Antibiotic Susceptibility Testing
آزمایش حساسیت آنتی بیوتیکی
بعنوان آزمایشات بعدی (دنبال کننده) برای یک کشت مثبت باکتریایی یا قارچی؛ زمانی که انتخاب بهترین درمان برای یک عفونت باکتریایی یا قارچی نیاز به تست آزمایشگاهی دارد؛ زمانی که عفونت شما به درمان پاسخ نمی دهد
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش حساسیت برای تعیین نوع ضدمیکروب هایی بکار می رود که از رشد باکتری ها یا قارچ های ایجاد کننده یک عفونت خاص جلوگیری می کنند. نتایج این آزمایش به پزشک در تعیین نوع داروهایی که در درمان عفونت یک فرد دارای بیشترین تأثبر هستند، کمک خواهند کرد.
برخی از انواع عفونت ها ممکن است نیاز به آزمایش داشته باشند زیرا مشخص شده که باکتری ها یا قارچ های محل عفونت، حساسیت غیرقابل پیش بینی به داروهایی داشته باشند که معمولاً برای درمان آنها بکار می روند. بعنوان نمونه میتوان استافیلوکوک ها ("استاف") و Pseudomonas aeruginosa را نام برد.
گاهی اوقات ممکن است بیش از یک نوع پاتوژن از یک محل عفونت، مانند عفونت زخمی جدا شود. تست حساسیت میتواند برای تعیین نوع آنتی بیوتیک یا ترکیبات آنتی بیوتیکی که در درمان همه انواع مختلف باکتری های ایجاد کننده عفونت مؤثر هستند، بکار رود.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
آزمون حساسیت معمولاً همزمان با کشت یک محل بالقوه عفونی مانند کشت زخم، کشت ادرار یا کشت خون درخواست داده می شود. هرچند، تست معمولاً فقط زمانی انجام می شود که کشت برای یک یا چند پاتوژن، مثبت باشد. همچنین زمانی که عفونت به درمان پاسخ نمیدهد، برای دانستن اینکه آیا پاتوژن یا عامل بیماری زا مقاومت ایجاد کرده و برای تعیین اینکه آیا داروی ضدمیکروبی در درمان عفونت مؤثر می باشد، این تست ممکن است درخواست شود.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
نتایج آزمایش معمولاً به صورت زیر گزارش می شوند:
- حساس-احتمالاً از رشد میکروب بیماری زا جلوگیری کند، اما این امر تضمین نمی شود؛ ممکن است گزینه مناسبی برای درمان باشد
- حدواسط - ممکن است در دز بالاتر یا دفعات بالاتر مصرف دز دارو مؤثر بوده یا فقط در محل های خاصی از بدن که در آن آنتی بیوتیک بعلت نفوذ بهتر، غلظت های کافی دارد، مؤثر باشد
- مقاوم- در بازدارندگی رشد ارگانیزم در یک آزمون آزمایشگاهی مؤثر نیست؛ ممکن است گزینه مناسبی برای درمان نباشد
این طبقه بندی ها بر مبنای کمترین غلظت مهارکنندگی (MIC) می باشند. این کمترین غلظت آنتی بیوتیک است که در بازدارندگی رشد باکتری ها مؤثر است. هرچند نتایج ممکن است بعنوان MIC، با واحدهایی مانند میکروگرم بر میلی لیتر بیان شوند، آزمایشاگاه اغلب تفسیری از معنای نتایج را در گزارش می گنجاند (بعنوان مثال، حساس، حدواسط یا مقاوم).
در صورتی که بیش از یک عامل بیماری زا (پاتوژن) در کشت شناسایی شود، آزمایشگاه نتایج را برای هر کدام خواهد گنجاند.
