آزمایش مواد مخدر برای تشخیص وجود یک یا چند ماده مخدر در ادرار، بزاق، خون یا مو بکار می رود.

آزمایش مواد مخدر ممکن است برای موارد زیر مورد استفاده قرار گیرد:

نظارت بر استفاده از داروهای ضددرد
آزمایش ادرار برای وجود مواد مخدر، برای نظارت بر تبعیت بیماران در استفاده از مسکن ها برای درد مزمن بکار می رود. ممکن است که پزشک به صورت دوره ای یک پنل آزمایشی دارویی کامل را برای اطمینان از اینکه بیمار داروی مسکن یا مخدر تجویزی را مصرف کرده و بررسی اینکه بیمار هیچگونه مخدر غیر نسخه ای دیگر یا سایر مواد غیرقانونی را مصرف نمی نماید، درخواست دهد.

Medical Screening

غربالگری پزشکی
غربالگری پزشکی برای مواد مخدر برای تعیین اینکه چه داروها یا ترکیبات دارویی را ممکن است فرد مصرف کرده یا در معرض آنها قرار گرفته، مورد استفاده قرار می گیرد، بطوریکه فرد بتواند درمان پزشکی مناسب و صحیح را دریافت کند. اثر کلی دارو بر فرد ممکن است به عواملی مانند چگونگی پاسخ بدن فرد به دارو، دفعات تماس فرد با دارو، میزان داروی مصرفی و اینکه آیا دارو در ترکیب با سایر داروها مصرفف شده است، بستگی داشته باشد.

پزشک ممکن است درخواست آزمایش مواد مخدر را به دلایل پزشکی در موارد زیر درخواست دهد:

• فرد علائمی را تجربه کند که ممکن است مرتبط با دارو بوده یا علائمی از سمیت مانند عدم هشیاری، حالت تهوع، هذیان، پنیک، پارانویا، افزایش دمای بدن، درد سینه، نارسایی تنفسی، تنشج و یا سردرد را نشان دهد
• فرد عامل یک تصادف باشد که پزشک اورژانس مشکوک شود که احتمالاً بعلت سمیت دارویی بوده است
• مشکوک به استفاده از مواد مخدر باشد یا اینکه از قبل مشخص باشد که داروهای قانونی و یا غیرقانونی را مصرف میکرده است
• تحت درمان ترک اعتیاد باشد

برای کسب اطلاعات دقیقتر در  این باره، مقاله آزمایش مواد مخدر برای وضعیت های اورژانسی و اووزدز دارو را ببینید.

آزمایش در موارد قانونی یا دادگاهی
آزمایش مواد مخدر به دلایل قانونی یا دادگاهی با آزمایشات با زمینه بالینی، عمدتاً در روش های جمع آوری نمونه متفاوت می باشد. جمع آوری نمونه برای آزمایشات دادگاهی، با نظارت بر تثب پیوسته نمونه برای حفظ یک "زنجیره نظارتی" قانونی، شدیداً کنترل می شود. پس از اینکه نمونه آماده شد، بسته بندی شده و سپس برای تأمین امنیت آن، مهر و موم می شود. یک فرم نظارت و کنترل نمونه در کل فرآیندهای آماده سازی، آزمایش و نگهداری، همراه آن است. این یک پرونده پیوسته برای نمونه ایجاد کرده و آن را با فرد مورد آزمایش، مرتبط می سازد.

