کمک به تشخیص و نظارت بر تومورهای کارسینوئید و دیگر تومورهای نوروندوکرین
Chromogranin A کروموگرانین A
هنگامی که علائم تومور کارسینوئید را نشان میدهید، مانند استفراغ، اسهال، و یا خسخس؛ زمانی که پزشک فکر میکند که ممکن است کارسینوئید یا تومور عصبی عضلانی دیگری داشته باشید.
نمونه خون گرفته شده از ورید بازو
ممکن است نیاز به ناشتا بودن باشد. هر گونه دستور پزشک یا آزمایشگاه خود را دنبال کنید.
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
از آزمایش کروموگرانین A یا (CgA) بهعنوان نشانگر تومور استفاده میشود. این آزمایش میتواند همراه با آزمایش
5-HIAA برای تشخیص تومورهای کارسینوئید تجویز شود. همچنین ممکن است برای تشخیص حضور تومورهای دیگر ناشی از سلولهای نوروآندروکرین نیز از این آزمایش استفاده شود.سلولهای نوروآندوکرین سلولهایی هستند که دارای جنبههای عصبی و هورمونی (اندوکرین) هستند و در اندامهای بدن یافت میشوند. این سلولها و غدد سیستم غدد درونریز که در آنها یافت میشوند، میتوانند انواع تومورهای خوشخیم و بدخیم از جمله تومورهای کارسینوئید، انسولینوم، سرطانهای ریه کوچک سلولی و نوروبلاستوما را بهوجود آورند.
بسیاری از این تومورها مقدار زیادی هورمون مانند سروتونین، کاتلولآمینها یا انسولین را به طور مداوم یا به طور متناوب آزاد میکنند و باعث ایجاد نشانههایی برای این تومور میشوند. با این حال، برخی از تومورهای نوروآندوکرین هورمونهای مورد انتظار را آزاد نمیکنند. در هر دو مورد، تومورهای نوروندوکرین اغلب با افزایش غلظت CgA همراه است.
آزمایش CgA همچنین میتواند برای کمک به کنترل اثربخشی درمان و تشخیص عود این تومورها استفاده شود.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
آزمایش CgA همراه با آزمایشهای دیگر زمانی تجویز میشود که پزشکان معتقدند علائم و نشانههای فرد بهعلت وجود تومور کارسینوئید یا سایر تومورهای نوروندوکرین است.
برخی از این علائم و نشانهها عبارتند از:
- گلگونشدن صورت و گردن (ظاهر قرمز رنگ شدید، معمولا با شروع ناگهانی)
- اسهال، تهوع، استفراغ
- ضربان سریع قلب
- خارش، سرفه، تنفس دشوار
این آزمایش را میتوان به منظور ارزیابی اثربخشی درمان و نظارت بر عود تومور بهصورت دورهای تکرار کرد.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
سطح کروموگرانین A در خون معمولا پایین است. فرد بدون نشانه یا علائم و درسطح طبیعی CgA بعید است که دارای تومور عصبی عضلانی باشد. با این حال، این آزمایش کامل نیست و حتی اگر غلظت CgA طبیعی باشد ممکن است فرد تومور عصبی عضلانی داشته باشد.
افزایش سطح CgA در فرد که علائم دارد، میتواند نشانه وجود تومور باشد، اما نوع تومور یا محل آن مشخص نیست. بهمنظور تشخیص وضعیت، محل خود تومور باید مشخص و بیوپسی شود و توسط پاتولوژیست مورد بررسی قرار گیرد. پزشک اغلب بهدنبال نتایج غیرطبیعی آزمایش، برای کمک به تشخیص تومور(های) احتمالی، اسکن تصویری را تجویز میکند.
همهی بیماران مبتلا به تومور عصبی عضلانی علائم و نشانههای معمولی را ندارند. برخی از تومورها هورمون مربوط به آن بافت را تولید نمیکنند و یا فقط به طور متناوب تولید میکنند.
غلظت CgA متناسب با بار تومور است – تودهی تومور. اگر غلظت CgA قبل از درمان افزایش یابد و سپس افت کند، احتمالا درمان موثر بوده است. اگر سطح نظارت شده شروع به افزایش میکند، ممکن است تومور عود کرده باشد.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
غلظت CgA ممکن است در شرایطی مانند بیماری کبد، بیماری روده التهابی، نارسایی کلیه و استرس افزایش یابد. این نتایج احتمالی برای افزایش سطح CgA در هنگام تفسیر نتایج آزمایش باید در نظر گرفته شود. کروموگرانین A همچنین میتواند در افراد مبتلا به مهار کنندههای پمپ پروتون (PPIs) نیز افزایش یابد که داروهایی وجود دارند که میزان اسید معده را کاهش میدهند.
در حال حاضر هیچ آزمایش کروموگرانین A وجود ندارد که مورد تأیید FDA باشد. آزمایشهای CGA که توسط آزمایشگاهها انجام شده و معتبر بودهاند، کمی متفاوت هستند و نتایج آنها قابل جابجایی نیستند. هنگام نظارت بر بیمار در طول زمان، آزمایشات CgA باید توسط همان آزمایشگاه انجام شود تا بتوان مقادیر آن را مقایسه کرد.
-
آیا باید آزمایش کروموگرانین A برای همه افراد انجام شود؟
خیر. این آزمایش معمولا برای کمک به تشخیص و نظارت بر کارسینوئید یا سایر تومورهای عصبی عضلانی تجویز میشود که هر دو نیز غیرمعمول است. اکثر مردم هرگز نیازی به انجام این آزمایش ندارند.
-
پزشک چگونه تومور کارسینوئید یا نوروآندوکرین را پیدا میکند؟
اینکار معمولا با استفاده از اسکن تصویربرداری مانند اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) انجام میشود. در برخی موارد، برای پیدا کردن تومور، نیاز به جراحی است. برای اطلاعات بیشتر درخصوص این آزمایشات تصویربرداری، به سایت RadiologyInfo.org مراجعه نمائید.
-
پزشک چگونه تشخیص میدهد که تومور خوشخیم است یا سرطانی؟
برای تعیین اینکه آیا تومور خوشخیم یا سرطانی است، پزشک متخصص باید بیوپسی انجام دهد یا تومور را از طریق جراحی بردارد. تومور به آزمایشگاه فرستاده میشود، و پاتولوژیست سلولهای تومور را زیر میکروسکوپ بررسی میکند و تشخیص میدهد. (برای اطلاعات بیشتر در این مورد، مقاله آسیبشناسی تشریحی را بخوانید.)