پزشک از لیست داروهایی که نتایج تست برای آنها "حساس" شده اند، یک داروی مناسب را انتخاب خواهد کرد. اگر هیچ گزینه "حساس" وجود نداشته یا بیمار نسبت به داروهایی که در طبقه حساس هستند، آلرژی داشته باشد، در نتیجه پزشک احتمالاً دارویی را از طبقه "حدواسط" انتخاب کند. این نیاز به دز بالاتری از دارو داشته و ممکن است طول درمان بیشتر شده و ریسک بالاتری برای عوارض جانبی دارو وجود داشته باشد.
پاتوژن ممکن است به همه داروهایی که معمولاً برای درمان آن نوع از عفونت بکار می روند، "مقاوم" باشد. در اینصورت، پزشک ممکن است ترکیبی از آنتی بیوتیک ها را تجویز کند که با همدیگر باکتری ها را مهار می کنند، در حالیکه هیچکدام به تنهایی تأثیر ندارند. این درمان های دارویی ممکن است پرهزینه تر بوده و احتمالاً به صورت درون وریدی، گاهی اوقات برای دوره های زمانی طولانی تری داده شوند.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
پیش از آغاز درمان با یک داروی ضدمیکروبی، نمونه برای کشت و تست حساسیت باید جمع آوری گردد، مگراینکه این آزمون برای نظارت بر تأثیر درمان استفاده شود.
-
چقدر تا آمادگی نتایج طول می کشد؟
معمولاً برای رشد پاتوژن و کسب یک کشت خالص برای آزمایشات بیشتر، باید به کشت های باکتریایی، 24 تا 48 ساعت فرصت داده شود. کشت قارچ و عامل سل (tuberculosis) ممکن است بیشتر طول بکشند- تا 6 تا 8 هفته، از آنجائیکه این میکروب ها رشد آهسته تری دارند. سنجش های حساسیت سنتی، نیاز به 18 تا 24 ساعت انکوباسیون دارند؛ سنجش های سریعتری در دسترس قرار میگیرند که ممکن است نتایج را در کمتر از 24 ساعت، ارائه کنند. معمولاً آماده شدن نتایج آزمایشات ملکولی برای تشخیص ژن های مقاوم، از همان روز تا چندین روز بعد زمان می برد.
از آنجائیکه مدت زمان انتظار برای نتایج، بعنوان یک محدودیت برای تست حساسیت می باشد، توسعه تکنیک های آزمایش حساسیت جدید و سریعتر، یک حوزه فعال در تحقیقات است. از آنجائیکه FDA در حال تأئید تعداد بیشتری از این تست های سریع می باشد، اینها به فهرست آزمایشات در آزمایشگاه های میکروبیولوژی بالینی اضافه می شوند.
-
آیا ممکن است بدون انجام یک کشت یا پیش از آن، پزشک آنتی بیوتیک تجویز کند؟
بله. در برخی موارد هنگامی که کشت تحت انکوباسیون است، پزشک ممکن است نوعی از درمان را آغاز کند؛ و در سایر موارد، ممکن است پزشک بر مبنای دانش و تجربه خود، درمان را حتی بدون درخواست کشت تجویز کند. در حالیکه پیش بینی اینکه کدام میکروب ایجاد کننده یک عفونت است مشکل می باشد مگر اینکه کشت انچام گیرد، برخی از ارگانیزم ها نسبت به سایرین شیوع بیشتری داشته و بیشتر دیده می شوند. بعنوان مثال، بیشتر عفونت های مجاری ادراری (UTIs)، توسط باکتری Escherichia coli ایجاد می شوند. بر اساس این دانسته، ممکن است که پزشک برای انتخاب آنتی بیوتیکی که احتمالاً در بیشتر موارد مؤثر خواهد بود، بر الگوهای حساسیت فعلی تکیه کند.
بعلاوه، برخی از عفونت های خطرناک و تهدید کننده حیات مانند مننژیت وجود دارند که باید بدون لحظه ای انتظار برای نتایج کشت، سریعاً درمان گردند. در سایر موارد، تلاش برای کشت صورت نمیگیرد بعلت اینکه نمونه را نمی توان به دست آورد، مانند موارد آماس گوش - عفونت گوش داخلی. در این شرایط، پزشک درمانی را انتخاب می کند که بیشتر پاتوژن های شایعی را که باعث این عفونت ها می شوند، پوشش دهد.
