غربالگری یا تشخیص عفونت ناشی از باکتری Treponema pallidum، که موجب یک نوع بیماری مقاربتی (STD) به نام سیفلیس می شود
Syphilis Tests
زمانیکه دارای علائم عفونت سیفلیس باشید؛ زمانیکه در خطر قرارگیری در معرض سیفلیس باشید، مثل زمانیکه دارای بیماری مقاربتی دیگر یا عفونت HIV هستید، یا اینکه جنس مذکر هستید و با یک مرد دیگر رابطه جنسی دارید، دارای شریک جنسی مبتلا به سیفلیس هستید یا در فعالیت جنسی پرمخاطره شرکت کرده اید؛ زمانی که باردار هستید
اغلب، یک نمونه خون از سیاهرگ بازو گرفته می شود؛ گاها یک نمونه از سیفلیس در ناحیه آلوده به عفونت گرفته می شود؛ در موارد نادر و بر اساس وضعیت بالینی شما، مایع مغزی- نخاعی از طریق ناحیه ستون فقرات (spinal tap) گرفته می شود
نیاز نیست
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
-
آزمایشات سیفلیس برای غربالگری و یا تشخیص عفونت ناشی از باکتری Treponema pallidum که عامل سیفلیس می باشد، استفاده می شوند.
انواع مختلفی از آزمایشات وجود دارد. آزمایشات آنتی بادی بیشترین استفاده را دارند.
آزمایشات آنتی بادی (خون شناسی)- این آزمایشات آنتی بادی ها را در خون و گاها در مایع مغزی نخاعی (CSF) شناسایی می کنند. دو نوع از این آزمایشات برای آزمایش سیفلیس وجود دارد، آزمایش آنتی بادی غیر تریپونیمال و آزمایش آنتی بادی تریپونیمال (مشتق شده از نام باکتری). هر دو را می توان برای غربالگری سیفلیس استفاده کرد اما باید بعد از آزمایش دوم انجام شوند که از روش متفاوتی برای تایید نتیجه مثبت و تشخیص سیفلیس فعال استفاده می کند:
-آزمایشات آنتی بادی غیر تریپونیمال- این آزمایشات را غیر تریپونیمال می خوانند زیرا آنها آنتی بادی هایی را شناسایی می کنند که بطور اختصاصی علیه باکتری Treponema pallidum عمل نمی کنند. این آنتی بادی ها توسط بدن و زمانی که فرد مبتلا به سیفلیس است تولید می شوند اما ممکن است در وضعیت های مختلف دیگری نیز تولید شوند. این آزمایشات حساسیت بالایی دارند اما بدلیل آنکه آنها غیر اختصاصی اند، نتایج مثبت کاذب ممکن است توسط مصرف داروی IV، بارداری، بیماری لایم (Lyme)، انواع خاصی از ذات الریه ها، مالاریا، توبرکلوزیس یا اختلالات ایمنی خاصی مثل لوپوس ایجاد شوند. نتیجه مثبت غربالگری را باید با یک آزمایش تخصصی تایید کرد. آزمایشات غیر تریپونیمال شامل موارد زیر است:
-RPR (Rapid Plasma Reagin)- این آزمایش علاوه بر غربالگری در نظارت بر درمان سیفلیس سودمند است. بدین منظور، سطح (titer) آنتی بادی اندازه گیری می شود. از این آزمایش می توان برای تایید وجود یک عفونت فعال و زمانی که آزمایش اولیه برای آنتی بادی های تریپونیمال مثبت باشد، استفاده کرد (به بخش زیر مراجعه کنید).
-VDRL (Venereal Disease Research Laboratory)- این آزمایش علاوه بر خون، عمدتا بر روی CSF و برای کمک به تشخیص سیفلیس عصبی انجام می شود.
