اسامی دیگر
Retinol
اسم متعارف
Retinol
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه March 27, 2018.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟
برای تشخیص کمبود یا سمیت ویتامین A
زمان انجام آزمایش؟

وقتی علائمی دارید که نشاندهنده کمبود یا مازاد ویتامین A بوده یا در معرض ریسک کمبود میباشید.

نمونه مورد نیاز
نمونه خون از ورید بازوی شما به دست می آید.
آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

ناشتا بودن لازم است و تا 24 ساعت پیش از جمع آوری نمونه باید از مصرف الکل اجتباب کرد.

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

این آزمایش میزان رتینول را در خون سنجش می کند؛ رتینول، شکل اولیه ویتامین A در جانوران می باشد. ویتامین A یک ماده غذایی ضروری بوده که برای بینایی، رشد و سلامت پوست، تشکیل استخوان، عملکرد ایمنی و تکامل جنین لازم می باشد. این ویتامین برای تولید گیرنده های نوری در چشم ها و حفظ پوشش سطح چشم ها و سایر غشاهای مخاطی لازم می باشد. کمبود در ویتامین A میتواند در بینایی در شب اختلال ایجاد کند، باعث آسیب چشمی شده و در موارد شدید، منتهی به نابینایی گردد. اضافی بودن حاد یا مزمن ویتامین A میتواند سمی بوده و باعث طیفی از نشانه ها گردد و گاهی اوقات به نقایص مادرزادی بینجامد.

بدن نمیتواند ویتامین A را تولید کرده و باید بر منابع غذایی ویتامین A تکیه کند. منابع گوشت، ویتامین A را (بصورت رتینول)، تأمین می کنند، در حالیکه منایع سبزیجات و میوه، کاروتن (ماده ای که توسط کبد میتواند به ویتامین A تبدیل شود) را تأمین می کنند. ویتامین A در کبد و بافت های چربی ذخیره شده (محلول در چربی است) و بزرگسالان سالم ممکن است به اندازه یک سال ذخیره آن را داشته باشند. از طریق یک سیستم بازخوردی که ویتامین A را در صورت لزوم از ذخایر آزاد میکند و کارایی جذب ویتامین A را افزایش یا کاهش می دهد، بدن یک غلظت نسبتاً ثابتی از آن را حفظ می کند.

کمبود در ویتامین A در ایالات متحده نادر می باشد، اما در بسیاری از کشورهای در حال توسعه که در آنها تعداد زیادی از مردم دارای رژیم های غذایی محدودی هستند، این به عنوان یک مشکل سلامتی عمده تلقی می شود. یکی از اولین علائم کمبود وبتامین A، شب کوری می باشد. بین سال های  1995 تا 2005، در یک بررسی از شیوع جهانی کمبود ویتامین A در جوامع در خطر، سازمان بهداشت جهانی برآورد کرد که شب کوری جمعیتی به اندازه 5 میلیون کودک در سن پیش از مدرسه و تقریباً 10 میلیون زن باردار را مبتلا کرده است. علاوه بر این، آنها تخمین زدند که 190 میلیون کودک در سن پیش از مدرسه و 19 میلیون زن باردار در معرض خطر کمبود ویتامین A با سطوح پائینی از رتینول بوده که نشاندهنده منبع ناکافی از ویتامین A بوده است.

در ایالات متحده، کمبودهای ویتامین A عمدتاً در افراد مبتلا به سوء تغذیه، اختلالات سوء جذب مانند بیماری سلیاک، سیستیک فیبروزیس یا پانکراتیت مزمن در افراد سالخورده و در افراد الکلی و مبتلا به بیماری کبدی دیده می شوند.

سمیت ویتامین A عمدتاً از مصرف بیش از اندازه مکمل های ویتامینی رخ می دهد. هرچند، ممکن است گاهی در زمانی که رژیم غذایی شامل سهم بالایی از غذاهای غنی از ویتامین A مانند کبد (جگر) می باشد، رخ دهد.

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

نمونه خون با فرو بردن سوزن در ورید بازو به دست می آید. رتینول و ویتامین A به نور حساس می باشند، از اینرو پس از جمع آوری نمونه جهت جلوگیری از سطوح پائین کاذب (اشتباه)، از نور پوشانده می شوند.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

ناشتا بودن لازم بوده و باید از مصرف الکل تا 24 ساعت پیش از جمع آوری نمونه، خودداری کرد. مصرف اخیر الکل ممکن به سطوح بالای کاذب (اشتباه) ویتامین A منتهی شود.

مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش ویتامین A برای کمک به تشخیص کمبود ویتامین A در افراد دارای نشانه هایی مانند شب کوری یا در افراد مبتلا به بیماری هایی که در جذب روده ای مواد مغذی اختلال ایجاد می کنند و کسانی در معرض ریسک کمبود ویتامین A هستند، مورد استفاده قرار می گیرد. آزمایش برای این منظور متداول نمی باشد زیرا کمبودهای ویتامین A در ایالات متحده نادر می باشند. گاهی اوقات آزمایش ممکن است برای تشخیص سطوح سمی ایجاد شده با خوردن مقادیر زیادی از ویتامین A، استفاده شود.

    ویتامین A، یک ماده مغذی ضروری برای بینایی سالم، رشد و سلامت پوست، تشکیل استخوان، عملکرد سیستم ایمنی و تکامل جنینی، می باشد. این ویتامین برای تولید گیرنده های نوری و حفظ پوشش سطح چشم ها و سایر غشاهای مخاطی لازم است.

    بدن نمی تواند ویتامین A را تولیدکند و باید بر منایع غذایی ویتامین A تکیه کند. منابع گوشت، ویتامین A را (بصورت رتینول) تأمین می کنند در حالیکه منابع میوه و سبزیجات، کاروتن (ماده ای که میتواند توسط کبد به ویتامین A تبدیل گردد)، فراهم می کنند. کمبود در ویتامین A می تواند باعث نقص در بینایی شبانه، ایجاد آسیب چشمی و در موارد شدید، منجر به نابینایی گردد. مقادیر زیادی حاد یا مزمن ویتامین A میتوانند سمی بوده و دامنه ای از نشانه ها ایجاد کرده و گاهی منجر به نقایص مادرزادی گردند.

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    آزمایش ویتامین A ممکن است زمانی درخواست شود که فرد دارای علائم و نشانه هایی است که حاکی از کمبود ویتامین A بوده یا دارای سوء تغذیه است. این علائم و نشانه ها از قرار زیر هستند:

    • شب کوری
    • چشم ها، پوست و موی خشک
    • زخم و آسیب قرنیه، خارجی ترین لایه جلوی چشم که عنبیه و مردمک را می پوشاند
    • زخیم شدن پوست و زخم
    • لکه های خاکستری بر پوشش چشم (لکه های Bitot)
    • عفونت های مکرر
    • کم خونی

    وقتی که فرد نوعی بیماری دارد که همراه با سوء جذب مواد غذایی می باشد، این تست ممکن است برای نظارت بر وضعیت ویتامین A و اطمینان از اینکه فرد میزان کافی از ویتامین A را دریافت می کند، به صورت دوره ای صورت گیرد. برخی از بیماری هایی که مرتبط با جذب ناکافی ویتامین A می باشند از قرار زیر هستند:

    زمانی که فرد دارای علائم و نشانه هایی است که دال بر سمیت با ویتامین A بوده و سابقه پزشکی فرد مطابق با مصرف غذاها یا مکمل های ویتامینی حاوی ویتامین A می باشد، این آزمایش ممکن است درخواست شود. برخی از علائم و نشانه های مرتبط با سمیت ویتامین A بقرار زیر هستند:

    • سردرد
    • تهوع و استفراغ
    • دوبینی یا تاربینی
    • خستگی مفرط
    • ضعف
    • سرگیجه
    • صرع
    • تحریک پذیری
    • درد ماهیچه
    • درد استخوان و مفصل
    • کاهش وزن
    • ریزش مو
    • خشکی غشاهای مخاطی
    • خارش
    • نقص عملکرد کبد
    • ترک (شکاف) در گوشه های دهان
    • التهاب زبان (گلوسیتیس)
  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    سطح نرمال ویتامین A نشان می دهد که فرد در حال حاضر میزان کافی از ویتامین A را دارد اما نشان  نمی دهد که چه میزان در ذخیره دارد. بدن تا زمانیکه ذخایر به اتمام برسند، بدن ویتامین A را در یک سطح ثابت در خون حفظ می کند.

    نتیجه پائین در میزان ویتامین A نشان میدهد که همه ذخایر به اتمام رسیده اند و فرد فاقد ویتامین A است.

    مقدار بالای ویتامین A در خون معمولاً نشان میدهد که ظرفیت ذخیره سازی ویتامین A از حد گذشته و ویتامین A مازاد اکنون در خون وجود داشته و ممکن است در سایر بافت ها تجمع کرده و منجر به سمیت شود.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    افرادی که حداقل سطوح ویتامین A را در ذخیره دارند، ممکن است میزان لب مرزی اما کافی ویتامین A را داشته باشند تا زمانیکه مبتلا به بیماری یا شرایطی دیگر مانند بارداری شده که نیازهای بدن را افزایش میدهند. این یکی از دلایلی است که شب کوری در بسیاری از بخش های جهان در طول دوره بارداری، شایع است.

