اسامی دیگر
Anti-retroviral Drug Resistance Testing
ARV Resistance Testing
اسم متعارف
Human Immunodeficiency Virus Genotypic Resistance Testing
تاریخ آخرین بازبینیدر مورخه
تاریخ آخرین اصلاحدر مورخه December 12, 2017.
آزمایش در یک نگاه
علت انجام آزمایش؟

اگر شما مبتلا به ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسانی (HIV) تشخیص داده شده اید، برای تعیین اینکه آیا سویه ایجاد کننده عفونت در شما، به یک یا چند دارو برای درمان ضد رتروویروسی (ART)، مقاوم بوده یا ایجاد مقاومت کرده است.

زمان انجام آزمایش؟

در ابتدای تشخیص ابتلای شما به HIV یا سریعاً پیش از آغاز درمان ضد-رتروویروسی یا زمانی که ART دریافت می کنید ولی میزان ویروس در خون شما (بار ویروسی HIV)، بطور یکنواختی افزایش یا کاهش پیدا نمی کند.

نمونه مورد نیاز

نمونه خون از ورید بازوی شما به دست می آید

آمادگی‌های لازم پیش از نمونه‌گیری

هیچ آمادگی لازم ندارد

نتایج آزمایش خود را می‌توانید در وب‌سایت آزمایشگاه یا در پورتال بیمار مشاهده کنید. در حال حاضر شما در وب‌سایت LabTests هستید که احتمالا به منظور دریافت اطلاعاتی در مورد آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید، از طریق وب‌سایت آزمایشگاه خود به این وب‌سایت وارد شده‌اید. البته برای مشاهده‌ی نتایج آزمایش‌های خود، لازم است تا دوباره به وب‌سایت آزمایشگاه خود مراجعه کرده و یا با پزشک خود تماس بگیرید.

این وب‌سایت یک وب‌سایت آموزشی برای بیمار است و اطلاعاتی را در مورد آزمایش‌ها به بیمار ارائه می‌دهد. مطالب موجود در این سایت، که توسط متخصصین آزمایشگاهی و دیگر متخصصین حوزه‌ی پزشکی بررسی شده است، توضیحات کلی درباره تفسیرهای احتمالی نتایج آزمایش‌های ذکر شده در سایت می‌باشد. به عنوان مثال در صورت مقادیر بالا یا پایین نتایج آزمایش‌ها، اطلاعاتی در مورد وضعیت احتمالی سلامتی یا بیماری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد.

محدوده‌ی مرجع این آزمایش را می‌توانید در برگه‌ی جواب آزمایش خود مشاهده نمایید. محدوده‌های مرجع، معمولا در سمت راست برگه‌ی آزمایش درج می‌شوند.

اگر به برگه‌ی جواب‌دهی دسترسی ندارید، برای دریافت محدوده‌ی مرجع، می‌توانید با پزشک خود یا با آزمایشگاهی که آزمایش را آن‌جا انجام داده‌اید، تماس بگیرید.

جهت تفسیر نتایج تست‌های آزمایشگاهی، می‌بایست این نتایج نسبت به محدوده‌ی مرجع مقایسه شوند. محدوده‌ی مرجع، نتایج مورد انتظار در یک فرد سالم می‌باشد. گاهی اوقات، به این محدوده، محدوده‌ی نرمال نیز گفته می‌شود. با مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با محدوده‌ی مرجع، می‌توان از غیرطبیعی بودن نتایج آزمایش خود نسبت به محدوده‌ی مورد انتظار آگاه شد. مقادیری که خارج از محدوده‌ی مورد انتظار هستند؛ می‌توانند سرنخ‌هایی برای شناسایی شرایط و بیماری‌های احتمالی باشند.

اگر‌چه در چند دهه‌ی گذشته، صحت تست‌های آزمایشگاهی به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است؛ اما به علت تفاوت در تجهیزات، معرف‌های شیمیایی و تکنیک‌ها، ممکن است بین آزمایشگاه‌های مختلف تفاوت‌هایی در نتایج آزمایش‌ها دیده شود و وجود محدوده‌‌های مرجع متفاوت در این سایت نیز به همین علت می‌باشد. این مهم است که بدانید، جهت مقایسه‌ی نتایج آزمایش خود با نتایج مورد انتظار، حتما از محدوده‌ی مرجعی که توسط آزمایشگاه انجام دهنده‌ی آزمایش شما ارائه شده است استفاده نمایید.

