هنگامی که آسیب به کبد، حاد بوده یا محدود می باشد، معمولاً خود را ترمیم می کند. هرچند، آسیب یا صدمه مکرر در طول سال های متمادی میتواند به ایجاد سیروز بینجامد. علل آن در طیف گسترده ای می باشند اما به طور کلی در یکی از دسته های زیر قرار می گیرند:

• مصرف مفرط الکل - مصرف بیش از حد الکل در طول زمان میتواند منجر به بیماری الکلی کبد و سیروز گردد.

• مرتبط با هپاتیت مانند هپاتیت ویروسی، هپاتیت خود ایمن و بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)

• صفراوی - انسداد و یا آسیب به مجراهای صفراوی
• قلبی - نارسایی احتقانی قلب می تواند در نهایت باعث آسیب کبدی و سیروز شود
• متابولیک یا ارثی - این شامل بیماری هایی از قبیل سیستیک فیبروزیس، هموکروماتوز و بیماری ویلسون هستند
• بر اثر دارو یا سم (بغیر از الکل)
• نامعلوم - در حدود 10% موارد سیروز، علت نامشخص می باشد.

فراوانی این علت ها بر اساس جمعیت و ناحیه جغرافیایی متغیر می باشند. در آمریکا، حدود نیمی از موارد سیروز بر اثر عفونت هپاتیت C مزمن و سوء مصرف مزمن الکل هستند (الکلی بودن).

عفونت هپاتیت B مزمن (گاهی به صورت عفونت همزمان با هپاتیت D) باعث بخش توجهی از موارد سیروز شده و عامل اصلی آن در بسیاری از نقاط جهان است. بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) و استئوهپاتیت غیرالکلی (NASH)، عوامل غیر عفونی مهم سیروز بوده و فراوانی این عامل رو به فزونی است.

بسیاری از افراد مبتلا به سیروز شواهد بالینی از بیماری نشان نمی دهند یا شواهد بسیار کمی دارند. ممکن است تا زمان ایجاد اسکار چشمگیر در کبد، نشانه ها ظاهر نشوند.

نشانه ها ممکن است غیر اختصاصی بوده و شامل:

• خستگی مفرط
• ضعف
• گیجی و دارای مشکل در تمرکز کردن
• احساس ناراحتی شکمی
• خارش
• تورم شکمی (آب آوردگی شکم)
• یرقان (زردی)
• خونریزی و کبودی راحت
• تورم پا
• نهوع
• کاهش وزن و کاهش اشتها

تشخیص هر چه سریعتر سیروز مهم می باشد زیرا ممکن است آسیب قابل ملاحظه ای بدون هیچگونه نشانه برای کبد اتفاق افتاده باشد. اگر علت آسیب کبدی را بتوان از بین برد یا کنترل نمود، ایجاد اسکار بیشتر متوقف شده و اسکارهای موجود ممکن است برطرف شوند. در حالیکه تست های خونی میتوانند آسیب کبدی را شناسایی کنند، هیچ آزمایش منحصری وجود ندارد که برای تشخیص سیروز قابل استفاده باشد. بیوپسی کبدی بعنوان "استاندارد طلایی" برای تشخیص سیروز در نظر گرفته شده است، اما این عمل تهاجمی بوده و هر موردی را شناسایی نمی کند.

تست های آزمایشگاهی روتین برای شناسایی آسیب کبدی و یا اسکار و برای سنجش شدت آن، بویزه اگر فرد دارای عوامل خطر برای ابتلا به سیروز باشد، ممکن است صورت گیرند. ممکن است برای کمک به تشخیص عامل زمینه ای و نظارت بر سلامت فرد مبتلا در طول زمان، آزمایشات بیشتری صورت گیرند. این میتواند شامل نظارت بر ظهور احتمالی کارسینومای هپاتوسلولار باشد.

آزمایشات روتین

آسیب کبدی ممکن است در ابتدا بوسیله پنل متابولیک جامع (CMP) یا یک پنل کبدی تشخیص داده شود. هر دو پنل شامل آزمایشات زیر هستند:

• آلانین آمینوترنسفراز (ALT) - آنزیمی که عمدتاً در کبد یافت می شود. مقادیر آن با انواع آسیب کبدی از قبیل سیروز افزایش پیدا می کند.

• آسپارتات آمینوترنسفراز (AST) - آنزیمی که در کبد و سایر اندام ها یافت می شود. AST در افراد مبتلا به آسیب کبدی از قبیل سیروز افزایش می یابد.

• آلکالین فسفاتاز (ALP) - آنزیمی که در طول مجراهای صفراوی پیدا می شود. ALP معمولاً در سیروز به مقدار نرمال بوده یا به میزان کمی بالا می رود.

• بیلی روبین تام - ماده ای که منحصراً در کبد یافت می شود. این آنزیم در بسیاری از بیماری های کبدی افزایش پیدا می کند. بیلی روبین تا زمانی که سیروز خیلی پیشرفت کند، معمولاً نرمال بوده یا کمی افزایش می یابد.
• آلبومین - پروتئینی که توسط کبد ساخته شده و اغلب در سیروز کاهش می یابد.

اگر هر کدام از این آزمایشات غیرنرمال باشند، مورد بررسی بیشتری قرار خواهند گرفت. الگوی نتایج نسبت به نتیجه هر تست جداگانه، اطلاعات بهتری به ما می دهد.

