پانکراس یک اندام باریک و صاف است با بخش سر، بدن و دم که حدود شش اینچ طول دارد. این اندام درون حفره شکمی، زیر کبد و بین معده و ستون فقرات قرار دارد. بخش سر آن به دوازدهه، بخش ابتدای روده کوچک متصل می‌شود. داخل لوزالمعده، کانال‌های کوچک (لوله‌ها) آنزیم‌های گوارشی تولید شده توسط پانکراس را به کانال پانکراس انتقال می‌دهند. این کانال بزرگ آنزیم‌های گوارشی را در طول پانکراس، از قسمت دم به سر و به دوازدهه حمل می‌کنند. مجرای صفراوی مشترک نیز از طریق بخش سر پانکراس عبور می‌کند و صفرا را از کبد و کیسه صفرا به روده کوچک حمل می‌کند. مجرای صفراوی و مجاری لوزالمعده معمولا قبل از ورود به دوازدهه به یکدیگر می‌پیوندند و یک ورودی مشترک در روده کوچک به اشتراک می‌گذارند.
پانکراس شامل دو نوع بافت است:
- برون‌ریز - بافت‌هایی که آنزیم‌های قوی برای هضم چربی‌ها، پروتئین‌ها و کربوهیدرات‌ها را تولید می‌کنند. آنزیم‌ها به‌طور معمول تولید و به‌شکل غیرفعال به دوازدهه حمل می‌شوند، که در صورت نیاز فعال می‌شوند. بافت‌های برون‌ریز نیز باعث ایجاد و ترشح بیکربنات می‌شوند که باعث خنثی شدن اسید معده و فعال شدن آنزیم‌های پانکراس می‌شود.
- درون‌ریز - بافت‌هایی است که هورمون‌های انسولین و گلوکاگون تولید می‌کنند و آنها را در جریان خون آزاد می‌کنند. این هورمون‌ها انتقال گلوکز به سلول‌های بدن را تنظیم می‌کند و برای حفظ سطح طبیعی گلوکز و تولید انرژی بسیار مهم است.
بیماری‌های مشترک پانکراس
پانکراتیت التهاب لوزالمعده است. این بیماری اغلب با فعال شدن زودرس آنزیم‌های گوارشی در سلول‌ها و مجاری پانکراس برون‌ریز، به‌جای دوازدهه است که شروع به "هضم" (تخریب بافت‌های) خود پانکراس می‌شود؛ معمولا با درد شکم همراه است و می‌تواند حالت تهوع و استفراغ ایجاد کند.
- پانکراتیت حاد ممکن است یک‌بار و یا مکرر اتفاق بیفتد و معمولا به‌صورت ناگهانی رخ می‌دهد. درد شکمی با پانکراتیت حاد اغلب شدید است. ترشحات در پانکراس پشتیبانی و تنها طی چند ساعت باعث آسیب دائمی می‌شوند. پانکراتیت حاد اغلب با سطح بالایی از آنزیم‌های پانکراس در خون نشان داده می‌شود. این آنزیم‌ها می‌توانند به سایر اندام‌های بدن منتقل و موجب شوک و نارسایی اندام شوند. پانکراتیت حاد می‌تواند منجر به خونریزی داخلی و عفونت شود و می‌تواند تهدید کننده حیات باشد. شایع‌ترین علت پانکراتیت حاد، گرفتگی مجاری لوزالمعده (انسداد) است که معمولا به‌علت سنگ‌های صفراوی و گاهی به‌علت ذرات رسوب‌شده (گاهی اوقات سنگ‌های کوچک) در صفرا است (لجن صفراوی). از آنجا که این‌ها از طریق مجرای صفرا عبور می‌کنند، ممکن است باعث انسداد مجرای مشترک شوند که از طریق آن هر دو ترشحات صفراوی و پانکراس به دوازدهه منتقل می‌شود. علل دیگر عبارتند از: مصرف بیش از حد الکل، سیگار، آسیب فیزیکی به شکم، میزان بالای تری‌گلیسیرید خون و سطح بالای کلسیم خون.
- پانکراتیت مزمن با درد مزمن یا مداوم شکم مشخص می‌شود و ممکن است با آنزیم‌های پانکراس افزایش یابد. این بیماری به‌تدریج گسترش می‌یابد و اغلب منجر به تخریب تدریجی پانکراس به مشکلات دیگری مانند نارسایی لوزالمعده (پایین را ببینید)، عفونت‌های باکتریایی و دیابت نوع 2 شود. علل اصلی پانکراتیت مزمن بیماری کیسه صفرا (انسداد مجاری ادراری) و خطرات ژنتیکی است که با تغییر عوامل مانند اعتیاد به الکل، افزایش می‌یابد. علل دیگر عبارتند از: سطح کلسیم خون بالا و سطح بسیار بالای تری‌گلیسیرید، برخی داروها و بیماری‌های خودایمنی. پانکراتیت مزمن ارثی ناشی از جهش‌هایی است که بر ترشح آنزیم‌های گوارش، مانند فیبروز کیستیک، تأثیر می‌گذارد و یا جهش‌هایی که از تغییرات سلولی ناشی از سیگنال‌های التهابی همراه با پانکراتیت مکرر حاد یا مزمن ناشی می‌شود.
سرطان لوزالمعده
سرطان لوزالمعده چهارمین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده است
و سالانه بیش از 39000 نفر را به کام مرگ می‌فرستد. خطرها شامل سیگار،
افزایش سن، جنس (در مردان شایع‌تر)، پانکراتیت مزمن و مواجهه با برخی از
مواد شیمیایی صنعتی است.
حدود 95 درصد از سرطان‌های پانکراس در بافت‌های برون‌ریز رشد می‌کنند. تشخیص سرطان لوزالمعده در مراحل اولیه بسیار دشوار است چرا که علائمی وجود ندارد و یا غیر اختصاصی است: درد شکم، خارش، حالت تهوع، کاهش اشتها و گاهی اوقات زردی. تومورهای نزدیک بخش سر که جریان روده را متوقف می‌کنند ممکن است زودتر تشخیص داده شوند. فقط در حدود 10% از سرطان‌ها هنوز در زمان تشخیص در پانکراس وجود دارد، که درمان موثر را بسیار دشوار می‌سازد. علاوه بر این، سرطان لوزالمعده به درمان‌های فعلی پاسخ نمی‌دهد. مطالعات بالینی و تلاش‌های تحقیقاتی به‌طور مداوم برای کشف روش‌های موثرتر انجام می‌شود.
نارسایی لوزالمعده
نارسایی لوزالمعده اختلال اولیه نیست، بلکه به‌علت دیگر بیماری پانکراس ثانویه است.
این بیماری ناتوانی لوزالمعده برای تولید و یا انتقال آنزیم‌های گوارشی به اندازه
کافی برای تجزیه غذا در روده است؛ معمولا به‌علت آسیب پیشرونده پانکراس، آسیب‌دیدگی
ناشی از شرایط مختلف، ایجاد می‌شود. این بیماری اغلب با فیبروز کیستیک در کودکان و
با پانکراتیت مزمن در بزرگسالان ارتباط دارد. کم اتفاق می‌افتد اما گاهی اوقات با
سرطان لوزالمعده و سایر بیماری‌هایی که "علل غیر پانکراس" نارسایی هستند در نظر
گرفته می‌شود.
پبرای کسب اطلاعات بیشتر در مورد برخی از بیماری‌های کمتر رایج پانکراس، به صفحه سندرم‌های نادر در Pancreas.org مراجعه کنید.