-آزمایشات آنتی بادی تریپونیمال- این آزمایشات خون، آنتی بادی هایی را که T. pallidum را هدف قرار می دهند، شناسایی می کنند. آنها مختص سیفلیس هستند، بدین معنی که وضعیت های دیگر احتمال ایجاد نتیجه مثبت را نخواهد داشت. با این حال، زمانی که شخصی مبتلا به عفونت شود و این آنتی بادی ها توسعه یابند، آنها برای کل دوره حیات در خون باقی می مانند. با مقایسه این موارد، آنتی بادی های غیر تریپونیمال معمولا در فرد درمان شده بعد از حدود 3 سال از بین می روند. بنابراین نتیجه مثبت غربالگری تریپونیمال را باید با آزمایش غیرتیپونیمال (مثل RPR) و برای تفکیک مابین یک عفونت فعال (عفونت مجدد) و عفونتی که قبلا در گذشته رخ داده و با موفقیت درمان شده، دنبال کرد. آزمایشات آنتی بادی تریپونیمال شامل موارد زیر است:
-FTA-ABS (جذب آنتی بادی تریپونیمال فلوئورسنت)- این آزمایش بعد از 3 تا 4 هفته اول از قرارگیری در معرض باکتری سودمند است. علاوه بر آزمایش خون، از این آزمایش می توان برای اندازه گیری آنتی بادی های T. pallidum در CSF برای تشخیص سیفلیس عصبی استفاده کرد.
-TP-PA (آزمایش چسبندگی اجزای باکتری)- این آزمایش گاها به جای FTA-ABS استفاده می شود زیرا تخصصی تر بوده و نتایج مثبت کاذب کمتری دارد.
-MHA-TP (Microhemagglutination assay)- روش تایید کننده دیگر، این آزمایش در حال حاضر کمتر استفاده می شود.
-آزمایشات ایمنی بدن (IA)- در سالهای اخیر، آزمایشات خودکار مختلفی توسعه یافته اند که آنها را مناسب برای اهداف غربالگری ساخته است.
شناسایی مستقیم باکتری- این آزمایشات کمتر اجرا می شوند:
-آزمایش میکروسکوپی Darkfield- این روش را می توان در مراحل اولیه سیفلیس و زمانی که زخم سیفلیس موجود باشد، استفاده کرد. این آزمایش شامل نمونه گیری از زخم، قرار دادن آن روی اسلاید و آزمایش و بررسی با ابزار خاصی به نام میکروسکوپ dark-field است.
-آزمایش مولکولی (واکنش زنجیره پلی مراز، PCR)- این آزمایش ماده ژنتیکی باکتری را در نمونه بدست آمده از زخم سیفلیس، خون یا CSF شناسایی می کند.
آزمایشات سیفلیس
جدول زیر خلاصه ای از مراحل سیفلیس و انواع آزمایشات مورد استفاده را بیان کرده است: مراحل بیماری: قرارگیری در معرض باکتری زخم، "سیفلیس اولیه" واکنش های پوستی، "سیفلیس ثانویه" بیماری عصبی، "سیفلیس سوم" مدت زمان بعد از قرارگیری در معرض باکتری که این رماحل ممکن است در صورت درمان نشدن فرد، رخ دهد روز اول 10 تا 90 روز 6 هفته تا 6 ماه 10 تا 30 سال توصیف انتقال سیفلیس در طی فعالیت جنسی واژنی، مقعدی یا دهانی رخ می دهد. زنان باردار مبتلا به بیماری می توانند آن را به نوزاد متولد نشده منتقل کنند. عفونت در بار اول هیچ گونه ایمنی را برای بدن نخواهد داشت؛ عفونت مجدد نیز میتواند در دفعات بعدی قرارگیری در معرض باکتری رخ دهد. بروز یک زخم، با این حال ممکن است زخم های زیادی در ناحیه ورود باکتری به بدن ایجاد شود. زخم اغلب سفت، گرد و بی درد است. این زخم 3 تا 6 هفته وجود دارد و قطع نظر از درمان، بهبود می یابد. جوش در یک یا چند ناحیه از بدن ممکن است از زمانی که زخم اولیه بهبود می یابد تا چند هفته بعد از آن بروز کند. جوش اغلب خارش ندارد و ویژگی غیرمعمول آن، ظاهر شدن آن در کف دست ها و پاها است. زخم های پوستی یا گره هایی که گرانولوما نامیده می شوند، ظاهر می شوند، تغییرات آسیب زننده در CNS (بی حسی، فلج، نابینای تدریجی، جنون) و