Semen Analysis سنجش
مایع منی
زمانی که احتمال بر مشکلات باروری می رود یا تقریباً سه ماه پس از عمل وازکتومی
نمونه منی جمع آوری شده در یک ظرف دهانه گشاد که توسط آزمایشگاه فراهم شده است؛ نمونه معمولاً در محل آزمایشگاه جمع آوری میگردد، اما گاهی اوقات میتوان آن را در منزل با استفاده از یک کاندوم مخصوص که توسط پزشک ارائه شده است جمع آوری نمود.برای آزمایش ناباروری، نمونه باید طی یک ساعت پس از جمع آوری، بررسی گردد. ممکن است دو جمع آوری نمونه در دو روز جداگانه لازم باشد.
برای آزمایش بارداری، از برقراری رابطه جنسی یا استمناء به مدت 2 تا 5 روز پیش از جمع آوری نمونه، خودداری نمائید؛ از دستورالعمل هایی که به شما ارائه شده است، دقیقاً پیروی نمائید.
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
سنجش مایع منی برای تشخیص ناباروری مرد بکار می رود - عدم توانایی در باردار کردن یک زن. آزمایش منی از مجموعه ای از تست ها تشکیل می شود که کیفیت و کمیت اسپرم و همچنین منی، مایعی که حاوی آنهاست را بررسی می کنند. این آزمایش میتواند همراه با بقیه سنجش های ناباروری برای کمک به تعیین عدم توانایی یک زوج در باردار شدن و کمک به اخذتصمیمات درباره درمان ناباروری، مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین میتوان از آزمایش منی برای مشخص کردن وجود اسپرم در منی پس از عمل وازکتومی در مرد، یک عمل حراحی که از رها شدن اسپرم طی انزال جلوگیری می کند، استفاده کرد. این جراحی اگر به صورت موفقیت آمیز انجام شود، بعنوان یک روش دائمی برای کنترل زاد و ولد (99.9%) در نظر گرفته می شود.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟
آزمایش منی زمانی انجام می شود که پزشک احتمال دهد که یک مرد یا زوج ممکن است مشکل باروری داشته باشند. معمولاً در صورت عدم موفقیت یک زوج در تلاش برای بارداری به مدت 12 ماه، ناباروری تشخیص داده می شود.
سنجش منی برای تشخیص باروری باید حداقل بر دو نمونه جمع آوری شده در فواصل زمانی 2 تا 3 هفته ای انجام گردد. تعداد اسپرم و پایداری منی از روز به روز متغیر بوده و برخی شرایط میتوانند موقتاً بر حرکت و تعداد اسپرم تأثیر گذارند.
زمانی که سنجش مایع منی یافته های ناهنجار را نشان دهد، در صورت تشخیص پزشک، آزمایش در فواصل زمانی تکرار می شود.
یک نوع کوتاهتر از سنجش مایع منی، بررسی اسپرم، معمولاً تقریباً 3 ماه بعد از یک عمل وازکتومی به جهت تأئید عمل، درخواست داده می شود و ممکن است در صورت لزوم تا زمانی که اسپرم دیگر در نمونه منی وجود نداشته باشد، تکرار گردد.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟
بررسی اسپرم پس از عمل وازکتومی: زمانی که هیچ اسپرمی در مایع منی مشاهده نشود یا اسپرم های معدود غیر-متحرکی در آن دیده شوند، ممکن است زوج ها استفاده از بقیه روش های ضدبارداری را قطع کنند. اگر اسپرم در مایع منی موجود باشد، مرد و همسر او باید اقدامات احتیاطی را در جهت پیشگیری از بارداری انجام دهند. این آزمایش تا زمانی که هیچ اسپرمی در نمونه وجود نداشته باشد، ممکن است تکرار شود.
آزمایش ناباروری: در ارزیابی باروری مرد، هر جنبه از سنجش منی بعلاوه کل نتایج، در نظر گرفته می شوند. نمونه منی میتواند از یک نمونه تا نمونه دیگر، بسیار متغیر باشد. نتایج ناهنجار در یک نمونه احتمالاً علت ناباروری را نشان ندهند و ممکن است لازم باشد تا نمونه های متعددی پیش از تشخیص مورد بررسی قرار گیرند.
- حجم - معمولاً حجم مایع منی جمع آوری شده بین 1.5 و 5 میلی لیتر (تقریباً یک قاشق چایخوری) در هر انزال است. کاهش حجم منی نشاندهنده اسپرم کمتر است که فرصت برای لقاح موفق و در نتیجه بارداری را کاهش می دهد. افزایش مایع منی میتواند غلظت اسپرم را کمتر کند.
- چسبناکی - مایع منی در ابتدا غلیظ بوده و سپس طی 15 تا 20 دقیقه به حالت مایع در می آید. اگر این اتفاق نیفتد، میتواند مانع حرکت اسپرم شود.
- غلظت اسپرم (که بعنوان تعداد یا تراکم اسپرم نیز نامیده می شود)- این با واحد میلیون اسپرم در هر میلی لیتر منی سنجیده می شود. حد طبیعی آن حداقل 20 میلیون اسپرم یا بیشتر در هر میلی لیتر است، با حجم 80 میلیون اسپرم یا بیشتر در هر انزال.تعداد اسپرم کمتر یا میزان غلظت کمتر آن میتواند به باروری آسیب برساند.
