آزمایش زمان پروترومبین (PT) اغلب همراه با یک تست زمان جزئی ترومبوپلاستین  (PTT) برای کمک به تشخیص علت خونریزی بدون دلیل یا تشکیل نابجای لخته های خونی، مورد استفاده قرار می گیرد. نسبت بین المللی استاندارد شده (INR)، محاسبه ای بر مبنای نتایج یک تست PT بوده و برای نظارت بر افرادی که تحت درمان با داروی رقیق کننده خون (ضدانعقاد) وارفارین (Coumadin) هستند، مورد استفاده قرار می گیرد.

پروتئین های متعددی با عنوان فاکتورهای انعقادی در فرایندی که بدن برای تشکیل لخته های خون جهت کمک به توقف خونریزی (هموستاز) استفاده می کند، درگیر هستند. هنگام رخداد یک آسیب یا خونریزی، برخی از فاکتورهای انعقادی در یک توالی از مراحل (آبشار انعقادی) فعال شده که در نهایت به تشکیل یک لخته کمک می کنند. به جهت رخداد نرمال لخته، باید میزانی کافی از هر فاکتور انعقادی وجود داشته و هر کدام باید به صورت صحیحی عمل کنند. میزان بسیار کم آنها میتواند به خونریزی مفرط منتهی شود، تعداد بسیار بالای آنها ممکن است به لخته شدن بیش از حد خون ختم گردد. (برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره، بخش "هدف از انجام این آزمایش چیست؟" را ببینید.)

PT و INR برای نظارت بر تأثیر داروی ضدانعقاد وارفارین مورد استفاده قرار می گیرند. این دارو بر عملکرد آبشار انعقادی تأثیر گذاشته و به جلوگیری از تشکیل لخته های خونی کمک می کند. این دارو به صورت بلندمدت برای افرادی که لخته های خونی نابجای مکرر را تجربه کرده اند، تجویز می شود. هدف درمان با وارفارین، حفظ یک تعادل بین جلوگیری از تشکیل لخته و ایجاد خونریزی مفرط است. این تعادل نیاز به نظارت دقیق دارد. INR را میتوان برای تعدیل دز داروی یک فرد برای تنظیم PT در یک محدوده مطلوب و مناسب برای فرد و وضعیت او، بکار برد.

وارفارین ممکن است برای شرایطی مانند زیر تجویز گردد:

• ضربان قلب نامنظم (فیبریلاسیون دهلیزی)
• وجود دریچه های قلب مصنوعی
• ترومبوزیس عمیق وریدی (DVT)، امبولیسم ریوی (PE)
• سندرم آنتی فسفولیپید
• گاهی اوقات، در حمله های قلبی با عوامل خطر خاص

آزمایش PT ممکن است بهمراه یک PTT بعنوان نقاط آغازین برای ارزیابی خونریزی بیش از حد یا اختلالات لخته شدن، مورد استفاده قرار گیرد. PT، فاکتورهای انعقادی VII، X، V، II و I (فیبرینوژن) را سنجش می کند. تست PTT، فاکتورهای انعقادی XII، XI، IX، VIII، X، V، II (پروترومبین) و I )فیبرینوژن) بعلاوه prekallikrein (PK) و کینینوگرن با وزن ملکولی بالا (HK) را ارزیابی می کند. با ارزیابی نتایج PT و PTT با یکدیگر، پزشک میتواند سرنخ هایی را درباره اینکه کدام اختلال خونریزی یا لخته شدن ممکن است موجود باشد، به دست آورد. این آزمایشات بخودی خود تشخیصی نیستند اما معمولاً اطلاعاتی را درباره اینکه آیا آزمایشات بیشتری ممکن است لازم باشد، فراهم میکنند.

نمونه هایی از آزمایشات دیگر که ممکن است بهمراه PT و PTT یا بعنوان دنبال کننده برای نتایج غیرطبیعی، ممکن است انجام گیرند شامل موارد زیر می باشند:

• شمارش پلاکت - برای تعیین اینکه آیا پلاکت ها کاهش یافته اند که میتواند باعث خونریزی مفرط شود.
• آزمایش زمان ترومبین - گاهی اوقات برای رد ناهنجاری در فیبرینوژن درخواست می شود
• آزمایش فیبرینوژن - گاهی اوقات ممکن است برای رد کردن سطوح پائین یا نقص عملکرد فیبرینوژن بعنوان علت یک PT طولانی بکار می رود.
• تست های فاکتور انعقادی - اینها، فعالیت (عملکرد) فاکتورهای انعقادی را سنجش می کنند. اینها میتوانند سطوح کاهش یافته پروتئین یا پروتئین هایی که به درستی کار نمی کنند (دارای کاهش عملکرد) هستند را تشخیص دهند. ندرتاً، سطح آنتی ژن (کمیت) یک فاکتور انتعقادی نیز ممکن است اندازه گیری شود.
• فاکتور von Willebrand - گاهی اوقات برای کمک به دانستن اینکه آیا بیماری von Willebrand باعث PTT طولانی شده است، درخواست میشود

گاهی اوقات بر مبنای بررسی دقیق سوابق بیمار، تست های PTT و PT به صورت انتخابی پیش از عمل جراحی یا پیش از هر عمل تهاجمی دیگر برای غربالگری گرایش به خونریزی بالقوه انجام می شوند.

