پس از اینکه تشخیص دیابت انجام شد، برای کمک به تمایز دیابت نوع 1 خودایمن از دیابت نوع 2
Diabetes-related Autoantibodies
(اتوآنتی بادی های مرتبط با دیابت)
هنگامی که تازه مبتلا به دیابت تشخیص داده شده اید به جهت مشخص کردن اینکه آیا دیابت شما مرتبط با خودایمنی است؛ هنگامی که شما مبتلا به دیابت هستید که تحت درمان رژیم غذایی یا دارو می باشید و در حفظ مقادیر قند خون (گلوکز) در سطح نرمال یا نزدیک به نرمال دارای مشکل بوده و مشکوک به ابتلا به نوع 1 در عوض نوع 2 دیابت هستید.
نمونه خون به دست آمده از ورید بازوی شما
آمادگی خاصی لازم نمی باشد
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش اتوآنتی بادی (لانگرهانس) مرتبط با دیابت ، در اصل برای کمک به تشخیص دیابت نوع 1 خودایمن از دیابت بعلت سایر علت ها، بکار می رود. دیابت نوع 1، نوعی عارضه است که با فقدان انسولین بعلت فرایندهای خودایمنی شناخته می شود که سلول های بتا تولید کننده انسولین در پانکراس را تخریب می کنند. دیابت نوع 2، در اصل مرتبط با مقاومت به انسولین می باشد.
تعیین اینکه کدام نوع از دیابت موجود است، امکان درمان بموقع با مناسب ترین درمان را برای اجتناب از عوارض بیماری فراهم می کند. افراد دیابت نوع 1 باید سطوح گلوکز خون خود را چک کرده و چندین مرتبه در روز برای کنترل سطح گلوکز در خون، به خود انسولین تزریق کنند. افراد متلا به دیابت نوع 2 ممکن است قند خون خود را یک یا چند بار در روز بررسی کنند. اگرچه، افراد مبتلا به دیابت نوع 2، قند خون خود را به روش های مختلفی کنترل می کنند. برخی میتوانند سطوح گلوکز خود را با رژیم غذایی و ورزش کنترل کرده، برخی داروهای خوراکی مصرف کرده و برخی نیاز به تزریق روزانه انسولین دارند.
چهار آزمایش اتوآنتی بادی متداول که برای تشخیص بین دیابت نوع 1 و دیابت به سایر دلایل استفاده می شوند در جدول زیر خلاصه شده اند.
آزمایش توصیف اختصارات نظرات اتوآنتی بادی های سیتوپلاسمی سلول لانگرهانس ICA گروهی از اتوآنتی بادی های سلول لانگرهانس که بر علیه انواعی از پروتئین های سلول لانگرهانس می باشند را اندازه گیری می کند (توجه کنید: سلول های بتا نوعی از سلول های لانگرهانس هستند( یکی از متداولترین اتوآنتی بادی های سلول لانگرهانس که با بروز بیماری شناسایی می شود؛ در 70تا 80% افراد تازه تشخیص داده شده به دیابت نوع 1 شناسایی می شود اتوآنتی بادی های گلوتامیک اسید دکربوکسیلاز GADA آزمایش برای اتوآنتی بادی هایی که بر علیه پروتئین سلول بتا (آنتی ژن) هستند اما اختصاصی سلول های بتا نیستند همچنین یکی از شایعترین اتوآنتی بادی های شناسایی شده در افراد جدیداً تشخیص داده شده به دیابت نوع 1 (تقریباً 70 تا 80 درصد) اتوآنتی بادی های مرتبط با اینسولینوما - 2 IA-2A آزمایشات برای اتوآنتی بادی های بر علیه آنتی ژن های سلول بتا اما غیر-اختصاصی در تقریباً 60% افراد مبتلا به دیابت نوع 1، شناسایی شده است اتوآنتی بادی های انسولین IAA اتوآنتی بادی علیه انسولین؛ انسولین تنها آنتی ژنی است که تصور می شود برای سلول های بتا بسیار اختصاصی باشد در تقریباً 50% کودکان مبتلا به نوع 1 دیابت شناسایی شده؛ معمولاً در بزرگسالان تشخیص داده نمی شود
آزمایش IAA بین اتوآنتی بادی هایی که انسولین داخلی را هدف قرار می دهند و آنتی بادی های تولید شده علیه انسولین خارجی تشخیص نمی دهد.
اتوآنتی بادی هایی که در کودکان دیده می شوند اغلب نسبت به موارد موجود در بزرگسالان، متفاوت هستند. IAA معمولاً اولین مارکری است که در کودکان کم سن تر ظاهر می شود. با پیشرفت بیماری، ممکن است این مارکر محو شده و ICA، GADA و IA-2A، مهمتر شوند. با بروز دیابت نوع 1، IA-2A نسبت به هر کدام از GADA یا ICA کمتر مثبت می شود. در حالیکه تقریباً 50% کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 تازه آغاز شده، IAA مثبت می باشند، مثبت بودن IAA در بزرگسالان کمتر متداول است.