-
چگونه میکروب ها به داروهای ضدمیکروبی، مقاوم می شوند؟
مقاومت ممکن است ذاتی (طبیعی) یا اکتسابی باشد. مقاومت طبیعی، بخشی از خصوصیات فیزیکی و ژنتیکی طبیعی میکروب می باشد. از آنجائیکه میکروب ها با سرعت زیادی تکثیر می شوند؛ در مدت زمان کوتاهی، نسل های بسیاری را ایجاد میکنند. همیشه پتانسیل برای کسب مقاومت ضدمیکروبی از طریق تغییر ژنتیکی (جهش) وجود دارد. اگر این تغییر، یک مزیت بقا را به میکروب بدهد، ممکن است که آن را به نسل های بعدی منتقل کند.
یک مقاومت اکتسابی ممکن است از طریق یک فرآیند انتخاب، اتفاق افتد. وقتی یک فرد با یک داروی ضدمیکروبی درمان می شود، حساس ترین میکروب ها آنهایی هستند که در ابتدا کشته می شوند. اگر پیش از آنکه همه پاتوژن ها از بین بروند درمان متوقف شود، آن پاتوژن هایی که زنده مانده اند ممکن است نسبت به آن داروی ضدمیکروبی خاص، مقاومت ایجاد کنند. مرتبه بعدی که آنها در معرض همان دارو قرار بگیرند، احتمالاً غیرمؤثر باشد زیرا باکتری ها و دودمان آنها احتمالاً نسبت به آن داروی ضدمیکروبی، مقاومت کسب کنند.
زمانی که میکروب های مقاوم، ماده ژنتیکی خود را با میکروب های حساس به اشتراک می گذارند، ممکن است مقاومت انتشار پیدا کند. این ممکن است در یک مرکز بهداشتی که بسیاری از بیماران با داروهای ضدمیکروب درمان می شوند، روی دهد. بعنوان مثال، سویه های مقاوم باکتری هایی مانند استافیلوک اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) برای دهه ها در بیمارستان ها مسأله ساز بوده اند و به صورت فزاینده ای در جوامع، شایعتر می شوند.
یک میکروب مقاوم ممکن است از طریق جامعه به سایر افراد منتقل شود. در صورتی که یک سویه باکتریایی به یک یا چند داروی ضدمیکروبی مقاوم شود تنها چاره، جلوگیری از انتشار آن به دیگران و تلاش جهت پیدا کردن دارویی دیگر برای کشتن آن می باشد. داروهای ضدمیکروبی گزینه دوم یا سوم موجود، اغلب گرانتر بوده و همراه با عوارض جانبی بیشتری می باشند. این چالشی را پیش روی می آورد که با این حقیقت همراه است که میکروب ها با سرعت بیشتری نسبت به توسعه داروهای ضدمیکروبی جدید، در حالی مقاوم شدن هستند.
-
آیا روش های دیگری برای آزمون مقاومت وجود دارد؟
گاهی اوقات روش های ملکولی برای یافتن تغییرات در ماده ژنتیکی (جهش ها) یک میکروب که آن را قادر می سازد تا در حضور داروهای ضدمیکروبی خاص رشد کند، مورد استفاده قرار می گیرند. بعنوان مثال، استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA) حاوی ژن mecA بوده که به آنتی بیوتیک های متی سیلین، اگزاسیلین، نفسیلین و دیکلوگزاسیلین، مقاومت در بر دارد. تشخیص ژن mecA با استفاده از یک آزمایش ملکولی، اجازه تشخیص سریع MRSA را پیش از کشت باکتری ها می دهد. میتوان فردی که دارای این میکروب در مسیرهای بینی خود می باشد را از سایر بیماران در بیمارستان جدا کرد، بطوریکه استاف مقاوم نتواند به دیگران منتقل شود.