    خوردن مقادیر زیادی از غذاهای دارنده بتاکاروتن مانند هویج، می تواند باعث شود تا پوست فرد به رنگ زرد-نارنجی در آید اما باعث مسمومیت با ویتامین A نمی گردد. در صورتی که میزان کافی از ویتامین A موجود باشد، بدن کاروتن را به ویتامین A تبدیل نمی کند.

  • منابع غذایی ویتامین A چه می باشند؟

    منابع پیش ساز ویتامین A شامل گوشت (بویژه جگر)، تخم مرغ، محصولات لبنی و غذاهای غنی شده هستند. منابع کاروتن (عمدتاً بتاکاروتن) شامل میوه های با رنگ روشن و سبزیجات مانند هویج، اسفناج، زردآلو، سیب زمینی شیرین و طالبی هستند.

  • جیره های غذایی توصیه شده (RDA) برای ویتامین A چه می باشند؟

    برای نوجوانان و بزرگسالان 14 ساله یا بالاتر، RDA 900 میکروگرم (mcg) (3000 IU) برای مردان و 700 mcg (2310 IU) برای زنان می باشد. توصیه ها برای سایرین مانند نوزادان، بچه ها و زنان حامله متفاوت هستند. برای این افراد، فهرست تهیه شده توسط  موسسه ملی بهداشت، مکمل های غذایی را ببینید.

  • کمبود ویتامین A چگونه درمان می شود؟
    کمبودهای ملایم تا متوسط با مکمل ها و یا با تغییراتی در رژیم غذایی درمان می شوند. کمبودهای شدیدتر شاید نیاز به دزهای درمانی تحت نظارت ویتامین A داشته باشد.
  • آیا آزمایش ویتامین A در مطب پزشک قابل انجام است؟

    خیر، این تست نیاز به تجهیزات تخصصی داشته و توسط هر آزمایشگاهی ارائه نمی شود. در بسیاری از موارد، خون شما به یک آزمایشگاه مرجع فرستاده خواهد شد.

مشاهده سوالات بیشتر مشاهده کمتر سوالات
مطالب مرتبط
مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر
مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

Wisse, B. (2014 May 10 Updated). Hypervitaminosis A. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000350.htm. Accessed on 8/29/15.

Dugdale, D. (2013 November 1 Updated). Vitamin A blood test. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003570.htm. Accessed on 8/29/15.

Frank, E. et. al. (2015 July Updated). Vitamins. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/Vitamins.html?client_ID=LTD#tabs=0. Accessed on 8/29/15.

Ansstas, G. et. al. (2014 June 11 Updated). Vitamin A Deficiency. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/126004-overview. Accessed on 8/29/15.

Rosenbloom, M. and Gentili, A. (2014 October 14 Updated). Vitamin Toxicity. Medscape Drugs & Diseases [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/819426-overview. Accessed on 8/29/15.

(© 1995–2015). Vitamin A, Serum. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/60298. Accessed on 8/29/15.

(Sept 29, 2009) Lieber C. Relationships Between Nutrition, Alcohol Use, and Liver Disease. National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism. Available online at http://pubs.niaaa.nih.gov/publications/arh27-3/220-231.htm. Accessed October 2015.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Schwartz, R. et. al. (Updated 2011 January 7). Dermatologic Manifestations of Vitamin A Deficiency. eMedicine [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1104441-overview. Accessed March 2011.

Ansstas, G. and Thakore, J. (Updated 2010 December 28). Vitamin A Deficiency. eMedicine [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/126004-overview. Accessed March 2011.

Eledrisi, M. et. al. (Updated 2009 September 2). Vitamin A Toxicity. eMedicine [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/126104-overview. Accessed March 2011.

Dugdale, D. (Updated 2009 November 15). Vitamin A test. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003570.htm. Accessed March 2011.

Vorvick, L. (Updated 2009 November 1). Beta-carotene test. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003571.htm. Accessed March 2011.

Dugdale, D. (Updated 2010 May 23). Hypervitaminosis A. MedlinePlus Medical Encyclopedia [On-line information]. Available online at http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000350.htm. Accessed March 2011.

Frank, E. et. al. (Updated 2010 December). Vitamins. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/Vitamins.html?client_ID=LTD. Accessed March 2011.

(© 1995-2011). Unit Code 60298: Vitamin A, Serum. Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/print.php?unit_code=60298. Accessed March 2011.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (© 2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry: AACC Press, Washington, DC. Pp 400-401.

Wu, A. (© 2006). Tietz Clinical Guide to Laboratory Tests, 4th Edition: Saunders Elsevier, St. Louis, MO. Pp 1116-1119.

Barclay, L. (2010 December 8). Vitamin A May Reduce Deaths From Measles and Diarrhea in Children. Medscape Today from Medscape Medical News [On-line information]. Available online at http://www.medscape.com/viewarticle/733832. Accessed March 2011.

مشاهده بیشتر
مشاهده کمتر

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.