جهت اطلاعات بیشتر، به قسمت محدوده‌ی مرجع و تفسیر آن‌ها رجوع کنید.

هدف از آزمایش؟

ازمایش مقاومت دارویی ضد-رتروویروسی ژنوتیپی ویروس نقص ایمنی اکتسابی انسان (HIV)، احتمال اینکه سویه HIV آلوده کننده فرد، به یک یا چند داروی درمان ضد-رتروویروسی (ART) مقاوم بوده یا مقاومت ایجاد کرده باشد، سنجش می کند. این آزمایش، ژن های سویه HIV آلوده کننده فرد را برای شناسایی جهش هایی که ممکن است باعث مقاوم شدن ویروس به ART شده باشند، سنجش می کند. ممکن است که فرد در ابتدا با یک سویه HIV مقاوم به دارو آلوده شده باشد یا مقاومت دارویی در طول درمان ایجاد شده باشد.

در اصل، مقاومت دارویی تشریح کننده وضعیتی است که در آن یک میکروارگانیزم قادر است که در حضور یک یا چند داروی ضدمیکروبی، زنده مانده، رشد کرده و یا تقسیم شود. این تغییر منتهی به یک جمعیت مختلط در بدن فرد آلوده میگردد - برخی از میکروارگانیزم ها مقاوم به دارو بوده و برخی حساس هستند. میکروارگانیزم های بدون جهش کشته می شوند، اما آنهایی که دارای جهش هستند، سریعاً تقسیم شده و شروع به غالب شدن می کنند. این "فشار انتخابی" نامیده می شود زیرا دارو تکثیر اشکال ژنتیکی میکروارگانیزم را که به آن مقاوم هستند "انتخاب کرده" و اجازه تکثیر به آنها می دهد. وقتی این اتفاق بیفتد، داروی ضدمیکروبی دیگر در درمان عفونت مؤثر نمی باشد.

ویروس HIV دائماً جهش پیدا می کند - حتی در غیاب درمان دارویی - اما هر جهشی باعث مقاومت به داروهای ضدرتروویروسی نمی گردد. با آزمایش مقاومت ژنوتیپی، کد ژنتیکی ویروس HIV که یک فرد را آلوده کرده است، برای تعیین وجود هر گونه جهش ژنتیکی که مشخص شده باعث ایجاد مقاومت به ART می شود، مورد بررسی و آنالیز قرار میگیرد.

برای اجتناب از مقاومت به ART، توصیه می شود افراد مبتلا به HIV با ترکیبی از داروهایی درمان شوند که از دو دسته مختلف داروهای ضد رتروویروسی هستند. این بعنوان درمان ضد رتروویروسی بسیار فعال یا HAART شناخته می شود. داروهای ضد رتروویروسی بسیاری وجود دارند که توسط اداره غذا و داروی آمریکا تأئید شده اند. برای اطلاعات بیشتر در این باره، صفحه اینترنتی موسسه ملی آلرژی و بیماری های عفونی را در درمان عفونت HIV ببینید.  

نحوه جمع‌آوری نمونه برای انجام آزمایش؟

این آزمایش با نمونه خون که با فرو بردن سوزن در ورید بازوی شما به دست آمده است، انجام میگردد.

برای تهیه نمونه مناسب رعایت چه شرایطی الزامی می‌باشد؟

هیچ نوع آمادگی برای این آزمایش لازم نیست.

Accordion Title
سوالات رایج
  • این آزمایش در چه مواردی کاربرد دارد؟

    آزمایش مقاومت به ضد رتروویروس ژنوتیپی HIV برای کمک به انتخاب یک رژیم دارویی استفاده می شود که احتمالاً در درمان یک فرد مبتلا به عفونت HIV موثر خواهد بود. این آزمایش برای مشخص کردن این مورد بکار می رود که آیا سویه HIV آلوده کننده فرد به یک یا چند داروی مورد استفاده برای درمان HIV مقاوم بوده یا مقاومت ایجاد کرده است. این آزمایش، ژن های ویروس را برای شناسایی وجود یک یا چند جهش که مرتبط با مقاومت دارویی ضد آنتی ویروسی (ART) هستند؛ بررسی می کند.

