جهت تفکیک مابین آسیب به ماهیچه های اسکلتی و ماهیچه قلب؛ گاها برای تعیین اینکه آیا شما حمله قلبی داشته اید (و این در صورتیست که آزمایش تروپونین انجام نشود)؛ اغلب برای ردیابی حمله قلبی دوم یا حملات بعدی یا بررسی آسیبهای دیگر به قلب.
CK-MB
CK-MB
اسامی دیگر
CK MB
CPK MB
اسم متعارف
Creatine Kinase-MB
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه
June 25, 2018.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟
زمان انجام آزمایش؟
زمانیکه سطح کراتین کیناز (CK) شما افزایش یافته و متخصص درمان در پی تعیین این مسئله است که آیا افزایش مذکور بدلیل آسیب به ماهیچه اسکلتی بوده یا ماهیچه قلب؛ زمانیکه در مورد بروز حمله قلبی دوم یا آسیب به قلب تردید وجود داشته باشد.
نمونه مورد نیاز
نمونه خونی بدست آمده از سیاهرگ بازو
آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری
نیاز نیست
Accordion Title
سوالات رایج
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش کراتین کیناز MB (CK-MB) را می توان در پی افزایش سطح کراتین کیناز (CK) و برای تعیین این مسئله که آیا این افزایش بدلیل آسیب به ماهیچه قلب بوده یا ماهیچه اسکلتی، انجام داد. این آزمایش عمدتا زمانی درخواست می شود که شخص درد قفسه سینه داشته یا تشخیص های قبلی مبهم باشد، برای مثال وقتی که شخص علائم نامشخصی مثل کاهش تنفس، خستگی مفرط، سرگیجه و حالت تهوع دارد.
CK و CK-MB قبلا بعنوان آزمایشات اولیه برای ردیابی و تعیین حملات قلبی مورد استفاده بودند اما اکنون آزمایش تروپونین جایگزین آنها شده است که مختص تشخیص آسیب های وارده به قلب می باشد.
گاها آزمایش CK را می توان در زمان تردید نسبت به وقوع حمله قلبی و در صورت عدم دسترسی به آزمایش تروپونین استفاده کرد. در این مورد زمانیکه CK افزایش یابد، آزمایش CK-MB را می توان بعنوان آزمایش پیگیری برای تعیین اینکه افزایش بدلیل آسیب به قلب بوده یا ماهیچه اسکلتی مورد استفاده قرار داد. -
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟
CK-MB معمولا در پی افزایش سطح کلی CK و زمانیکه شخص دارای درد قفسه سینه بوده و نیز در شرایطی که پزشک در پی تعیین این نکته است که آیا درد بدلیل حمله قلبی بوده، درخواست می شود. این آزمایش عموما در این موارد و زمانیکه آزمایش تروپونین در دسترس نباشد، درخواست می شود. آزمایش CK-MB را می توان زمانیکه سطح بالایی از CK مشاهده شود و برای تعیین اینکه آسیب به ماهیچه قلب وارده شده یا ماهیچه های دیگر درخواست داده می شود.
سطوح افزایش یافته CK-MB را معمولا می توان در شخص دارای حمله قلبی و سه تا شش ساعت بعد از بروز درد قفسه سینه مشاهده کرد. سطح CK-MB در مدت 12 تا 24 به اوج خود می رسد و در طی 48 تا 72 ساعت به سطح نرمال خود بازمیگردد. اگر حمله قلبی بعدی یا آسیب دیگری وجود داشته باشد، سطح آن دوباره افزایش یافته و یا مدت طولانی تری در مقادیر بالاتر باقی می ماند.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟
CK-MB بطور طبیعی غیرقابل ردیابی و در مقادیر بسیار کم در خون موجود است.
درد قفسه سینه و سطوح افزایش یافته CK و نیز افزایش CK-MB نشانگر آنست که به احتمال زیاد شخص اخیرا یک حمله قلبی داشته است. سطوحی که افت کرده و دوباره افزایش می یابند حاکی از یک حمله قلبی دوم و یا آسیبهای وارده به قلب است.
