اسامی دیگر
DHEA-SO4
DHEA Sulfate
اسم متعارف
Dehydroepiandrosterone Sulfate
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه November 9, 2017.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

کمک به ارزیابی کارکرد غده فوق کلیه؛ تعیین تومورها و سرطان های غدد فوق کلیه؛ کمک به تشخیص ویژگی های فیزیکی مردانه (مشخصات مردانه) در دختران و زنان یا بلوغ زودرس در پسران

 

زمان انجام آزمایش؟

زمانیکه یک دختر یا زن دارای موهای زاید بر روی صورت یا بدن خود (پرمویی)، آکنه، فقدان دوران قاعدگی یا ناباروری در زنان؛ زمانیکه یک پسر علائمی از بلوغ زودرس مثل صدای مردانه، موی زهار یا رشد ماهیچه ای را داشته باشد

نمونه مورد نیاز

نمونه خونی گرفته شده از سیاهرگ بازو

آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

خیر. با این حال زنان باید درباره زمانبندی آزمایش با پزشک خود مشورت نمایند؛ پزشک شما ممکن است درخواست کند تا نمونه گیری یک هفته قبل یا بعد از دوره قاعدگی انجام شود.

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟
  • دهیدرو اپی آندرواسترون سولفات (DHEAS) هورمون جنسی مردانه است (آندروژن) که در مردان و زنان وجود دارد. این آزمایش سطح DHEAS را در خون می سنجد.
    DHEAS:
    -نقش مهمی را در توسعه ویژگی های جنسی ثانویه مردان در دوره بلوغ ایفا می کند
    -می تواند در بدن به آندروژن های قوی تری مثل تستوسترون و آندرواستندیون تبدیل شود
    -می تواند به هورمون زنانه استروژن تبدیل شود
    DHEAS تقریبا بطور انحصاری توسط غدد فوق کلیه تولید شده و مقادیر اندکی نیز توسط تخمدان در زنان و بیضه در مردان تولید می شود.
    این هورمون بعنوان نشانگر کارکرد غده فوق کلیه سودمند است. تومورهای غده فوق کلیه (سرطانی و غیرسرطانی) و التهاب غده فوق کلیه می توانند موجب تولید بیش از اندازه DHEAS شوند. در شرایط نادر، یک تومور تخمدان ممکن است DHEAS تولید کند.
    DHEAS اضافی:
    -ممکن است در مردان بالغ مشخص نشود
    -می تواند موحب بلوغ زودرس در پسران شود
    -می تواند منجر به فقدان دوره قاعدگی و توسعه ویژگی های فیزیکی مردانه در دختران و زنان شود (مثل موی اضافی بدن و صورت)
    -می تواند موجب تولد نوزاد دختر با اندام های جنسی نامشخص از نظر مردانه یا زنانه بودن شود (اندام های جنسی خارجی نامشخص)

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

نمونه خونی گرفته شده از سیاهرگ بازو

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

هیچگونه آمادگی نیاز نیست. زنان باید در مورد زمان آزمایش با پزشک خود مشورت نمایند. پزشک شما ممکن است درخواست کند تا نمونه گیری یک هفته قبل یا بعد از دوره قاعدگی انجام شود.

