برای تشخیص یک عفونت مجاری ادراری (UTI)
Urine Culture کشت ادرار
هنگامی که علائم UTI مانند تکرر ادرار و درد هنگام دفع ادرار را تجربه کرده و یا آزمایش تجزیه ادرار حاکی از این است که UTI دارید
نمونه ادرار تمیز که در میانه ادرار کردن، جمع آوری می شود (زنان باید لبه های واژن را به اطراف باز کرده و از جلو به عقب تمیز کنند؛ مردان باید نوک آلت تناسلی را تمیز؛ و شروع به ادرار کنند، سپس اول اجازه دهید تا مقداری از ادرار به چاه توالت ریخته و سپس یک یا دو اونس از ادرار را در ظرف آماده شده، جمع آوری کنید، و بعد بقیه را در چاه توالت تخلیه کنید)؛ گاهی اوقات نمونه ادرار به وسیله یک کاتتر جمع آوری می شود
معمولاً آمادگی خاصی لازم ندارد ولی شاید به شما توصیه شود که حداقل یک ساعت پیش از آزمایش، ادرار نکنید و یا 15 تا 20 دقیقه قبل جمع آوری نمونه، یک لیوان آب بنوشید.
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش کشت ادرار برای تشخیص یک عفونت مجاری ادراری (UTI) و برای شناسایی باکتری ها یا مخمر ایجاد کننده عفونت بکار می رود. این میتواند همراه با آزمایش حساسیت برای تعیین نوع آنتی بیوتیک بازدارنده رشد میکروب ایجاد کننده عفونت، انجام شود. نتایج به پزشک در تعیین نوع داروهایی که احتمالاً در درمان عفونت فرد مؤثرتر می باشند، کمک خواهند کرد.
ادرار توسط کلیه ها تولید می شود، یک جفت از اندام های لوبیایی شکل که در زیر قفسه سینه در طرفین راست و چپ پشت بدن، قرار دارند. کلیه ها، خون را از مواد زائد فیلتر کرده و ادرار، یک مایع زرد، را برای خارج کردن ضایعات از بدن، ایجاد می کند. ادرار از طریق لوله هایی به نام حالب از کلیه ها به مثانه رفته و در آنجا به صورت موقت ذخیره شده و سپس از طریق مجرای پیشآب تخلیه می شود. ادرار معمولاً استریل می باشد اما گاهی اوقات، باکتری ها و ندرتاً مخمر میتواند از پوست خارج پیشآب، وارد شده و به درون مجاری ادراری رفته و در آنجا باعث یک عفونت در مجاری ادراری گردند.
بیشتر UTI ساده بوده و براحتی درمان می شوند. هرچند، اگر به آنها رسیدگی نشود، عفونت ممکن است از طریق حالب انتشار پیدا کرده و وارد کلیه ها شود. عفونت کلیه خطرناک بوده و میتواند به آسیب دائمی کلیه منجر گردد. در برخی موارد، عفونت مجاری ادراری ممکن است منتهی به عفونت در جریان خون (سپتیسمی) شده که میتواند کشنده باشد.
افراد مبتلا به بیماری کلیوی یا سایر عوارضی که بر کلیه ها تأثیر می گذارند، مانند دیابت یا سنگ های کلیه و افراد دارای نقص سیستم ایمنی ممکن است به UTI های مکرر و یا پیچیده، حساس تر باشند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روش انجام کشت ادرار، بخش "هدف از آزمایش" را ببینید.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
زمانی که فرد دارای علائم نشاندهنده احتمال یک عفونت مجاری ادراری (UTI) می باشد کشت ادرار ممکن است درخواست شود، این علائم بقرار زیر هستند:
- احساس قوی و دائمی نیاز به دفع ادرار
- احساس سوزن هنگام ادرار کردن
- ادرار غیرشفاف با بوی قوی
- کمردرد
همچنین امکان دارد که افراد مبتلا به UTI، در زیر شکم خود احساس فشار نیز کرده و مقادیر کمی از خون در ادرار دیده شود. اگر UTI شدیدتر بوده و به کلیه انتشار یابد، ممکن است باعث درد در پهلو، تب بالا، رعشه، لرز، حالت تهوع یا استفراغ گردد.
گاهی اوقات، ممکن است برای زنان جوان همراه با علائم و نشانه های UTI و کسانی که عفونت ساده در مجاری ادراری تحتانی دارند، بدون نیاز برای کشت ادرار آنتی بیوتیک تجویز گردد. اگر شک بر یک عفونت پیچیده باشد یا علائم به درمان اولیه پاسخ ندهند، سپس کشت ادرار توصیه می شود.