آسیب های قلبی عروقی آزمایشات آنتی بادی: آزمایشات آنتی بادی غیرتریپونیمال: VDRL و RPR. مورد استفاده برای غربالگری یا تایید یک آزمایش آنتی بادی تریپونیمال مثبت؛ مورد استفاده برای جهت دهی به درمان حساسیت بالا؛ نتایج غربالگری مثبت باید با یک آزمایش آنتی بادی تریپونیمال که ممکن است در وضعیت های دیگر نیز مثبت باشد، تایید گردد. آنتی بادی غیرتریپونیمال معمولا در حدود 3 سال بعد در فرد درمان شده از بین می روند. مشابه مرحله اولیه VDRL عمدتا بر روی CSF اجرا شده و برای شناسایی سیفلیس عصبی استفاده می شود. آزمایشات آنتی بادی تریپونیمال: FTA-ABS و TP-PA، آزمایشات ایمنی بدن (IA). مورد استفاده برای غربالگری یا تایید آزمایش آنتی بادی غیر تریپونیمال مثبت. حساسیت بالا؛ نتایج غربالگری مثبت باید با آزمایش آنتی بادی غیرتریپونیمال و برای تفکیک مابین عفونت فعال و عفونت قبلی، دنبال شود. این آنتی بادی های حتی بعد از درمان نیز برای کل دوره حیات مثبت باقی می مانند. مشابه مرحله اولیه آزمایش FTA-ABS بر روی CSF نسبتب به VDRL رواج کمتری دارد، اما این آزمایش حساسیت بالایی دارد؛ می توان در رد سیفلیس عصبی از آن استفاده کرد. آزمایشات شناسایی مستقیم (غیر رایج): بررسی میکروسکوپی، آزمایش dark field: نمونه های زخم بر روی اسلاید و زیر میکروسکوپ ویژه بررسی می شود. اگر باکتری مشاهده شود، تشخیص قطعی از سیفلیس به عمل آمده است. غیرقابل اجرا غیرقابل اجرا واکنش زنجیره پلی مراز (PCR) شناسایی ماده ژنتیکی باکتری در نمونه بدست آمده از زخم سیفلیس شناسایی ماده ژنتیکی باکتری در خون شناسایی ماده ژنتیکی باکتری در نمونه خون و یا CSF -
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
آزمایش سیفلیس را زمانی می توان درخواست داد که فرد دارای نشانه ها و علائم زیر باشد:
-ظاهر شدن زخم بر روی اندام های تناسلی یا گلو
-جوش پوستی که معمولا زبر، قرمز و خال دار بوده و بطور مکرر بر روی کف دست ها و پاها (ناحیه غیرمعمول برای بسیاری از علل جوش) تشکیل می شود و اغلب بدون خارش، همراه با علائم یا فاقد آن، مثل تب، خستگی، گره های لنفاوی ملتهب، گلو درد و درد در بدن است.
غربالگری برای سیفلیس، قطع نظر از علائم، زمانی برای فرد توصیه می شود که فرد:
-به دلیل یک بیماری مقاربتی دیگری مثل سوزاک تحت درمان است
-باردار است، در طی اولین ملاقات قبل از تولد و دوباره در سومین سه ماهه و در زمان حمل، در صورتی که در معرض خطر بالایی باشد
-مردی که با مردهای دیگر رابطه جنسی داشته؛ آزمایش باید حداقل سالانه یا هر 3 تا 6 ماه (در صورت خطر بالا) انجام شود
-در فعالیت جنسی پرمخاطره شرکت کند، مثل فعالیت جنسی با چند نفر
-دارای عفونت HIV بوده، در زمانی که برای اولین بار عفونت تشخیص داده شد و سپس بصورت سالانه؛ می توان در صورت خطر بالا بصورت مکرر انجام داد
-دارای یک یا چند شریک جنسی بوده که نتیجه آزمایش آنها برای سیفلیس مثبت باشد
-توسط مسئولین بهداشت مطلع شده باشد که وی در معرض فرد یا شریک جنسی آلوده به عفونت قرار گرفت است
CDC آزمایشات پیگیری را توصیه می نماید، مثل اندازه گیری سطح آنتی بادی ها (مانند سطوح معیار RPR)، و زمانی که شخص برای سیفلیس درمان شده و می خواهند از روند موفقیت آمیز درمان و بهبود عفونت اطمینان حاصل نمایند. -
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
در زمان تفسیر و بررسی نتایج آزمایش سیفلیس باید دقت کرد.
