اسم متعارف
Gastrin
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه January 11, 2018.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

تعیین این‌که آیا تولید بیش از حد گاسترین دارید؛ برای کمک به تشخیص سندرم زولینگر-الیسون و تومورهای تولید گاسترین (گاسترینوم) یا هیپرپلازی سلول جی یا سلول گاسترین؛ برای نظارت بر عود گاسترینوما

زمان انجام آزمایش؟

هنگامی که دچار زخم گوارشی و یا اسهال و درد شکمی هستید که متخصص مراقبت‌های بهداشتی شما مشکوک می‌شود که به‌علت گاسترین ایجاد شده باشد؛ به طور منظم برای نظارت بر عود گاسترینوم

نمونه مورد نیاز
نمونه خون ورید دست
آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

شما باید 12 ساعت قبل از تست ناشتا باشید؛ از جمله از قهوه و نوشیدنی حاوی کافئین، و الکل 24 ساعت قبل از آزمایش اجتناب کنید. متخصص مراقبت بهداشتی شما همچنین ممکن است از شما بخواهد از برخی داروهای معده چند روز قبل از آزمایش خودداری کنید. داروهایی که سطح گاسترین را افزایش می‌دهند عبارتند از: آنتی‌اسیدها، عوامل مسدود کننده H2 (مانند سایمتیدین) و مهارکننده‌های پمپ پروتون (مانند امپرازول).

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

گاسترین هورمونی است که توسط "سلول‌های جی" در بخشی از معده به نام انتروم تولید می‌شود. این هورمون تولید اسید در معده را طی پروسه گوارش تنظیم می‌کند. این تست میزان گاسترین در خون را اندازه‌گیری می‌کند تا به ارزیابی فرد مبتلا به زخم‌های گوارشی مکرر و یا سایر علائم شدید شکم کمک کند.

هنگامی که غذا خورده شود، انترمای معده پخش می‌شود و حضور مواد غذایی باعث آزاد شدن گاسترین می‌شود. گاسترین به نوبه خود سلول‌های پاریتال را برای تولید اسید معده تحریک می‌کند. اسیدیته به هضم غذا کمک می کند و افزایش اسیدیته سرانجام آزاد شدن گاسترین را مهار می‌کند. این سیستم بازخورد معمولا به غلظت پایین گاسترین در خون، به‌ویژه در حالت ناشتا، منجر می‌شود. شرایط نادر مانند هایپرپلازی سلول جی و گاسترینوماس، از جمله سندرم زولینگر-الیسون (ZE) می‌توانند باعث تولید بیش از حد گاسترین و اسید معده شود که منجر به زخم‌های پپتیک تهاجمی می‌شود که به‌سختی درمان می‌شوند.

گاسترینوماس تومورهای تولید گاسترین هستند. سندروم ZE بیماری ناشی از حضور یک یا چند گاسترینوما است و با سطوح بالای گاسترین، افزایش تولید اسید معده و افزایش زخم معده مشخص می‌شود. گاسترنوم‌ها معمولا در پانکراس تشکیل می‌شوند، حتی اگر سلول‌های اندوکرین پانکراس به‌طور معمول گاسترین را تولید نکنند. بیش از نیمی از آن‌ها بدخیم هستند، باعث ایجاد سرطان می‌شوند که می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن مانند کبد گسترش یابند. حتی تومورهای کوچک می‌توانند مقدار زیادی گاسترین تولید کنند.

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

نمونه خون با قرار دادن سوزن در ورید بازو به‌دست می‌آید.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

شما باید 12 ساعت ناشتا باشید و 24 ساعت قبل از آزمایش از مصرف الکل اجتناب کنید. متخصص مراقبت بهداشتی شما همچنین ممکن است از شما بخواهد از برخی داروهای معده چند روز قبل از آزمایش خودداری کنید. داروهایی که سطح گاسترین را افزایش می‌دهند عبارتند از: آنتی‌اسیدها، عوامل مسدود کننده H2 (مانند سایمتیدین) و مهارکننده‌های پمپ پروتون (مانند امپرازول). این داروها مانع بازخورد منفی طبیعی می‌شود که در آن اسیدیته تولید گاسترین را مهار می‌کند.

Accordion عنوان
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش گاستریم عمدتا برای کمک به تشخیص تولید بیش از حد گاسترین و اسید معده استفاده می‌شود. برای کمک به تشخیص تومورهای تولید‌کننده گاستر به نام گاسترینوماس، زولینگر-الیسون (ZE) و هایپرپلازی سلول جی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سلول‌های جی سلول‌های اختصاصی در معده هستند که گاسترین را تولید می‌کنند که به نوبه خود تولید اسید معده را افزایش می‌دهد.

    آزمایش گاسترین همچنین ممکن است برای نظارت بر عود آن بعد از جراحی حذف گاسترینوم مورد استفاده قرار گیرد.

