اسامی دیگر
Apolipoprotein B-100
اسم متعارف
Apolipoprotein B
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه December 4, 2017.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

کمک به ارزیابی گسترش بیماری قلبی-عروقی (CVD)؛ گاها برای کمک به نظارت بر درمان کلسترول بالا یا کمک به تشخیص نارسایی مادرزادی آلپوپروتئین B (apo B).

زمان انجام آزمایش؟

زمانیکه شما دارای پیشینه شخصی یا خانوادگی از بیماری قلبی و یا کلسترول و تری گلیسیرید بالا باشید و پزشک شما در پی تعیین خطر ابتلا به بیماری قلبی-عروقی باشد؛ گاها بر اساس برنامه منظم و جهت درمان کلسترول بالا؛ به ندرت، زمانیکه پزشک شما در مورد نارسایی مادرزادی apo B تردید داشته باشد

نمونه مورد نیاز

نمونه خون بدست آمده از سیاهرگ بازو

آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

نیاز نیست، با این حال این آزمایش همانند آزمایشات دیگر مستلزم عدم مصرف مواد غذایی است، بنابراین ممکن است از شما خواسته شود تا 12 ساعت قبل از این آزمایش مواد غذایی مصرف نکنید.

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

آپولیپوپروتئین B-100 (که آپولیپوپروتئین B یا apo B نیز نامیده می شود) پروتئینی است که در تجزیه چربی ها حضور داشته و جزء پروتئینی اصلی در ساختار لیپوپروتئین هایی مثل لیپوپروتئین با غلظت بسیار کم (VLDL) و لیپوپروتئین با غلظت پایین (LDL) وجود دارد. این آزمایش مقادیر apo B در خون را می سنجد.
آپولیپوپروتئین ها با چربی ها ترکیب می شوند تا آنها را در کل جریان خون حمل نمایند. آپولیپوپروتئین ها یک انسجام ساختاری برای لیپوپروتئین ها فراهم می آورند و موجب محاظفت از چربی های آبگریز می شوند.بسیاری از آپولیپوپروتئین ها غنی از کلسترول یا تری گلیسیرید بوده و چربی ها را برای مصرف سلولها در کل بدن حمل می کنند.
کایلومیکرون ها (Chylomicron) اجزای لیپوپروتئینی هستند که چربی های مواد غذایی را از دستگاه گوارشی (از طریق جریان خون) بویژه کبد حمل می کنند. در کبد، بدن این چربی ها را با apo B-100 ترکیب می کند تا VLDL غنی از تری گلیسیرید بوجود آید. این ترکیب همانند یک ماشین حمل و apo B-100 بعنوان عامل محرک آن است. در جریان خون، این ماشین حمل از محلی به محل دیگر منتقل می شود.
یک آنزیم که لیپوپروتئین لیپاز (LPL) نامیده می شود تری گلیسیرید ها را از VLDL حذف کرده و در ابتدا لیپوپروتئین هایی با حجم متوسط (IDL) و سپس LDL تولید می کنند. هر جزء از VLDL حاوی یک مولکول apo B-100 است که با از دست دادن تری گلیسیرید به LDL غنی از کلسترول تبدیل می شود. apo B-100 توسط گیرنده های بسیاری از سلول های بدن شناسایی شده اند. این گیرنده ها مصرف کلسترول توسط سلول ها را ارتقا می دهند.
کلسترولی که LDL و apo B-100 آن را منتقل می کنند برای انسجام غشای سلولی، تولید هورمون های جنسی و تولید استروئید ضروری است. با اینحال LDL اضافی می تواند منجر به ایجاد چربی ها (پلاکهای چربی) در دیواره عروق شده و موجب سفت شدن رگهای خونی شود. این مواد چربی، رگهای خونی را در فرآیندی به نام تصلب شرائین، تنگ و محدود می کنند. این فرآیند خطر حمله قلبی را افزایش می دهد.
سطوح apo B-100 نشانگر سطوح LDL-C هستند که این آزمایش بخشی از پروفایل چربی را نیز تشکیل می دهد. بسیاری از متخصصین بر این عقیده اند که سطوح apo B می تواند در نهایت نشانگر بهتری برای بیماری قلبی-عروقی، نسبت به LDL-C باشد. افراد دیگر با این نظر مخالفند، آنها فکر می کنند که apo B جایگزین نسبتا مناسبی بوده و استفاده مستمر از آن را توصیه نمی کنند. مصرف بالینی از apo B و نشانگرهای دیگر مخاطرات قلبی مثل apo A-I، Lp a و hs-CRP هنوز تایید نشده اند.