توصیه می شود که زنان باردار بدون علائم در طول سه ماهه اول یا اولین ویزیت پیش از تولد برای باکتری های موجود در ادرار، که میتواند بر سلامت جنین در حال تکامل تأثیر بگذارد غربالگری شوند.
آزمایش کشت ادرار ممکن است همراه با آزمایش تجزیه شیمیایی ادرار یا برای پیگیری در پی نتایج آزمایش تجزیه ادرار، درخواست گردد.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
نتایج کشت ادرار، اغلب همراه با نتایج آزمایش تجزیه ادرار و با توجه به چگونگی جمع آوری نمونه و اینکه آیا علائم موجود هستند، تفسیر شوند. از آنجائیکه برخی نمونه های ادرار دارای پتانسیل آلودگی با باکتری هایی را دارند که معمولاً بر روی پوست پیدا می شوند (فلور نرمال)، باید هنگام تفسیر برخی نتایج کشت، دقت بعمل آید.
معمولاً، رشد یک نوع از باکتری با تعداد کلنی بالا، بعنوان یک کشت ادراری مثبت در نظر گرفته می شود. در نمونه هایی که تمیز جمع آوری شده اند، کشت هایی که در آنها بیش از 100000 واحد تشکیل دهنده کلنی (CFU) در میلی لیتر وجود داشته باشد معمولاً نشان دهنده عفونت هستند. هرچند، در برخی موارد حتی در صورت وجود عفونت، شاید تعداد قابل ملاحظه ای از باکتری ها وجود نداشته باشد. گاهی اوقات، تعداد پائین تر (1000 تا 100000 CFU بر میلی لیتر ممکن است نشاندهنده عفونت باشد، بویژه اگر علائم موجود باشند. به همین صورت، برای نمونه هایی که با استفاده از تکنیک هایی مانند کاتتر جمع آوری شده اند که آلودگی را به حداقل می رسانند، نتایج 1000 تا 100000 CFU بر میلی لیتر، قابل ملاحظه در نظر گرفته می شوند.
با وجود آنکه انواعی از باکتری ها میتوانند باعث UTI شوند، بیشتر بعلت اشریشیاکولی می باشد؛ اشریشیاکولی باکتری هایی هستند که در دستگاه گوارش شایع بوده و معمولاً در مدفوع پیدا می شوند. سایر باکتری هایی که ممکن است باعث UTI شوند، شامل Proteus, Klebsielaa, Enterococcus و Staphylococcus هستند. گاهی اوقات، UTI ممکن است به علت یک مخمر، مانند Candida albicans باشد؛ ورم مجرای پیشآب (urethritis) اغلب بعلت بیماری های منتقل شونده از راه رابطه جنسی مانند herpes، chlamydia یا gonorrhea است.
کشتی که به صورت "عدم رشد در 24 یا 48 ساعت" گزارش شود، معمولاً نشان میدهد که عفونتی وجود ندارد. هرچند، در صورت ادامه علائم، ممکن است کشت ادرار بر نمونه دیگری به دنبال وجود باکتری هایی با تعداد کلنی کمتر یا سایر میکروارگانیزم هایی که ممکن است باعث این علائم شوند، تکرار شود. وجود سلول های سفید خون و تعداد پائینی از میکروارگانیزم ها در ادرار یک فرد علامت دار، عارضه ای می باشد که به عنوان سندرم پیشآبی حاد نامیده می شود.
اگر در یک کشت، رشد چندین نوع مختلف از باکتری ها مشاهده شود، پس این احتمال هست که رشد آنها بعلت آلودگی باشد. این بویژه در نمونه هایی از ادرار تخلیه شده صادق است که ارگانیزم های موجود شامل لاکتوباسیلوس و یا سایر باکتری های واژینال غیربیماری زای معمول در زنان، می باشند. اگر علائم ادامه یابند، پزشک ممکن است درخواست برای تکرار کشت بر نمونه ای بدهد که با دقت بیشتری جمع آوری شده است. هرچند، اگر یک نوع از باکتری ها با تعداد کلنی بسیار بالاتری در مقایسه با سایرین، موجود باشد، بعنوان مثال 100000 CFU بر میلی لیتر در مقابل 1000 CFU بر میلی لیتر، پس آزمایشات بیشتری ممکن است برای شناسایی باکتری های غالب، انجام شوند.