هنگامی که فرد داروی ضدانعقاد وارفارین را مصرف می کند یک تست PT و INR بر یک مبنای منظم برای اطمینان از اینکه تجویز دارو به درستی عمل کرده و اینکه PT/INT، مدت مناسبی دارند، درخواست می شود. هیچ فراوانی یا تعداد دفعات تنظیم شده ای برای انجام این آزمایش وجود ندارد. پزشک اغلب آنها را برای اطمینان از اینکه دارو، اثر مطلوب را تولید میکند، درخواست خواهد داد - که این اثر مطلوب شامل افزایش زمان لخته شدن فرد تا یک میزان درمانی بدون خطرات خونریزی مفرط یا کبودی قابل ملاحظه می باشد.

آزمایش PT ممکن است زمانی درخواست شود که فردی که داروهای ضدانعقاد را مصرف نمی کند دارای علائم یا نشانه های خونریزی یا لخته شدن مفرط باشد از قبیل:

• خونریزی بدون دلیل یا کبودی راحت
• خونریزی از بینی
• خونریزی از لثه ها
• لخته خون در یک سیاهرگ یا سرخرگ
• یک عارضه حاد مانند انعقاد درون عروقی متشر (DIC) که ممکن است باعث هر دوی خونریزی و لخته شدگی شود از آنجائیکه فاکتورهای انعقادی با یک نرخ بالایی تحلیل می روند
• یک عارضه مزمن مانند بیماری کبدی شدید که ممکن است بر هموستاز تأثیر گذارد

پیش از عمل جراحی که ریسک بالای اتلاف خون وجود دارد و یا زمانی که فرد دارای سابقه بالینی خونریزی مانند خونریزی بینی مکرر یا بیش از اندازه و کبودی آسان است که ممکن است نشاندهنده وجود یک اختلال خونریزی باشد، آزمایش PT بهمراه PTT ممکن است درخواست شود.

برای افرادی که وارفارین مصرف می کنند، بیشتر آزمایشگاه ها نتایج PT را که برای INR تنظیم شده اند، گزارش می کنند. این افراد باید برای الزامات اصلی  "رقت خون"، INR 2 تا 3 را داشته باشند. برای برخی افراد که دارای ریسک بالایی برای لخته خون هستند، لازم است که INR بالاتر باشد - تقریباً 2.5 تا 3.5.

نتیجه تست PT بستگی به روش مورد استفاده دارد، همراه با نتایجی که به ثانیه سنجش شده و با محدوده نرمال ایجاد شده و پشتیبانی شده توسط آزمایشگاهی که آزمون را انجام میدهد، مقایسه میگردند. این محدوده نرمال یک مقدار میانگین از افرادی را نشان میدهد که در آن ناحیه زندگی کرده و تا قدری از آزمایشگاه به آزمایشگاه متفاوت می باشد. فردی که وارفارین استفاده نمی کند، نتیجه PT خود را با محدوده نرمالی مقایسه می کند که همراه با نتیجه آزمایش، توسط آزمایشگاه انجام دهنده تست فراهم شده است.

یک PT طولانی بدین معنی است که مدت زمان زیادی طول می کشد تا در خون، لخته تشکیل شود. این میتواند بر اثر شرایطی مانند بیماری کبدی، کمبود ویتامین K یا نقص در فاکتور انعقادی باشد. نتیجه PT اغلب با نتیجه PTT برای تعیین نوع عارضه یا شرایط موجود، تفسیر می گردد.

تفسیر نتایج PT و PTT در افرادی که دارای سندرم خونریزی یا لخته شدن هستند

برخی از مواد مصرفی مانند الکل میتوانند بر تست های PT و INR تأثیر بگذارند. برخی از آنتی بیوتیک ها میتوانند PT و INR را افزایش دهند. باربیتورات ها، ضدبارداری های خوراکی و درمان جایگزین هورمون (HRT) و ویتامین K (به صورت مولتی ویتامین یا مکمل تغذیه ای مایع) ممکن است PT را کاهش دهد. برخی غذاها، مانند گوشت گاو و کبد خوک، چای سبز، کلم بروکلی، نخود، کلم پیچ، برگ شلغم و محصولات سویا حاوی مقادیر بالایی از ویتامین K بوده و میتوانند بر نتایج PT تأثیر گذارند. مهم است که پزشک درباره همه داروها، مکمل ها و غذاهایی که فرد بتازگی مصرف کرده است اطلاع داشته باشد بطوریکه نتایج PT و INR به درستی تفسیر و استفاده شوند.

برخی از آزمایشگاه ها PT را به صورت درصدی از نرمال گزارش می کنند، هر چند این یک عمل معمول نمی باشد.

بله، اگر شما برای مدت طولانی وارفارین مصرف می کنید. اداره غذا و دارو، انواع سیستم های آزمایش PT و INR را تأئید کرده است. هرچند، تست های خانگی در شرایط یک برنامه مدیریت انعقاد خون خانگی انجام شده که دربردارنده آموزش بیمار و پروتوکل های پاسخ و مدیریت تعریف شده می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله آزمایشات خانگی را ببینید.