برای شناسایی آنتی بادی هایی که بر علیه آنتی ژن های سلول های قرمز خون عمل می کنند.
Red Blood Cell (RBC) Antibody Screen
هنگام آمادگی برای انتقال خون؛ در طول دوره بارداری و زایمان
نمونه خون که از ورید بازوی شما به دست می آید.
هیچ نوع آمادگی لازم نمی باشد.
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
غربالگری آنتی بادی RBC برای غربالگری خون یک فرد، در جستجوی آنتی بادی علیه آنتی ژن های سلول قرمز خون بغیر از آنتی ژن های A و B استفاده می شود. هر زمانی که انتقال خون در پیش باشد یا بعنوان بخشی از آزمایش پیش از تولد زنان باردار، این غربالگری بعنوان بخشی از "دسته بندی و غربالگری" انجام می شود.
دلیل اصلی که یک فرد احتمالاً آنتی بادی های RBC را در جریان خود داشته باشد، به این علت است که فرد از طریق انتقال خون یا طی بارداری، در معرض RBC هایی بغیر از سلول های قرمز خون خود قرار گرفته است (RBC های خارجی). اگر به فرد، سلول های قرمز خونی انتقال داده شده باشند که هدف احتمالی این آنتی بادی ها بوده یا اگر یک زن باردار دارای آنتی بادی هایی باشد که سلول های قرمز جنین در حال رشد او را مورد هدف قرار دهند، این آنتی بادی ها پتانسیل آسیب دارند.
اگر یک آنتی بادی شناسایی شود، سپس یک آزمایش تعیین آنتی بادی باید جهت تعیین اینکه کدام آنتی بادی وجود دارد، انجام شود. هنگام انجام یک تست سازگاری (crossmatch)، اگر آنتی بادی های مهمی از نظر بالینی وجود داشته باشند، یک نوع دیگری از غربالگری آنتی بادی RBC انجام خواهد شد. در مورد انتقال خون، آنتی بادی های RBC باید در نظر گرفته شده و اهدا کننده ای باید پیدا شود که دارای آنتی ژن هایی نباشد که فرد بر علیه آنها آنتی بادی تولید کرده است.
اگر فرد واکنش فوری یا با تأخیر به انتقال خون داشته باشد، پزشک یک آزمایش آنتی گلوبولین مستقیم (DAT) را برای کمک به ارزیابی عامل واکنش، درخواست خواهد داد. (DAT، آنتی بادی های RBC متصل شده به سلول های قرمز خون را شناسایی می کند.) در صورت مثبت بودن DAT، یک غربالگری آنتی بادی RBC به جهت دانستن اینکه آیا فرد مبتلا هیچگونه آنتی بادی جدیدی را ایجاد کرده است، انجام خواهد شد.
هنگام بارداری، غربالگری آنتی بادی RBC برای غربالگری آنتی بادی هایی در خون مادر بکار می رود که ممکن است از جفت گذشته و به سلول های قرمز کودک حمله کرده و باعث بیماری همولیتیک نوزاد (HDN) شوند. جدی ترین علت، یک آنتی بادی بوده که در پاسخ به آنتی ژن RBC با عنوان "آنتی ژن D" در سیستم گروه خونی Rh تولید می شود.
اگر آنتی ژن D بر روی RBC های یک فرد موجود باشد، آن فرد Rh مثبت در نظر گرفته شده و اگر این آنتی ژن بر روی سلول های قرمز خونی او موجود نباشد، او Rh منفی تلقی خواهد شد. اگر یک مادر با Rh منفی در معرض سلول های خونی جنین Rh مثبت خود قرار گیرد، ممکن است آنتی بادی هایی را تولید کند. برای پیشگیری از این اتفاق، لازم است که یک مادر Rh منفی، یک غربالگری آنتی بادی RBC را در اوایل بارداری، هفته 28 و مجدداً در زمان زایمان انجام دهد. اگر هیچ آنتی بادی Rh در هفته 28 موجود نباشد، سپس ایمونوگلوبین Rh (RhIg) برای زدودن هر گونه RBC Rh مثبت جنینی که ممکن است در خون مادر وجود داشته باشد به منظور جلوگیری از تولید آنتی بادی های Rh توسط مادر، به او تزریق خواهد شد.
وضعیت Rh بچه در زمان تولد مشخص می شود. اگر کودک Rh منفی باشد، مادر به تزریق RhIg مجدد، نیاز نخواهد داشت؛ اگر بچه Rhمثبت باشد و وضعیت آنتی بادی مادر برای آنتی-D، منفی باشد، به مادر RhIg اضافی داده می شود.
این آزمایش همچنین ممکن است برای کمک به تشخیص آنمی همولیتیک خودایمن همراه با یک تست DAT، مورد استفاده قرار گیرد. این عارضه ممکن است زمانی ایجاد شود که فرد آنتی بادی هایی را علیه آنتی ژن های RBC خود ایجاد می کند. این ممکن است در اختلالات خودایمن مانند لوپوس، در بیماری هایی مانند لمفوم یا لوسمی لمفوتیک مزمن و همراه با عفونت هایی مانند پنومونی مایکوپلاسما و منونوکلئوس اتفاق افتد. این عارضه در برخی افراد که داروهای خاصی مانند پنی سیلین را استفاده می کنند نیز احتمالاً رخ دهد.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
- غربالگری آنتی بادی RBC پیش از هر گونه انتقال خون مورد انتظار انجام می شود.