    ART با هدف سرکوب میزان ویروس (بار ویروسی) به جهت کاهش ریسک پیشرفت بیماری و به حداقل رساندن تکثیر ویروس و جهش در آن، طراحی شده است. اگرچه، فرد ممکن است در ابتدا با یک سویه HIV مقاوم به دارو آلوده شده باشد یا اینکه مقاومت دارویی در طول درمان ایجاد شده و باعث شده باشد تا ART در سرکوب ویروس ناموثر شود.

    وقتی فرد در ابتدا آلوده به ویروس تشخیص داده می شود، آزمایش مقاومت دارویی HIV برای تعیین اینکه آیا سویه HIV به یک یا چند دارو مقاوم بوده یا نه، بکار می رود. این اطلاعات برای شناسایی و انتخاب داروهای ضدویروسی که احتمالاً مؤثر خواهند بود، استفاده می شود.

    این تست همچنین میتواند پس از اینکه فرد درمان را آغاز کرد، برای کمک به مشخص کردن علت موفق نبودن درمان دارویی، بکار رود. شکست درمان زمانی مشخص می شود که بار ویروسی فرد کاهش نیافته یا با وجود درمان شروع به افزایش کند. در این مورد، درمان فرد احتمالاً تغییر خواهد کرد. نتایج آزمایش مقاومت ضد رتروویروسی میتوانند در انتخاب رژیم دارویی که احتمالاً در سرکوب ویروس مؤثر خواهد بود، کمک کنند.

    این آزمایش در تشخیص مقاومت به داروهای ضدرتروویروسی مانند دسته های زیر مورد استفاده قرار می گیرد:

    • بازدارنده های پروتئاز
    • بازدارنده های ترنسکریپتاز معکوس
    • بازدارنده های اینتگراز

    برای جلوگیری از مقاومت به ART، افراد مبتلا به HIV معمولاً با ترکیبی از داروهایی که از دو دسته ART هستند، مورد درمان قرار میگیرند. این بعنوان درمان ضد رتروویروسی بسیار فعال یا HAART شناخته می شود. (برای اطلاعات بیشتر، بخش هدف از انجام این آزمایش چیست؟ را ببینید.)

  • این آزمایش در چه زمانی درخواست داده می‌شود؟

    آزمایش مقاومت ژنوتیپی HIV در زمانی که فرد در ابتدا مبتلا به عفونت HIV تشخیص داده شده و پیش از آغاز درمان، توصیه می شود. اگر درمان بزودی پس از تشخیص آغاز نشود، پس تکرار آزمایش مقاومت باید پیش از آغاز درمان در نظر گرفته شود.

    این آزمایش همچنین ممکن است زمانی که مقادیر بار ویروسی HIV در طول درمان به صورت یکنواختی کاهش یا افزایش نمی یابند، توصیه شود که نشان دهنده این است که احتمالاً HIV در حال ایجاد مقاومت است. بطورکلی، اگر با ویروسی در آزمایشات متوالی به اندازه 3 برابر افزایش یابد، شکست درمان در نظر گرفته می شود. اگر مقاومت دارویی پیدا شود، یک رژیم درمانی احتمالاً انتخاب می شود.

  • نتایج این آزمایش چگونه تفسیر می‌شود؟

    بطورکلی، جهش های شناسایی شده توسط آزمایش، نشاندهنده داروهایی است که احتمالاً سویه HIV به آنها مقاوم می باشد. اگرچه، همه جهش ها باعث مقاومت دارویی نشده و نتایج آزمایش مقاومت ژنوتیپی باید با احتیاط تفسیر گردند. میتوان هنگام در نظر گرفتن نتایج آزمایش و انتخاب ART مناسب، با یک متخصص مشورت کرد.

    نتایج تست، جهش های ویروسی را شناسایی می کنند. اینها با ترکیبی از حروف و اعداد تشریح می شوند (بعنوان مثال، K103N) که در آن حروف نشاندهنده اسید آمینه مرتبط با ژن بوده و عدد به موقعیت جهش در ژنوم برمی گردد.

    گزارش آزمایشگاه نیز میتواند تفسیری از نتایج و فهرستی از داروها را که ویروس به آنها مقاوم یا حساس است، فراهم کند. این اطلاعات به پزشک در انتخاب یک رژیم درمانی که احتمالاً در سرکوب HIV بیمار موثر است، کمک می کنند.

