ارائه اطلاعات به پزشک در مورد گسترش بیماری قلبی؛ به عنوان بخشی از غربالگری هدفمند برای بیماری قلبی-عروقی (CVD)
Lipoprotein (a)
زمانیکه دارای پیشینه خانوادگی از ابتلا به بیماری قلبی-عروقی در سنین کم باشید؛ زمانیکه شما دارای بیماری قلبی باشید یا قبلا حمله قلبی یا سکته در شما رخ داده اما پروفایل چربی نرمال بوده یا نشانگر سطح نسبتا بالایی از کلسترول و یا کلسترول لیپوپروتئین با غلظت پایین (LDL-C) باشد
نمونه خونی بدست آمده از سیاهرگ بازو
نیاز نیست، با این حال، آزمایش Lp (a) اغلب همزمان با یک پروفایل چربی انجام می شود و ممکن است عدم مصرف مواد غذایی به مدت 9 تا 12 ساعت برای پروفایل چربی ضروری باشد.
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش Lp a برای تشخیص سطوح افزایش یافته لیپوپروتئین a بعنوان عاملی در توسعه بیماری قلبی-عروقی (CVD) مورد استفاده قرار می گیرد. این آزمایش را می توان در ارتباط با یک پروفایل چربی و برای ارائه اطلاعات بیشتر در مورد ریسک وجود بیماری قلبی-عروقی مورد استفاده قرار داد.
سطح Lp a از نظر ژنتیکی تعیین می شود و در کل دوره حیات نسبتا ثابت باقی می ماند. بدلیل اینکه معمولا تحت تأثیر تغییرات در شیوه زندگی یا داروها قرار نمی گیرد، بنابراین هدف درمان نیست. در عوض، زمانیکه Lp a در سطح بالایی قرار داشته باشد، وجود این ریسک فاکتور اضافی می تواند حاکی از ضرورت درمان عوامل دیگر مثل سطح افزایش یافته لیپوپروتئین با غلظت پایین (LDL) باشد. -
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
Lp a بطور منظم بعنوان بخشی از پروفایل چربی درخواست داده نمی شود. با این حال این آزمایش ممکن است همراه به آزمایشات چربی دیگر درخواست شود، بویژه زمانی که فرد دارای پیشینه خانوادگی از ابتلا به بیماری قلبی-عروقی در سنین پایین باشد که قابل بررسی با LDLبالا یا HDLپایین نباشد.
برخی از پزشکان می توانند این آزمایشات در شرایط زیر درخواست دهند:
-فرد دارای بیماری قلبی- عروقی باشد، بویژه افرادی که دارای سطوح چربی سالم باشند یا افرادی که سطح چربی در آنها بصورت متعادل افزایش یافته باشد
-یک شخص ممکن است دارای زمینه مادرزادی کلسترول خون بالا باشد
-شخصی که سکته یا حمله قلبی در وی رخ داده اما دارای سطوح چربی نرمال یا با افزایش جزئی باشد -
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
سطح Lp a بالا می تواند خطر توسعه بیماری قلبی-عروقی یا عروق مغز را افزایش دهد. Lp a بالا می تواند در افراد دارای پروفایل چربی نرمال رخ دهد. سطح افزاش یافته Lp a ممکن است مستقل از چربی های دیگر، منجر به بیماری قلبی شود.
سطح Lp a از نظر ژنتیکی تعیین می شود و به آسانی تحت تأثیر تغییرات در شیوه زندگی یا داروها قرار نمی گیرد. با این حال، برخی از وضعیت های غیرژنتیکی می تواند منجر به افزایش Lp a شود. این موارد شامل کاهش استروژن، افزایش کلسترول، کم کاری شدید تیروئید، دیابت کنترل نشده، نارسایی مزمن کلیه و سندرم نفروتیک می باشد.
هیچ مشکل شناخته شده ای مرتبط با Lp a پایین وجود ندارد. بسیاری از افراد هیچ گونه Lp a قابل تشخیص در خون خود ندارند. -
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
در موارد نادر، ممکن است آزمایش Lp a را زمانی درخواست داد که بخواهیم در مورد علت افزایش سطح Lp a در یک زن یائسه (که می تواند به دلیل کاهش سطح استروژن باشد) که خطر ابتلا به بیماری قلبی-عروقی را افزایش می دهد، بررسی کنیم.
Lp a یک آزمایش روزمره نمی باشد. اصول راهنمای برنامه آموزش ملی کلسترول (NCEB) و پنل درمانی افراد بالغ III، همگی سودمندی روش Lp a را تایید کرده اند اما بعنوان ابزار غربالگری عمومی توصیه نشده است. اصول راهنمای آکادمی ملی بیوشیمی بالینی (NACB) در مورد نشانگرهای زیستی بیماری قلبی-عروقی و سکته، آزمایش افراد دارای پیشینه خانوادگی از بیماری قلبی گرفتگی عروق زودرس و یا سطوح چربی بالا (چربی بالا) یا افراد دارای خطر بیماری قلبی-عروقی متوسط را توصیه کرده اما غربالگری عمومی را در این راستا پیشنهاد نمی کند.
این تا بخشی بدلیل این مسئله است که سطوح Lp a بصورت ژنتیکی تعیین می شوند و تغییر دادن آنها مشکل است. نیاسین و استروژن (برای زنان یائسه) به مقدار جزئی موجب کاهش Lp a می شود اما تاثیر آنها کوتاه مدت بوده و این که آیا کاهش Lp a موجب کاهش خطرات می شود، هنوز ناشناخته است. متخصصین درمانهای دارویی را برای سطوح افزایش یافته Lp a توصیه نمی کنند اما برخی نیز پیشنهاد می نمایند که افراد دارای سطوح بالای Lp a باید در مورد کاهش لیپوپروتئین با غلظت پایین (LDL) (که می تواند خطرات کلی را در آنها کاهش دهد) آگاه باشند.
در کل، چربی ها را نباید در دوران زیر اندازه گیری کرد: در طی دوران تب یا عفونت، در طی چهار هفته از انفارکتوس حاد قلبی (حمله قلبی)، سکته، جراحی، دقیقا بعد از مصرف زیاد الکل، با دیابت کنترل نشده جدی، زمان بارداری یک زن یا در طی کاهش سریع وزن. -
چرا پزشک من آزمایش Lp a را بیش از یک بار درخواست می کند؟
عموما، سطح Lp a فقط یک بار آزمایش می شود زیرا نسبتا در سطح ثابتی قرار دارد. گاها پزشک شما می تواند آزمایش دوم Lp a را برای تایید سطح اولیه درخواست دهد، بویژه اگر شما در آزمایش اول بیمار باشید، یا برای بررسی ریسک های افزایش یافته بعد از دوران یائسگی یا برای نظارت بر تاثیرات درمان.
-
آیا آزمایش Lp a در مطب پزشک قابل انجام است؟
آزمایش Lp a نیازمند تجهیزات تخصصی بوده و معمولا در یک آزمایشگاه انجام می شود. نمونه شما ممکن است برای بررسی به یک آزمایشگاه مرجع ارسال شود.
-
اگر سطوح Lp a در طی دوره حیات قابل تغییر نباشد، چرا پزشک دوره درمانی را تجویز می کند؟با اینکه سطوح Lp a عموما به درمان پاسخ نمی دهند، اما اگر شما ریسک دیگری در ارتباط با بیماری قلبی-عروقی داشته باشید، پزشک شما می تواند درمان این عوامل را برای کاهش کلی خطرات درخواست کند.