اگر شما مبتلا به ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسانی (HIV) تشخیص داده شده اید، برای تعیین اینکه آیا سویه ایجاد کننده عفونت در شما، به یک یا چند دارو برای درمان ضد رتروویروسی (ART)، مقاوم بوده یا ایجاد مقاومت کرده است.
HIV Antiretroviral Drug Resistance Testing, Genotypic
در ابتدای تشخیص ابتلای شما به HIV یا سریعاً پیش از آغاز درمان ضد-رتروویروسی یا زمانی که ART دریافت می کنید ولی میزان ویروس در خون شما (بار ویروسی HIV)، بطور یکنواختی افزایش یا کاهش پیدا نمی کند.
نمونه خون از ورید بازوی شما به دست می آید
هیچ آمادگی لازم ندارد
-
این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟
آزمایش مقاومت به ضد رتروویروس ژنوتیپی HIV برای کمک به انتخاب یک رژیم دارویی استفاده می شود که احتمالاً در درمان یک فرد مبتلا به عفونت HIV موثر خواهد بود. این آزمایش برای مشخص کردن این مورد بکار می رود که آیا سویه HIV آلوده کننده فرد به یک یا چند داروی مورد استفاده برای درمان HIV مقاوم بوده یا مقاومت ایجاد کرده است. این آزمایش، ژن های ویروس را برای شناسایی وجود یک یا چند جهش که مرتبط با مقاومت دارویی ضد آنتی ویروسی (ART) هستند؛ بررسی می کند.
ART با هدف سرکوب میزان ویروس (بار ویروسی) به جهت کاهش ریسک پیشرفت بیماری و به حداقل رساندن تکثیر ویروس و جهش در آن، طراحی شده است. اگرچه، فرد ممکن است در ابتدا با یک سویه HIV مقاوم به دارو آلوده شده باشد یا اینکه مقاومت دارویی در طول درمان ایجاد شده و باعث شده باشد تا ART در سرکوب ویروس ناموثر شود.
وقتی فرد در ابتدا آلوده به ویروس تشخیص داده می شود، آزمایش مقاومت دارویی HIV برای تعیین اینکه آیا سویه HIV به یک یا چند دارو مقاوم بوده یا نه، بکار می رود. این اطلاعات برای شناسایی و انتخاب داروهای ضدویروسی که احتمالاً مؤثر خواهند بود، استفاده می شود.
این تست همچنین میتواند پس از اینکه فرد درمان را آغاز کرد، برای کمک به مشخص کردن علت موفق نبودن درمان دارویی، بکار رود. شکست درمان زمانی مشخص می شود که بار ویروسی فرد کاهش نیافته یا با وجود درمان شروع به افزایش کند. در این مورد، درمان فرد احتمالاً تغییر خواهد کرد. نتایج آزمایش مقاومت ضد رتروویروسی میتوانند در انتخاب رژیم دارویی که احتمالاً در سرکوب ویروس مؤثر خواهد بود، کمک کنند.
این آزمایش در تشخیص مقاومت به داروهای ضدرتروویروسی مانند دسته های زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
- بازدارنده های پروتئاز
- بازدارنده های ترنسکریپتاز معکوس
- بازدارنده های اینتگراز
برای جلوگیری از مقاومت به ART، افراد مبتلا به HIV معمولاً با ترکیبی از داروهایی که از دو دسته ART هستند، مورد درمان قرار میگیرند. این بعنوان درمان ضد رتروویروسی بسیار فعال یا HAART شناخته می شود. (برای اطلاعات بیشتر، بخش هدف از انجام این آزمایش چیست؟ را ببینید.)
-
این آزمایش در چه زمانی درخواست داده میشود؟
آزمایش مقاومت ژنوتیپی HIV در زمانی که فرد در ابتدا مبتلا به عفونت HIV تشخیص داده شده و پیش از آغاز درمان، توصیه می شود. اگر درمان بزودی پس از تشخیص آغاز نشود، پس تکرار آزمایش مقاومت باید پیش از آغاز درمان در نظر گرفته شود.
این آزمایش همچنین ممکن است زمانی که مقادیر بار ویروسی HIV در طول درمان به صورت یکنواختی کاهش یا افزایش نمی یابند، توصیه شود که نشان دهنده این است که احتمالاً HIV در حال ایجاد مقاومت است. بطورکلی، اگر با ویروسی در آزمایشات متوالی به اندازه 3 برابر افزایش یابد، شکست درمان در نظر گرفته می شود. اگر مقاومت دارویی پیدا شود، یک رژیم درمانی احتمالاً انتخاب می شود.