    اگر نتایج تست اولیه گاسترین متوسط، اما به‌طور قابل توجهی بالا نباشد و متخصص مراقبت‌های بهداشتی معتقد است که علائم فرد به علت گاسترینوما است، بنابراین تست تحریک گاسترین ممکن است برای ارائه اطلاعات اضافی مورد استفاده قرار گیرد. این روش شامل جمع‌آوری نمونه اولیه گاسترین می‌شود، به بیمار یک ماده شیمیایی (معمولا هورمون سکرتین) تزریق می‌کنند؛ برای تحریک تولید گاسترین و سپس نمونه‌های اضافی خون در فواصل زمانی معین برای آزمایش گاسترین را جمع‌آوری می‌کنند. دیگر علل (خوش‌خیم) افزایش گاسترین پس از تزریق سکرتین نشان داده نمی‌شوند.

    اندازه‌گیری سطح pH اسید معده ممکن است گاهی همراه، یا پس از تست گاسترین برای کمک به تشخیص سندرم ZE تجویز شود.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    آزمایش گاسترین ممکن است زمانی انجام شود که فرد مبتلا به اسهال، درد شکمی و یا زخم‌های مکرر پپتیک باشد که به درمان پاسخ نمی‌دهند و متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشکوک است که به علت تولید بیش از حد گاسترین باشد. آزمایش تحریک گاسترین ممکن است در زمانی که سطح گاسترین به طور متوسط در حال افزایش است و پزشک متخصص به گاسترینوما مشکوک باشد، تجویز می‌شود.

    هنگامی که تومور تولید کننده گاستر برداشته می‌شود، آزمایش گاسترین به‌صورت دوره‌ای به‌عنوان آزمایش غربالگری برای نظارت بر عود بیماری تجویز می‌شود.

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    سطح پایین و یا نرمال گاستریین خون معمولا نگران‌کننده نیست.

    مقادیر متوسط افزایش ممکن است در بیماری‌های مختلفی از قبیل سندرم ZE، هیپرپلازی سلول جی، گاستریت آتروفی مزمن (بیماری ناشی از التهاب طولانی مدت معده که منجر به از دست دادن سلول‌های تولیدکننده اسید می‌شود) دیده می‌شود، کم‌خونی مزمن، انسداد پیلوری (انسداد در محل اتصال معده و دوازدهه) و نارسایی مزمن کلیه.

    سطح بالای گاسترین در افراد علامت‌دار و غلظت گاسترین که در طول تست تحریک گاسترین به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد، به احتمال ابتلای فرد به سندرم ZE و یک یا چند گاسترینوم اشاره دارد. آزمایشات تصویربرداری ممکن است به‌عنوان آزمایش پیگیری به غلظت بالای گاسترین برای تعیین گاسترونیما تجویز شود. مقدار تولید گاستر به اندازه تومور یا تعداد تومورها وابسته نیست. حتی تومورهای کوچک می‌توانند مقدار زیادی گاسترین تولید کنند.

    سطوح گاسترین که در ابتدا پس از حذف جراحی گاسترینوما پایین و سپس افزایش می‌یابد، ممکن است نشانه‌ای از عود تومور باشد. غلظت‌هایی که پس از درمان کاهش نمی‌یابد، ممکن است نشان‌دهنده این باشد که درمان به‌طور کامل موثر نبوده است.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    گاسترینومایس می‌تواند هر کسی را مبتلا کند، اما افراد مبتلا به یک وضعیت ارثی به نام MEN-1 (نئوپلازی اندوکرین چندگانه، نوع 1) در معرض خطر بیشتری قرار دارند. این افراد تغییرات ژنتیکی دارند که باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان تومور پیشرونده در پانکراس یا دیگر غده‌های درون‌ریز می‌شود.

    مهم است که توجه داشته باشیم که بیشتر زخم‌های معده به علت گاسترینوم نیست. آن‌ها معمولا با عفونت‌های هلیکوباکتر پیلوری و گاهی با استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن همراه هستند.

    سطح گاسترین به‌طور معمول با سن افزایش می‌یابد و با استفاده طولانی‌مدت از داروها مانند آنتی‌اسیدها و مهارکننده‌های پمپ پروتون که باعث خنثی شدن یا مهار تولید اسید معده می‌شوند، افزایش می‌یابد. آن‌ها نیز معمولا در افرادی که روزه نمی‌گیرند بالا می‌روند. افزایش غلظت گاسترین با سن ممکن است منجر به کاهش کلی توانایی تولید اسید معده شود.

    سطوح گاسترین خون ریتم روزانه را دنبال می‌کند. این بدان معنی است که آن‌ها بین 3 تا 7 صبح در کمترین حد ممکن خواهند بود. غلظت در طول روز بیشتر خواهد شد و در پاسخ به وعده‌های غذایی نوسان خواهد داشت.

