برای ارزیابی علت سطوح افزایش یافته هوموسیستئین؛ گاها برای کمک به تشخیص خطر لخته شدن خون یا بیماری قلبی-عروقی (CVD) زودرس
MTHFR Mutation
زمانیکه شما دارای مقادیر بالایی از هوموسیستئین باشید؛ گاها زمانیکه یکی از خویشاوندان نزدیک به شما دارای جهش در ژن MTHFR بوده یا بیماری قلبی-عروقی یا لخته شدن خون را در سنین کم توسعه داده است
نمونه خونی بدست آمده از سیاهرگ بازو
نیاز نیست.
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش جهش متیلن تتراهیدروفولات ردوکتاز (MTHFR) برای تشخیص دو مورد جهش رایج در ژن MTHFR مورد استفاده قرار می گیرد که مرتبط با سطوح افزایش یافته هوموسیستئین در خون است. این آزمایش بصورت مکرر مورد درخواست واقع نمی شود.
این آزمایش گاها برای پیگیری آزمایش هوموسیستئین افزایش یافته درخواست می شود و ممکن است در برخی شرایط همراه با آزمایشات مخاطرات قلبی انجام می شود و این در صورتیست که فرد دارای پیشینه شخصی یا خانوادگی از بیماری قلبی-عروقی زودرس یا لخته های خونی نامناسب (ترومبوزیس) باشد. با این حال استفاده از آن برای ارزیابی ریسک بیماری قلبی-عروقی تثبیت نشده و برخی از متخصصین استفاده از این آزمایش را برای غربالگری لخته های خونی توصیه نمی کنند.
این آزمایش را می توان زمانی درخواست داد که فرد دارای یک خویشاوند نزدیک با جهش های ژنتیکی MTHFR باشد بویژه اگر آن شخص دارای سطوح بالایی از هوموسیستئین باشد. جهش های ژنی MTHFR C677T و A1298C رایجترین موارد برای بررسی و آزمایش هستند. اگر یک فرد دارای جهش های متفاوتی در خانواده خود باشد، در این حالت آن جهش خاص باید آزمایش شود.
آزمایش MTHFR را می توان همراه با آزمایشات خطر انعقاد خون ارثی مثل آزمایشات جهش Factor V Leiden یا پروترومبین 20210 انجام داد.
با اینکه آزمایش جهش MTHFR را میتوان برای کمک به تشخیص علت هوموسیستئین افزایش یافته استفاده کرد، ارزش برآ.رد سطوح هوموسیستئین مشخص نیست. در حالیکه برخی تحقیقات حاکی از آنست که سطوح افزایش یافته هوموسیستئین منجر به بیماری قلبی-عروقی و یا تشکیل لخته های خونی می شود، اما ارتباط مستقیم بین آنها تایید نشده است. آزمایشات معمول برای تشخیص مقادیر هوموسیستئین توسط انجمن قلب آمریکا توصیه نشده است. کالج آسیب شناسی آمریکا و کالج ژنتیک پزشکی آمریکا توصیه به استفاده محدود از آزمایش جهش C677T در مورد بیماران دارای لخته های خونی کرده اند. علاوه برآن استفاده زا سطوح هوموسیستئین به منظور تعیین خطر بیماری قلبی-عروقی و سکته در این زمان مورد تردید است زیرا تحقیقات مختلف نشان داده اند که افراد تحت درمان با اسیدفولیک و مکمل های ویتامین B هیچ نکته مثبتی برای آنها دربرنداشته است. -
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
آزمایش جهش MTHFR را می توان گاها زمانیکه شخص دارای سطوح بالایی از هوموسیستئین باشد درخواست داد، بویژه زمانیکه شخص دارای پیشینه شخصی یا خانوادگی از بیماری قلبی-عروقی یا تشکیل لخته خونی زودرس باشد. این آزمایش را همچنین زمانی می توان درخواست داد که یکی از خویشان نزدیک دارای جهش در ژن MTHFR باشد، با این حال اگر آن شخص دارای سطوح هوموسیستئین نرمالی باشد، این آزمایش مناسب نخواهد بود. برخی از آزمایشگاهها و سازمانها استفاده اط این آزمایش را برای غربالگری ترومبوفیلی (گرایش به تشکیل لخته های خونی) توصیه کرده اند.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
عموما نتایج بصورت مثبت و منفی گزارش می شوند و اگر نتیجه مثبت باشد، نام جهش یا جهش های موجود در گزارش عنوان خواهد شد. اغلب یک تفسیر از نتایج نیز ارائه می شود.