 

 

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

نمونه خونی بدست آمده از سیاهرگ بازو

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

هیچ آمادگی تخصصی برای آزمایش apo B نیاز نیست. با این حال، از آنجاییکه این آزمایش را اغلب همانند آزمایشات دیگر بصورت ناشتا انجام می دهند (مثل آزمایشات LDL-C، HDL-C و تری گلیسریدها)، عدم مصرف مواد غذایی حداقل 12 ساعت ضروری است.

Accordion Title
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش آپولیپوپروتئین B همراه با آزمایشات چربی دیگر و برای کمک به تعیین خطر افزایش بیماری قلبی- عروقی استفاده می شود.
    این آزمایش بعنوان ابزار غربالگری عمومی مورد استفاده نیست اما ممکن است زمانی درخواست داد که شخص دارای پیشینه خانوادگی از بیماری قلبی و یا کلسترول و تری گلیسیرید بالا (چربی بالا) باشد. این آزمایش را می توان همراه با آزمایشات دیگر برای تشخیص علت سطوح ناهنجار چربی ها بویژه زمانی که شخص سطوح بالایی از تری گلیسیرید داشته باشد، انجام می شود.
    apo B پروتئینی است که در تجزیه چربی ها شرکت کرده و جزء اصلی پروتئین در لیپوپروتئین هایی مثل لیپوپروتئین با غلظت بسیار کم (VLDL) و لیپوپروتئین با غلظت کم (LDL) است. غلظت های apo B نشانگر غلظت LDL-C می باشد.
    پزشک می تواند هر دوی آزمایشات apo A-I (مرتبط با لیپوپروتئین با غلظت بالا (HDL) و apo B را برای تعیین نسبت apo B به apo A-I درخواست دهد. این نسبت گاها بعنوان جایگزین برای نسبت کلسترول جامع به HDL براای ارزیابی خطر بیماری قلبی- عروقی استفاده می شود.
    سطوح apo B را می توان برای نظارت به تاثیرگذاری درمان چربی بعنوان جایگرینی برای آزمایش غیر از HDL-C درخواست داد. (آزمایش غیر HDL-C غلظت کل کلسترول منهای مقدار HDL است).
    در موارد نادر، آزمایش apo B را می توان برای تشخیص مشکل ژنتیکی درخواست داد که منجر به تولید بیش از حد apo B یا فقر تولید apo B شده است.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    آزمایش apo B را می توان همراه با آزمایش apo A-I یا دیگر آزمایشات چربی ها درخواست داد و این زمانیست که پزشک در تلاش برای ارزیابی ریسک بیماری قلبی- عروقی در فرد دارای پیشینه شخصی یا خانوادگی از بیماری قلبی و یا سطح چربی غیرطبیعی باشد بویژه زمانی که شخص دارای سطوح تری گلیسیرید بالایی باشد.
    گاها apo B را برای نظارت بر شخصی که تحت درمان کلسترول بالا قرار گرفته، درخواست می شود.