Accordion Title
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش دهیدرو اپی آندرواسترون سولفات (DHEAS) همراه با آزمایش تستوسترون و برخی از هورمون های مردانه دیگر (آندروژن) برای اهداف زیر درخواست شود:
    -ارزیابی کارکرد غده فوق کلیه
    -تفکیک بین بیماری ها و وضعیتهایی که موجب ترشح DHEAS می شوند از موارد ناشی از بیضه ها و تخمدان ها (به ندرت)
    -کمک به تشخیص تومورها در لایه خارجی غده فوق کلیه (تومورهای آدرنوکورتیکال) و سرطانهای غده فوق کلیه
    -کمک به تشخیص التهاب مادرزادی غده فوق کلیه و التهاب این غدد در دوران بلوغ
    در زنان، غلظتهای DHEAS گاها همراه با هورمون های دیگری مثل FSH، LH، پرولاکتین، استروژن و تستوسترون سنجیده می شوند تا سندرم تخمدان پلی سیستیک (PCOS) شناسایی شود و به رد دیگر علل ناباروری، فقدان دوره قاعدگی و وجود موی اضافی در صورت و بدن کمک نماید.
    سطوح DHEAS را می توان به همراه هورمون های دیگر و برای تحقیق و تشخیص توسعه ویژگی های فیزیکی مردانه در زنان جوان و بلوغ زودرس در پسران درخواست داد.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    سطوح DHEAS بصورت معمول سنجیده نمی شوند. آزمایش DHEAS را می توان همراه با آزمایشات هورمون های دیگر و زمانیکه تولید اضافی آندروژن (یا در شرایط نادر در کمبود تولید هورمون) مورد تردید باشد و یا زمانیکه پزشک در پی ارزیابی کارکرد غده فوق کلیه در یک شخص باشد، درخواست داد.
    سطح این هورمون را می توان زمانی که یک زن دارای علائم و نشانه هایی مثل فقدان دوره قاعدگی، ناباروری و یا توسعه ویژگی فیزیکی مردانه باشد، مورد بررسی قرار داد. این تغییرات از نظر شدت متفاوت بوده و می تواند شامل موارد زیر باشد:
    -صدای مردانه
    -موی اضافی در صورت و بدن (پرمویی)
    -کچلی مردانه
    -توسعه ویژگی های فیزیکی مردانه
    -آکنه
    -افزایش اندازه برآمدگی گلو
    -کاهش سایز سینه
    این آزمایش را همچنین زمانی درخواست می دهند که یک دختر جوان علائمی از ویژگی های مردانه را داشته یا یک نوزاد دختر دارای اندام های جنسی خارجی نامشخص از نظر مردانه یا زنانه بودن باشد (اندام های جنسی نامشخص).
    DHEAS را همچنین زمانی می توان مورد بررسی قرار داد که پسران جوان دارای علائمی از بلوغ زودرس بوده، صدای مردانه داشته باشند، دارای موی زهار، ویژگی های فیزیکی مردانه و افزایش اندازه آلت تناسلی قبل از سن بلوغ باشند.

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    سطح نرمال DHEAS و نیز سطوح دیگر هورمون های مردانه طبیعی (آندروژن) به این معنی است که غده فوق کلیه بصورت نرمال عمل می کند. در موارد نادر، DHEAS ممکن است زمانی که تومور یا سرطان غده فوق کلیه وجود داشته باشد اما هورمون ترشح کند نیز نرمال باشد.
    سطح DHEAS بالا در خون می تواند نشانگر این باشد که تولید بیش از اندازه DHEAS منجر به بروز علائم در شخص شده است. با این حال سطح افزایش یافته DHEAS نشانگر وضعیت خاصی نیست و اغلب حاکی از ضرورت انجام آزمایش برای مشخص شدن علت عدم تعادل هورمونی است. سطح افزایش یافته DHEAS ممکن است نشاندهنده تومور قشر غده فوق کلیه، بیماری کوشینگ، سرطان غده فوق کلیه یا التهاب این غدد و در شرایط نادر تومور تخمدان تولید کننده DHEAS باشد.
    DHEAS ممکن است در سندرم تخمدان پلی سیستیک (PCOS) افزایش یابد اما ممکن است سطح آن نرمال باشد زیرا این بیماری مرتبط با تولید آندروژن تخمدان (عمدتا تستوسترون) است.
    سطح پایین DHEAS می تواند بدلیل نارسایی غده فوق کلیه، بیماری غده فوق کلیه، بیماری آدیسون یا کم کاری غده هیپوفیذ (وضعیتی که در سطح هورمون های هیپوفیذ پایین است که این هورمونهای هیپوفیذ موجب تنظیم تولید و ترشح هورمونهای غده فوق کلیه می شوند) رخ دهد.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    سطوح DHEAS معمولا در هر دو مورد از نوزاد مرد و زن بالا است. این سطوح بعد از تولد به سرعت افت کرده و سپس مجددا در طی بلوغ افزایش می یابند. غلظتهای DHEAS بعد از بلوغ به اوج خود رسیده و همانند هورمون های دیگر زنانه و مردانه با افزایش سن، کاهش می یابند.
    افرادی که از مکمل های DHEA استفاده می کنند، سطوح بالایی از DHEAS در خون خود خواهند داشت. داروهای ضد دیابت خاص (مثل متفورمین و تراگلیتازون)، پرولاکتین، دانازول، بازدارنده های کانال کلسیم و نیکوتین می توانند سطح DHEAS را افزایش دهند. داروها یا هورمون هایی که ممکن است موجب کاهش سطح شوند شامل انسولین، داروهای ضدبارداری، کورتیکواستروئیدها، دوپامین، محرک آنزیم کبدی (کاربامازپین، ایمیپرامین، فنیتوین)، روغن ماهی و ویتامین E می باشد. در صورت مصرف هر کدام از این موارد، باید پزشک خود مطلع نمایید.