اگر CK-MB افزایش یابد و نسبت CK-MB به کل CK (ضریب نسبی) بیشتر از 2.5 تا 3 باشد، در اینحالت به احتمال زیاد قلب آسیب دیده است. سطح بالای CK با یک ضریب نسبی کمتر از این مقدار حاکی از آنست که ماهیچه های اسکلتی آسیب دیده اند. (برای اطلاعات بیشتر، رجوع کنید به Common Questions #3.)
هر گونه آسیب به ماهیچه قلب می تواند منجر به افزایش CK و CK-MB شود که این موارد شامل آسیبهای فیزیکی ناشی از ضربه، جراحی، التهاب و کاهش اکسیژن است. ورزش شدید نیز می تواند CK و CK-MB را افزایش دهد که معمولا با ضریب نسبی پایینی همراه خواهد بود.
عدم کارکرد مناسب کلیه می تواند منجر به افزایش سطح CK-MB شود.
بیماری های مزمن عضلانی، کاهش هورمون تیروئید (T3, T4) و سوء مصرف الکل به ندرت منجر به افزایش CK-MB می شوند.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
بدلیل اینکه CK-MB در مقادیر اندکی در ماهیچه اسکلتی وجود دارد، آسیب شدید به این ماهیچه ها می تواند منجر به افزایش سطح CK-MB شود. اگر به هر دو ماهیچه اسکلتی و قلب آسیب وارد شود، در این حالت وجود CK-MB بدلیل حمله قلبی را می توان نادیده گرفت.
-
اگر من درد قفسه سینه داشته باشم، آیا به معنی وقوع حمله قلبی است؟
بسیاری از مشکلات دیگر می توانند موجب درد در ناحیه قفسه سینه شوند و نمی توان از نوع درد قفسه سینه، بروز حمله قلبی پیش بینی کرد. بیشتر افراد از کشیدگی عضلات در سینه خود درد خواهند داشت و این درد می تواند همراه با مشکلات ریوی نیز رخ دهد. درد قفسه سینه می تواند یک علامت هشدار دهنده از انسداد عروق قلبی باشد (بیماری شریان قلبی یا CAD). دردی که در طی ورزش، کارهای سنگین یا استرس در ناحیه قفسه سینه رخ می دهد و به مدت چند دقیقه بوده و با استراحت از بین می رود آنژین نامیده می شود. اگر این درد بیشتر از چند دقیقه طول بکشد و بویژه در زمانی باشد که در حالت استراحت قرار دارید، فورا با پزشک متخصص در ارتباط باشید.
-
چه آزمایشات دیگری می توانند حمله قلبی را مشخص کنند؟
متخصصین پزشکی برای تعیین بروز حملات قلبی در شخص دارای درد قفسه سینه ممکن است از بیش از یک نوع آزمایش استفاده کنند. تروپونین عموما بعنوان دقیق ترین آزمایش لحاظ شده است. علاوه بر CK-MB، یک آزمایش CK و آزمایش میوگلوبین نیز اجرا می شود، با اینحال این آزمایشات تخصصی نبوده و شرایط دیگری نیز می تواند منجر به افزایش در این دو آزمایش شود.
-
ضریب CK چیست؟
افراد با آسیب های وارده به ماهیچه های اسکلتی ممکن است دارای سطوح بالایی از CK-MB باشند. برای کمک به تفکیک حمله قلبی از آسیب ماهیچه اسکلتی، ضریب CK را می توان با استفاده از CK-MB و مقدار کل CK به شکل زیر محاسبه کرد:
CK index = (CK-MB, ng/mL) x100 / (total CK activity, IU/L). اگر CK-MB افزایش یابد و ضریب CK بیشتر از 2.5 تا 3 باشد، احتمال آسیب به قلب زیاد خواهد بود.