نمونه هایی از این نوع آزمایش شامل موارد زیر هستند:

• آزمایش دستور داده شده از طرف دادگاه برای فردی که بعلت مصرف غیرقانونی مواد مخدر محکوم شده است
• آزمایش و نظارت بر والدین برای سپردن حق حضانت فرزند
• آزمایش سمیت پزشکی قانونی با استفاده از انواعی از مایعات بدن و بافت هایی که ممکن است هنگام بررسی یک جرم یا جنایت، مورد آزمایش قرار گیرند؛ هدف ممکن است مشخص کردن این باشد که آیا در هنگام رخداد یک تصادف یا جرم، مصرف مواد مخدر در آن نقش داشته اند مانند DUI (رانندگی تحت تأثیر یک عامل). این آزمایش همچنین ممکن است تعیین کند که آیا فرد بر اثر اووزدز دارویی یا عارضه مرتبط با دارو، درگدشته است.
• متقاضیان برای بیمه عمر نیز ممکن است تحت غربالگری عمومی مصرف دارو قرار گیرند، که احتمالاً شامل آزمایشات برای مواد مخدر گردد
• برخی از برنامه های ورزش قهرمانی نیز ممکن است بعنوان بخشی از غربالگری  سمیت عمومی برای تشخیص سوء مصرف مواد در ورزشکاران، مواد مخدر را آزمایش کنند

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این نوع آزمایش، مقاله درباره جهان آزمون های آزمایشگاهی قانونی را ببینید.

آزمایش مواد مخدر در زمینه های شغلی 
آزمایش مواد مخدر ممکن است بخشی از الزامات شغلی باشد. این نیز "آزمایش مواد مخدر محل کار" نامیده می شود، نوعی خاص از آزمایشات قانونی (بالا را ببینید). این آزمایش ممکن است پیش از استخدام شغلی و بر یک مبنای تصادفی پس از رخداد یک حادثه یا در صورتی که کارفرما دلیل منطقی برای شک به کارمند خود داشته باشد که مواد مخدر مصرف میکند، انجام گیرد. آزمایش مواد مخدر برای موارد شغلی، غیرمتداول نیست. این یک روند لازم برای کارمندان اداره حمل و نقل آمریکا، پرسنل نظامی و سایر کارمندان فدرال بوده و یک عمل پذیرفته شده در بسیاری از صنایع دیگر می باشد.

همانند با آزمایشات مواد مخدر قانونی یا دستور داده شده توسط دادگاه، دستورالعمل های جمع آوری نمونه و آزمایشگاه برای آزمایشات مواد مخدر با زمینه های اشتغال، برای حفظ یک "زنجیره نظارتی" قانونی، کاملاً کنترل و ثبت می شوند. همچنین نتایج ازمایشات پیش از گزارش شدن، توسط یک پزشک متخصص و دارای مجوز با عنوان متصدی بازبینی پزشکی، مورد بررسی قرار میگیرند.   

نظارت بر مصرف داروهای ضددرد
هنگامی که برای فرد داروهای مخدر یا مسکن برای کاهش درد به مدت بیش از 90 روز تجویز شده، ممکن است برای تعیین اینکه آیا فرد داروهای تجویز شده را استفاده می کند و جهت اطمینان از عدم مصرف سایر داروهای مخدر غیرنسخه ای یا داروهای قاچاف، این ازمایش ممکن است درخواست گردد.

غربالگری پزشکی
همچنین ممکن است در زمانی که مشخص شده که فرد سوء مصرف مواد دارد یا مشکوک به این قضیه است یا دارای علائم و نشانه هایی است که حاکی از مصرف مواد مخدر یا ترک آن می باشد، ممکن است این تست  توسط پزشک درخواست گردد. این علائم ممکن است که به صورت های زیر بر خلق و خو، رفتار و وضعیت فیزیکی فرد تأثیر گذارند:

• مردمک های گشاد یا کوچک
• خواب آلودگی
• آرام یا نامفهوم سخن گفتن
• بیقراری
• حالت تهوع
• تنگی نفس
• هذیان گویی
• تشنج
• تغییر در فشار خون یا ضربان قلب

نشانه های همراه با سوء مصرف مواد مخدر ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و دقیقاً از میزان دز دارو مشخص نمی شوند.

آزمایشات قانونی، دادگاهی یا مرتبط با شغل  
آزمایشات قانونی مواد مخدر در زمانی صورت میگیرند که یک کارفرما یا مسئول قضایی میخواهد بداند که آیا فرد مواد مخدر غیرنسخه ای را مصرف کرده است. این آزماش ممکن است پیش از استخدام شغلی جدید و دریافت خدمات بیمه ای و به صورت تصادفی برای الزامات شغلی، دستور دادگاه یا موارد قانونی، درخواست شود.