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    سطوح افزایش یافته apo B منطبق بر سطوح بالای LDL-C و غیر HDL-C بوده و مرتبط با ریسک بالای بیماری قلبی-عروقی می باشد. افزایش در مقادیر می تواند بدلیل رژِیم غذایی با چربی بالا و یا ازدیاد زیاد LDL در خون (عدم تصفیه کافی) باشد.
    برخی از اختلالات ژنتیکی علت اصلی سطوح غیرعادی apo B می باشند. برای مثال، چربی بالای ارثی یک اختلال ژنتیکی است که موجب سطوح بالای کلسترول و تری گلیسیرید در خون می شود. نارسایی آپولیپوپروتئین B یا سندرم بازن- کورنزویگ (Bassen-Kornzweig) یک بیماری ژنتیکی نادری است که می تواند منجر به سطوح پایین apo B می شود. برای اطلاعات بیشتر در زمینه این اختلالات، به بخش محتوای مرتبط مراجعه کنید.
    سطوح غیرطبیعی apo B می تواند در اثر بیماری ها یا عوامل دیگر (علل ثانویه) رخ دهد. سطوح افزایش یافته apo B را می توان در وضعیت های زیر مشاهده کرد:
    -دیابت
    -مصرف داروهایی مثل آندروژن ها، بتا بلوکرها، ادرارآور، پروژستین ها
    -کم کاری تیروئید
    -سندرم نفروتیک (یک بیماری کلیه)
    -بارداری (سطوح دارو بطور موقت افزایش می یابد و بعد از حمل دوباره کاهش می یابد)
    سطوح apo B ممکن است در وضعیتهای موثر بر تولید لیپوپروتئین یا ترکیب آن در کبد کاهش یابد. سطوح پایین تر را می توان با علل ثانویه مثل موارد زیر مشاهده کرد:
    -مصرف داروهایی مثل استروژن، لواستاتین، سیمواستاتین، نیاسین و تیروکسین
    -پرکاری تیروئید
    -سوءتغذیه
    -سندرم reye
    -کاهش وزن
    -بیماری شدید
    -جراحی
    -سیروز کبد
    نسبت روبه افزایش apo B به apo A-I نشانگر خطر بیماری قلبی-عروقی می باشد.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    برخی از سطوح افزایش یافته apo B-100 (وLDL-C) بدلیل جهش هایی در ژن APOB است که باعث افزایش تولید apo B-100 می شود که به آسانی توسط گیرنده های LDL قابل شناسایی نیست. برخی از موارد دیگر در سیستم گیرنده LDL سلول کبدی می باشند که apo B-100 را شناسایی می کنند. این نواقص ژنتیکی مانع از تصفیه LDL از خون شده و منحر به تجمع آن در جریان خون می شوند و خطر بیماری قلبی را افزایش می دهند.
    کایلومیکرون ها (chylomicron) اجزای لیپوپروتئینی هستند که چربی های مواد غذایی را به کبد حمل می کنند و حاوی یک نوع لیپوپروتئین به نام آپولیپوپروتئین B-48 می باشند. این در حدود نصف اندازه apo B-100 بوده و از نظر ساختاری مرتبط با apo B-100 می باشد. آپولیپوپروتئین B-48 عامل ریسکی برای تصلب شرایین نبوده و بعنوان بخشی از آزمایش apo-B اندازه گیری نمی شود. آزمایش apo B مختص apo B-100 است.

  • برای کاهش apo B چه کاری می توانم انجام دهم؟

    تغییرات در رژیم و ورزش که سطوح LDL را کاهش می دهند (و موجب افزایش HDL می شوند، کلسترول خوب)، سطوح apo B را کم کرده و خطر بیماری قلبی را کاهش خواهند داد.

  • آیا آزمایش apo B در مطب پزشک یا در خانه قابل انجام است؟

    خیر. آزمایش apo B مستلزم تجهیزات تخصصی بوده و در هر آزمایشگاهی قابل انجام نیست. ممکن است نمونه خون شما برای بررسی به یک آزمایشگاه مرجع ارسال شود.

مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

Zieve, D. (Updated 2012 June 4). Apolipoprotein B100. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003502.htm through http://www.nlm.nih.gov. Accessed March 2014.

Zieve, D. (Updated 2012 June 4). Familial combined hyperlipidemia. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000396.htm through http://www.nlm.nih.gov. Accessed March 2014.

(© 1995–2014). Apolipoprotein B, Plasma. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/80308 through http://www.mayomedicallaboratories.com. Accessed March 2014.

Delgado, J. et. al. (Updated 2014 February). Cardiovascular Disease (Non-traditional Risk Markers) - Risk Markers - CVD (Non-traditional) ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/CVDRiskMarkerNontrad.html?client_ID=LTD through http://www.arupconsult.com. Accessed March 2014.

Ford, E. et. al. (2013). Temporal Changes in Concentrations of Lipids and Apolipoprotein B Among Adults With Diagnosed and Undiagnosed Diabetes, Prediabetes, and Normoglycemia Findings From the National Health and Nutrition Examination Survey 1988-1991 to 2005-2008. Medscape Multispecialty from Cardiovasc Diabetol. 2013;12(26) [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/781844 through http://www.medscape.com. Accessed March 2014.

Elhomsy, G and Griffing, G. (Updated 2012 July 10). Apolipoprotein B. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/2087335-overview through http://emedicine.medscape.com. Accessed March 2014.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber's Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition].

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (2001). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 5th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO.

Apolipoprotein B Mutation Detection. ARUP's Guide to Clinical Laboratory Testing (CLT) [On-line information]. Available online at http://www.arup-lab.com/guides/clt/tests/clt_al68.htm#1872677 through http://www.arup-lab.com.