تنها درصد کمی از موارد مرتبط با هوموسیستئین بالا دارای منشا ارثی هستند. از این موارد، جهش های MTHFR C677T و A1298C رایج ترین موارد می باشند.
اگر یک فرد دارای دو نسخه از (واجد صفات) MTHFR C677T یا یک نسخه از C677T و یک نسخه از A1298C باشد، در این حالت به احتمال زیاد سطوح افزایش یافته هوموسیستئین بدلیل جهش های ارثی بوده یا اینکه جهش ها منجر به بروز این شرایط می شوند.
دو نسخه A1298C عموما مرتبز با افزایش سطح هوموسیستئین نیستند.
اگر نتیجه آزمایش جهش MTHFR منفی باشد، در این حالت جهش های C677T و A1298C مشخص نشده و سطح هوموسیستئین فرد تحت آزمایش احتمالا به علت دیگری مرتبط خواهد بود. جهش های ژنتیکی نادر MTHFR با آزمایشات مرسوم قابل تشخیص نخواهند بود.
افراد دارای جهش ژنی MTHFR و دیگر عوامل مرتبط با خطرات لخته شدن خون مثل جهش های Factor V Leiden و PT 20210 ممکن است در معرض خطر تشکیل لخته های خونی باشند. -
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
افراد دارای سطوح بالای هوموسیستئین ممکن است در معرض خطر بیماری قلبی- عروقی (CVD) و یا تشکیل لخته خونی زودرس باشند، اما بسیاری از افراد دارای جهش های MTHFR هرگز این بیماری ها را توسعه نخواهند داد. نقش هوموسیستئین در ارزیابی مخاطرات قلبی هنوز در فرآیند تحقیق و بررسی است.
علاوه بر جهش های MTHFR علل دیگری برای افزایش مقادیر هوموسیستئین وجود دارد که شامل کمبود ویتامین های B6، B12 و یا فولات می باشد که این ویتامین های برای متابولیسم هوموسیستئین نیاز هستند. جهش MTHFR ممکن است با این علل اکتسابی افزایش هوموسیستئین وجود نداشته باشد. همچنین اگر یک جهش نادر و کمیابی از MTHFR موجب افزایش مقادیر هوموسیستئین شود، آزمایشات C677T و A1298C جهش های دیگر را تشخیص نخواهند داد.
برای جهش های MTHFR، جهش C677T منجر به جایگزینی آمینو اسید آلانین با والین می شود. جهش A1298C منجر به جایگزینی آلانین خواهد شد. تغییرات در C677T موجب تولید آنزیم MTHFR با فعالیت کمتر می شود.
برخی تحقیقات حاکی از وجود رابطه مابین جهش های ژنتیکی MTHFR و خطر افزایش نقص در سیستم عصبی، تشنج زودرس و سرطانهای خاصی بوده است اما این آزمایش بصورت بالینی برای این بیماری های مورد استفاده قرار نمی گیرد.
آنزیم MTHFR در متابولیسم فولات شرکت دارد. بدین دلیل، افرادی که دارای جهش های MTHFR بوده و داروهایی مصرف می کنند که بر متابولیسم فولات اثر می گذارد (مثل متوترکسات) ممکن است وضعیت مسمومیت را تجربه نمایند. آزمایش جهش MTHFR را می توان برای فردی که متوترکسات تجویز شده انجام داد تا مقادیر دارویی و خطر مسمومیت را مشخص نماید. -
چه کسی آزمایش MTHFR را انجام می دهد؟
این آزمایش در هر آزمایشگاهی ارائه نمی شود. در بیشتر موارد نمونه خون شما برای آزمایش به یک آزمایشگاه مرجع ارسال خواهد شد.
-
آیا ژن های MTHFR میتواند تغییر کند؟خیر، شما یک نسخه از ژن را از هر کدام از والدین خود می گیرید و این ژن ها در طی زمان تغییر نخواهند کرد.
-
اگر من دارای جهش های ژن MTHFR یکسانی با یکی از خویشان خود باشم، چرا سطح مقدار هوموسیستئین در من متفاوت است؟
حتی اگر زمانیکه دو نفر دارای جهش های ژنی یکسانی باشند، نتایج و مخاطرات مرتبط در آنها اغلب متفاوت خواهد بود. موارد بسیاری می تواند بر سطوح هوموسیستئین اثرگذار باشد، مثل فعالیت آنزیم MTHFR، مقادیر فولات و وضعیت سلامت عمومی یک فرد.