  • آیا نمونه مورد نیاز برای آزمایش DHEAS باید همانند آزمایشات هورمونی دیگر در زمان مشخصی از روز گرفته شود؟

    برخی هورمون ها در زمان صبح افزایش می یابند در حالیکه برخی دیگر در طی روز نوسان دارند. برخی بصورت متناوب یا با افزایش فعالیت یا در پاسخ به استرس ترشح می شوند. برخی هورمون ها در زمانهای خاصی از ماه در سطح بالایی قرار دارند و بقیه نسبتا پایدارند. جمع آوری نمونه خونی برای برخی از آزمایشات هورمونی زمان بندی شده است تا بتوان هورمون ها را در بالاترین و پایین ترین مقدار ارزیابی کنند. با این حال غلظت DHEAS ثابت است، بنابراین نمونه شما را می توان در هر زمان از روز جمع آوری کرد و این کار بر نتیجه آزمایش تاثیرگذار نخواهد بود.

  • آیا هر شخصی که دارای DHEAS بالایی باشد، علائمی را بروز خواهد داد؟َ

    ضرورتا خیر. تعیین اینکه چه زمانی یک مرد بالغ دارای سطح افزایش یافته از DHEAS باشد، سخت است (زیرا آنها همواره دارای ویژگی های جنسی ثانویه مردانه هستند) و زنان برخی از نژادها (مثل زنان آسیایی) ممکن است دارای سطح بالایی از تستوسترون و DHEAS باشند بدون اینکه علائمی از رشد موی اضافی یا آکنه در آنها بروز نماید. همچنین، لازم به ذکر است که علائم وجود دارند و شدت آنها از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود.

  • آیا آزمایش DHEAS قابل انجام در مطب پزشک است؟َ

    خیر. آزمایش مستلزم تجهیزات تخصصی بوده و در هر آزمایشگاهی قابل انجام نیست. نمونه خون شما ممکن است برای آزمایش به یک آزمایشگاه مرجع ارسال شود.

  • آیا همه باید تحت آزمایش DHEAS قرار بگیرند؟

    آزمایش معمولا فقط زمانی انجام می شود که فرد دارای علائمی حاکی از تولید اضافی یا ناکافی DHEAS باشد. بیشتر افراد نیازی به انجام این آزمایش نخواهند داشت.

مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

Topiwala, S. (Updated 2014 April 28). DHEA-sulfate test. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003717.htm through http://www.nlm.nih.gov. Accessed September 2014.

(© 1995–2014). Dehydroepiandrosterone Sulfate (DHEA-S), Serum. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/8493 through http://www.mayomedicallaboratories.com. Accessed September 2014.

Elhomsy, G. and Griffing, G. (Updated 2012 September 10). Dehydroepiandrosterone (DHEA) Sulfate. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/2088893-overview#showall through http://emedicine.medscape.com. Accessed September 2014.

Wayne, M. and Miller, C. (Updated 2014 February). Amenorrhea. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/amenorrhea.php?client_ID=LTD#tabs=0 through http://www.arupconsult.com. Accessed September 2014.

Lucidi, R. (Updated 2013 November 11). Polycystic Ovarian Syndrome. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/256806-overview through http://emedicine.medscape.com. Accessed September 2014.

Kaplowitz, P. (Updated 2013 February 11). Precocious Puberty. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/924002-overview through http://emedicine.medscape.com. Accessed September 2014.

Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© 2011). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 10th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 63-64.

Clarke, W., Editor (© 2011). Contemporary Practice in Clinical Chemistry 2nd Edition: AACC Press, Washington, DC. Pg 474.

Rao LV, Pechet L, Jenkins A, et al. (2011). in Wallach's Interpretation of Diagnostic Tests. Williamson MA, Snyder LM, eds. Chapter 2 - Laboratory Tests: DEHYDROEPIANDROSTERONE SULFATE, SERUM (DHEA-SULFATE).  Lippincott Williams & Wilkins: Philadelphia.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber's Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition].

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (2001). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 5th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO.

Ribeiro, R.C., et.al. (2000 October). Adrenocortical tumors in children. St. Jude Children's Research Hospital, International Adrenocortical Tumor Registry [On-line information]. Available online at http://www.stjude.org/ipactr/reference_treatment_16.htm through http://www.stjude.org.

Dehydroepiandrosterone Sulfate, Serum. RUP's Guide to Clinical Laboratory Testing (CLT) [On-line information]. Available online at http://www.aruplab.com/guides/clt/tests/clt_a178.htm through http://www.aruplab.com.

A.D.A.M., Inc. Updated (2002 May 17, Updated). Congenital adrenal hyperplasia. MEDLINEplus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000411.htm.

Ruppe, M. Updated (2003 January 10). DHEA-sulfate. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003717.htm.

Bradley, C. (2002 February 4). Ovarian overproduction of androgens. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001165.htm.

Sadovsky, R. (2001 December 15). Androgen Deficiency in Women: Review of the Subject. American Family Physician, Tips from Other Journals [On-line Journal, Information from Miller, KA. Androgen deficiency in women. J. Clin Endrocrinol Metab 2001;86:2395-401]. Available online at http://www.aafp.org/afp/20011215/tips/6.html through http://www.aafp.org.

Alberta Clinical Practice Guidelines Steering Committee (2001 June, Revised). Laboratory Endocrine Testing Guidelines. Alberta Medical Association [On-line guidelines]. Available online at http://www.albertadoctors.org/resources/endocrinology.html through http://www.albertadoctors.org.

Lobo, R. and Carmina, E. (2000 June 20). The Importance of Diagnosing the Polycystic Ovary Syndrome. Annals of Internal Medicine 2000;132:989-993 [On-line Journal]. Available online at http://www.annals.org/issues/v132n12/full/200006200-00010.html through http://www.annals.org.

Adrenal Gland Disorders. The Merck Manual of Medical Information--Home Edition, Section 13. Hormonal Disorders, Chapter 146 [On-line information]. Available online at http://www.merck.com/mrkshared/mmanual_home/sec13/146.jsp through http://www.merck.com.

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (© 2007). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 8th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 64-65.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry, AACC Press, Washington, DC. Cook, J. Chapter 33 Adrenal Disorders, Pp 375-385.

Wu, A. (2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, Fourth Edition. Saunders Elsevier, St. Louis, Missouri. Pp 334-339.

Hurd, R. (2006 October 25). DHEA-sulfate - serum. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003717.htm. Accessed on 7/21/07.

(© 1995-2010). Unit Code 8493: Dehydroepiandrosterone Sulfate (DHEA-S), Serum. Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/8493 through http://www.mayomedicallaboratories.com. Accessed December 2010.

Yahya Abdel-Rahman, M. et. al. (2010 August 5). Androgen Excess. eMedicine Laboratories [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/273153-overview through http://emedicine.medscape.com. Accessed December 2010.

Meikle, W. and Roberts, W. (Updated 2010 June). Polycystic Ovarian Syndrome. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/PCOS.html?client_ID=LTD#tabs=0 through http://www.arupconsult.com. Accessed December 2010.

Meikle, W. et. al. (Updated 2010 April). Amenorrhea. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/amenorrhea.php#tabs=0 through http://www.arupconsult.com. Accessed December 2010.

Eckman,A. (Updated 2010 April 20). DHEA-sulfate test. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003717.htm. Accessed December 2010.

Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© 2011). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 10th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 63-64.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry, AACC Press, Washington, DC, Pp 381-382.

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.