هستند. پزشک معمولاً شما را برای آزمایش به یک آزمایشگاه ثابت می فرستد بطوریکه سطوح شما توسط یک روش آزمایش، روندی را در طول زمان خواهند داشت.
-
آیا سیرولیموس به بیمارانی که پیوند عضو غیر از کلیه یا بیماری های دیگری دارند نیز داده می شود؟
گاهی اوقات سیرولیموس برای درمان پسوریازیس نیز استفاده می شود. این دارو نباید برای جلوگیری از رد پیوند کبد یا ریه تجویز شود، زیرا می تواند عوارض جانبی جدی و حتی کشنده ای ایجاد کند.
-
آیا لازم است که مصرف سیرولیموس را با بقیه پزشکان خود در میان بگذارم؟
بله. این اطلاعت مهمی است، بخشی بعلت برهمکنش های دارویی و بخشی بعلت عمل سرکوب کنندگی سیستم ایمنی سیرولیموس. سیرولیموس میتواند بر توانایی شما برای درمان و دریافت واکسیناسیون تأثیر گذاشته و میتواند ریسک ایجاد سرطان های خاصی را افزایش دهد (مانند سرطان های پوست و لمفوم ها).