در صورت مثبت بودن یک کشت، ممکن است آزمایشات حساسیت برای هدایت درمان، صورت گیرند. هر گونه عفونت باکتریایی میتواند جدی بوده و در صورت عدم درمان، به سایر نواحی بدن انتشار یابد. درد، اغلب اولین نشانگر عفونت است. درمان فوری، معمولاً با استفاده از آنتی بیوتیک ها، در کاهش درد کمک خواهد کرد.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
زنان و دختران اغلب بیشتر از مردان و پسران به عفونت های مجاری ادراری (UTI) مبتلا می شوند. حتی دختران پیش از سنین نوجوانی نیز ممکن است UTI مکرر داشته باشند. برای مردان و پسرانی که نتیجه مثبت در UTI دارند، ممکن است آزمایشات بیشتری برای رد کردن وجود سنگ کلیه یا ناهنجاری ساختاری که بتواند باعث عفونت گردد، انجام گیرد.
اگر فردی دارای UTI مکرر و یا عود کننده باشد، کشت و آزمایشات حساسیت احتمالاً همراه با هر عفونت انجام شوند. برای افرادی که UTI مکرر دارند، ممکن است باکتری های آنها در طول زمان به آنتی بیوتیک ها مقاوم شده و انتخاب دقیق آنتی بیوتیک و دوره کامل درمان، را ضروری نماید.
-
از طرف پزشک تماس گرفتند و برای نمونه جدید ادرار، درخواست دادند و اعلام کردند که نمونه قبلی آلوده است. چه اتفاقی افتاده است؟
در صورتی که پوست و ناحیه تناسلی بخوبی پیش از جمع آوری نمونه، تمیز نشده باشند، ممکن است که در کشت ادرار سه نوع از باکتری های مختلف یا بیشتر رشد کنند و این کشت، آلوده در نظر گرفته می شود. این کشت حذف می شود، زیرا نمیتواند تشخیص دهد که آیا این باکتری ها در داخل یا خارج مجرای ادراری وجود داشته اند. میتوان از یک نمونه آلوده اجتناب کرد و این در صورتی انجام می شود که با توجه به دستورالعمل ها، خود را بخوبی تمیز کرده و نمونه ادرار تمیز میانه جریان را جمع آوری کنید.
-
پزشک به من گفته است که علائم عفونت مجاری ادراری را دارم و آنتی بیوتیک هایی را بدون انجام کشت ادرار، تجویز کرده است. چرا؟
باکتری هایی با عنوان Escherichia coli (E.coli)، عامل عمده عفونت های مجاری ادراری تحتانی هستند. این میکروارگانیزم معمولاً به انواعی از آنتی بیوتیک ها مانند تریمتوپریم-سولفامتوکسازول، سیپروفلوکساسین و نیتروفورانتیون، حساس است. در بیشتر افرادی که عفونت ساده دارند، UTI با یکی از این آنتی بیوتیک ها، پس از درمان برطرف خواهد شد. مبتنی بر این اطلاعات، ممکن است پزشک یکی از آنها را بدون انجام کشت، تجویز کند.
-
اگر عفونت من درمان نشود، چه اتفاقی ممکن است بیافتد؟
در صورت عدم درمان، ممکن است عفونت از مجرای ادراری تحتانی به مجرای ادراری فوقانی حرکت کرده و خود کلیه را آلوده کرده و احتمالاً وارد جریان خون شده و سپتیسمی ایجاد کند. علائم سپتیسمی شامل تب و لرز، افزایش تعداد سلول های سفید خون و خستگی مفرط هستند. در صورتی که پزشک مشکوک به ابتلای شما به سپتیسمی شود، معمولاً درخواست کشت خون داده و مطابق با آن، آنتی بیوتیک هایی را تجویز خواهد کرد.
-
چه چیزی من را در معرض خطر عفونت های مجاری ادراری عود کننده قرار می دهد؟
انواعی از عوامل وجود دارند که فرد را مستعد به UTI می کنند. پس از دوره نوزادی، بعلت تفاوت های آناتومیک در مجاری دستگاه ادراری تناسلی زنان، بروز این عفونت در آنها بالاتر می باشد. در نوزادان و بچه های کوچک، ناهنجاری های مادرزادی، همراه با UTI هستند. در بزرگسالان، رابطه جنسی، استفاده از دیافراگم، دیابت، بارداری، رفلاکس، نقص عملکرد در سیستم عصبی، سنگ های کلیه و تومورها همه، مستعد UTI هستند. در بیمارستان، سرای سالمندان یا مراقبت های خانگی، کاتترها و ابزارهای درون رونده در مجرای ادراری، اصلی ترین عوامل مشارکت کننده در ابتلا به UTI هستند.