  • آیا اطلاعات بیشتری برای بیمار مورد نیاز است؟

    اگر بار ویروسی یک فرد کمتر از 500 کپی در میلی لیتر باشد، آزمایش مقاومت به HIV توصیه نمی شود. در این مورد، میزان کافی از ماده ژنتیکی HIV (RNA) برای قابل اطمینان بودن تست وجود ندارد. این آزمایش در صورتی درست عمل می کند که بار ویروسی بیشتر از 1000 کپی در میلی لیتر باشد اما حتی اگر این میزان بین 500 و 1000 کپی در میلی لیتر باشد، این آزمایش توصیه می گردد.

    مقاومت ژنوتیپی HIV یک آزمایش کیفی بوده و جهش های مرتبط با مقاومت دارویی را شناسایی می کند. این تست، سطح مقاومت مرتبط با دارو را گزارش نمی کند. آزمایش مقاومت فنوتیپی (پرسش های متداول #2 را ببینید)، نشانگر بهتری از سطح مقاومت دارویی HIV می باشد.

    آزمایش مقاومت ژنوتیپی نمی تواند جهش های مقاومت ناشناخته ای را که احتمالاً در سویه های نادر HIV موجود هستند، شناسایی کند. اگر ژن مقاومت فقط در کمتر از 10 تا 20 درصد کل ویروس که در خون گردش می کند وجود داشته باشد، این تست نمینواند یک سویه مقاوم به داروی HIV را تشخیص دهد.

    این آزمایش پس از قطع مصرف دارو توصیه نمی شود. به این علت که ممکن است درصد سویه مقاوم به دارو، در غیاب دارو به میزان چشمگیری کاهش یابد. وقتی "فشار انتخابی" از سمت یک دارو وجود نداشته باشد، ممکن است سویه مقاوم به دارو تا اندازه ای کاهش یابد که در آن، آزمایش قادر به تشخیص آن نباشد. به این علت، اگر آزمایش برای ارزیابی یک درمان ناموفق انجام شود، باید در زمانی که فرد دارو را استعمال می کند انجام شود یا اگر این امکان نداشت، طی 4 هفته پس از توقف درمان، انجام گردد.

  • چقدر طول می کشد تا نتایج آزمایش من آماده شود؟
    بسته به محلی که شما آزمایش خود را انجام می دهید، نمونه شما ممکن است به یک آزمایشگاه مرجع فرستاده شود. احتمالاً یک تا دو هفته تا آماده شدن نتایج طول بکشد.
  • آزمایش مقاومت فنوتیپی HIV چه می باشد؟

    آزمون مقاومت فنوتیپی HIV همانند با آزمایش ژنوتیپی می باشد بطوریکه سویه HIV ایجاد کننده عفونت شما را برای مقاومت به ARV خاص سنجش می کند، اما از یک روش متفاوتی استفاده می کند. در آزمایشگاه، نمونه ویروس پرورش یافته در کشت با غلظت های متفاوتی از یک یا چند دارو، مخلوط می شود. اگر ویروس قادر باشد که در حضور دارو تکثیر شود، همانطور که با یک سویه شناخته شده از ویروس مقایسه می شود (یک ویروس مرجع)، گفته می شود که به دارو مقاوم است. این نوع آزمایش معمولاً طولانی تر از آزمایش مقاومت ژنوتیپی است.

مشاهده منابع
منابع مورد استفاده در این مطلب

Bennett, N. (2014 December 17, Updated). Laboratory Assays in HIV Infection. Medscape Drugs & Diseases. [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1995114-overview#showall. Accessed March 2016.

DHHS Panel on Antiretroviral Guidelines for Adults and Adolescents. (2015 April 8, Updated). Guidelines for the Use of Antiretroviral Agents in HIV-1-Infected Adults and Adolescents, Laboratory Testing, Drug-Resistance Testing. AIDSinfo. [On-line information]. Available online at https://aidsinfo.nih.gov/guidelines/html/1/adult-and-adolescent-arv-guidelines/6/drug-resistance-testing. Accessed March 2016.

Reimer, L. and Slev, P. (2015 May, Updated). Human Immunodeficiency Virus – HIV. ARUP Consult. [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/HIV.html?client_ID=LTD. Accessed March 2016.

Rathbun, R. et. al. (2015 July 20, Updated). Antiretroviral Therapy for HIV Infection. Medscape Drugs & Diseases. [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1533218-overview#showall. Accessed March 2016.

(2014 February 4, Reviewed). HIV Resistance Testing, Fact Sheet 126. AIDS InfoNet. [On-line information]. Available online at http://aidsinfonet.org/fact_sheets/view/126?lang=eng. Accessed March 2016.