آزمایشات آنتی بادی:
آزمایش خون منفی بدین معنی است که احتمالا عفونتی وجود ندارد. با این حال، آزمایش غربالگری منفی فقط به این معناست که هیچ گونه نشانه های از بیماری در زمان آزمایش وجود ندارد. آنتی بادی ها را نمی توان به مدت چند هفته بعد از قرارگیری در معرض باکتری شناسایی کرد. اگر یک شخص بداند که وی در معرض باکتری قرار گرفته، یا اگر تردید در مورد عفونت بالا باشد، در این صورت تکرار آزمایش در زمان بعدی نیاز خواهد شد. همچنین لازک به ذکر است که افرادی که در معرض خطر بالای عفونت سیفلیس هستند، باید آزمایشات غربالگری را بصورت منظم برای بررسی عفونت احتمالی انجام دهند.
غربالگری RPR یا VDRL مثبت باید با یک آزمایش آنتی بادی تریپونیمال خاص (مثل FTA-ABS، TP-PA) پیگیری شود:
-نتیجه مثبت در روش دوم، آزمایش غربالگری را تایید می کند و فرد بیمار مبتلا به سیفلیس تشخیص داده می شود.
-نتیجه منفی در آزمایش تریپونیمال ممکن است به این معنی باشد که آزمایش اولیه RPR یا VDRL مثبت کاذب بوده است. آزمایشات و بررسی های بعدی را می توان برای تعیین علت نتیجه مثبت کاذب انجام داد.
پزشک یا آزمایشگاه از آزمایش آنتی بادی تریپونیمال (FTA-ABS, TP-PA, IA) بعنوان آزمایش اولیه استفاده خواهد کرد. نتیجه مثبت نشانگر وجود آنتی بادی های سیفلیس در خون است، اما بدلیل آنکه آنتی بادی های تریپونیمال حتی بعد از درمان عفونت نیز مثبت باقی می مانند، نمی تواند نشانگر آن باشد که فرد دارای عفونت اخیر بوده یا در گذشته به عفونت آلوده شده است. بطور عکس، آنتی بادی غیر تریپونیمال که با RPR شناسایی می شوند، معمولا بعد از 3 سال در فرد درمان شده از بین می روند. بنابراین، اگر آزمایش تریپونیمال اولیه مثبت باشد، RPR را می توان برای تفکیک مابین عفونت فعال و عفونت گذشته استفاده کرد. در این مورد RPR مثبت تایید می کند که فرد در معرض سیفلیس قرار گرفته و اگر قبلا درمان نشده باشد، دارای عفونت فعال است یا اگر درمان بیش از 3 سال پیش انجام شده باشد، عفونت مجدد رخ داده است.
برای نظارت بر درمان و یا مشخص کردن اینکه آیا درمان موفق بوده، نتایج یک یا چند سطح معیار RPR را می توان ارزیابی کرد. آنتی بادی های سیفلیس باید بعد از درمان کاهش یابند. برای مثال، اگر rpr در ابتدا 1:256 گزارش شده باشد، مقدار 1:16 بعد از درمان نشانگر سطح پایین تر آنتی بادی خواهد بود. اگر سطح معیار در همان حد باقی بماند یا افزایش یابد، فرد بیمار ممکن است دارای عفونت پایدار باشد یا عفونت مجدد در وی رخ داده باشد. نتایج را می توان بصورت رقیق سازی (1/16) یا به عدد کلی (16 dils) تبدیل کرد.
آزمایشات CSF:
نتایج آزمایشات سیفلیس انجام شده بر روی نمونه های CSF (اغلب زمانی که شخص دارای مراحل نهفته بیماری با درگیری مغز در بیماری باشد)، معمولا در ارتباط با آزمایش خون و نیز علائم و نشانه های موجود در شخص و پیشینه بالینی تفسیر و بررسی می شوند.
نتیجه مثبت VDRL یا FTA-ABS بر روی نمونه های CSF نشانگر عفونت احتمالی سیستم عصبی مرکزی است. نتیجه منفی، بویژه در آزمایش FTA-ABS، می تواند به رد عفونت در سیستم عصبی مرکزی کمک کند.
شناسایی مستقیم:
اگر نمونه بدست آمده از زخم سیفلیس نشانگر وجود باکتری های سیفلیس باشد (آزمایش مثبت بر روی روش میکروسکوپ darkfield یا PCR)، در این صورت فرد آزمایش شده دارای عفونتی است که نیاز به درمان با یک دوره آنتی بیوتیک و ترجیحا پنی سیلین دارد.