سایر آزمایشات روتین ممکن است از قبیل زیر باشند:

• شمارش کامل خون (CBC) - ممکن است برای ارزیابی سلول های قرمز و سفید و پلاکت های یک فرد درخواست شود؛ در صورت وقوع خونریزی، ممکن است کم خونی رخ داده و اغلب پلاکت ها با سیروز کاهش پیدا می کنند.

• زمان پروترومبین (PT/INR) - بیشتر عوامل لخته شدگی خون توسط کبد تولید می شوند. این ازمایش عملکرد لخته شدگی را بررسی کرده و ممکن است با وجود سیروز، نتایج طولانی شوند

بسیاری از آزمایشات فهرست شده در بالا برای نظارت بر پیشرفت سیروز بکار می روند. با تشدید بیماری، نتایج بیشتری ممکن است غیرنرمال گردند.

آزمایشات بیشتر

• آزمایش هپاتیت B و آزمایش هپاتیت C ممکن است برای کمک به تشخیص عامل زمینه ای بیماری کبدی مزمن درخواست شود.

• در صورت آب آوردن شکم، سنجش مایع صفاغی شاید انجام شود.
• بیوپسی کبد شامل بیرون آوردن نمونه ای از بافت کبد برای سنجش ساختار و سلول های آن می باشد. این آزمایش میتواند آشکارا وجود سیروز را نشان دهد، اما از آنجائیکه نمونه کوچک می باشد، نتیجه منفی ممکن است وجود سیروز را رد نکند.

بسته به علت مشکوک، یک یا چند آزمایش اختصاصی ممکن است انجام گیرد:

• آزمایشات آهن - در صورت مشکوک بودن به هموکروماتوز
• مس و سرولوپلاسمین - زمانی که بیماری ویلسون مشکوک باشد

• آنتی بادی آنتی میتوکندری (AMA) - برای کمک به تشخیص سیروز صفراوی اولیه

• آلفا -1 آنتی تریپسین - برای کمک به تشخیص کمبود این پروتئین
• تست های ژنتیک برای بیماری های ارثی کبد (هموکروماتوز، بیماری ویلسون)
• اسید هیالورونیک - مرتبط با فیبروز، اگر کم باشد، احتمال فیبروز شدید هست

برخی از آزمایشات ممکن است برای نظارت بر ایجاد عوارض درخواست شوند:

• آلفا فیتو پروتئین (AFP) - اغلب در سیروز به میزان کمی افزایش پیدا می کند؛ ممکن است در سرطان کبد افزایش قابل توجهی داشته باشد

• دس گاما کربوکسی پروترومبین(DCP) - ممکن است در سرطان کبد افزایش یاد

• آمونیاک - مقادیر آن در مرحله نهایی سیروز بهمراه نارسایی کبد، افزایش می یابند.

آزمایش هایی که گاهاً درخواست داده می شوند
محاسبات بر اساس پنل های تست های اختصاصی ممکن است برای ارزیابی پیش آگاهی یا سیروز احتمالی ممکن است مورد استفاده قرار گیرند:

• سیستم امتیاز دهی Child-Turcotte-Pugh (CTP) برای سیروز - ممکن است برای کمک به سنجش امید به زندگی در افراد مبتلا به سیروز پیشرفته بکار گرفته شود
• MELD (مدل مرحله نهایی بیماری کبد) - برای کمک به شناسایی افراد در معرض خطر بالای مرگ برای در نظر گرفتن پیوند کبد، استفاده می شود.
• انواع محاسبات (الگوریتم) برای کمک به تشخیص وجود اسکار و شدت ایجاد آن در کبد به صورت تجاری در دسترس هستند.

تست های غیر آزمایشگاهی

سایر روش ها و آزمایشات تصویر برداری ممکن است مفید باشند:

• سونوگرافی - گاهی اوقات برای کمک به تشخیص بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) درخواست می شود. سونوگرافی دوره ای برای نظارت بر ایجاد کارسینومای هپاتوسلولار برای برخی از بیماران انجام می شود.

• الاستوگرافی مغناطیسی یا لحظه ای - برای سنجش درجه فیبروز کبدی با اندازه گیری سفتی کبد

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این آزمایشات، از RadiologyInfo.org بازدید نمائید.

برای افرادی که مبتلا به سیروز تشخیص داده شده اند، درمان معمولاً شامل موارد زیر است:

• در صورت امکان، رسیدگی و درمان عامل زمینه ای بیماری کبد. بعنوان مثال درمان هپاتیت C مزمن با دارو

• حفظ باقی مانده عملکرد کبد - برای کمک به مراقبت از کبد، افراد مبتلا به سیروز نباید الکل بنوشند و باید از موادی که میتوانند به کبد آسیب بزنند اجتناب کنند.  لازم است که آنها رژیم غذایی خود را برای اطمینان از وضعیت تغذیه ای مناسب اصلاح و تکمیل کنند و درباره دوزهای دارویی خود با پزشک مشورت کنند از آنجائیکه ممکن است کبد آنها قادر نباشد که داروها را با نرخ نرمالی پردازش کند.
• درمان عوارض - بعنوان بررسی جستجو برای واریس (وریدهای اتساع یافته) و درمان واریس های دارای خونریزی. در موارد پیشرفته سیروز، پیوند کبد ممکن است توصیه شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره درمان، پیوندهای موجود در بخش صفحات مرتبط این مقاله را ببینید.