-
نتایج این آزمایش چگونه تفسیر میشود؟
بطورکلی، جهش های شناسایی شده توسط آزمایش، نشاندهنده داروهایی است که احتمالاً سویه HIV به آنها مقاوم می باشد. اگرچه، همه جهش ها باعث مقاومت دارویی نشده و نتایج آزمایش مقاومت ژنوتیپی باید با احتیاط تفسیر گردند. میتوان هنگام در نظر گرفتن نتایج آزمایش و انتخاب ART مناسب، با یک متخصص مشورت کرد.
نتایج تست، جهش های ویروسی را شناسایی می کنند. اینها با ترکیبی از حروف و اعداد تشریح می شوند (بعنوان مثال، K103N) که در آن حروف نشاندهنده اسید آمینه مرتبط با ژن بوده و عدد به موقعیت جهش در ژنوم برمی گردد.
گزارش آزمایشگاه نیز میتواند تفسیری از نتایج و فهرستی از داروها را که ویروس به آنها مقاوم یا حساس است، فراهم کند. این اطلاعات به پزشک در انتخاب یک رژیم درمانی که احتمالاً در سرکوب HIV بیمار موثر است، کمک می کنند.
-
آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟
اگر بار ویروسی یک فرد کمتر از 500 کپی در میلی لیتر باشد، آزمایش مقاومت به HIV توصیه نمی شود. در این مورد، میزان کافی از ماده ژنتیکی HIV (RNA) برای قابل اطمینان بودن تست وجود ندارد. این آزمایش در صورتی درست عمل می کند که بار ویروسی بیشتر از 1000 کپی در میلی لیتر باشد اما حتی اگر این میزان بین 500 و 1000 کپی در میلی لیتر باشد، این آزمایش توصیه می گردد.
مقاومت ژنوتیپی HIV یک آزمایش کیفی بوده و جهش های مرتبط با مقاومت دارویی را شناسایی می کند. این تست، سطح مقاومت مرتبط با دارو را گزارش نمی کند. آزمایش مقاومت فنوتیپی (پرسش های متداول #2 را ببینید)، نشانگر بهتری از سطح مقاومت دارویی HIV می باشد.
آزمایش مقاومت ژنوتیپی نمی تواند جهش های مقاومت ناشناخته ای را که احتمالاً در سویه های نادر HIV موجود هستند، شناسایی کند. اگر ژن مقاومت فقط در کمتر از 10 تا 20 درصد کل ویروس که در خون گردش می کند وجود داشته باشد، این تست نمینواند یک سویه مقاوم به داروی HIV را تشخیص دهد.
این آزمایش پس از قطع مصرف دارو توصیه نمی شود. به این علت که ممکن است درصد سویه مقاوم به دارو، در غیاب دارو به میزان چشمگیری کاهش یابد. وقتی "فشار انتخابی" از سمت یک دارو وجود نداشته باشد، ممکن است سویه مقاوم به دارو تا اندازه ای کاهش یابد که در آن، آزمایش قادر به تشخیص آن نباشد. به این علت، اگر آزمایش برای ارزیابی یک درمان ناموفق انجام شود، باید در زمانی که فرد دارو را استعمال می کند انجام شود یا اگر این امکان نداشت، طی 4 هفته پس از توقف درمان، انجام گردد.
-
چقدر طول می کشد تا نتایج آزمایش من آماده شود؟بسته به محلی که شما آزمایش خود را انجام می دهید، نمونه شما ممکن است به یک آزمایشگاه مرجع فرستاده شود. احتمالاً یک تا دو هفته تا آماده شدن نتایج طول بکشد.
-
آزمایش مقاومت فنوتیپی HIV چه می باشد؟
آزمون مقاومت فنوتیپی HIV همانند با آزمایش ژنوتیپی می باشد بطوریکه سویه HIV ایجاد کننده عفونت شما را برای مقاومت به ARV خاص سنجش می کند، اما از یک روش متفاوتی استفاده می کند. در آزمایشگاه، نمونه ویروس پرورش یافته در کشت با غلظت های متفاوتی از یک یا چند دارو، مخلوط می شود. اگر ویروس قادر باشد که در حضور دارو تکثیر شود، همانطور که با یک سویه شناخته شده از ویروس مقایسه می شود (یک ویروس مرجع)، گفته می شود که به دارو مقاوم است. این نوع آزمایش معمولاً طولانی تر از آزمایش مقاومت ژنوتیپی است.