- جنبش - درصد اسپرم های متحرک در یک نمونه؛ این بر اساس سرعت و جهت طی شده درجه بندی می شود. حداقل 50% اسپرم ها باید یک ساعت پس از انزال، متحرک باشند که در یک خط مستفیم با سرعت مناسب رو به جلو حرکت می کنند.
- مرفولوژی - مطالعه اندازه، شکل و ظهور سلول های اسپرم؛ این سنجش، ساختار اسپرم را مورد بررسی قرار می دهد. بیش از 50% سلول های آزمایش شده، باید اندازه، شکل و طول نرمال داشته باشند. هر چه اسپرم غیرطبیعی بیشتر باشد، احتمال ناباروری بالاتر می رود. اشکال غیرعادی ممکن است شامل سر، بخش میانی، دم معیوب و اشکال نابالغ باشند. برای مشاهده تصویر یک اسپرم نرمال، صفحه MedlinePlus Medical Encyclopedia را درباره اسپرم ملاحظه کنید.
- pH منی - باید بین 7.2 و 7.8 باشد. pH 8 یا بالاتر ممکن است نشان دهنده عفونت باشد درحالیکه pH کمتر از 7 حاکی از آلودگی با ادرار یا انسداد در مجاری انزالی است
- فروکتوز- غلظت باید بیشتر از 150 میلی گرم در هر دسی لیتر از منی باشد
- سلول های سفید خون - باید کمتر از 1 میلیون سلول سفید خونی در هر میلی لیتر وجود داشته باشد.
- چسبانندگی اسپرم - این زمانی رخ می دهد که اسپرم ها به صورت خاص و پایدار بهمدیگر بچسبند (سر به سر، دم به دم، غیره.) که نشاندهنده آنتی بادی های آنتی اسپرم است. چسبیدگی اسپرم ها به صورت غیر-اختصاصی میتواند بعلت عفونت باکتریایی یا آلودگی بافتی باشد.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
در حالیکه نتایج ناهنجار شانس لقاح را کاهش می دهند، هنوز ممکن است که برخی از زوجین با نتایج ضعیف در آزمایشات ناباروری، همراه با کمک یا بدون آن، باردار شوند و آنهایی که نتایج مطلوبی را دارند، دچار مشکلاتی شوند.
عوامل متعددی مانند استفاده از الکل، تنباکو، کافئین، بسیاری از داروها (بعنوان مثال، سیمتیدین) و برخی از درمان های گیاهی مانند St. John's Wort، می توانند بر تعداد اسپرم یا مقادیر سایر سنجش های منی تأثیر بگذارند.
-
چه نسبتی از موارد ناباروری بر اثر مشکلات باروری مرد است؟
تقریباً یک سوم موارد، بعلت مشکلات مرد در باروری بوده و یک سوم مرتبط با مشکلات زن بوده و بقیه موارد در پی ترکیبی از مشکلات ناباروری مردان و زنان بوده یا هیچ دلیل قابل تشخیص واضحی برای ناباروری پیدا نمی شود.
-
آیا میتوان آزمایش شمارش اسپرم را در خانه انجام داد؟
بله، یک تست خانگی وجود دارد که تعداد اسپرم را اندازه گیری کرده و طی چندین دقیقه نتیجه می دهد. البته، مهم است بدانیم که شمارش اسپرم فقط یک بخش از سنجش مایع منی برای مشخص نمودن باروری مرد بوده و فقط یک جنبه از یک فرایند پیچیده است. برای دانستن بیشتر درباره آزمایشات خانگی، شامل مزایا و احتیاطات، مقاله در آزمایش خانگی، مصرف کنندگان مسئولیت سلامت خود را بر عهده می گیرند، ببینید.
-
چه عواملی باعث ناباروری در مردان می شوند؟
برخی از علل شایع ناباروری مردان شامل آسیب به بیضه ها در اثر عفونت (مانند اوریون)، شیمی درمانی\تشعشع، تروما یا عمل جراحی، انسداد لوله هایی که منی را به آلت تناسلی منتقل می کنند بر اثر اسکار یک عفونت یا ابتلا به بیماری سیستیک فیبروزیس، واریکوسل (زیاد شدن عروق خونی در کیسه بیضه که دمای بیضه ها را بالا می برد که می تواند منتهی به کاهش تولید اسپرم گردد)، داشتن عارضه ژنتیکی سندرم کلاین فلتر و هر عامل دیگری مانند تومور غده هیپوفیز که سطح هورمون های LH و FSH را کاهش می دهد، می باشد. بیماری مزمن، وضعیت سلامتی نامناسب، چاقی، داروهای خاص و سوء مصرف مواد مخدر نیز ممکن است باعث کاهش تولید اسپرم و باروری شوند.
-
چه درمانی برای ناباروری مردان وجود دارد؟
درمان بستگی به علت عارضه دارد. درمان میتواند شامل جراحی برای ترمیم واریکوسل یا انسداد، تزریق هورمون یا استفاده از فن آوری های کمک به باروری باشد. برای دانستن بیشتر، مقاله ناباروری را بخوانید.