- غربالگری آنتی بادی RBC در اوایل دوره بارداری بعنوان بخشی از تشخیص های پزشکی هر زن باردار انجام می گردد. در زنان Rh منفی نیز، این تست در هفته 28، پیش از تزریق گلوبولین ایمنی Rh (RhIg) و پس از زایمان، اگر بچه Rh مثبت تشخیص داده شود، نیز انجام می شود. در زنان باردار منفی با آنتی بادی های مشخص، گاهی اوقات غربالگری آنتی بادی RBC بعنوان یک ابزار نظارتی برای ردیابی دقیق میزان آنتی بادی موجود، درخواست می شود.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
انتقال خون: اگر نتیجه غربالگری آنتی بادی RBC مثبت باشد، پس یک یا چند آنتی بادی RBC وجود دارد. برخی از این آنتی بادی ها نسبت به بقیه مهمتر هستند. هنگامی که غربالگری آنتی بادی RBC برای غربالگری پیش از انتقال خون مورد استفاده قرار میگیرد، یک نتیجه تست مثبت، نشاندهنده نیاز به آزمایش شناسایی آنتی بادی برای تعیین آنتی بادی هایی است که وجود دارند. بمحض تشخیص آنتی بادی، دهنده خونی باید پیدا شود که حاوی آنتی ژن مربوطه نباشد، بطوریکه آنتی بادی با آن واکنش نداده و منجر به تخریب آنتی ژن های RBC پس از انتقال خون نشود.
بارداری: اگر یک مادر Rh منفی، دارای نتیجه منفی در غربالگری آنتی بادی RBC باشد، در نتیجه طی 72 ساعت، به جهت جلوگیری از تولید آنتی بادی، به او ایمونوگلوبین Rh تزریق می شود. اگر نتیجه تست او مثبت باشد، پس آنتی بادی یا آنتی بادی های موجود باید شناسایی شوند. اگر یک آنتی بادی علیه آنتی ژن D بصورت فعالانه توسط مادر ایجاد شده باشد، تزریق RhIg مفید نخواهد بود. اگر او آنتی بادی متفاوتی داشته باشد، در نتیجه هنوز میتوان تزریق RhIg را بر او جهت جلوگیری از تولید آنتی بادی علیه آنتی ژن D، انجام داد.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
در حقیقت یک آنتی بادی RBC موجود در گردش خون، هرگز کاملاً از بین نخواهد رفت اما ممکن است به سطوح غیرقابل تشخیص کاهش یابد. اگر فرد مجدداً در معرض آنتی ژن قرار گیرد، تولید آن سریعاً آغاز می شود و به سلول های قرمز خون حمله می کند.
هر انتقال خونی که فرد انجام میدهد، او را در معرض ترکیبی از آنتی ژن هایی بر RBC های خون اهدا کننده قرار می دهد. هر زمانی که RBC های انتقال داده شده حاوی آنتی ژن هایی باشند که برای RBC های فرد گیرنده، بعنوان خارجی شناخته می شوند، پتانسیل تولید آنتی بادی وجود دارد. اگر فردی در یک دوره زمانی، طی دفعات متعددی خون دریافت کرده باشد، ممکن است که آنتی بادی هایی را بر علیه بسیاری از آنتی ژن های مختلف تولید کند. این قضیه میتواند یافتن خون سازگار را بسیار مشکل سازد.
-
پیش از اینکه RhIg (تزریق ایمنی Rh) ابداع شود، چه اتفاقی میفتاد؟
پیش از ابداع این تزریق، مادران Rh منفی اغلب نسبت به خون اولین کودک Rh مثبت خود حساس شده و شروع به تولید آنتی بادی های ضد-Rh میکردند. هر بچه Rh مثبت بعدی، درجه ای از بیماری Rh را نشان می داد که این به علت آنتی بادی های ضد-Rh مادر بود که به RBC های بچه حمله می کردند. اتفاقاتی نظیر سقط جنین و مرده زایی، عادی بوده و آن بچه هایی که متولد می شدند اغلب نیاز به انتقال سریع خون برای زنده ماندن داشتند. تزریق ایمونوگلوبین به میزان زیادی از این عوارض جلوگیری کرده است، با وجود آنکه درصد کمی از مادران هنوز آنتی بادی های Rh را تولید می کنند.
-
من گروه خونی O را دارم. آیا احتمال دارد که نوزادی را به دنیا بیاورم که مبتلا به بیماری همولیتیک ABO باشد؟
بله. در زمانی که ناسازگاری ABO بین مادر و کودک وجود داشته باشد، بویژه در مادرانی که گروه خونی O دارند، احتمال رخداد بیماری همولیتیک نوزاد وجود دارد. هرچند، غربالگری آنتی بادی RBC دراین حالت، مؤثر نیست زیرا بدن های ما به طور طبیعی آنتی بادی علیه آنتی ژن های A و B که بر روی سلول های قرمز خون مان نداریم را تولید می کنند. مادری که گروه خونی A را دارد، طبیعتاً دارای آنتی بادی های ضد آنتی ژن های سطحی B بر روی سلول های قرمز می باشد و مادری که گروه خونی B می باشد، دارای آنتی بادی های ضد A خواهد بود و مانند آن. به طور کلی، این یک شرایط ملایم بوده که براحتی قابل درمان است.
-
آیا ممکن است با اهدای خون، آنتی بادی ایجاد کنم؟
خیر، حین انتقال خون شما در معرض خون هیچ فردی قرار نخواهید گرفت.