(© 1995–2016). HIV-1 Genotypic Protease and Reverse Transcriptase Inhibitor Drug Resistance, Plasma. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Clinical+and+Interpretive/37216. Accessed March 2016.

Cennimo, D. (2015 Sep 1, Updated). Antiretroviral Therapy in Adolescents and Young Adults. Medscape Drugs & Diseases. [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/2041764-overview. Accessed March 2016.

منابع مورد استفاده در بررسی‌های قبلی

Thomas, Clayton L., Editor (1997). Taber's Cyclopedic Medical Dictionary. F.A. Davis Company, Philadelphia, PA [18th Edition].

Pagana, Kathleen D. & Pagana, Timothy J. (2001). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 5th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO.

Janice K. Pinson MT, MBA. Molecular Business Strategies, Birmingham, MI.

(Revised May 17, 2008) AIDS InfoNet. HIV resistance testing. Available online at http://www.aidsinfonet.org/fact_sheets/view/126. Accessed February 2009.

Clarke, W. and Dufour, D. R., Editors (2006). Contemporary Practice in Clinical Chemistry, AACC Press, Washington, DC. P. 490.

(Oct. 30, 2008) Spacek lL. Johns Hopkins HIV guide, Resistance Testing: Genotype. Available online at http://www.hopkins-hivguide.org/management/laboratory_testing/resistance_testing__genotype.php. Accessed February 2009.

(Updated February 19, 2009) National Institute for Allergy and Infectious Diseases. Treatment of HIV Infections. Available online at http://www3.niaid.nih.gov/NR/exeres/A01539FA-7571-48C4-8A76-C526D5F7EFE9.htm. Accessed February 2009.

(Updated November 3, 2008) AIDSinfo. Guidelines for the Use of Antiretroviral Agents in HIV-1-Infected Adults and Adolescents. Pp. 9-12. PDF available for download at http://aidsinfo.nih.gov/contentfiles/AdultandAdolescentGL.pdf. Accessed February 2009.

(Update December 2008) International AIDS Society-USA. Update of the Drug Resistance Mutations in HIV-1: December 2008. Available online at http://www.iasusa.org/resistance_mutations/. Accessed February 2009.

(2011 January). Resistance Testing. U.S. Department of Health and Human Services Health Resources and Services Administration HIV/AIDS Bureau, Guide for HIV/AIDS Clinical Care [On-line information]. Available online at http://hab.hrsa.gov/deliverhivaidscare/clinicalguide11/cg-210_resistance_testing.html. Accessed February 2012.

(Reviewed 2011 December 19). HIV Resistance Testing. AIDS InfoNet [On-line information]. Available online at http://aidsinfonet.org/fact_sheets/view/126?lang=eng. Accessed February 2012.

Bennett, N.J. and Gilroy, S. (Updated 2011 November 9) HIV Disease. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/211316-overview. Accessed February 2012.

Bennett, N. (Updated 2011 July 14). Laboratory Assays in HIV Infection. Medscape Reference [On-line information]. Available online at http://emedicine.medscape.com/article/1995114-overview#showall. Accessed February 2012.

Hillyard, D. and Reimer, L. (Updated 2012 February). Human Immunodeficiency Virus 1, Antiretroviral Drug Resistance Testing - HIV Drug Resistance. ARUP Consult [On-line information]. Available online at http://www.arupconsult.com/Topics/HIVDrugResistance.html. Accessed February 2012.

(© 1995–2012). Test ID: GHIVR HIV-1 Genotypic Drug Resistance Mutation Analysis, with Reflex to Phenotypic Drug Resistance Prediction, Plasma. Mayo Clinic Mayo Medical Laboratories [On-line information]. Available online at http://www.mayomedicallaboratories.com/test-catalog/Overview/88782. Accessed February 2012.

Pagana, K. D. & Pagana, T. J. (© 2011). Mosby's Diagnostic and Laboratory Test Reference 10th Edition: Mosby, Inc., Saint Louis, MO. Pp 542-543.

Clarke, W., Editor (© 2011). Contemporary Practice in Clinical Chemistry 2nd Edition: AACC Press, Washington, DC. Pp 609-612.

از متخصصین آزمایشگاهی بپرسید

 

 

سوالات شما توسط همکاران ما به صورت یک خدمت داوطلبانه، پاسخ داده خواهد شد. برای این موضوع همواره می‌توانید بر روی کلید تماس با متخصصین کلیک کنید.