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
در ابتدای تشخیص ابتلای فرد به دیابت و برای تمایز بین دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2، پزشک ترکیبی از این اتوآنتی بادی ها را احتمالاً درخواست دهد. بعلاوه، در افراد تشخیص داده شده با دیابت نوع 2 که در کنترل سطح قند خون خود با درمان های استاندارد دارای مشکل هستند، این آزمایشات ممکن است مورد استفاده قرار گیرند.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
اگر در فردی که علائم دیابت را نشان می دهد، ICA، GADA و یا IA-2A موجود باشند، تشخیص دیابت نوع 1، تأئید می شود. همینطور اگر IAA در کودک مبتلا به دیابت که با انسولین درمان نمی شود موجود باشد، علت، نوع 1 دیابت می باشد.
اگر هیچ نوع از اتوآنتی بادی های مرتبط با دیابت موجود نباشند، در نتیجه این احتمال وجود ندارد که دیابت نوع 1 باشد. برخی از افرادی که دیابت نوع 1 دارند هرگز مقادیر قابل تشخیص اتوآنتی بادی های لانگرهانس را ایجاد نخواهند کرد اما این مورد نادر است. اکثر این افراد، 95% یا بیشتر افرادی که نوع 1 دیابت را دارند حداقل یک اتوآنتی بادی لانگرهانس را خواهند داشت.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
بعلت اینکه سنجش های GADA و IA-2A، اتوماتیک و خودکار هستند، این آزمایشات معمولاً نسبت به تست ICA که بسیار مشکل بوده و نیاز به مهارت فراوان در تفسیر دارد، در دسترس تر هستند.
همچنین ممکن است اتوآنتی بادی های لانگرهانس در افراد مبتلا به سایر اختلالات اندوکرین خودایمن مانند تیروئیدیس هاشیموتو یا بیماری آدیسون خودایمن نیز دیده شوند.
آزمایش افراد غیر-دیابتی برای اتوآنتی بادی های لانگرهانس، فقط بعنوان بخشی از تحقیقات توصیه می شود. در زمینه های تحقیقاتی، این اتوآنتی بادی های لانگرهانس ممکن است برای کمک به پیش بینی بروز دیابت نوع 1 در خانواده های افراد مبتلا، مورد استفاده قرار گیرند. بطورکلی، هر چه اتوآنتی بادی های لانگرهانس که یک فرد غیر-دیابتی در خون خود دارد بیشتر باشد، خطر ابتلای آنها به دیابت نوع 1 در آینده، بیشتر خواهد بود. اگر یک فرد غیر-دیابتی با یک یا چند اتوآنتی بادی لانگرهانس، دارای پاسخ انسولینی کمتری به تزریق درون وریدی گلوکز باشد، خطر دیابت نوع 1 برای آنها میتواند بالا باشد. به ویژه، در بستگان درجه اول افراد مبتلا به دیابت نوع 1 که ICA داشته و پاسخ انسولینی پائینی به تزریق درون وریدی گلوکز نشان می دهند، ریسک ابتلا به دیابت نوع 1 طی 5 سال، بیشتر از 50% خواهد بود.
بعلت اینکه هیچ درمان مؤثری برای پیشگیری از دیابت نوع 1 وجود ندارد، غربالگری کل جمعیت برای اتوآنتی بادی های لانگرهانس یا آزمایش بستگان درجه اول افراد مبتلا به دیابت نوع 1، بجز برای اهداف تحقیقاتی، توصیه نمی شود.
افرادی که با تزریق انسولین درمان می شوند ممکن است شروع به تولید آنتی بادی هایی بر علیه انسولین خارجی نمایند. آزمایش IAA بین این نوع از آنتی بادی ها و اتوآنتی بادی های علیه انسولین داخلی، تشخیص نمی دهد. از اینرو، این آزمایش برای فردی که از قبل با تزریق انسولین درمان شده است، معتبر نمی باشد. بعنوان مثال، فردی که تصور می شود مبتلا به دیابت نوع 2 بوده و کسی که با تزریق انسولین درمان شده است، نمیتواند این تست را برای مشخص کردن اینکه آیا نوع 1 دیابت دارد یا خیر، انجام دهد.
-
آیا میتوان از این آزمایشات برای تشخیص دیابت استفاده کرد؟
خیر. دیابت نوع 1 و همچنین سایر انواع آن با استفاده از سنجش های گلوکز خون و یا A1c، غربالگری، تشخیص و نظارت می شوند. آزمایشات اتوآنتی بادی، پس از تشخیص دیابت و برای کمک به تمایز بین نوع 1 و 2 آن، میتوانند استفاده شوند.
-
آیا اتوآنتی بادی های GADA، ICA و IA-2A، سلول های بتا را تخریب می کنند؟
-
آیا تشخیص زودرس تخریب سلول بتا، امکان پیشگیری از آن را فراهم می آورد؟
در حال حاضر، خیر. امکانی که الان دارد، تشخیص دیابت بمحض ظهور علائمی مانند تکرر ادرار، کاهش وزن و گلوکز خون بالا (هایپرگلایسمی) می باشد. این میتواند به اقدام برای کنترل گلوکز دیابتی و در مقابل به حداقل رساندن عوارض آن مانند آسیب به کلیه و چشم که در پی دیابت دیده می شوند، کمک کند.