  • سندرم زولینگر-الیسون چیست؟

    سندرم زولینگر-الیسون (ZE) بیماری نادر دستگاه گوارش است. با زخم‌‌های گوارشی در معده، دوازدهه و یا قسمت فوقانی روده کوچک مشخص می‌شود. زخم‌ها ناشی از افزایش مقدار اسید معده به علت سطح بالای گاسترین است، هورمونی که باعث تولید اسید معده می‌شود. در ZE، سطح گاسترین بالا توسط تومورهای تولید کننده گاستر به نام گاسترینوما ایجاد می‌شود که معمولا در دوازدهه تشکیل می‌شود اما در پانکراس و به‌ندرت در سایر قسمت‌های بدن یافت می‌شود. بیش از نیمی از آن‌ها بدخیم هستند و می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن مانند کبد متاستاز شوند (گسترش یابند). تومورها باید از طریق جراحی برداشته شوند، و گاهی اوقات برای کنترل تولید اسید، حذف کل معده ضروری است. برای اطلاعات بیشتر در این بخش، بخش محتوای مرتبط را ببینید.

  • چه مدت طول می‌کشد تا نتایج آزمایش گاسترین من به‌دست آید؟

    آزمایش گاستر با استفاده از تجهیزات تخصصی در یک آزمایشگاه انجام می‌شود و در هر آزمایشگاهی انجام نمی‌گیرد. در برخی موارد ممکن است نمونه شما به آزمایشگاه مرجع ارسال شود و کسب نتایج ممکن است چند روز طول بکشد.

  • آیا می‌توانم فقط داروهای معده را برای گاسترین بیش از حد و اسید معده‌ام استفاده کنم؟

    داروهای معده مانند مهارکننده‌های پروتئین پمپ ممکن است به‌عنوان بخشی از درمان شما تجویز شوند، اما مهم است که بیماری زمینه‌ای شما تشخیص داده شود. گرچه گاسترنوم‌ها نادر هستند، بیش از نیمی از آن‌ها سرطانی هستند و می‌توانند به سایر قسمت‌های بدن شما گسترش پیدا کنند.

مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

U.S. National Library of Medicine. (24 July 2015 updated.) Gastrin Blood Test. Available online at https://medlineplus.gov/ency/article/003697.htm. Accessed March 2017.

Mayo Medical Laboratories. Gastrin, Serum. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/8512. Accessed March 2017.

Devkota BP. (17 January 2014 updated.) Gastrin. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/2089092-overview#a4. Accessed March 2017.

Healthwise Staff. (9 September 2014 updated.) Gastrin. Available online at http://www.webmd.com/digestive-disorders/gastrin#1. Accessed March 2017.

Pagana, Kathleen D., Pagana, Timothy J., and Pagana, Theresa N. (© 2015). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference. 12th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 456-457.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (© 2007). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 8th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 471-472.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry, AACC Press, Washington, DC. Pp 301, 303.

Wu, A. (2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, Fourth Edition.  Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. Pp 432-435.

Hurd, R. (2007 October 24). Gastrin. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003697.htm. Accessed on 10/11/08.

Stone, C. (2008 February 20, Updated). Zollinger-Ellison syndrome. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000325.htm. Accessed on 10/11/08.

Livstone, E. (2007 December, Revised). Pancreatic Endocrine Tumors. Merck Manual Home Edition [On-line information]. Available online at http://www.merck.com/mmhe/sec09/ch131/ch131l.html#sec09-ch131-ch131l-950. Accessed on 10/11/08.

(2008 April). Your Digestive System and How it Works. National Digestive Diseases Information Clearinghouse [On-line information]. Available online at http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/yrdd/. Accessed on 10/11/08.

Meikle, A. W. (2008 July, Updated). Zollinger-Ellison Syndrome – Gastrinoma. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/OncologicDz/NeuroendocrineTumors/Gastrinoma.html#. Accessed on 10/18/08.

Bonheur, J. and Nachimuthu, S. (2006 June 27). Gastrinoma. EMedicine [On-line information]. Available online at http://www.emedicine.com/med/TOPIC2678.HTM. Accessed on 10/11/08.

Dugdale, D. (Updated 2011 August 5). Gastrin - blood test. MedlinePlus Medical Encyclopedia. [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003697.htm. Accessed October 2012.

(© 1995-2012). Gastrin, Serum. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/8512. Accessed October 2012.

(Revised 2012 January 13). How is pancreatic cancer diagnosed? American Cancer Society [On-line information]. Available online at http://www.cancer.org/Cancer/PancreaticCancer/DetailedGuide/pancreatic-cancer-diagnosis. Accessed October 2012.

Bishnu D. (Updated 2012 April 10). Gastrin. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/2089092-overview. Accessed October 2012.

(Modified 2012 February 6). General Information About Pancreatic Neuroendocrine Tumors (Islet Cell Tumors). National Cancer Institute [On-line information]. Available online at http://www.cancer.gov/cancertopics/pdq/treatment/isletcell/patient/. Accessed October 2012.

Bonheur, J. and Nachimuthu, S. (Updated 2012 January 25). Gastrinoma. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/184332-overview. Accessed October 2012.

(Updated 2012 May 10). Zollinger-Ellison Syndrome. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases [On-line information]. Available online at http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/zollinger/. Accessed October 2012.

Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© 2011). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 10th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 478-479.

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.