Angelo, S., Reviewed (2001 November 21, Reviewed). Apolipoprotein B100. University of Pennsylvania Health System Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.pennhealth.com/ency/article/003502.htm through http://www.pennhealth.com.

Gianturco, S. & Bradley, W. (1999). Pathophysiology of Triglyceride-Rich Lipoproteins in Atherothrombosis: Cellular Aspects. Clin. Cardiol. 22, (Suppl. 11) 11-7-11-14 [On-line Journal]. PDF available for download at http://www.clinicalcardiology.org/supplements/CC22S2/CC22S207.pdf through http://www.clinicalcardiology.org.

Blanchear, M. (2000 April 22). Lipoprotein Interconversions. University of Manitoba, Tutorials in Biochemistry [On-line information]. Available online through http://www.umanitoba.ca.

(2001 October). Apolipoprotein B, Detecting Familial Hypercholesterolemia. ARUP [On-line Technical Bulletin]. Available online at http://www.aruplab.com/testbltn/apolipopro.htm through http://www.aruplab.com.

(2002 October 25, Updated). Apolipoprotein B100. MEDLINEplus Health Information [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003502.htm.

(2001 October 30). Bassen-Kornzweig Syndrome. MEDLINEplus Health Information [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001666.htm.

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (© 2007). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 8th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO., Pp 110-114.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry, AACC Press, Washington, DC. Winter, W. and Harris, N. Chapter 21: Lipoprotein Disorders, Pp 251-259.

(2006 August). Abetalipoproteinemia. Genetics Home Reference [On-line information]. Accessed on: 4/29/07 Available online at http://ghr.nlm.nih.gov/condition=abetalipoproteinemia through http://ghr.nlm.nih.gov.

Gandelman, G. (2007 February 7, Updated). Apolipoprotein B100. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003502.htm. Accessed on 4/29/07

Sondheimer, N. (2005 April 20, Updated). Bassen-Kornzweig syndrome. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001666.htm. Accessed on 4/29/07

Kasper D, et al, eds. (2005). Harrision's Principles of Internal Medicine 16th edition, McGraw Hill.

Zieve, D. and Dugdale, D. (Updated 2010 May 23). Apolipoprotein B100. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003502.htm. Accessed July 2010.

Ganda, O. (2009 August 31). Refining Lipoprotein Assessment in Diabetes: Apolipoprotein B Makes Sense. Medscape from Endocrine Practice. 2009;15(4):370-376 [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/707433 through http://www.medscape.com. Accessed July 2010.

Benderly, M. et. al. (2009 February 16). Apolipoproteins and Long-Term Prognosis in Coronary Heart Disease Patients. Medscape from American Heart Journal. 2009;157(1):103-110 [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/585982 through http://www.medscape.com. Accessed July 2010.

Delgado, J. et. al. (Updated 2010 April). Cardiovascular Disease (Non-traditional Risk Markers) - Risk Markers - CVD (Non-traditional). ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/CVDRiskMarkerNontrad.html?client_ID=LTD# through http://www.arupconsult.com. Accessed July 2010.

(© 1995–2010). Unit Code 80308: Apolipoprotein B, Plasma. Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/80308 through http://www.mayomedicallaboratories.com. Accessed July 2010.

Myers, G. Editor (2009). Emerging Biomarkers for Primary Prevention of Cardiovascular Disease and Stroke. The National Academy of Clinical Biochemistry Laboratory Medicine Practice Guidelines [On-line information]. PDF available for download at http://www.aacc.org/members/nacb/LMPG/OnlineGuide/PublishedGuidelines/risk/Documents/EmergingCV_RiskFactors09.pdf through http://www.aacc.org/members/nacb/LMPG. Accessed July 2010.

Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© 2007). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 8th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 110-114.

Wu, A. (© 2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, 4th Edition: Saunders Elsevier, St. Louis, MO. Pp 146-149.

Contois J, et al. Apolipoprotein B and Cardiovascular Disease Risk: Position Statement from the AACC Lipoproteins and Vascular Diseases Division Working Group on Best Practices. Clin Chem 55(3):407 (2009). Available online at http://www.clinchem.org/cgi/reprint/55/3/407 through http://www.clinchem.org. Accessed Sept 2010.

Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Burtis CA, Ashwood ER, Bruns DE, eds. St. Louis: Elsevier Saunders; 2006 Pp 916-917, 928-934.

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.