نتیجه مثبت یا تشخیص اولیه در غربالگری دارو بدین معنی است که فرد احتمالاً ماده مخدر مصرف کرده است. آزمایشات غربالگری قطعی نیستند و شاید تست های بیشتری به جهت تأئید نتیجه تست غربالگری درخواست گردند.

آزمایش ادرار برای مواد مخدر نمیتواند به جهت تعیین این به کار رود که دارو در چه زمان و به چه میزانی مورد استفاده قرار گرفته است، و همچنین آزمایش نمیتواند اثبات کند که دارو چه تأثیری بر شخص مورد آزمایش گذاشته است.

یک نتیجه منفی الزاماً به این معنی نیست که فرد، مخدر مصرف نکرده است. ممکن است که دارو وجود داشته ولی پائین تر از cut off استاندارد باشد، دارو ممکن است متابولیزه شده و از بدن پاک شده یا اینکه احتمالاً روش آزمایش، داروی خاصی را که در نمونه وجود دارد،  شناسایی نکرده است.

آزمایش نمونه های مختلف بدن، استفاده از مواد مخدر را در دوره های زمانی مختلف نشان میدهند. بعنوان مثال:

• آزمایش ادرار، مصرف مخدر را در طول 1 تا 3 روز گذشته ، سته به نوع داروی خاص، نشان میدهد. ممکن است که برخی از مواد مخدر تا یک روز پس از مصرف قابل شناسایی باشند و برخی دیگر به مدت بیش از 3 روز پس از مصرف، تشخیص داده شوند.
• آزمایش خون، سطح داروی موجود در خون را تعیین میکند. داروها در خون در مقایسه با ادرار، در مدت زمان کمتری شناسایی می شوند.
• نمونه های مو، که انتهای ریشه مو را آزمایش میکنند، معمولاً مصرف دارو را طی 90 روز گذشته تشخیص می دهند. این چهارچوب زمانی، ممکن است بر مبنای میزان رشد موی فرد و سایر عوامل، متغیر باشد.
• آزمایش بزاق، مصرف دارو را در دامنه چندین ساعت تا 50 ساعت قبل، بسته به دارو نشان میدهد.
• نمونه های عرق را میتوان بر تکه های پارچه که برای چندین روز بر روی بدن قرار میگیرند، جمع آوری کرد و نتایج مثبت احتمالاً نشاندهنده  مصرف مخدر در هر زمانی در طول جمع آوری عرق می باشند.

اگر پزشک قویاً مشکوک به این باشد که فرد یک نوع خاص از ماده مخدر را مورد مصرف قرار داده یا در حال نظارت فرد برای سوء مصرف یک نوع ماده مخدر در گذشته می باشد، پس ممکن است که درخواست آزمایش برای یک نوع از ماده مخدر را بدهد. دلیل دیگر برای درخواست یک تست خاص، نبودن آن دارو در یک پنل آزمایشی داروها می باشد.

یک ماده، شاید قانونی باشد اما ممکن است در شرایط و وضعیت های خاصی، ممنوع یا کنترل شده باشد. در مورد مخدرهای تجویز شده یا نسخه ای، پتانسیل اعتیادی بالایی برای این داروها و همچنین خطر مسیرگردانی داروها   وجود دارد (زمانی که فرد داروها را به افراد دیگری، بدهد یا بفروشد یا تجارت کند). نظارت بر داروهای نسخه ای توسط بسیاری از متخصصین پزشکی به جهت ارزیابی تبعیت بیمار از درمان، توصیه می شود. ازمایش مواد مخدر در افرادی که تحت درمان درد مزمن با داروهای مخدر میروند باید بخشی از یک رابطه باز و صادقانه بین بیمار و پزشک باشد.