نتیجه منفی از نمونه بدست آمده ممکن است به این معنی باشد که هیچ عفونت سیفلیس وجود ندارد و علائم بدلیل دیگری است یا اینکه باکتری های ناکافی در نمونه آزمایش شده وجود داشته است.بعد از درمان موفق، آنتی بادی های غیر تریپونیمال در طی زمان از بین می روند و آنتی بادی تریپونیمال برای کل حیات در خون باقی خواهند ماند.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
آزمایشات مختلف برای غربالگری و تشخیص سیفلیس از نظر دقت در مراحل مختلف بیماری تفاوت دارند.
اگر شما از نظر جنسی فعالیت داشته باشید، باید با پزشک خود در مورد هر گونه جوش یا زخم در ناحیه تناسلی مشورت نمایید؛ بیماری های مقاربتی دیگری علاوه بر سیفلیس وجود دارند. اگر شما مبتلا به عفونت باشید، به شریک جنسی خود اطلاع دهید تا تحت آزمایش و درمان قرار بگیرد.
خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی دیگر، در صورتی داشتن زخم سیفلیس، افزایش می یابد. طبق گزارش مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، اگر زخم سیفلیس در شما وجود داشته باشد، 2 تا 5 برابر احتمال ابتلا به عفونت HIV افزایش خواهد یافت. اگر شما زخم هایی با این ویژگی ها دارید و عفونت HIV در شما تشخیص داده نشده، باید برای HIV تحت آزمایش و بررسی قرار بگیرید. -
نتایج آزمایش سیفلیس چه زمانی مشخص می شود؟
نمونه ها معمولا به آزمایشگاه ارسال می شوند و نتایج 3 تا 5 روز بعد مشخص خواهند شد.
-
چگونه می توان از سیفلیس پیشگیری کرد؟
مطمئن ترین راهها برای پیشگیری از عفونت سیفلیس یا هر بیماری مقاربتی دیگر، اجتناب از فعالیت جنسی دهانی، واژنی و مقعدی در طولانی مدت و نیز روابط تک همسری با فرد سالم است. افرادی که از نظر اعمال جنسی فعال اند، باید بطور صحیح و پیوسته از کاندوم استفاده کنند تا خطر عفونت سیفلیس و بیماری های مقاربتی دیگر را کاهش دهند.
-
چرا ابتلا به سیفلیس در طی بارداری موجب بروز مشکلاتی می شود؟
سیفلیس در بارداری می تواند موجب بسیاری از مشکلات سلامتی برای نوزاد باشد که شامل وزن کم در زمان تولد، حمل زودرس و حتی مرگ جنین در زایمان می باشد. در سال 2014، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری در آمریکا (CDC) 458 گزارش از بیماری سیفلیس را در کودکانی که از مادران خود مبتلا شده بودند (سیفلیس مادرزادی) دریافت کرد. گاها نوزادان تازه متولد شده با سیفلیس ممکن است علائمی از بیماری را نداشته باشند. با این حال، بدون درمان فوری، نوزاد تازه متولد شده ممکن است عوارضی مثل آب مروارید چشم، ناشنوایی یا تشنج را داشته باشد. طبق انجمن سلامت جنسی آمریکا، بسیاری از موارد سیفلیس مادرزادی تا زمانیکه علائم در دوران کودکی یا بلوغ ظاهر شود، بی توجه باقی می مانند.
CDC و نیروی کاری خدمات پیشگیری آمریکا توصیه می نمایند که زنان باردار ترجیحا در دوره اولیه قبل از تولد، تحت آزمایش سیفلیس قرار بگیرند. CDC همچنین این آزمایش را در سه ماهه سوم و برای زنان در معرض خطر بالا توصیه می نماید. -
کجا می توانم تحت آزمایش قرار بگیرم؟
به وبسایت CDC و بخش Get Tested مراجع کنید و در مورد انجام آزمایش اطلاعاتی را کسب خواهید کرد. شما می توانید کد پستی خود را وارد کنید و مرکز آزمایش را در محل خود پیدا نمایید.
-
آیا باید به همسر خود در مورد بیماری سیفلیس اطلاع دهم؟
بله، شما باید به شریک یا شرکای جنسی خود اطلاع دهید که سیفلیس دارید تا آنها هم تحت آزمایش و درمان قرار بگیرند.
-
اگر درمان شدم، امکان ابتلای مجدد به سیفلیس وجود دارد؟
بله. با اینکه درمان عفونت شما را بهبود می بخشد، ممکن است در صورت قرارگیری در معرض آن، مجددا مبتلا به بیماری شوید.